장음표시 사용
661쪽
DE AOTION Inus.' Matione, ex mutui datione, ex empto, vendito, locato, conducto, mandato, & denique ex
23. In duplum asimus,veluti serti nec ma- .nifesti, dunni injuriae ex lege Aquilia, depositi ex quibusdam causis. Item servi corrupti,
quae competit in eum, cujus hortatu conruio- . ve servus alienus fugerit, aut contumax ad
versus dominum factus est, aut luxuriose vivere coeperit, aut denique quolibet modo deterior factus sit. In qua actione earim etiam rerum, quas fugienno servus abstulerit, aestimatio deducitur. Item eX legato, quod venerabilibus locis relictum .est, secundum ea,
omnes actiones, quae rei persecutionem continent, etiamsi sis: ex delicto ; quales condictio furtiva M actio rerum inmotarum. I. 7. I. I. v. de conssiori. LxI. g. Pen. de am
662쪽
r . Tripli vero agimus, cum quidam maiorem vera aestimatione quantitatem in libello
conventionis. inserunt, ut ex hac causa Viat
res, id est, executores litiunt ampliorem sum
nim tu, quod propter edinans causam damnum passusfuerit reus, in risum ab actore cons quetur: ut in hoctriplo etiam simplum in quo damnum passus est,connumeretur. Quod nsfra constitutio introduxit , quae in noum Codice fulget, quam procul dubio certum est ex
lege condictitia emanare. . a i
as. Quadrupli autem aram veluti summanifesti: item de eo, quod metus causia fa- dum sit , deque ea pecunia, quae io hoc data sit, ut is, cui datur, calumniae causa negotium
intra annum datu : Li . I. usta me . ea. Mixta autem
663쪽
Dg ΑeTIONI BPs. alicui faceret, vel non faceret. Item ex lege condictitia nostra constitutio oritur, in quadruplum condemn tionem imponens iis executoribus litium, qui contra nostrae constitutionis norinam a reas quidquam exegerint.
Subdiυμ actionum in duplum. 26. Sed suiti quidem nee manifesti actio,&
servi corruptiώa caeteris,de quibus simul locuti sumus, eo differunt, quod hae actiones omnis modo dupli sunt: at line, id est,damni injuriae ex lege Aquilia, Sc interdum depositi,) inficiatione duplicantur, in confidentem autem in simplum dantur. Sed illa, quae de iis competit, quae relict4 vener bilibus I i. sunt,non solum
inficiatione duplicitur, std etiam si dubiterit relicti solvmnem, usquequo jussu magistra
tuum convς distur. In conssiemem Vexo, an tequam Iussu magistratuum conveniatur, solventem simpli redditur. Subα
nam ει rem persequena. Est autem negotium alicui facere calumniae causa, judieio calumnioso ali quem vexare. Quint. lib. 3. e. I L. C- EX LE R C Nn e TIT 3A Nos TR A e m v v et I Q Leg. Ex Iete eandi finia ex nos eon inpiatione oritur. I x lege eondictitia actio ex lege. quomodo te m. hune locum interpretatur. Hane adlionein 8c ipsam mixtam esse apparet eX NM'. 04. e. 3. 26. o MN t Mono v v PQJ Id est, sive reus fatea tur, sive infiei et . m. IN TE. RBvΜ DEP 2IT IJ Depositi stilieet mise-vabilis. I. I. s. I. depes IN CONFITENTEM IN a IMνLvMJ Potest itaque Me reus evitare poenam eonfitendo. V s o v E 'v o Iussu MActis YRAT vvMJ Fr
stretione 3e dilatione solutionis usque dum judicio conve niatur. 3. 19. DP. esta.
664쪽
bHsi is a Tionum in quadruplum.
