장음표시 사용
71쪽
α INITIT. LIB. II. ces egerint,ex eo tempore ut Mur esciui f. do adqilistae esse.
Α R. G V M. Ilisula in medio flumin A emergens, eorsi fie; qui ab utraque fluminis parte proximoru sunt praediorum possessores pro modo scilicet latitudinis id est,fron is cuiusque praedit,quae prope. ripam estiat si in medio enata non sit,proximio ri ripae modo praescripto accedit: χd n alicuius ager ad forniam insulae a flumiue redactus sit,
e2. d. l. JUκla, qua' in mari luata est quod raro aes .insula. cidit occupantis fit. nullius enim esse creditur. l medio At insula infumine nata quod frequenter accidit si qu tim mediam partem minis tenet: communis est eorum, qui ab utraque parte fu- . minis prope ripam praedia positaent, pro modo
scilicet latitudinis cuiusque fundi, qua 1 propat prad, ripam sit. Quois alteri parti proximior subeo D. rum est tantum , qui ob ea parte prope ripam praedia psideant. Quo is aliqua parte diuisumo sit Ilumen, deinde infra unitum , agrum alicuius informam insulae redegerit eiusdem perni vet is ager cuius o fuerat. A R G V M. Prior alueus a flumine derelictus:eorsi si, qui 'praedia secundum ripam propiora habet, nouus Mero incipit publicus fieri:flumine autem in antiquum alueuin reuerso .nouiis aluus derelictus eis accedet,qui ii ta ripam agros habent.
Quod si naturali alveo in uniuersum der licto,ad aliam partem fuere coeperit,prior quidem alueus eorum epy, qui prope ripam eius prae diap ideutoro modo scilicet latitudinis cui ve agri, quae prope ripam sit. novus autem a ures eius iuris 4D incipit, cuius O ipsum fu
72쪽
tempus ad priorem alueum reuersum fuerit flumen rursus notas alueus eorum esse incipit, qui prue ripam eius praedia possident. Α R. G V Μ. tapetu fluininis inundatus, non detanit ei us esse cui us fuerat.
Cum ex aliena materia noua species conse est, resert an ad eandem materiam , & pristinamitia species reduci possit .an non possit prio Umin's est moeriae,idem speciei dram imis erit: altero vero casu, oui u-ciem inducit,dominium nauciscitur. 'Quum μ' aliena materi ecies aliqua fa ab μυτ o . quaerisolet, quis eorum naturali ratione dominus sit: mrum is, qui fecerit, κn potius ἔθει qui materiae dominus fuerit , ut occe i quIs ex alienis,uuis,aut oliuis, aut dicis. ωmum,aut oleum, ais umentum fecerit e aut ex alieno auro,uel arvulo in aere uas aliquod fecer/ι,-l ex alieno uino melle mulsum m Icuerit e vel ex medicamentis alienis emmybuaut collyrium composuerit: uel ex aliena lana
uestimentum s cerit uel ex elioni, tabulis nauἔul l armaraum,uel subsessia fabra caueris. E t post multam Sabinianorum,o, Proculi morum ambiguitatem, acuit media sententia εxistiman. tmm ,s eaoec/es ad priorem , ct rudem ma teriam reduc3 possit: eum uid ri dominum e Ie,qui materia dominus fuerit si non post re-u ι,cum potius intelligi domi,um. μi soce it. D ut
73쪽
t ecce, vas confiatum potest ad rudem male riam'aeris, uel argent i, uel auri reducie uinum autem, uel oleum,autsi umentum, ad uuas , uel oliuas,uesicas reuerti no potest.at ne mulse
quidem ad uinum mel resolvitot st. Quod partim ex sua materia, partim ex aliena De ciem aliquam fecerit quis: ueluti ex suo uino O alieno melle mulsum miscuerit, aut ex suiso alienis medicamentis emplastrFm aut col-0rium,aut ex sua lana ct alleua uestimentum fecerit: dubitandum non eLl, hoe casu eum esse dominum, qui fecerit: quum non solumo ram suam dederit sed ct partem eiusdem materiae praestiterit. A R. C U N.
Quod cui usque rei ornande causa adhibetur,ut accessio principali cedit, etiam si pretiosius sit, quam ipsa res cui accedit.
