Nova acta physico-medica

발행: 1757년

분량: 721페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

101쪽

44 Observatio M. i

unum alteriamque horae quadrantem Cataplasmate emolliente,

ex herbis Althaeae, Malvae, Parictariam floribus Chamomillae, Meliloti, Verbata, Sambuci parato, totum saccum, inter pedes pendulum, sedulo obvolvere iussi. Post aliquot dies elapsos somnus et adpetitus, nec non Corporis et animi vigor Eo perunt redire, rediit quoque post mensis intervallum fluor menstruus, qui aliquot iam ante mentibus emanserat, et is tanta quidem copia ex soramine superius descripto nunc profluxerat, quanta numquam antea. Elapsa quinta hebdomada tumor ille in tantum staccescebat, ut non nisi pugni magnitudinem rese rei, et mox in balneo, matre monente, nobis insciis, sola sibi prolapsam Vaginam facile reponeret; ast tertio post repo Gitionem die insecuti sunt dolores in lumbis et in regione pubis, cum insigni urinam reddendi dissicultate: iussi ergo ut illico balneum intraret, et adhibito sortiore nisu conaretur sibi novam , a nae procidentiam procurare, nec prius de sutura repo tione cogutaret, quam partes prolapsae, iterum emollitae, ex toto flacc

sterent, id quod etiam septima tandem finita hebdomada, Deo nobis opitulante, adsecuti sumus felicissime. Ad praepediendam autem novam prolapsionem, Vaginam uterum lue sustinendum, et relaxataS parte, obfirmandas, Pessarium intrusum est,

quod per sex circiter menses gestavit absque molestia, de nullis prioris morbi querula incommodis. Tandem decimo Decembris huius anni convenit me Mater cum filia non pridem Viro desponsata, conlilium expetiturae, num con su itum soret, initum, ut coeptum est, consummare matrimonium 8 Quum ex iis intelligerem, pridem Pessiarium Puellam abiectile, et praepinguem satis, tali nunc frui constanter sanitate, qua numquam a itea; salutaribus instructas consiliis optima quaevis sperare iussi, et ita vultu exhilaratas ex aedibus

meis dimisi. Debreciso in I garia Halam misi

d. 18. Decemb. II 66.

102쪽

Haemorrhoides ex vagina uterina exitum molientes. 43

OBSERVATIO X. Dia. D. CHRISTOPH. GOTTLIEB BOΝZ.

Haemorrhoides ex vagina literina exitum mo

lientes.

Pinina trisinta annorum, temperamenti sanguineo-cholerici, hypochondriam, attamen rite menstruata, bisque vel ter hae rehoidum internarum fluxum experta, tantis hactenus, aliquoties, sub actu concubitus, ab attritu et agitatione penis virilis, in vagina uteri doloribus amicta fuit, ut lacrymis profusis marito miseram sortem testata fuerit. Malum hoc sponte sua iterum evanuit rediitque incertis, longioribus tamen temporum intervallis. Ipsa accuratior loci assem exploratio mihi concessa non fuit. Posthaec corripiebatur spasmo vesicae urinariae, per paroxysmos recurrente, acerbis doloribus in regione pubis, assiduoque ad minsendum stimulo stipato. Urina erat turbida, eum sedimento mucoso, non sabuloso. Vsurpatis remediis emollientibus, alvumque leniter subducentibus, cum sanitate in gratiam redii: Haemorrhoides vesicam eiusque sphincterem infestantes, morbi huius auctores exstitis e, minime dubito. Quae cum ita se habeant, perquam probabile mihi videtur, supra m

moratos dolores, sub coitus exercitio sese exserentes, . eidem caussae tribuendos esse. Venae enim, quae vaginam uterinam ambiunt, atque a Venarum haemorrhoidalium ultinus propaginubu' teste lil. HALLERO a oriuntur, ab haemorrhoidali se guine distentae suerunt redditae atque Varicosae; hinc non potuit non canalis hic sentilissimus, ab attritu penis, quam exquistissime dolere. Ad prophylaxin huius affectus consilium dea di, ut Venaesessio singulis semestribus administi etur, potusque F a acu. Priui. lin. Physiol. l. DCCCXII.

103쪽

acidularum S Nassiacensium, iuncto insimul balneorum usu, semel quotannis in auxilium vocetur. .

OBSERVATIO XLDn. D. CHRISTOPH. GO LILB BOXZ.

Iargo xxvI. annorum, ancillae servitia praestans, tempera. V menti sanguineo .cholerici legitime menstruata, d. XXV. Aprilis anni I 64. a cane rabido in sura pedis sinistri, ubi bini musculi gasti ocnemii invicem coniunguntur, duobus in locis morsu vulneratur. Non levi exinde perculsa fuit terrore, minoris tamen aestimans laesionem modo praegressam , in hortumi longius ab urbe remotum adhuc abiit, ac grave obsoniorum. Onus, vertici, ut moris est, impositum, domum gestavit. C tamenia, quae tum fluebant, siapprimebantur, ad quae revocanda innisum quidem Melissae, sed Dustraneo ausu, sorbillavit; -vulneribus autem per noctem splenia, aqua stlopetaria madida, imposuit. Tandem nychthemero a praegressis morsu elapso, -meum consilitam expetiit. Inveniebam vulnera non admo--dum profunda, verum insigniter iam tumida, valdeque do-llentia. Ex demorsae relatione intellexi, canem rabiei illo gra' du, quem Illustr. BORRHAAvE, g. II 33. Aphorismor. suorum, pris in vocat, laborasse. Confestim igitur Chirurgum accersendum curavi, atque ut Communicatum virus, scarificatione vulnerum profunda, applicatisque cucurbitulis, evocaretur, auctor sui. Peregit hoc Chirurgus, verum, ob animi timidita tem nimiam, minus dextre. lniunxi deinde, ut vulnuscula per totum morbi decurtum aperta serventur, atque, maturantibus sedulo adhibitis, suppurationis negotium summo studio promoveatur. Noetem subsequentem transigebat insomnem, angu-