27. Item actio de eo, quod metus causa factum sit, a taeteris, de quibus simul locuti sumus , eo differt, quod eius natura tacite continetur , ut qui judicis jussu ipsam rem actori restituat, absolvatur: quod in caeteris casibus non est ita:sed omnimodo quisque in quadru-Plum condemnatur, quod est iam sunt mani esti actione ia
Divisio quarta. De a ctionibus bona fidei.. 28. Actionum autem quaedam bonae fidei sint,quaedam stricti juris. Bonae fidei sunt hae:
Ex empto,vendito,iocato, conducto, negoti
Tum gestorum, mandati, depositi, pro secio, tutelae, commodati, pi oratilia, familiae e cistundae, communi dividundo, praescriptis verbiS,
7. v T M' I I v a s v I v D I e i sJ In actione quot metus Causa reo convento poenam evitare coneeditur rem , .de qua agitur, arbitxio judicis ante sententiam restituendo,
8. Q V AE, 'A Μ no NAE FIDEI J Id est, liberae potestatis judicis, conclusae tamen intra regulam bonae fidei. Cic. in Top. er 3. de osi Sen. 3. de benes. 9 h. de ciem. . . Q v AEDAM STRICTI IvRI QStrictae,strim j ῶicii. st. s. g. ula. de in sit.Dν. in quibus potestas judieis formulae adstricta est. Sen. 1. de Gem. Clamentia liberaram arbitrium habet, nee sub formula,sed ex aquo Θ bono judiear. BONAE FIDEI avNT HV unde intelli Emusta omnes quae hic enumerantur, esse bonae fidei, Molas. Caeterae sunt stricti juris, utique si non sint arbitrωνiae. de quibus ins g. 3 .PRαsCRIPTO v R n I Q Non omnes, sed illae duntaxat, aestimatoria, di ex permutatione , propter affinitatem , quam habent cum zmptione. LI. de
665쪽
verbis, quae de aestimato proponitur, & ea,
quae ex permutatione cossipetit, & haereditatis petitio. Quamvis enim usque adhuc incertum erat, inter bonae fidei judicia connumeranda haereditatis petitio esset,an non: nostra tamen constitutio aperte eam esse bonae fidei disposuit.
De rei uxoria actione in ex stipulatu
actionem transfusa. 29. Fuerat antea & rei uxoriae actio una ex
bonae fidei iudiciis: sed cum pleniorem esse ex
stipulatu actionem invenientes , omne ius, quod res uxoria antea habebat,cum multis divisionibus, in actionem ex stipulatu , quae de dotibus exigendis proponitur,transtulerimus: merito rei uxoriae actione sublata, ex stipulatu actio, quae pro eo introducta est, naturam bo
nae fidei judicii tantum in exactione dotis m ruit,ut bonae fidei sit:sed Zc tacitam ei dedimus hypothecam. Praeferri autem aliis creditori-
ν D.J α do. per. har. Ratio est, quia petitio haer ditatis , etsi actio est in rem, habet tamen quasdam praestatione1 personales. I. 1s. g. propen. v. eod. propter quas alnaturam actionis negotiorum gestorum a edit, & mixta Persenalis dicitur. I. 7. C. eod. r i ix Σ REI v TORIAE ACTI Q Antiqua rei uxoriae seu de dote actio naturam bonae fidei obtinebat. t xi. DL mare. . in rip. re i ιΡLENIO R A M ex set I P LAT uJ Propterea quod actioinx stipulatu quaedam commoda habebat; quae non erant in actione rei uxoriae. I. un. ε. Σ.-aliquot se σοῦ
i S E D E T et Ae I T A M A v P o T it Ee a minatuo singularia hie a Iustiniano constituta. I. ut actio ex stipu
uta multori detur , quacivis nulla stipulatio de dote red
666쪽
bus in hypothecis tunc censitimus, eum ipse. mulier de dote sua χxperiatur , cujus solius providentia hoc induximus.
De potestat a judicii in judicio bona fidei,
do compensat ibus. . . . :3o. In bonae fidei iudiciis libera potestas permitti videturjudici ex bono& aequo aestimandi, quantum actori rest i debeat. In quo& illud continetur, ut si quid invicem praestare actorem oporteat,co comξensato, in reliquum is , cum quo actum est, debeat condemnari.
