Arnoldi Corvini à Belderen ... Ad titulum digestorum de verborum significatione. Commentarius locupletissima dote auctus ..

발행: 1668년

분량: 513페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

34 ARN. CORVINI Comment.

Emancipatione. cJ Est enim emancipatio actus hominis, quo filiussam vel filiatam. sui juris efficitur. Habebat olim non hodie. g. praterea 6. Inst. eod. simillitudinem venditionis; hoc modo. Naturalis pater filium suum alii fiduciario patri mancipabat, hoc est, in

manum tradebat: a quo vice mutua duos nummos, quasi in similitudinem precii; accipiebar, & iterum eos fiduciario patri tradebat. Quod secundo & tertio fiebat coram septem testibus. Et tali seperstitioso circuitu ae formula filius patriam potestatem exibat. G m θλ I. Inst.

IDEM 3. I.

Scteturum appellatio ex eo Huxit, quod Imperatores εν nostri captivos vendere, ac per hoc servare, nec occidere solent.

EXPLICATIO. servorum. ad Servi dicuntur, quibus libemtas arbitrio suo vivendi adempta est ; itaque liberis opponuntur; & ex eo appellati sunt, quod Imperatores captivos, cum occidi possetu vendere , ae per hoc servare, solenti t. Inst. de

jur. pers. i. g. r. g. de statu hom ut hic vult Pomponius, & Imperator Iustinianus in 3. 3. IV. da i ra. p rson. eum secutus. Non inquit Fab. in Iuris'. Papis. eod. prino. I. Quia

482쪽

non servitus a servis squod secundum JCti AcImperat. sententiam dicendum esseti sed servia servitute, ut liberi a libertate, g. I. Inst. eod. appellantur. Co reta enim ab abstractis, non abstracha a concretis dicuntur. Rectius Scaliger. consectan. - bb. s. servitutem a serviendo dictam vult. Servire autem & inservire idem

est quod prodesse.

Imperatores. bl Intellige non Principes Romanos, sed belli Duces ; quos olim milites, ira, parta de hostibus vi et otia, sive Consules, sive Praetores essenti appellare solebant ; quod

postea Senatus decreto confirmasat. Irri. eJ Suspectum. Cum omnium sere Gentium commune fuerit, captivos servare. Xenophon. bb. 7. de Cyri institui. ait: Servorum Legem inter homines perpetuam: quβndo urbs belligerantium est uerit, victoribuo quari corpora quoquestpecuniam in victorum ρ testatem concedere. Livius lib. ai. Alarici oratione. Aurum, argentumque omne, publicum privatumque a Uubet deferri ; conjugum ve- Lyraque corpora, ac liberorum vestrorum β' mat inviolata, si inarmes eum primis vectimentis, viatis e Sagunto exire. Aristoteles lib. r. Politie. cap. 4. Legem, pactum conventum quoddam esse in quod omnes consentiunt: quo quae bello superantur, haec victorum potest ii permittuntur.

483쪽

436 ARN. CORVINI Commenti

IDEM F. II.

INJρυ est, qui in aliquam regio

nem , domicilium suum contulit, quam Graeci id est, juxta habitantem , appellant. Nec tantum hi, qui in oppido morantur, incolae sunt: sed etiam qui alicujus oppidi finibus ita agrum habent, ut in eum se quasi in aliquam sedem recipiant.

EXPLICATIO. Ineola. at Incola est, qui in aliquam regionem domicilium contulit; qui in alienam civitatem venit, diu habitaturus: nec tamen jus civitatis habet , nec ci files capit hono-ies tributis pendendis obnoxius. l. 4. F. C. de incol. lib. io. Nec tantum qui in oppido moratur , incola est , sed etiam qui in alicujus oppidi finibus ita agrum habet, ut in eum se, quasi in aliquam sedem recipiat. 3. hoc. Non si in agro permaneat. l. 3. G eod. l. scire opoνIet. 3s. F ad municip. Incolam non domus aut possessio facit, sed domicilium. l. 7. passim. C. de ineol. lib. Io. Nullus autem nequidem Scholatis, & studiorum gratia aliquo in loco morans , constituere domicilium dicitur, ut incola sit, nisi decem annis transactis steterit. l. 1. C. de incol. lib. IO. Quare incola

484쪽

in De. IB. de Herborum Signif

est, non simpliciter alienigena habitator, sed is, qui domicilium, sedemque rerum suarum, animo permanendi secerit. d. l. 7. Vide Ena rat. nostram in Codic. tit. de Incolis. oec. IDEM 3. III.

