장음표시 사용
51쪽
exfideicommis o ' fuscipera aliter possunt, nisi
tutoris auctoritate qua muis illis lucrosa sit uessium damnum habeant. A R. G V M. Tutor praesens S in ipso actu auctoritatem Laestare debet, post actum uero, uel per episto '
am interposita auctoritaS, non ualet.
Tutor autem stat im in ipso negocio praesens debet aut Orsieri ,si hoc pupillo prodesse exist mauerit. Post tempus uero, uel per episti atra aut per nuntium interposita avectoritas , t m hil agit.
A R. G V M. Tutor sibi auctorari non potest, nemo enim in rern suam auctor fieri potest Si inter i ut oram pupillumque iudicio agendum sit, quia i se tutoriis rem suam auctor esse non potest non praetorius tutor ut
olim coiistituitur, sed curator in locum eius datur. quo curatore interueniente, iudicium peragitur eo peracto icurator essest desinit.
masculi anno de crinoquarto expleto finitur .sς minae uero duodecimo.
rint, a tutela liberantur. Pubertatem autem ueteres quidem non solum ex annis,
sed otiam ex habitu corporis in masculis aestima τι uolebant. Nostra autem maiestas dignum esse eastitate nostrorum temporum exi 'man bene putauit: quoi in foeminis etiam antiqui, impudicum csse uisum et i id est D pemonem babitudinia corporis, hoc etiam in masculos extende
52쪽
re.Et ideo nostra sancta constitutione romu l. f. C. gata ubertate in masculu post decimumqua lx kid
di posivimus:antiqstitatis normam' in forminis l, forma bene positam , in suo ordine relinquentes, ut post duodecim anno i completos Miripotente4 ef i duo ei
Varios tutele fini ede modos, usque ad tituli calce uidere potes: quos breuiori copendio piet rstringere,potius laboi tosti quam utile fuisset.
Item fluitur tutelas adrogati sint adhue impuberes,uel deportati items iu seruitut em pu- 'pillus redigatur, uel f ab hostibus captus fuerit. sed O si usque ad certam condιtionem datus
sit tutor testamento: aeque euenit. ut desinat esse tutor existente conditione. Simili modosinitur tutela morte,uel pupillorum,oeli utorum. Sedes capitis deminutione tutoris per quam liber να uel ciuitas amittitur,omnis tutela perit.' Huius dicti ea eth ratio: nam capitis minima deminutione tollitur adgnatio. Minima autem capitis deminutioue tutoris, uelutis se in adoptionem dederit. legitim et tantum tutela perit.caeterae uon pereunt. Sed pupi Ii pupillae capitis deminutio dicet minima sit om aes tutelas tollit. Praeterea qui ad certum ι epus teliamento dantur tutores, fulto eo, deponunt tutelam. Desinunt etiami tutores esse, qui iuel remouentur a tutela Ob id, uὸd si pὸcti Osi 'Dut uel qui ex iusta causa se excusint,ct onas adminiBrundae tutela deponunt, secundum ea, qua inferius propouemus. De curatoribus. T I T. X X I O. '
53쪽
A R. G V M. Adultis usque ad annum uigesumimquintia
curatores dantur,ab eisdem magistratibus, a quibus & tutores testamento autem non recta datur curator,datus tamen,a iudice confirmandus est:item uolenti,non etiam immo nisi in
tes usque ad uicesimumquintum an num completum curatores accipicteouia licet puberes simi, adhuc tamen eius aetatis junt,ut sua negotia tueri non possint. Datur aut em curatores ab efflem magistrae libus,a quibus in tutores. Sed curator testameto non datur: datus tamen confirmatur decreto praetoris .vel praesidis. Item inviti adolescetes curatores non accipiunt praeterquam in litem. curator enim di ad certam caresim dari potem A R G U M. 'Cura furiosi,di prodigi cimisuis aetatis; lege duodecim tabularum agnatis desertur: quibus descietibus,a iudice datur curator, reliquis ite maioribus uigiliti quinque annis,qui in ea causa sunt,ut rebus suis siperesse no possint,aeque a iudice decernitur. Furiosi quoque, se prodigi, licet maiores ut mitiquinq; annis simi tamen in curatione sunt vide u adrenatorum ere lege duodecim tabularum Sed
I uri se sii: tit Roma praefecitas urbi uel Praetores, . io α' riuulatii, Prasides eu inquisitione eis curaιores dare. Sed se mente captis,ct surdis, ct mutis, qui perpetuo morbo laborat quia rebus suis superesse non possuur curatores dandi sunt.
