Chronologiae Tertullianeae supplementa [microform]

11쪽

Aprilis). Severus, rei militaris peritisimus, nomen ertinaeis, qui boni omnibus deSiderium Sui reliquerat, sibi imposuit, eiusque neeem se ulturum promittenS, Statim Cum eXereitu Contra Iulianum ut hostem profieiscens, senatu ipso inVito, imperium arripuit. Cum Clodio enim Albino, duo exeroitus Britanniet, Qui senatus maXime faVebat, SeVeruS, Vir pollen ConSilio atque prudentia, paeiscebatur, eique Caesaris nomen atque honorem obtulit . Albinus liCet ab Xereitu Britannie imperator appellatus, eo honor ContentuSerat et in Septimiorum familiam adoptatus in Britannia mansit neque ante initium anni 196 Augusti nomen arripuit. Itaque tres in republiea praeoellentes viri eodem fere tempore rerum potiti AuguStiet imperatores appellati sunt, Cuius rei nuntiu quam Celerrime in uniVersum Orbem atque etiam in Africam dolatus est. Quantam ho metum Singulare et memoratu dignum d- mirationem ubique terrarum moverit, ex illo Dioni lOCO muXime intelligitur, quo treScire Solem stellas apparuisse narrat, quum Iulianu natale imperii Celebran ante Curiam

Sacrisscavit, quod Dio, ut et Solet, Stentum eiu rei SNe duXiUt. Neque ruetereundum Videtur, quod Spartianus narrat: Vates Apollin/ Delphis i quum nuntiaretur, re eκκ im-Feratore Severum, Nigrum, Albinum, consulti κ, quem ea edire reipublicae imperiare, rerκum Graecum huiusmodi fudisse dicitur Optimus est υμ υμ bonu Afer, peAκimu Albuκ β. Illo tres Viro imperatores Sese et Augusto nppellaSSO non Olum Criptorum teStimonii verum etiam inseriptionibus nummorum, quos illi Cudebunt. Confirmatur. In

nummis enim Iuliani legitur IMP. CAES. M. DIDIVS SEVER IULIAN AVG. in nummis Vero es ennii IMΡ . . PESC NIGER IUST. VG. Severum autem eosdem titulo sibi impοSutSSe, nemo Si qui neget, quum numismata primi anni eius i. e. anni 193 hane inscriptionem habeant L. SEPT. SEU ΡΕRT. AUG. IMP. His igitur testimoniis et nummis satis probatum est, orbem anno 193 re imperatore et tres Augustos habuisse, praeter unum Caesarem, Clodium die Albinum. Atqui

Con edendum St, idem Severo imperante iterum Coidisse annis 209-211. Vietis enim et interlaeti adversariis omnibus, Severus filiis suis summo in republien honores On- tulit Caraealta maior natu, Antonini nomino ornatus, ante Cal. Iulias anni 196 Caesar Creatu a Senatu honore imperatorio auctus, aestate anni 198 a patre nomen AuguStii. e. CODSortium imperii obtinuit Geta vero pariter Cnosar, deinde anno 208 Xeunte AuguStu metu eSt, eumque imperatori nomen inde ab anno 205, quo Consul deSignatuSeSt, habuiSSe, nummi eius probatur. Quare non est negandum, imperium Romanum

tres Augustos et tres imperatores iterum sub Severo habuisse inde ab anno 208 usque ad obitum SQVeri.

Capitolinus, Clod Alb. c. 7 et 10. Dio 73, 14.

Cohen. descr. hist de monitates etc. Ἐd. II t. III pug . 398 Pqq. monao SEVER in nummis Iuliani nonnunquam deSideratur. Id ibid. pag. 404 Seqq. Id ibid. t. IV pag. 9, O. 56. 65. 6. Cod ex ust. Γ 19, 1. Fuclis png. 58 et 69.