Μ Unus publicum AE est officium

privati hominis , ex quo commodum ad singulos, universosque cives, remque eorum Imperio magistratus extraordinarium pervenit.

EXPLICATIO. Munm publicum. aJ Munm publicum est, vel ordinarium , vel extraordinarium 3 Orῶ- narium est, quod lege, vel more civitatis, s cundum aetates & dignitates inter se municipes , Oidine, hoc est, per vices gerunt. l. I. C. de muner. patrim. Cujus generis est munus hospitis in domum recipiendi. l. 3. g. ii Τ δε muner. Shon. Idque testatur Cicero. in Verrin. s. ubi ait: Suod tibi Philodamo nunciatum est, tametsi non erat ignarin, quantum sibi ac liberis suis jam tum mali constitueretur, tamen adjurium venit, ostendit munus suum, id nonus secum sua partes , lid est vices. ut interis pretatur Ascon. Pedeanusὶ essent ho*lium ν cipiendorum, tum ipsos tantum Pratores , Con suos, non legatorum assecim recipere . Extra-T 3 ordina-

485쪽

Ordinarium squod hic definituri est, ossicium privati hominis,ex quo non ordine,hoc est, pervices, sed extra ordinem: commodum ad singulos univeisosque cives remque eoium Magi-matus imperio pervenit. l. h. f. hor. Hujus generis sunt viae publicae, munitiones. vide Lmunus. I 8. F. hie. Bd Method Enarr. nostr. d. Iit. deosnerib. c, honor. sum seqq. IDEM 3. IV.

Amena ' est, quem Graeci id est, domo proseΨνm, colonum

advenientem.) appellant.

EXPLICATIO. Advena. J Inter Adrinam&la iam hoe interest, quod Incola fixit domiellium; non

Asima. Is enim aliunde vetuens, alicubi tantum temporaneam moram agit ; ut advena mercator. l. r. f. l. heres absens. F. δε judic. I. omnes peregrini. Geom n. da succosi. Graeci eum κ-ιρον appellant quasi sine lare & --micilio. Servio omnes terrae habitatores, aut indigena sum , advena , aut convena. Indigena, sunt inde geniti: Advena, de uno loco venientes: Convena de diversis. Appellatione populi, urbis incolae, non advenae, continentur. Felis. e. Rodulphin. de rescript. Athenienses, ilicet aram habetent misericor diae; Seneca controvers. lib. Io.ὶ tamen Ad

venas

486쪽

in Die. Titi ad Verborum Signis. 439

venas jura Civium usurpate non aerebant: in vincula conjiciebant; convictos vendebant. Flaccus deciam. 23. Civitatem peregrinsta usurpans vaneat. Cicero lib. I. Ossie. Debamus

habere delectum civis O Peregrini : in ipso

quoque peregrino, privatim an publice venerit. Cum Inquilinis non communicabantur hono-Ies. vid. l. Gu . 17. g. r. admumcipaL Legibus tamen x Moribus municipalibus sunt obnoxii & receptam judiciorum ibi consuetudinem observare tenentur. l. s. f. illud. de reb. r. l. 3. in . da temb. l. si 'iam. 6. de ετ ctim. a. Cod. quemad restam. Aper. I I. Cod. de emancip. Secundum eam punientur. l. I. 2. Cod ubi de crim. agi. Novel. 69. Nisi, nuper in urbem appulsi, legis municipalis errore t psi paenam deprecentur. arg. I ult. de decret. ab ord. fac.

IDEM 3 . v.

Dcturionei quidam dictos aiunt

ex eo, quod initio, cum coloniae deducerentur, decima pars eorum,

qui deducerentur, consilii publici gratia conscribi solita sit.

487쪽

EXPLICATIO. Deciariones. a J Decistionum alii erant ni, alii Municipales. praeerant turmae quae constabat ex duobus & triginta equitibus. Vasi. Bb. elegant. cap. 32. Municipales erant qui Romae Senatores. Vast. d. loe. Nam qui in Senatu & consiliis Reipublicae municipalis inter . esse poterant , Decuriones, erant. vid. L 32. C. dedecur. lib. Io.-Τ eod. per . tot. Eaque

de causa & sportulas accipiebant. l. 6. g. r. f. aad. Undὶ dicti sint Decuriones hic declarat JCtus. Aliter Festus. i ait Decuriones appellatos quod denis equitibus praeessent. Vid. Method nostra o Enarr. ad rit. de Decurion. IDEM M. VI.

bare est aratro definire. Et Varus ait, urbum appellari curvaturam

aratri, quod in urbe condenda adhiberi solat.