Sed & in strictiturisjudiciis ex restripto divi
Marci, opposita doli mali exceptione, compensatio inducebatur. Sed nostra constitutio. se
denda internosta. x. ut actio i Aa in hoe ease sit bonae fidei. . ut adjunctam habeat hypothecam honorum mariti. d. Lunie. f. t. 4. ut ex hw eau Ia mulier praeferatur omnibua aliis ereditoribus, quamvis antiquiorem hypothecam M. bentibus. I. ust. C. qui post. in pign. Nov. 97. c. 3- ω l. C v I va aciti Ius pno v I BENviΛ3 His verbis exeluduntur tantum haeredo. inutisris extranei. A. LGmn. L 6. Etenim privilenum dotia ad liberos transit. d. I. atu, mers excuti . νογ 9 . . - .. 30. L, 4NRMA POTE ετ As PERMITTI vin
667쪽
Dg A cT Io N In v s. sveasdem eompensationes, quae jure aperto nituntur , latius introduxit,ut adtiones ipse jure minuant : sive in rem, sive in personam, sive alias quascunque: excepta sola depositi actio- me, cui aliquid compensationis nomine op- PM1i, sane iniquum esse credimus:ne fissi praetextu compensationis depositarum rerum quisquis ex actione defraudetur.
De actionibus arbitrariis. 3I. Praeterea 'uasdam actiones arbitrarias,
id est, ex arbitrio judicis pendentes appella-isus in quibus, nisi arbitrio judicis is, cum
o v - Α-ατο IvRE NIT PN ex eausa liquida o ieiuntur , id est , cum aperιum eu Jus diniitoris , qui sibi vicissim quid deberi inteodit. d. l. ωθ. I Pa o IvRE M l N v A N T UcJ Opposita tamen defensione con pentatiorum Iudex enim divinare non potest, an actor 'ieissim quid debeat. q. pem ins eia. . si v E IN R E M, Me J Nimirum cum pro re pecunia praestanda est Ponen L epini termini habiles , nempe lires, de quibus compensandis agitur, compensationem admittant, iψ est , pondere, nuRςro, Mensura con nr. yrg. Ll8. depun. act. ι. λλ. de eo eug. I4. C. eρή. Nam lpeciei ad specim, Me. compensatio non est. Aeeurs. EasEPTA so DEPos 3T asTIOMEI Ita ea, qua possessio rei alienae Porperam occupatae , repe
gr. PRAETEREAJ Id est, praeter actionea modo Memoratas borrae sidet M structi juris. I. s. se an cit. Q.
EA IvDIe Is PENDEN ad Nam si reus arsitrio judicis γπt, absol itur et si non .pa ret, Condemnatur, Sc plerumque gravius atque m allua . quam quod facere jussus erat. ι. 4. g. I . quod met. ea. I.46.
668쪽
quo agitur, actori satisfaciat, veluti rem restia tuat, vel exhibeat, Vel solvat, vel, ex noxali causa servum dedat, condemnari debeati Sed istae actiones tam in rem , quam in petibnam inveniuntur. In rem, veluti. Ρubliciana, Ser. viana, de rebus coloni, qu si Serviana, quae etiam h pothecaria vocatur. In persenam, veluti quibus de eo agituri quod vi aut metus caussa, aut dolo malo factum est. Item , cum
id, quod certo loco promissum est, petitur. Ad exhibendum quoque actio ex arbitrio judicis pendet. In his enim actionibus 8c caeteris finitibus , permittituriudici ex bono 3c aequo, secundum cujusque rei, de qua actum est, naturam , aestimare, quemadmodum actori satis
fieri oporteat. - . - VEL Ex sox Atit e Aus AJ Puta si adversus d minum noxaliter agatur ea actione , quae & ipsa arbitraria esset , si eum domino ageretur directo : puta quod metus causa , aut de dolo'. Don. n. ιχ ' V E LV T et MnLICA N'AJ I. I6. f. 3. deri n. 8e vel maxime rei vindieatio. arg. I. 46. fer. de rei' vind. s.