12쪽

Sed redeamus unde egressi Sumus, ad Verba ertulliani Supra laudata Praesentis imperii tripleae irius, Deo tot Augusti in unum favente. De pallio C. . Quae Verba si Sol Considerantur, ambiguum erit, utrum ad a. p. Chr. 193 an ad anno 209-211 referenda sint, et, ut Tertulliani Verbi utar, funem ContentioSum pari nisu in indo trahemus, donec aliud argumentum proferatur Latet autem argumentum, quo 1ia facile dirimitur, in iis verbis, quibus autor eiVes Carthaginienses initi alloquitur: Gaudeo vos tam prospero tempo' rum, cum ita vacat ac juvat habitus denotare. Pacis haec et annonaeotia. Ab imperio et a coelo bene At RP. 1. De vi a ratione verbi pacis postea rationem reddituri sumu8, imulatque indicium temporis, quod in Verbis annonae otio latet, enucleaVerimus. Messium ubertas et annonae Vilitas, quae Coeli ReriSque temperiem naturaliter eon-Sequuntur, e numero eorum bonorum eventuum erant, quorum memori per inScriptiones nummorum imperatorum OSteris tradebatur. Inspeeti igitur nummis aevi illius, Videmus, messem uberem et annonae vilitatem inSCriptionibus nummorum anni p. Chr.

193 colubrari, tam in nummis Severi eiuSque CaeSariS, Clodii Albini, quam esciennii

adversarii eius. Quare non est dubium, non Solum CCidentem Sed etiam Orientem ubertate et vilitate annonae perfruCtum OSSO.

Legitur enim in illis nummis: SAECVLO FRUGIFERO aut CERERI FRUGIFERAE.

pars Vero altera symboli idem Significantibu Ornata St, nempe Cereris effigie Cornu- Copiae, manipulis. alia numismata X. r. sunt hae Severi: IMP. ΑΕ L. ΕΡ. SEV.

PERT AVG. cum inscriptione SAEC FRUGIF. Aliud numisma habet inseriptionem: SAECVLO FRUGIF. R. . . . sex qua apparet, illud anni 193 esse. Clodii Albini quoque nummi non paue eandem inSeriptionem habent ex gr. D. CLO. ΕΡ ΑΙ ΒΙΝ.

CAES et in altera parto SAECULO FRUGIFERO COS. II'. Similom inscriptionem nummi escennii in prae e ferunt, Scit. IMP. ΑΕS. C. ΡΕSC NIGER IUST AVG. COS. II in altera parte CERERI FRUGIF. escennium quidem

bis consulom fuisse Constat, priori autem ConSulatu tempus ignoratur, alterius non item. Constat enim iterum eum OnSulem a tum SSe v. p. Chr. 18b iSqu Consulatus seeundues in omnibus eiu nummi appoSitu eSt. Tribuni iam vero potestatem nunquam habuit: quare, quo nu eiu nummi percuSSi Sint utrum 193 aut 194, per se definiri nequit. Quum Vero ConStet, eVeri nummo inseriptione Cereri frugis ornatos omnes anno 193 pereuSSOS SSe, non umbigitur, etiam eSQennii nummo tale eiusdem anni esse. Ideo

improbanda est opinio viri l. okhel, qui nummos Severi illa inseriptione ornatos in

honorem eius per uSSOS et emiSSOS SSe putat. Diei enim, hune imperatorem eximia Cura rei frumentariae providiSSe ita ut urbs Roma nunquam inopia laboraret β. Quod quidem negare nolumuS Sed quum eSCenniu eadem inScriptione Sus Sit, Certum est.

13쪽

eum aliam caussam id faciendi non habuisse praeter ubertatem meSSis anni 193 OCCaSione urbi Romae Commeatum subministrandi eseennio nunquam oblata Etiam in nummis anni p. Chr. 196 eadem inscriptio cum iisdem Symbolis CCurrit, quae res Certissimum indicium est, etiam illo anno meSSem fuiSSe opimam. Sed ut illo anno libellum de pallio scriptum esse Censeamus, illud indicium non Suffieit, quia tum duo solummodo Augusti erant, Severus et Albinus, PesCennio Nigro interemto iam anno 194 Xeunte. Annos vero 209-211, ad quos plurimi inprimis Bonwelso et Noel-deehen libellum de pallio detrudunt, unam habere notam tempori ConCedo, ulteram nego, quia meSSi ubertas neque nummis illorum annorum laudatur neque aliter probari poteSt. Ambae autem temporis notae a nobis inventae in unum annum OnVeniant neCeSSeeSt, quod quidem optime competit anno 193 p. Chr. qui et meSSis ubertate et numero terno imperatorum insignitus est. His caussis permotus libellum de pallio in annum 193

p. Chr. reiicio et aestate eiusdem anni Criptum SSe enSeo.