A R 'G V N. Τutorem habenti lici t tutor non detur,curator tamen quandoque datur: ut puta tutore noidoneo exiliente, aut teniporarian. exoriat onem habente. ,
54쪽
rio VLvs NX III I. uInterdum ' autem O pupisti curatores acci- , piunt,ut putas legitimus ι utor non si idoneus sit m 1 quoniam habenti tutorem tutor dari non potes. M odesti. Item se te lamento datus tutor, uel a praetore, aut praes e,idoneus non si ad adminiseratione,
nec tame o audi lenter negotia administreti solet ei curator adisuxi. Item loco tutorum qui noin perpetuum, sed ad tempus a tutela excuseu - tur flent curatores dari. A R G V M. Tutore infirmitate aliave iusta causa administrare tui pedito si absit pupillus,aut infans sit, . actor tutoris periculo,ὲ tuaice constitvitur. Quod si tutor uel aduersa ualetudine , vel . alia necessitate impediatur, quo milius negotia
pupilli adminiΠrare possit, is pupissus uel absim
uel infans sit, que uelit actorem , periculo ipsius
tutoris, Praetor uel qui prouinciae praeerit, decreto constituet.
De filiis latione tutorum suel curatorum. TIT. XXIlII. A RG V M
soli testamentarii tutores,& ex inquisitione dati,imi nunes sunt a satisdando: caeteri uero re pupilli saluam fore satisdare coguntur.
e t meo popillorum pupillarumve,l eoru qui quaeve in curationesent,ne i vita a curatoribus tuteribusve cono matur,uel demini atur .curet Praetoriui ct tutores curatores eo nomine fati ent. Sed boeno est perpetuum . nam tutores testamento dati fati dare non eoguntur: quia fides eorum, O di: ligentia ab ipso testatore adprobata est. Item rarquisitione tutores uel curatores dati, satisdatio ve non onerantur: quia idonei electi sunt. C A ARGUM.
55쪽
Si quis ex pluribus testamentariis aut ex inquisitione datis tutoribus cadisdatione offeratis solus administrat,ni alius etiam offerret, nullo autem satis offerente,is geret quem testator destinauit:quod si testamento scriptum non sit electo a maiori parte datur administratio:ipsos autem inter se in electione dissidcntes, iubet
sod 'si ex testammto, uel inquisitione duo pluresve dari Derint , potes unus oferre fatij dationem de indemnitate pupilli uel adolesceuxis,o contutori suo uel concuratori praeferri, ut
suss administret: velut coututor,aut concurator
satis obsereus praeponatur ei ut O ipset solus ad ministret. Itaque per se non potes petere satis dationem ' a coututore suo uel concuratore sed userre debet,ut electionem det concoratori uel contutori suo utrum uelit satis accipere, an satisdare. Quod si nemo eorum satis clerat: s quidem adscriptum fuerit a testatore, quis gerat. ille gerere debet.Quod si non fuerit adscriptum, quem maior pars elegerit, ipse gerere debet, ut edicto Praetoris cauetur. Sin autem ipsi tu tores dissenserint circa eligendum eum, uel eoέ , qui gerere debent: Praetor partes suas interponere debet. Idem ct in pluribus ex inquis tione datis comprobandum ' sis ideH,ut maior pars eligerepsit per quem administratis fat. A R G V N.
