장음표시 사용
11쪽
b. XIII. previter praeterea exponendum, quomodo pacta dotalia comparata esse debeant, si per ea dotem statis . . ' ostendere cupit femina. Masnam nater dotalia & panaphernalia differentiam int atu iuris retentionis inter. cedere infra probatum dabo- Idcirco ad probandam dotem recesse est, ut sare ac erspicue quantitas dotalium in hisce pactis .exprimatur, alias enim illata
praesumuntur paraphernalia a Dotalia vero in vernacula dotalder, &c. denominantur, , b) S in quibus instrumentis ea verba, aut aequipollentia non inueniuntur, per ea , quoque illatae dotis probatio haud iuste essicitur, quum
De iureiurando suppletorio mentione passim facta. iam eam materiam mens est ulterius indagandi Dissiciis quidem, ut ostensum. semina admittitur, ut maritalem consessionem iureiurando confirmet ς ast vero, retari sup quaVis suspicione cessante, ad hoc genus sacramenti , plet. eon, se offerre non interdicitur, sa) quum negotia inter vi-srmori de uxorem gesta non faciIe pateant, ut adeo pro- ptet coniunctissimum vinculum occulte gesta praesa, maΠtur, ne paupertatis vilitas detegatur. & divitiae invidiae exponantur- b) Dotalium insuper tantus favor, ut reipublicae intersit, ne foeminae evadant indotatae, ceti quapropter iurisprudentia eis favet & opitulatur. ne deferior dotis reddatur conssitio, sdo quae aliquan do alimentis existit similis, si nimirum praeter eam uxori nihiI reliquum. Posthaec & piis causis dos aequiparaturi. e) ideoque mitius favorabiliusve eligerudum si et prudentia, modo nullus doli timox excir-
12쪽
eumstantiis eIucescat, ic credibile sit, tantam dotis summam esse illatam , quo casu iuriiurando suppletorio erit locus. Durante autem eiusmodi processu, possessiones maritales evacuare hiud tenetur uxor. S. Praestito sacramento, retentionis iure omnino sevitur. a SCHOLPFER. in m. tit. de iureiur. num. 77. b) L. a. pr. C. quando ue quib. quar . c) L. LAsolui. mair. it. L. Ade A. I. P., d MEV. P. II. dec. I 3. num. 3. e L. 32. I. a. 1. de Condidi. indeb. tib ΗΕ . Dec. s6. n. a. h. BRUNNEM. Proco Conc. Cred. cap. 3. g. I 3. ibique STRYK.
Quamvis interdum consessionem suam maritus iu mmum-reiurando corroboret, tamen ei PIena fides statim non rimi is adhibenda, sed potius dispiciencium est, num quoque 'eircmstantiae facti sacramento mariti respondeant 3 Si hoc, feminae facile erit factu, ut ad iuramentum .suppletorium deveniat Quando vero circumstantiae, facti multum a consessione mariti distant, parum eius religiosa adsertio essiciet, quum nimirum creditoribus omnino integrum, exceptionem non numeratae dotis opponere. Praeterea neque indoles iurisiurandi a- Etum vitio laborantem recidit validum, neque ex eo nova obligatio enascitur, sed pristinae soIum in maiorem fidem accedit. Haec tria enim sunt iurisiurandi requisita : veritas, iustitia ue judicium i. e. plena mentis deliberatio. Patet itaque nudum sacramentum indo- Iem negotii non immutare, sed falsitatis suspicionem selum caeteris paribus removere, ita tamen ut probatio & praesumptio in contrarium admittatur, ne tertio inde damnum contingat irreparabile, sa) dc dolosus actus reconvalescat. Quod semel enim irritum est, religiosa adsertione non conseruatur, b quoniam ea naturam negotii soIum sequitur, ne iniquitatis vincu-
13쪽
tum evadat. c Tale autem a marito praestitum iusiurandum enicit, ut positis terminis lia ilibus eo citius ad suppletorium uxor admittatur. a L. I s. f. de condit. instit. STRYΚ. in . de a lisu. Jor. invest. fA. I. membr. 3. g. 4I. o L. I. C. de LI .. it. L. I 6. de PaἱI.