Sunt denique viri docti, qui huic anno vel anno 196, qui amelium arrisit, annos 209-211 praeferendos esse putent ea de caussa, quia Tertullianus in isto libello de pace et felicitato temporis multa verba faciat. Sed videamus, quomodo de pace loquaturi

Quasi cothurnatus dicit Renera orbi cultissimum huiu/ imperii rus est, eradicas omnia conito hostilitates et acto et rubo subdolae familiaris ista conrulso et amoenu κνper Alcinoi pometum et Midae rogetum Ibid. . . His aliisque locutionibus insolitis et arcessitis et quaeSiti quum autor nimium Sus Sit, persuasum habeo, totum istum libellum Satiram et pauCisSima eorum quae proseruntur Seri dicta esse. Verumtamen illum loeum cap. 2, Supra allatum ut re te interpretemur, ad ironiam Confugere opus non est. Quamvis enim totus fere Orbis Severo imperante per deeem annos bellico furore Xarserit, Africanae provinciae Semper adefruebantur.

Praeterea, quod ad primum Severi annum attinet, ortullianus libellum de pallio tempore paei Commode Seribere potuit, antequam bellum inter Severianos et Nigrianos exarsit Severus nimium adversariis dimistaturus Nonis Iul. anni 193 Roma prosectus est. Eodem fere tempore Nigriani Bygantium occupaverunt, copiae Rutem dVerSariorum ante

autumnum eiuSdem anni non OBCurSaverunt, primumque apud Perinthum praelium et id quidem leve autumno CommisSum St, atro autem insequenti anno apud Cyzieum. Quare ertulliano Satis temporis erat, ista patieula pagina ConScribendi, done paXerat, i. e. Vere Vel aeState anni 193.

Quia ergo libellus de pallio iam anno 193 seriptus est, omnium librorum Tertulliani quos habemus primuS St, quod adhu Solus amelius vidit, qui quidem, ut supra dixi, minus recte eum anno 196 attribuit. Quum in fine iusdem libri Tertullianus Christianum Se ESSe profitentur, o quoque Compertum habemus, quo sere tempore religionem christianam ampleXus it.

abondante.

14쪽

Quo tempore et quo ordine Tertullianus libros apologeticos et cohortationem

ad martyras Scripserit, Xponitur.

1 Libri duo ad natione S. Disputatur de tempore, quo libri ad Natione duo seripti Sunt, primum loquamur oportet de consuetudine quadam, quae apud populo antiquo Vigebat, a nostris Vero humanioribus moribus valde abhorret. Praelio enim Confecto Celsorum cadaVera inprimis hostium non sepeliebantur honeSte, Sed poliis exutis inhumata in locis, ubi pugnatum erat, in ludibrium et pabulum Vibu et beStiis iacebant, ita ut haud raro

CadaVera hominum et equorum SpurS per Campo POS multo anno QODSpieerentur' Hi mo antiquorum in memoriam reUOCandu et ante eulos habendus est, Si ea verba Tertulliani quae nune inprimi perpendenda sunt, reete interpretari volumus. Dicit enim in libro I ad nati cap. 7: Adhuc Syriae cadaverum odoribu virant adhuc Galliae Rhodano uo non lavant. Haec verba a praelia, quibus Severus aemulo SuoS, Nigrum et Albinum, Supera-Verat, Speetare inter Omnes interprete Constat. Severus enim eSCennianis X Europa et Asia repulSis, montem Taurum superaVitet Ciliciam occupavit. Deinde Ver men8 Novembri anni 194 res ad ultimum dimicationis venit apud Issum, oppidum in confinio provinciarum Syriae et Ciliciae situm Pes-Cennius atroei praelio victu Euphraten VerSu aufugien interemptu est. Sequenti anno i. e. 19 p. Chr. Severus Srhodnen recepit et Adiabeno Arabesque fugavit, qua parta victoria nomen arthie Adiabente et Parthici Arabie sumpsit et paulo post deposuit. Anno 19 Samaritani et Iudaei domiti bellum Contra Albinum suscepit. Xercitus Severianus, itinere per Asiam et Hyrieum summa cum Celeritate peracto, hostem apud Rhodanum invenit et immensi clade conflixit die XI a Cal. Martias anni 197 apud Trinurtium, oppidum haud procul a Lugdun ad Rhodanum itum. Videmus ergo, his anni 195-197 tam in Syria quam in Gallia vehementissime