Si tamen alienam purpuram κestimento suo quis intexuerit . licet pretiosor fit purpura, tamen accessionis vice cedit uestimento: qui dominus fuit purpurae,aduersus eum,qui bubripuit habet furti actionem,ct condictionem: siue ip- fasit , qui uestimentum fecit , me alius . nam extinctae res,licet uendicὰri non possint, condici
tamen a furibus, ct quibusque aliis posIssori
Materiarum confuso, dominorum uo'untate aut fortuito facta , eius quod ex co susione factu in est, communioncm iri uota specierum uero com ni ixtio, ita demum, si inuicem commiscentium dominorum uolunt as accesserit.
uoluntas. Diest, utri que commune est: uelutis qui
74쪽
nina sua confuderint, aut massa argenti, uel auri consauerint. Scd os diuersae materia sinito ob id propria decies factastforte exstino,
O melle mulIum , aut ex auro Cr argento et Cyrum bidem iuris est. nam ct hoc caso eommu Iin. Iib. nem esse periem non dubitatur. Quod si forti: i 33- M. tu, m non uoluntat e dominorum confusae fuerint,vel eiusdem generis materiae , vel diuersae ridem iuris esse placuit. Quodnumentum Tiι fumento tuo mistum fuerit, si quidem noluntate uestra,commune eLi quia singula eorpora, id es ingula grana, quae cuiusque propria fuersit, eon ense/ ueZiro communicata sunt. Quod si casu id missum fuerit uel Titius id miscuerit me
tua uoluntate, non uidetur commune esse: quia
sngula corpora in sua subinutia durant. Sed nee magis sis cobus commune sit fumem
tum,qua v. grex intingitur esse communis , specora Tit tuis pecoribus nina fuerint. Sεd si ab alterutro usrum totum id fumentum retineatur , in rem quidem amo pro modos umenti cuiusque eιmp tit. arbitrio aut εm ludiacis conιinetur ut i se Uinieι , quale cuiusqua mentum fuerit .
Quod in suo alienove solo aediscatur, solocedit:naateriae uero domin una eiu rei manet, cuius & ante fuerat: nisi qui sciens in alieno disica ita tunc enim .iim donasse videatur etiam diruto edificio, inalemm n n uendicat. Cum 'in suo solo aliquis ex al eria nate' edi o l.
75쪽
Iper neque uendicare eam poteΠ,nequo ad ex- bibendum de ea re agere,propter legem duode quam re cim Tabularum',qua cauetur, ne qui, tignum fert Pra' alienum aedibus si is iunct/m, eximere cogatur.
'μi. t pro eo , per actionem , quae me .i. o uocatur Ue tigno iuncto. Appellatione autem l .ligni. tigni omnis materias scatur, ex qua adi D.d ueta clafiunt. Quod ideo prouisum est,ne aedificia re signisi, findi necessὰ sit. Quodsi aliqua ex causa Ar tum sit aedificium, poterit materia dominus ,smu fuerit duplum iam consei utus, tunc eam uendicare, ct ad exhibendum de ea re arere . Ex diuersosi quis in alieno solo ex sua materia domum ad cauerit, illius sis domus, cuius Osolum est . Sed hoc casu materiae dominus pro prietatem eius amittit, via uoluntate eius intelligitur esse alienata , utique si non ignorabat se in alieno solo ad care.et ideo licet dirutast
domus, materiam tamen uenricare non potest.
'. Certe istud constat, si in possessone constituto adi. Iicatore , soli dominus petat domum suam esse ,
neesoluarpretium materiae, mercedes fabro. rum posse eum per exceptionem doli mali repel
li. utiques bonae fidei possessur fuerit qhi ad D
eaivit. Nam scienti alienum solum esse, poteHetisti culpa, quod ad cauerit temere in eo solo, quod intelligebat alienum esse.
i A R. G V M. Plantata & sata eius sunt in cuius solo seruntur,aut plantantur: modo radices immiserint: bona fide tamen alienum inserens iundum,doli mali exceptione opposita sumptus,si quos se. 1 ςςrix, consequetur.