Si autem contra unum ereditorem sacramentum d iuram. praestiterit femina, quaeritur utrum eodem contra cae-
semel ob os uti queat 3 Est sane res dubia. Lubet mihini. 'sequentem in modum distinguere : aut enim delatum in aut suppletorium praestitit iusiurandum. Priori casu
contra caeteros creditores iuramentum allegare ne-xit; delatio enim sacramenti pertinet ad iura partium
eoque tertio non praeiudicatur, cui omnino inte. grum, suum ius, quovis licito modo persequi. Poste. xiori casu autem subdistinguendum. utrum circumstantiae eaedem adsint, aut dissimiles Τ Nulla negotiorum mutatione & variatione facta, feminae succurrendum 'esse, tuto credo, quum indicia semiplenae probationi similia citra omnem doli timorem adfuisse praesumanis '. tur. .Novis vero circumstantiis contrariis supervenientibus,exceptio non numeratae dotis obtineat,necesse est.
S. XVII. Quibus eonfectis me ad id, quod circa fundumetian materia obse atu dignum, confero, ubi
'' id singulare invenitur, quod retentio non omni casu obtineat, potius videndum, utrum fundus, vel alia imis mobilia aesimato an inaeshnato data 3 Priori casu iterum subdistinguendum, num aestimatio taxationis vel vendi. innis gratia facta fuerit. Illo casu in maritum non
transit dominium plenum nec libera dispositio, sed taxationem ideo solum esse adiectam putant, quo si fundus forte mariti culpa deterior factus, aut peremptus B 4 - aha.
14쪽
adpareat, quid quantum ve eo nomine praestandum. Ista enim aestimatione quantitas solum rei declarata, non autem emtio contracta sa Ex quibus itaque constat, ob damnum factum sine culpa mariti' in fundo dotali, aestumato taxationis gratia dato, retentionem non Valere quo nJam periculum rei feminam ut eius dominam sentire oportet. Aliud vero dicendum si fundus venditionis gra tia datus tunc nimirum eius dominium plenum lc libera dispositio quum ad maritum spectet, b) eiusmodi damnum mulieri resarcire frustra recusat, quove non facto, hisic retentionem indulgendam statuo. Si in aestimato In dotem datus, multo minus ad maritum pertinet pericntum se a propter facile inde colligitur retentionem ob damnum , his in rebus passiam, uxori
Se i. 3. cap. 8. IO. ς 3 L. Io.pr. I A. de Dr. Doe. si autem eulpa mariti damnum in fundo dotali datum, ea propter indistincte uxori commodum retentionis non tribuendum, nam ob eiusmodi damnum uxori non competit ius praelationis , potius patet, inde solum actionem persenalem enasei. Siquidem autem ius reistentionis in eoneursu Creditorum ob praelationem uxori adseribitur, ut eu us reliquorum Creditorum, quos femina antecedit, praeiudicium non metuendum : ita etiam cessante praelatione vix ac ne Via quidem comis modo retentionis semina gaudebit.
Communi sere eruditorum opinione, probata ill tione dotis, in seudum versio praesumitur, fa) nee se' on. eruis mina maioribus oneranda difficultatibus. Sunt autem te dotis DDres. qui hanc sententiam restringunt, quorum prim
ceps STRYMUS b) qui quoad filium, insevdo succe.
15쪽
16. dentem, hanc solum admittit opinionem non vero ad 1gnatos, contendens, eos satis iam gravari, quod do. talitium, licet suo iure succedant, viduae concedere oboctringantur. Alio autem loco in contrariam sententi.