pugnatum SSe. VerumenimVero non St ilenti praetereundum, Severum iterum id est

anno 197 Xeunte et anno 198 in oriente belligerasse. Sed eo tempore non tam Syria quam Mesopotamia et Parthia belli sedes erant. Quodsi quis Iudaeos iterum tune a Severo domitos et punitos esse, diXerit, reSpondebo, Iudaeam illo tempore partem provinciae Syriae non fuiSSe, quippe quae et ipSR OS annum 70 p. Chr. provineia Constituta sit. Doindo ortullianus in libro ad Nait Ι17 bella in Syria gesta primo loco memorat, pugna in Gallia CommiSAR Seeundo. Quare eiu Verba ad bellum Syriacum anni 194

15쪽

Quae quum ita sint, librum primum ad nationes, in quo iste loeu invenitur, paullo poS praelium Lugdunense Seriptum SS Opinor Diei enim Tertullianus Galliae Rhodano suo non lavant, quod ita interpretor Campus, ubi praelium illud Commissum est. Rhodani undis nondum est purgatus et mundatus, id quod commode fieri potuit tempore Verno, quando fluvii qui Iurgiu ex montibus prorumpentibus, termino SuOStransgredi Olent.

His caussis adducior, ut libro ad natione aeState anni 197 Compositos AS CenSeum. Qua vero adversus hane sententiam proferunturh, nullius momenti habeo atque refutare eo facilius hie supersedeo, quum ab aliiS iam Sati refutata Videantur et iis, quae Supra dicta Sunt, obtuSa SSe putem. 2 Apologeti Cum. libris adversus natione Conseripti ad librum apologetieum progrediens haud dissimilis nautae videor esse, qui postquam intra lumini ripa nuVem Suam gubernanS, ubi deflectendi a recto eursu orieulum non St, Sine timore et sudore ad numinis OStium quo tendebat pervenit, reliet tandem flumine in Ceanum VaStum, fluctibusaeStuantem et proeellis agitatum Vehitur. Nam qui i pelagi aestibus et turbinibus obiectus est, qui quantum homines eruditi de tempore, quo hi liber Seriptus sit, inter

se discrepent, SeCum T Putnt. Sed non St, Cur clesperemus. Nam Si viri cloeti pristini temporis de hac re in valde diverSa opiniones diAeedebant, non pSorum Vitium erat, Sed inde eveniebat, quod historia Severiani temporis non sati Cognita et explorata tune erat. O meliore utimur Conditione, quoniam historia illius temporis aQQuratius exc:uSSa meliusque iam

deforipta est, atque re gestae Severi et filiorum eius, eorumque natalia vietoriae, itinera in clarissima luci Oolloeata et quoad tempora ferreis quasi vinoulis et Clavi devineta Aunt. Tempus, quo Tertullianu librum apologetieum GonSeripSit eruere faeillimum esset, si traditum SSet, quo anno Severu lege Papias oppaea abrogaSSet. Nam brO-gatis iis eum illio librum apologeticium edidisse, hae verba Oeent: Nonne aniAgimas Papias lege heri Severus constantissimus principum eaeclusit' pol. . . Sed invidente

Fortuna id tempus nobi aliunde non inuoluit. Exstant autem alii loel hui disquisitioni chronologicae perquam fructuosi. quorum numero primus ille diligenter discutiendus erit, qui est do perseeutione illo tempore in Christianos mota. X iis enim, quae Tertullianu Ap. Cap. 44 et 50 profert, apparet, praesidem Dieae ChriStianos proXime exaSse. Quaeritur ergo, utrum Severu edietum

Vide Grotem pyer Ueber Tertullianus Leben und christen Mit inem Excur liber die Schrin ad nationes. empe 1863 u. 1865. We Gymnasialprogramme. Autoris sententiam libros ad nationes ad annos 204-208 maiidantis refutaverunt Bon et Sch pag. 19 Seqq. et Oel de chen