addo.9 si Si Titiu 'abenam plantam in filo subposiὸ alienam. rit, ipsius erit . Et ex diuersa s Titius suam plantam
76쪽
eris es modo utroque casu radices egerit. aute enim quam rassices exerit,eius permanet,cuius fuerat. Adeo autem ex eo tempore, quo radices
egerit planta, proprietas eius commutatur: ut si uicini arbor ita terra Tit j presserit, ut in eius fundum radices egerit, Tu espes arborem di camus. ratio enim non permittit, ut alterius arbor esse tutelligatur, quam cuius infundum radices exerit. Et ideo prope consurum arbor po sita ,s etiam in uicini fundum radices egerit, communio sit. Qua ratione autem planta, quae 'eX. l. quaterrae coalesiunt olo cedunt, eadem ratione P xx Πς
merata quoque,quae sata sunt, solo cedere iistbili U' ς' tuntur. Caeterum sicut is, qui tu alieno flo aedificauit ab eo dominus petat adisii iam, defendi potest per exceptionem doli mali , secundum
ea, qt,ae diximus itis eiusdem exte 'ionis auxi
lio turres esse potest is, qui alienum fundum sua impensa bouasi te consuit.
A R G V M. Scriptura,quantumuis pretiosa, cedit supposite chartae: tabula tamen picturς superimposi-eς cedit.
Litera ' quoque, licet aureae sint, perinde .ebartis membranisve cedunt, ae solo cedere δε- lent,ea qua δnadmcantur , aut anseruntur deops in chartis membranisque tuis carmen, vel bii oriam, uel orationem Titius fripserit, huius corporis non Titius sed tu dominus esse uideris. sed s a ritu petas tuos libros, tuasve membranas,nec impensas seripturae soluere paratus sue, poterit se Titius defendere per exceptionem deli mali,utiques earnm ebartarum membrauarum epsissionen, bona Me nactus sit. M
77쪽
ra . I NSTIT. LIB . I I. quis in aliena tabula pinxerit, quadam putaui tabulam p; Iura cessere, O alqs ui detur picturam qualiscunque sit tabula cedere, sed nobis
Midetur melius esse tabulam pictura cedere. Ridiculum est enim pictura Apellis, uel Parrbas in accessionem uilissimae tabulae cedere. Vndes a domino tabula, imaginem psidente, is, qui pinxit,eam petat,nec soluat pretium tabulae,poterit per exceptionem doli mali submoueri. At si is,qus pinxit, eam postideat, consequens es, ut utilis aisio domino tabula aduersus eum detur,
lo quo casu si non soluat impensam pita,rae, poterit per exceptionem doli mali repelli: utiques bona fis possessor fuerit illa,qui picturam imposuis. illud enim palam est, quod pue is, qui pinxit, subripuit tabulas sue alius,competit domino tabularum furti actio. A R G V M.
Titulo & bona fide alienuin fundum possideris, perceptos fructus suos facit:mais fidei uero post flor etiam consenapios restituit.
Si quis autem a non domino , quem dominia esse crediderit,bonas te fundum emerit, uel ex donatione,aliave qualibet iusta causa aeqt e bona me acceperit, nai urali ratiore placuit fu- . ctus quos percepit, eius esse pro culti ra, ct cura. Eι ideo si postea dominus superuoierit, O fundum uεndicet,de si orebus ab eo consumptis agere non potest. Ei Wro qui alienum fundum sciens posscderit,non idem concessum est itaque cum sundo etiam Iruectus, licet consumpti sui,
egitur rellitueret. A R G V M. . Fructus a solo separati fructuarii sunt, none iam pendentes: ideo nondum perceptos ad hsrcdes non tran5scrt.
78쪽
Ti TVLVs XXIIII. 7'Is uero ad quem Uufiustas fundi pertinet, non aliter uum dominus Uycitur , quam fi e eos perceperit. Et xleo licet maturissiM IMbus,nondum tamen perreptis, secesserit,ad haeredes eius non pertinet, sed domino proprietatis adquiruntur. Eadem fere Ode colono dicuntur. In pecudumsuta etiam faetus est, sicut/ blac,pilus ct laua. itaque agni, bardi, O uitulio equult, ct suculi statim naturali iure domini 'um araismi, partus uero ancilia infu-ctu non est: itaque ad dominum proprietatis pertiuet . absurdum enim uidebatur, homine in furibι esse: quum omne fuctus rerum natura gratia bo minis comparauerit. Seds gregis usumfuctum quis babeat,in locum demortu
rum capitum ex foetu hiarius submittere debet ut cir Iuliano uisum est ct in uinearum
demortuarum uel arborum locum , alias debet substiti ere . recte enim coler e, Er quasi bonuί pa 'vide l. r.