Ob malam tutorum administrationem, subsiliaria actione tenetur magistratris , qui aut nullam, aut mitius idoneam fatisdationem re-eepit: quae actio etiam in haeredes magistratus extenditur. PSciendum autem est , non solum tutores uel
56쪽
TITYLVS XXIIII. freuratores pupillis, uel adultis caeteriis persias ex administratione rerum teneri, sed etiam in eos,quisaιUdationem accipiunt subsidiaria actionem esse,quae ultimum eis praesidium possit
adferre. Sub diaria autem actio in eos datur , qui aut omnino a tutoribus, uel curatoribus δε- iij dari Mou curauerunt, aut no idoneepsisuntraueri. Quae quidem tam ex prudentium responsis' quam ex conLtitutionibus imperialibus' etiam in haeredes eorum extenditur. Quibus conLtitutionibus er illud exprimitur, ut nisi caneant tutores crocuratores pignoribus captis, coerceantur. Neque autem praefectus urbi,neq; Praetor neq; Praeses prouinciae,neq; quisqua alius,cui tutores dandi ius sitiac aestione tenebitur e sed hi tantummodo, qui satisdationem uere solent .
.Liberoru numerus hic scriptus a tutela iminere uacationem prestat: adoptrui uero liberi ita demum ad excusationem prosunt, si a quopiam ascendentium adoptati sint: non etiam si ab extraneo. I in nepotes ex silio praemortuo prosunt.
EX μs nthr cute tutores CV curatores ua's ex causis teruque tamen propior liberos iue in potestate sint sue emancipari. Si enim tresetiberos super/tes Damae qui4babeat uel initalia qitatuor,uel in prouin's quinque a tutela uel cura potest excusari exeplo cae ter orsi muneri nam ct tutelam in curam placuit munus esse. Sed adoptiui liberi non prosunt: in adopιionem ausem duit, naturali patri pro
57쪽
sunt. Item nepotes exsilio prosunt, ut in locum patris sui succedante exstia nιn prosunt. iΑ R. G V M. Ita demum liberi a praefato munere immunitatem pr6bent, si superstites fuerint, mortui uero non, ni gloriose pro Rerublica iii acie ceci-
Fibi autem sive tites tantum ad tutelae, uel ra muneris excusationem prosunt: desuncti autem nou prosunt. Sed s in bello amissi sunt, quaesitum est,au prosint. Et constat eos solos prodesse, qui in acie amittuntur. bi enim, qui pro Republica ceciderunt, in perpetuum per gloriam uiuere intelliguntur. Item diuus Marcus tu Semctribus constit 'aut pu- riovib*s rescripsit,eu qui res sis administrae, Misas ali tori cura, quandin administrat ,excusse
Reipublicae causa absens,a tutela & cura recenter delata exci fatur, suscepta autem quandiu abest intermittitiregressus uerb, intermissae onus statim reassiimit.
Item qui Reip blicae Grusa ahsunt, a tutela uel cura excusantur. Sed O si fuerint tutores, Dei mratores dati,deinde R ε tib icae causa abesse caeperint ea tutela uel cura excussetur , qua tenus Reipublicae causa absunt O interea curator loco eorum datur. qui si reuersi fuerint recipiunt onus tutelae. nam nec anni habent vaca tionem, ut Papinianus libro quinto Responsorum scripsit. nam but patium babent ad nouas./ tutelas Dρcati
Publica habens iurisdictionem,a suscipienda tutela excusatur, suscepta auteni non deponit
58쪽
Et qui potestatem aliquam babent, se excu-- sare possunt,ut diuus Marcus rescripst : sed;-- . sceptam ' tutelam deserere non posunt. Item propter litem. quam cum pupillo,uρl adulto tu. tor uel curator habet, excusari noui potest: nisforte de omnibus bonis, uel haereditate controuersiast.
' Tria tutelae non adfectatae onera separatorii patrimoniorum, quandiu administranti ir, immunitatem tribuunt. Item tria' onera tutelae non adfectate , vel eurae , praestant uacationem L quandiu admini-Πrantur . ut tamen plurium pupillorum tutela, uel cura eoruudem bonorum,uelutifatrun pro una computetur.
l. tria. D. eo. Paupertas,infirmitas,& literarum imperitia smplicitati annexa, uacationem a mutiere tu-- telae tribuunt. L '.