16쪽

suum, quo, ne qui Iudaeus neve Christianus fleret prohibuit, iam tum promulgaverit

Sod do edicto Severiano quin plura o loco dicam, facere non OSSum. In itinere Palaestinis Spartianus illud propositum esse apertis Verbis Rrrat . Bello enim advereus Hatrenos, quibuscum infelici Marte anno 199 et 200 p. Chr. proeliatus est, finito, Severus in Syriam reversus Aegyptum visere Statuit. Quod iter in peregit, ut Palaestinam peragran Aegyptum peteret, qua diligenter perluStrat atque integro ibi nnia Consumpto in SFriam rediturus navigationi se Commisit eXeunte anno 201). Antioohiae una Cum filio maiori Carnealla Consul renuntiatus statim in Syria consulatum anni 202 iniit δ. Quas quum ita sint, edi tum illud, quo Severu Chri Stianos fleri Sub gravi poena vetuit, aestato anni 201 in Palaestina promulgatum est, quo promulgato fleri non potuit, quin illico populus Christianus Cerbe vexaretur, quae perseeutio proprie Severiana ab historicis dicta longe lateque diffusa aliquot anno inflatebat Eusebius quidem Caesariensis hist. Cel. VI 2, 2 narrat perseeutionem illum, Alexandrine, anno deeimo Severi vehementer exarsisse, Ret praemet AegSpti. Annus vero deCimus Severi, inde a Cal. Iun. 20 computandus, hoe loeo ut minus CCurate ab EuSebio positus est aut ad necem unius Leonidae, patris OrigeniS, quem uSebius nudat, reserendu8. Sed redeamus unde digressi SumuS Quodsi verbo Tertulliani, quae Apol. e. 44 et b0 leguntur, ad perseeutionem eVerinnam anni 201 et Sequentium n norum speetarent, Apologetilum librum post annum 201 Scriptum esse appareret. Sed ad eam ista verba speetare nego. Nam legibu iam pridem Vigentibu poteSin magistratibu data erat, semper et ubique ChriStiano propter religionem CCuSundi, Conquirendi, perSequendi. Et plures quidem leges, Vigebant, quae saeuitatem dabant Si faetendi, X. r. leges laesae maieSintis, lege Contra Rinm, Contra religiones novaΗ, Contra sodalitia illicita

Sed ut haec omittam, Christiani provineiae Dicae illo tempore maiori in perieulo versabantur. Severus, imperator OVus, natione Afer, e livitate Lepti oriundus, Iuliano superato et interseet Statim copia in Africam miserat, eamque provinciam sine aede

occupaverat POStea bello Contra escenniano et Albiniano inCepto, quum Severi Xercitu vietorias Vietorii Cumularet, tota provineta gaudio et laetitia exsultabat et quotiens bonus nuntiu de vietori reporint adventabat, suam recentiκmmi et ramoκis ramiκωuiret poste prae3truebantur, quia elatio mi et clariggimi lucernis resfibula nebulabantur,. quam cultissimis et uperbiaκimis fori forum ibi diridebant', cires vicatimque epulabansur.

Sic tota civita gaudio exsultabat. Ctiristianorum ero ViX quisquam his epulis interfuit, immo documenta illa publicao

Vide, quod scripvi de hac se in irchenlexico Ed. II t. III ra g. 230.

17쪽

laetitiae in ornibus eorum frustra quaesita esse, ex Coniectura probabilissima Colligi poteSt, approbante id Vel etiam iubente Tertulliano, qui talia signa et symbola ethniCum quid sapere opinabatur Quanto autem maiori et quasi menato gaudio Cive omneS sibi gratulabantur, eo magis illorum ineuria et frigus improbabatur, praeeipue a magi- Stratibus parti SeVerianae. Hine fieri potuit, ut Christiani, quamvis in alii provinciis tranquille viventeS in Diea a praeSidibus veXarentur et quasi rebelles punirentur. Quae quum ita Sint perSecutionem iliam, de qua Tertullianus in pologetici loquitur,

eandem habere, quae proprie SeVerian diCitur, non Si neCeSSe. His igitur stabilitis nihil obstat, quominus librum pologeti tum iam ante edieti Severiani promulgationem . . ante annum 201 Eriptum esse putomus, quamquam nitialiter senserunt .