am cum MLVIO. ac BRUNNEMANNO inclinati se Iure Mepapolitano celeberrimus iste TORNOVIUS d; quoad allonia illationem sussicere putat, at ratione seu- coriam distinguit, ntim cum Domino seu agnatis , vel eum Creditoribus obaerati mariti dotis repetendae cau- . sa concurrati priori casu praeter illationem ipsius ver- sonis probationem desiderat; hoc autem casu illationis manifestationem solum req uiri contendit. Adquam. stabiliendam sententiam allegat quidem proprio ausu constriptum ius seudate Megapolitanum, Germ. das proiectirte lenburgis e teyn V e i verum enim enim vero si non alio eius opinio nitatur fundamento ei fidem tribui posse, dissicile est creditu, quoniam privata scriptura exaratum illud ius seudate neque in vim decisivam citari, neque eius praeiudicia adferri, neque eius totalis .gnitio monstrari possunt. Praeterea patet, Serenissimos aliarum provinciarum Legislatores expres- sis edictis declarasse, nemini licitum esse. praedilium ad ius seudate in Actis publicis provocare ; quam ob causam non dubitandnm, eiusmodi iuris sic dicti Megapolitani lineis nullam essicaciam tribui posse Quapropter cum ratione huius in iure patrio, neque accuratam decisionem, neque consuetudinem invenerim vitio nemo mihi vertet, si communi eousque iuri inhaeream, quousque de certitudine legis provincialis
16쪽
. XIX. Iam progredior ad alium casum, scilicet, numne semina sciens obaerato nubens, privilegio dotis In regula contenditur eam ideo hoc non esie destitiaen- 2 2.dam beneficio, quoniam illa uxoris intentio praesumi- ntib/natur, quod prudenti oeconomia ad aliud vitae genus ma- non am ritum trahere, eique subvenire cupiat. Honesta enim amoris ea est aestimatio, quae illo animo, non ex capiendis opibus enascitur. ι a) Insuper privilegia, & ex legibus ipsis orta commoda non, nisi per expressam renunciationem aut ipsius legis dispositionem, tolluntur, quod ratione huius adeo verum, ut uxor ne per ma
nifestum quidem pactum dotis conditionem reddere valeat deteriorem b nisi singulare in liberos inde
redundet commodum, aut in eorum favorem pactum initum sit. c 3 Quae omnia, licet in regula procedant. tamen patiuntur exceptionem, si nimirum, quid frau. dis intervenisse . non absque ratione suspicantur Creditores. Accidit enim quam sepissime, ut omnia mo. Ex Niobilia v. g. cimelia monetae cariores & rariores. Ornatus, festiva vestimenta, scrinia. cistae cubilia, lintea, vasa argentea, stanea, aereaque, ligneaque, imo quadrupes se volatile pecus taxentur , & talimodo summa dotalium plus iusto augeatur. Quibus circumstantiis recte iudicatur. quod Creditores, si semina sciens. sponsum a- iperte esse obaeratum, illi tamen nubat, omnia mobilia magni aut pluris taxanda curet, eoque modo dotis summam multiplicet, eiusmodi facta omnis fraudis haud expertia praesumant, praesertim si debitor creditoribus irascitur, quaque propter quaevis in singularem ac sub-C dolam.
17쪽
dolam Creditorum imposturam fraudatentus & men dax secisse, imo ipsam consentientem uxorem, ut hu-ria -- astutae malitiae tegumentum adhibuisse creden- rari tamen casu probe distinguendum inter Cre .ditores, qui ante nuptias iam adsuerunt & qui post eas quam primum existunt. Prioribus taxatio dolole facta neque nocere nequ e ius 'uaesitum auferre potest; Posterioribus autem facta aestimatione dolose existenti. . bus non item, sed eis imputandum, quod non molius conditionem illius, cum quo contraxerunt, contemplati
fuerint, & perquisiverint. Eis vero ostendentibus, debitorem ex pon facto tanti illata mulieris aestimasse,&ab ea consentiente in dicta denuo summa accepisse, sub- veniendum esse videtur. Quae omnia de hypothecariis dicta veso, utrum autem pirograpliariis idem , S in . quantum adscribendum sit id aliorum iudicio relinque. re eo magis permissum, quo longius alias ulterior dis- ruisitio rationem instituti mei transgreditur. Ex di- is interim satis adparet, qua ratione & in quantum ius
retentionis obtineat. Quantam enim summam repetere potest uxor, tanta etiam bona mariti recte retinet. a 3 L. 3. pr. 1. de donat. inre. vir. orux... b) L. I 4. di i 7. f. de pact. dotia. c I. pr.A. de dor. praelego g. XX. baabo' Hactenus monstrato, ius retentionis, modo de ve. Ndibus ritate illatorum constet, uxori esse addicendum, merito heredibus uxoris liceat ius retentionisis, lib.A Vindicare. Permagni sane interest , utrum liberi dotem repetant an extranei heredes bona uis xoris vindicare studeanti quod ad liberos attinet, adfirmandum habeo, iis idem ius praelationis, matri com-Ptens, non Vero exuaneis heredibus adtribuendum i
a Quae sententia ex citatis textibus satis common
18쪽
stratur, qui quidem pro indiscretis habendi videntur,
Fum alias omnia iura in heredem transeant, nisi ea negotia, quae sua natura non sunt transitoria excipia tur. Verum enim vero textus allegati fundamentis non carent;nam divortia gentibus Italicis erant frequentissit ma ut ideo legislatores ad remedia sexui inferiori servan- . Hi dotes quaerenda commoti fuerint,' ne per luxuriam maritalem feminae evaderent indotatae it ad incitas deveheruntur o Cuius nomothesiae ratio in extraneis non deprehenditur heredibus, per consequens Iegem cessa re adparet. Porro quoque id perbene notandum, ius, praelationis aliis credentibus existentibus omnino odiosum esse quoniam scilicet heredes extranei lucrum cap re,Creditores vero damnum amovere studen hincque Scharum ratio potior reputanda. Sed fi quis obiiceret; liberi etiam inter heredes reseruntur, cur vero illis, icnon idem extraneis heredibus co eteret y Respondeo: quod ratio dotis, quae nimirum ad sustinenda onera ma- . . Vimonii, quorsum salus liberorum non male resertur, constituitur , in extraneis heredibus non inveniatur.' Quae omnia plene comprobant. extraneos heredes com- . modum retentionis male sibi vindicare. Patet enim quodi ius praelationis sit ratio, quare in concursu Creditorum ' retentio seminae indulgeatur. quum, ne aliis Creditori. bus praeiudicetur. ob praerogativam uxoris non sit verendum.