- Sed ct propter paupertatem excusatione trabui, tam diuis atres,quam per se diuus Marcus - rescripsis quis imparem se oneri inisecto p it docere. Item propter aduersam ualetudiae, ro- pter quam ne suis quidem uegotns interesse ρο ι tes,excusatio locum babet.Sιmiliter eos , ' qui li: eras nesciunt' , esse excusaudos,diuus Pius retincripsit: quamuis cir imperiti literarum possint, ad administrationem negotiorum I scere. x A R G V M .
A capitali inimico tutot testamento datus, excusatur.uidetur e lim datus ut debitis impli cetur & negotiis indoluatuc..
Item si propter inimicitias aIliquem testamento tutorem pater dederit, hoc ipsum prastae, et excusationem: sicus ter contrarium non ex in
59쪽
6o INITIT. LI 2. I. et excusa fantur quise tutela administraturos patri ρ bitur pistorum promiserant. t Non esse autem admi r promisit tendam excusat ionem eius, qμi hoc solo utitur ,
T , quod ignotμs patri pupillorum sit, ' diui ires
rescripserunt. lnimicitiae , quas quis cum patre pupillorum uel adultorum exercuit, si capitales fuerunt,uec reconciliatio interuenit,a tutela uel cura solent excusare. Item is, quistatus contro
uersam a pupillorum patre passos est,excusatur
Septuagenarii inviti non fiunt tutores, nec curatores: ni inores autem annis XXV. etiam holentes non adnitituntur,Rediculum euim est
ut qui sitis supq resti: non potest i alienis p si
Item maior septuaginta annis a tutela, ςμra se potest excusareo minorei autem uiginti--i fi c iiε ρομ/qης 40Vis,stlim quidem excusabantur: nο- tediit. tui. stra Riem constitutione' prohibentur ad iure
Iam Mel curam adipirare, adeo, ut nec excusa tione opus sit. Qua constitutione cauetur, ut nee pupillus ad lexitimam tutelam uo teturi nec dultus quumisit inciuile eos, qui alieno auxilia in rebussuis administrandis egere noscin tur, , ab a s rexuntur aliorum tutelam, uel curam subire. Ide O in milite obseruandum est, ut nec uoleus ad tutela onus admittatur. Item Roma grammatici, etores, ct medici,ct qui in patria sua bas artes exercent, O intra numerum sunt,4 tutela, ct cura habent uacationem A R G V M. . Plures uacationis causas habens, si in quarii-dam probatione desecerit. aliis intra praescrisitv m a lege tempus uti non prohibetur
Qui autem Mait se exci fare ,si plures babeat
60쪽
bai erit aliis uti intra tempora constitutal non lexcus prohibetur. tionum A R G V Μ. Qui se a Tutela immunem dicere uult, si intra centum milliaria a loco in quo tutor desii- natur constitutus sit, excusationis causas intra dies quinquaginta continuos , ex quo novit se tutorem , proponat: qui uero silpra centum distat, pro singulis uiginti millibus unam diem habet: & extra hos, dies triginta, sic tamen ut collectis omnibus non minus sint quam quinquaginta dies. Qui autem excusare se uolunt, non appellant,sed intra quinquaginta dies continuos ex quo cognouerint se esse tutores , uel curatores datos die excusare debent, cuiuscunque generis
sui: idest qualitercunque dati fuerint tutores et se intra centesimum lapidem sunt ab eo loco, ubi tutores dati sunt. Si uero ultra centesmum lapidem habitant, dimuneratione facta uiginti millium diurnorum, ct am ius triginta dierumquι tamen ut Scaevola dicebat sie debent eοmputari,ue minus flat,quam quinquaginta dies. A R G V Μ.Υutor simpliciter datus totius patrimonii tutor est. Datus autem tutor, ad uniuersum patrimonium datus ese creditur. A R G v Μ. vius pupilli quis tutelam gessit ', eius cura
Qui tutelam alicuius sit, inuitus curator eiusdem feri non compellitur: in tantum ut seret paterfamilias , t qui testamento tWtorem . . , dedit,adiecerit se eundem curatorem dare, ta mea inintum eum curam suscipere non cogeu' r