Isto uno S rupulo evulso venimus ad illum unum ouum Apol0getiei, qui temporis praesenti notam imp0Sitam prae Se fert. Cuius haec: Sunt verba: Sed et qui nunc sceleκtarum partium loci et plauAore. quotidie revelantur po3t indemiam parricidarum racematio AuperAte ApOl. C. L. Quae fac in illiu temporis hoc loco denotentur, Colligi potest ex verbi praeCedentibus: Unde Cassii, Nigri et Amini Quum Cassii, qui inmtempore M. Aurelii rebellavit, fautorδ et plauSores anno 198 ViX ulli Superessent Staque orto metio oblivioni iam dudum data esset, verbii: Nigri et Amini' Crutanda et remenda sunt iisque solis insistendum est. Quanta enim Crudelitate et pertinaei Severus in omnes adversario Suo Saevierit. memoriae ab historine Seriptoribu proditum est. Neminem prorsus, qui Nigri et Albini partibus adhaeserat vel OQCulte faVerat, inultum esse asSus St, Sed Sive ingenita Crudelitate sive eonSilio uotus, ad unum Omne e medio Sustulit, ut filio Suos otiamtum dulescente regni haerede redderet.

Quare non Semel Sed iterum iterumquo et viri senatorio aut equostri ordine fulgentes et prostere provinetarum et Cives Romani proseripti et neeati sunt, qui novo et inaudito nomine insidiatores parricidales ab e Voeitabantur. univit autem vere Severus Vere pertina non Solum aemulo imperii eorumque Cognatos et belli duce s.

nmiCOS, fautoreS, Verum etiam integri Civitatibus eadem de Causa iura diminuit. Sed Singula proferamus oportet, quae de hoe re memoriae prodit Sunt. ΡeSCennio menS NOV. n. 194 in Syria Interempto, Severu Punivit eiu nseseolii in Nyrin OnSiStenteS, quantum potuit et pro temporum CireumStantiis aptum videbatur . senatorio ordine eos, qui Cum Nigro dueum Vel tribunorum nomine militaverant, ocioidit, Antiociliensibus multa iura ademit aliasque Civitates eiusdem parti multis iniuriis ot damnis flacit. Viduae autem liberisque escennii tune pepereit in exilium eos

18쪽

Vehementius et crudelius atque in plures anno 19 Saeviit, Albino, alter aemulo, in Galliis armis superato. Tune enim eius Viduam et filios trueidavit , eseennii vidunfiliisque paullo ante interfecitis', deinde ver innumerum multitudinem hominum in Gallia Hispaniaque interemit, inprimis multo illarum proVinetarum proceres ne RVit. Senatorum numero anno 19 nullum OQQiSum resertito, unum Solum interemptum narrat Spartianus , anno autem 19 multos ne atos SS CODStat. OS Victoriam enim Lugdunensem epistulae ad Albinum datae inventae Sunt, quibus Domin nobilium Romanorum, qui eius partibus faVebant aut amicitia cum eo Coniuncti erant, SeVer innotuerunt. Quare eXaginta quattuor Senatore in iudicium Oecti Sunt, quorum par maior absoluti, undetriginta ero ad Supplicium miSSi Sunt, inter quo SulpiCianu Socer Pertinaei impe