EXPLICATIO. Vrbs. aJ Vrbs est oppidum muro cinctum. Di ista ab urbo aratri curvatura: quod antiqui junistis bobus, tauro & vacca, Hetruscori- au , in condendis urbibus inteliore aratro et cumagebant sulcum, intra quem urbem aedifi

carent.

488쪽

in dig. Titi de Herborum Signif

earent. Hoc faciebant religionis causa die auspicato , ut urbs fossa muroque munita eL set; & locum undὸ terram fodissent Assam

vocabant.

IDEM , . v II.

pidum AE ab ope dicitur, quod ejus rei causa moenia sint consti

tuta. EXPLICATIO.

Oppi m. aJ Onidum propriὸ est omnis

urbs praeter Romam, quae peculiari nomine urbs vocari caepta, fecit ut caeterae ut bes vocarentur oppida , quia ipsa amplius oppidum non est . ut ait Valga. hb. 4. elegant. cap. 1O. undZoppidum dicatur Veteres dissenserunt. Refert enim Isidorus ib. Is orig. cap. I. quosdam tradidisse, ab oppositione murorum nomen habere : alios ab opibus recondendis r alios ab

ope, quod contra hostem opem dent. Quod hic ICtus& Varro lat. sequitur. Sed undὶ urbi, εἰ 'pidum dicatur , parum attinet de etymologia disputare, inquit valla. d. loc. quae plerunque fallax est, & inprimis i nisi fideli fundamento nitatur. frixola.

489쪽

IDEM F. VIII.

TErritorium AE est universitas agrorum intra fines cujusque civitatis.

quod ab eo dictum qui lim ajunt, quod magistratus eius loci intra b eos es urranssi ; id est , summovendi, ius habet.

EXPLICATIO. Territorium. a J Territorii variae constituu tur etymologiae. Frontinus da limit. agror. con- Izoversiam territorii, recenset inter controver-

.srarum genera, ad ipsam Vibem pertinentem ;i hisce verbis: Nam omnia antiqua municipia hahant suum privilegium. . Suicquid enim ad colonia municipiive privilegium pertinet terrz-torii jus appellant. Sed strationem hujus appellationis tractemua , Territorium est, quicquid hactis terrendi causa, consititutum est. Varroni lib. 4. de ting. lat. Territorium est locus communis, qui prope oppidum relinquitur, sic dictum quod maxime teratur. Siculus Flaccus lib. de cond. aror. Bessis gesi is minores populi

terras omnes , ex quibu3 victos ecemur, publice atque universaliter territorium dixere, in-rra quos sines fud ducendi esset : rectius juris dioendi jus esset. Quoniam extra territo in rium jus dicepti impune non paretur. l. ult. δε

490쪽

da jurisdictio. Isidorus. r . Orig. II. Territorium vocatum ali, quasi tauri orium, id est, tritum bobus de aratro, ab eo quod antiqui sulco ducto & possessionum & territorior limites designabant. Cujacius ad L --υirum. C. de amori . lib. Io. tenuorium 3 serra mavult deducere, quam a tettendo. Nam Sc pro fundo accipitur. I. I. C. de natur. hb. l. nullo. C. do sese. - σιν. Intra. bl Non extra. Adeo ut extra terri torium jus dieenti, isnpun Enon pareatur. I. ult fisjurisdict. ut jam dictum: Cum enim jurisdictiones non melius possint distinsui quam territoriis, quisque magistratus in suo territorio jurisdictionem exercere debet, non extra, nὸ alioqui turbentur, demisceantur jurisdictiones, quas plures &distinctas esse necesse est. l. eum unus. Iv. f. I. F. de reb. au Ljud. ρί. Sed quia jurisdictiones sive eundem, sive diversos Principes habentes, sibi invicem mutuis auxiliis favent, ut earum conservetur auctoritas, I a Diυo. rs. g. de rejud. I episcopale. 8. C. de Di c. aud μυ. I r. cap. s. l. magis puto. 3. istud quari. F. de reb. aeor. qui sub tui. vel cur. sunt non alien. literae requisitoriales inventae: per quas jubet quis subditis suae juri Ddictioni, ut pareant, qui aliter parere non cogerentur.

SEARCH

MENU NAVIGATION