Quou e ERTO Lo e o3 Haee alia longe ratione ais rararia dicitur, quam caeterae: quippe quae origine Ra est stricti juris; sed ex aecidenti, quod alio loco intentatur, sit arbitraria r 8c ideo sie appellatur , quia arbitrio judicis aestimandum permittitur, quanti litigatorum intersit , p
669쪽
Ruini a divisio. De incerta quantitatis
3 2. Curare autem debet judex, ut omnino, quantum possibile ei sit, certae pecuniae vel rei sententiam ferat; etiam si de incerta quantitate apud eum actum est.
De pluris petitione. 3 3. Si quis agens intentione sta plus com
plexus fuerit, quam ad eum pertineat, causis cadebat, id est, rem amittebat: nec facile in integrum restituebatur a Praetore, nisi minor erat viginti quinque annis. Huic enim , sicut in aliis caussis, caussa oognita succurrebatur,
si lapsus juventute fuerat, ita & in hac caussa
succurri solitum erat.Sane si tam magna caussa: iusti crroris interveniebat, ut etiam constantissimus quisque labi posset, etiam majori vi-
i QuANTvM vos s In I DE E s T3 Interdum enim . natura rei id non patitur ; veluti si plures res disjunctim, vel generaliter promissae petantur : nam ludeX non potetveleerionem , quae hic reo competit, ei adimere in unam
certam rem eum condemnando. . , ' ἀ
ι D E INCER τ A uvA N T I T A T EJ Puta de eo , quod interest , cujus quantitas est incerta. g. n eis. ObI l. 68..eod. I. -- de . ,- 33. CAvs A c ADEBATH I inς apud Plautum in Mostellaria a T. 3.sen. I. Velim quidem iercle, ut uno num mo Prue petat. Caula cadere , formula cadere aut excidete, est litem perdere, ut ex Cie. I. de Orat.s pro Rosc. Comad.. Suet. in Claud. e . I . Sen. epis. 48. discimus.. NISI MINOR 13 ANNIs J Huic causa. cognita subveniebatur per restitutionem in integrum ex ealcho ge nerali de minorib. . .
670쪽
ginti quinque annis succurrebatur: veluti siquis totum legatum petierit, post deinde prolati fuerint codicilli, quibus aut pars Iegati adempta sit,aut quibusciam aliis legata data sint, quae essiciebant, ut plus petiisse videretur petitor , quam dodrantem: atque ideo lege Falcidia legata minuebantur.Rus autem quatuor modis petitur: re, tempore, loco, dc caussa.
Re , veluti si quis pro decem aureis, qui ei debebantur , viginti petierit: aut si is, cuius ex
parte res est, totam eam, Vel majorem partem suam esse intenderit. Tempore, veluti si quis ante diem,vel ante conditionem petierit. Qua enim ratione, qui tarduas solvit, quam selvere deberet, minus selvere intelligitur , eadem ratione , qui praemature petit, plus petere vide
tur. Loco plus petitur: veluti quum quis id , quod certo loco sibi dari stipulatus est, alio loco petit sine commemoratione illius loci, in
quo sibi dari stipulatus est: verbi gratia, si is, qui ita stipulatus fuerit, Ephesi dari spondere Romae pure intendar, sibi dari oponere. Ideo
VEL, ANTE corio TIONEMJ mae modo e Sriat, ut ante debeatur aliquid , quo diei possit ante agendo Plus peti; veluti si quis dare promi serit, si morietur. Arias Pendente conditione petens, non male aut perperam ager. dicitur, sed nihil agere. I. un. in . quan . di. usus f. ιeg. ι 36. de Mur. ROMAE Pu RE I RTE Nn Ava Id est, sine comm