b STRYK. in V. M. tis. defund. dat. I. I. S. XXI. Singularem sane casum reminiscor, quem recen-C a ure
19쪽
ductionem sere non abs re erit. Accidebat itaque ut semina cum eos . renunciatione omnium beneficiorum satis valide proriarito fideiussisset; quo secto mulier, uno filio relicto, e vita decedebat, & quum non multo post filius iste unicus diem supremum quoque obiret, omnia uxoris . bona ad maritum hereditario iure pervenerunt. solbus consectis in bonis mariti oriebatur concursus,& Creditores ratione praelationis S iuris separationis valde inter se controvertebant super quaestione, utrum isti Cr ditores, pro quibus uxor defuncta valide fideiusserat,lIraelatione aut separatione gauderent nec ne Τ Ad prae-ationem non dari recursum ex antecedente spho con stat. Interim ratione separationis omnino certum, eius- modi beneficium obtinere. Cuius decisionis fundamem tum in eo collocatum, quod privilegia dotis ultra uxo. rem ciusque liberos non extendenda. Separationis autem obiectum hic adesse extra dubium positum est. I terim vero varia hic notanda sunt, quod nempe creditores ad hoc beneficium intra quinquennium ab adita hereditate provocent, ab idque petant, quo non facto, separatio illis nullatenus competit. N F lapso enim quinquennio. hereditate bona n de distracta, rebus herecitariis cum bonis heredum ita confusis. ut separari nequeant, & Creditoribus fidem heredis sequutis . ius separationis non obtinet. c In Megapoli autem id, uod de quinquennio dictum, non observatur, sed Cre
20쪽
Iieri & eius liberis retentio competat, iam perscrutan i dum est, quibus remediis femina hoc suum ius perse- η - quatur φ Ἱ'amdiu bona mariti ab uxore donec ei intuitu illatorum satisfactum retineri, & vacuam fortunarumi maritalium possessionem propria auctoritate occupari: posse certum est. a)6c bonis sic occupatis tanquam pignori incumbere potest. Si vero ab heredibus praedefuncti mariti ex possessione legitima fuerit deiecta, vel blandis sermonibus, quasi Gotem heredes ei essent soluturi, persuasa discesserit, ante omnia tanquam spoliata de- set restitui, b) quoniam sine plena causae cognitione . extraiudicialiter neminiIossessio, quae in absentia etiam
animo retinetur, scin aurerenda d Heredibus possessio- nem evacuare renittentibus, vel femina implorat ossicium iudicis, vel adhibet interdictum ad recuperandam 'possessionem pro exercendo iure retentionis, e) ut adeo a Iudice in possessionem remitti queat, qua etiam tam diu fruitur, quamdiu heredes eam aut iure aut benevole placant. Melius autem femina, si possessionem prius, quam ab aliis occupatur. adprehendat, sibi prospicit, quoniam propria auctoritate maritalia bona, ab aliis iam occupata, invadere nequit. Privata en m vindicta tami severe prohibita, ut sibi ipsi ius dicens , eo cadat c
Porro quidem ab aliquibus Ictis affrmatur non sis. apropter dotem solum , sed quoque paraphernalia iure tim