tisset, postremo areissum, Commodi Strangulatorem, leonibus obiecit, Cuius etiam ortullianus, novi vetera miseens, meminit hi VerbiS: Unde qui faucibus eius eae mendist palaestricam eaeercent Unde qui armati palatium irrumpunt interfectores dicit erit-naCis, om=tibus tot Sigeriis atque Parissieniis audaciores ε. lures etiam quam undotriginta senatores partinnus, qui porum nomina memoriae prodidit, illo tempore OOCiso osso Scribit, quem quadraginta unum nominantem, tamen minus Reeurate seripsisse viri docti Censent R. Utcunque res est, Certe ingentem Stragem feeit nobilium Romanorum, uno multo Crudelior fuit, quam aede anno 194 in Syria metae. Hae neces et quasi prOSCriptione Omne anno 197 m in Sunt euSque Verno et aeStiVO tempore perpetrata eSSe X eo colligitur, quod autumno eiusdem anni Severus Cum Xer itu in orientem profectus St, ut Sanguine civium largius effuso, sicut dicit Herodianus, tandem etiam hostes Xternos debellaret'. Navi appulsus Xereitum Statim Orientem Versus Contra hostes duXit, NiSibe quam urbem Parthi eodem tempore obsidebunt, pervenit arthosque repulit. Huius Vietoriae anno 19 reportatae CertiSSimum testimonium habemuS, quod Severus bis in eodem anno imperator appellatu eSt, nonum post praelium LugdunenSQ, eQimum Vietis eodem anno

ximo anno inferret. Inter hae autem PersCenniana relliquias Plautiano utore persequebatur. Aliquot senim Perseenniani anno 194 aut latitasse ut ex eius manibus evasisso

videntur, HOS Cum iis, quibus Sive elementia Sive prudentia uetus pepereerat, uno deprehendit et interfectit.

Spnrt. QV. 15, 3. Fuch l. l. pag. 79 s. recte monuit, inter primam Et secundam expeditionemndvorsus Parthos PmPu nliquod intor ergAiss , quo Qvoru navos nodificavit aliaque n bolium nrthisi

denuo inserendum paravit. me Ceulen per virum orti tissimum id effugit. Tis pag. 1154sqq.

19쪽

Easdem proscriptiones ertullianus haud obscure denotat his verbis: Sed et qui

nunc celestarum artium ocri aut plau8ores quotidie et elantur poκt indemion racematio parricidarum. pol. . b. Vindemiam enim dieit aedem illam largissimam anno 19 Albino victo factam, alteram vero, perSeCutionem eseemianorum di O, qui isto tempore latitaverant aut fugerant, rae emationi i. e. messi uvarum reliCtarum,

haud illepide e0mparat. Quaeritur nunc, quando hae ultima perse uti relliquiarum partium Celestarum facta sit Quod facile est invenire. Vidimus enim, autumno anni 19 Severum bellum contra Partho gessisse, deinde in Syriam hiematum rediiSSe. Isto Sine dubio tempore, quo Xercitus in Syria hibernabat, nimieos Conquisivit et punivit, quod nulliitim et

pedetemptim exeunt anno 19 et incipient 19 motum est. Unua Oinde ultorve monsis largiendus est, quia tanto semporis spati opus orat ut nuntii harum rerum Africam pervenire possent. Hine effieitur, ut librum Apologeti sum, in quo Tertullianus ius rei mentionem faeit, non Rnte ver aut aestatem anni 198 Criptum esse putem . 3. Ad nrt Vrn S.

Quae de rebus gestis Severi imperatoris supra diximus, etiam ad aetatem libelli ad martyras dati inveniendam sufficit, quia in eius epilogo parti CuiuSdam earum aedium, qua SeVeru perpetravit, a nobis supra fuse enarratarum, mentio fit. oe enim libello autor id agit, ut Christianos in arcere detentos eorroboret et ad ipSam mortem tolerandam cohortetur. Quod ut perficiat, eos ad exempla tot tantorum Virorum nobilium pro- Vocat, qui eodem prorsus momento hominis cauis idem patiebantur, quod nonnulli martyrum Dei caussa pati dubitabant. Ad hoc quidem, ait, praesentia nobis tempora documenta int quantae quale8que personae inopinato natalibus et dignitatibus et corporibus et aetatibus ut eaeitus referunt homini causa, aut ab ipAo, i contra eum fecerint, aut ab

Tergarii eius, i pro eo feterint .