ier familias usi debet. Thesauros ' quos quis in a thesau. Iuco ' suo iuuenerit, diuus Hadrianus natura lem aequitatem sequutus, ei concessit, qui eos in id ς ε uenerit. Idem, Lutuit, i quis in sacro, aut relio ioso loco fortuito casMiuuenerit. Ais quis in alieno loco,non data ad boc opera, sed fortuitu inseverit dimidii; domino soli cocsit dimidiu inventori. Et couenienter quis tu Caesaris . loco inuenerit,dimidisi inuetoris,et dimidiu ese Caesarissatuit. cui couenies est,ut se quis ni si- fati loco,uel publico,uel ciuitatis Aienerit imidiu ipsius eo debeat, et dimid;umci,uel ciuitatis A R G V, Μ.
Rerum corporalium traditio a domino facta ex causa ad dominii traiis lationem idonea,ac
79쪽
quom D. nobis adquM untur . nihil enim tam conueniens hoc titu. est naturali aequitaιi, quam uoluntatem domini Molentis rem suam in alium transferre , ratam haberi. O ideo,cuiuscunque generis fit corporalis res tradi ροιάε, ct a domino tradita aliena. tur . Itaquestipendiaria quoque est tributaria
praedia eodem modo alienant ur. V ocantur au
tem stipendiaria O tributaria praedia, quae inprovincii sunt, inter quae, nee non O Italica l. i. C. te praedia,ex nostra conphtutione' nulla est disse uix c*pι- retitia, se quidem ex cassa donationis, aut xyδu i' dotis,aut qualibet alia ex causa tradantur, μη dubio irasnfer Otur. ARGUM.
Ita demum traditione rei uenditae emptor dominus e tacitur, si aut pretium uenditori sollitum sit, aut aliter satis ei factum iit,aut fides de pretio habita:& quod per alium facimus ipsi duoq; facere uidouur. Venditae uero res ct tradita, non aliter em-
ptori adquiruntur,quams is uenditori pretium k - soluerit,uel alio modo ei satisfecerit, ueluti exis itali ε ρ mi fore aut pignore dato, quod quanquam ei θ al est cauetur ex lege duodecim Tabularum, tame reapa The. Lye dicitur O iure gentium id est, iure naturali id effci .sias is,qui uendidit, filem emptoris sequutus fuerit, dicendum est, statim rem emptoris feri. Nihil autem interest, utrum ipse do
minus tradat alicui rem suam n uoluntate e
ius alius,cui eius reipsis io promissa si
rationes cui libera universoru negotiorum administratio permissa fuerit a domino,is p ex bis nexot s rem uendιderis,ct tradiderit: facit ea accipientis. Argum.
80쪽
Qui rem silani iandudu n alicui ex causa ad domi uium minus idonea tradita:eidem postea iusto titulo concessit,doinimum Iine noua traclitione transtulit.
Interdum etiam e traditione nuda volun 'Eka itas dominis fit ad rem transferendam uelu g. inte tis rem, quam tibi aliquis commodauerit, aut dum. locauerit, aut apud te deposuerit postea aut
uendiderit tibi aut donauerat, aut dotis vcmine dederis. Quamuis enim ex ea causa tibi eam non tragaderit,eo tamen ipso, quodpat:tur tua
essestatim tibi adquiritur proprietas, perinde, aes eo nomine ιibi iradita fu sset. Items qua merces in horreo depositis,tuendiderit, simolatia ' reps
que claues horrei tradiderit emptori,tranfert i proprietatem mercium ad emptorem, nam collata uoluntas domini transfert rei pro- xς M'prietatem ut eccetraetores ct confudes um misIuιaιae aut in vulgus, i orant quid eorumqvs que si exccpturus: O tamen quia Dolunt, quod quisque exceperit, eius esse: flatim eum dominum et Pirant. Qua ratione Rerius esse uide-
turili rem stro dereticto a domino habitam occupauerit quis alim eum dominum es i. Pro derelicto autem habetur , quod Lmiclus ea mente abiecerIt,ut id in numero rerum suarum e e no
ientis fiunt. Quae autem pro derelicto cautur,& quae non lubiicitur. I 'eXeγ.I. amplius,interdum iu certam persi- si hoc Ru