Qui historiam Severi novit, haud ignoret, ad quod faetum ne Verba respiCiant. Quum eo Viros, qui supplicio meti sunt, natalibus et dignitatibus et aetatibus ertullianu SplenduiSSe dieat, mobilissimO eos fuiSse apparet Severum autem Caedem in

Praeter hoc indictuin i mporis alterunt invenisses vir sagacisSinius οὐ id chen sibi visus est. Tertullianus enim Apol. c. 35 Ipsos Quirises, ait, ipsam cernaculam. Ne te collium plebem convenio, an alicui Caesari suo pareas instia Romana Testis est Tiberi et cholae bestiarum. uno verba Νοeldechen ad id, quod Dio 74 4 narrat referenda esse cens 't popul uti Ron anum Vocibus procacibus bellum adversus Albinum improbasse in Theatro quod oeldech 'n Tiberi proximum fuisse putati. Hoc factum Si anno 196, quum Severus contra Albinum prosciscens Ouine per breve tempus morabatur Dec. 196 Ceu lene e pag. 98 eis. Frie dignier Sittengesch. Ronas, VI d. t. ΙΙ a 30b). Sed Tertullianus generaliter, ut ita dicam, d audaci loquitur, qu vulgu Ronannum, quotiens impuri fieri potuit, contra Caesares grassabatur. D. Frie diande l. e. pag. 302-305. Quare hoc indicium temporis, quamVi non plane reiiciendum, fructum tamen mea quidΡm Sententia non affert ad emiendum tempus, quo Tertullianus librum Apologeticum scripserit. Ad mari. . .

20쪽

gentem nobilium Romanorum Albino Viet feciSSe iam vidimus, inprimis Senatorum, quia

Senatus illum eximie amaverat,

Quo anno id factum sit, iam demonStratum St, hoc Oe ut tempu8 etiam a Curatius definiatur, asser quod Spartianu refert: Ultus igitur Albinianam defectionem, intemeetis plurimis Gallis diei et HispaniS iratus Romam venit . . . et enatore infra

Acriptos occidit . ,

Quo mense Severus Romam venerit, praeeiSe Statui poteSt, quum fundamenta satis firma nobis praesto sint, quibus entCulo Superstruere OSSumus.

Reportata enim Hetoria Lugdunensi Severus non illie Romam promotus ost, sed in provincia remansit, quia bollum nondum erat Comp0Situm et finitum. Superorant enim in Hispania Albinianorum Copiae, quibus L. Nonius Rum legatu praeerat, earum partium studiosissimus. Quas opias ut debellaret, Claudius Candidus missus est, qui eas

brovi tompore XtinXit. Quorum nutem Sque ad mensem nium in provincia remansiAse, X e Conileio, quod Nonis Maiis in Civitate Lugdunensi pro eo eiusque familia taurobolium Celebratum est . Indo eum Calendis Iuniis Romam advenisso viri docili Oontendunt, ubi unum iterumV menSem orntu Orientem Versu proseCtu est. Illa autem aedes ingentes de quibu Supra letum St, tam provinCialium quam senatorum Romanorum Sevstrus, antoquum Romam pervenit, perseeisso Videtur, si verbis Spartiani fidos habenda est qui eum, quumVi med in adversarios saeViiRSet, tamen post adventum alloqu0ns senatum de lementia sua disseruisse narrat . Quar eum illas caede statim post victoriam LugdunenSem CoepiSSe et ante Cui Iulin perpetra8se puto. Quibus de Caussis orsuasum mihi est, Tertullianum libellum ad martyras, in quo ista troeissima meta, quibus Orbi Romanu terrore perCulSuS St, memorat, Vere anni 197 . Chr. Vel ut aeeuratius loquar, post Vietoriam LugdunenSem Sed ante Cal. Iulia conscripsisSe ipsumque martyribu Carthagine in Cur erem inculaque Coniectis miSime omnia enim, quae lOCO Supra laudat a Tertulliano dicta sunt, ad ver anni 197 optime quadrant etiam hae Verba: aut ab advereariis eius, si pro eo steterint. Quamquam enim Albinus non eadem Crudelitate atque SeVeru in udVerSario Suo grassatus est, tamen aliquot e partibus SeVeri ab eo CCiSOS SSe, e ipsa rei natura Sequitur et Capitolini' testimoni Confirmatur.

. . . Ultus igitur Albinianam dolaetionsem interfectis plurilnis ... iratus Romam et populo et en8toribus Venit . . . Po8 hoc de sua lenientia disSeruit, quum crudeli 88imu fuerit et enatore infra criptos.

Capit. Clod Alti. e. 8, Denique indulgen SuSPicionibus eo tormenti dedit. . . .. . .