104쪽

Gigebatur praecordiorum; sanguinis praeterea versus caput haud levis observabatur congestio. Han iob rem d. et . eiusdem Uenaestino in brachio administiata fuit, repetita bia duo post, ob easdem rationes. Ceterum aegra lecto perpetuo affixa manebat. Delirabat quoque singulis sere nossibus , nec non interdiu multa absona et ridicula proferebat. Accedebat denique cl. 8. Maii levis aquae horror ad ipsius aspeetiam, quam . vero nihilominus , licet aegrius, bibebat. Triduo post aquam , easdam ad manus lavandas afferri iussi. Obtemperavit quidem aegra petitioni huic, ast instigni cum dissicultate, non sine magna

praecordiorum anxietate, totiusque corporis tremore. Potum, vero aquae penitus expavescebat , neque ullo modo, nec ri, nec precibus, ad unum alterumve haustum capiendum commoveri potuit. Medicamenta, quae statim in principio usque ad praesem tem morbi conditionem exhibui, fuerunt, Mercurius dulcis Q

mixturae temperanti iunctus, quem vero ob labriles accedentes commotiones, refractiori dosi exhibere, quin subinde per unum alterumve diem seponere coactus sui. Mercurii hoc temporis spatio, non nisi grana triginta quinque assumsit aegra, et tamen gingivarum exinde percepit dolorem, et hinc inde in . ore interno pustulae at paruere aphthosae. Ex his circumstaniantiis, salivationem, si medicamenti huius ussis continuaretur, Tu, secuturam esse, a vero haud alienum videbatur. Dubitabam vero, ob hanc rerum laciem, de prospero illius inccessu. comsultum igitur duxi, ab hoc remedio ab linere, eiusque loco experiri, quid Moschus G in hoc affectu valeat.

ratione, Argentorari l76 I. ventilata.

105쪽

Incipiebam d. I I. Maii quovis bi horto, sub sorma pulveris.'

Moschi optimae notae tria grana exhibere, superingesto cyatho IDecocti, cuius formula haec fuit: Rec. Cori. Peruv. opt.d unc. i. 'rad Serpentar. Viron. unc. dimid. Nitri depur. drachm. ij. Tart. solub. strup. IV. M. D. S. Species cum mensura dimidia aquae fontanae decoquendae. Hisce medicamentis aegra, nisi quod i sub finem doses, Ieti Moschi et Corticis, diminutae fuerint, per bquatuor septimanas usa est. Interea temporis, maxime Circa vesperam, accedebant variae Oamco-convullivae artuum agita tiones, quas inania ad vomendum conamina vel praecedebant, .

vel comitabantur.

i Animo quoque inhaesit cupidos adstante , inprimisque Medi laederidi, ab 'ae ae utilutitate tamen adhuc suppresn; 'conquerebatur demorsa subinde de pedum stupore, capitisque vertiginosa amictione; iungebantur validae commotiones sim- tuosae, per integra saepe noctes durantes, Cum vagis dolo-Iaribus in abdomine. Deliria fuerunt frequentissima; solidos ci-abos aegra deglu sivit, assumsit quoque suo tempore praescriptum Decoctum, quod vero, cum per unicum aliquando diem omillia iset, altero die non nisi aegerrime hauriebat ; ad aquam vero e, iqnginquq saltem visam exhorrescere, i totoque corpore contrem mmiscere coepit, . neque illam: veliprimisimodo labris degustareeti potuit ; neque tamen metuit aeris motum, neque res splendo p- tes oblatas. Consumtae fuerunt hoc temporis decursu in De- ico hq, corticis Peruviani unciae quatuordecim, Moschi vero odrachmae Dinwς in granis.Viginti septem. Nolui aegrae, are domi angusta presiae, Moschum ulterius exhibere, praeser-i tim, cum Hydrophobia per integri mensis spatium in uno eodemque statu permansit. In mentem igitur mihi venit, an non balnei dulcis usu refractarius hic morbus debellari possit. Pri mis. ἁ Vide Dissi Argentoratensem. ubi Anistor Corticis usunt, va

106쪽

rnu quidem dictu millime id successit. Aegra enim mise-irandum in modum tantis praecordioriana anxietatibus, partium omnium tremore, .membrorumque fere convulsiva agitatione corripiebatur, ut vix balneum ingressa, ex eodem rursus exiret coacta suerit: verum hae dissicultates tractu temporis ita sublatae sunt, ut tandem per bihorii spatium in lavacro. I 3 isteret, omniaque symptomata isensim lsensimque ita, evanes gent, ut aegra, quindecim adhibitis balneis, unum.alterumve cochlear aquae deglutire potuerit, subsequente quidem singultu, qui vero aliquot mensium intervallo sponte abiit, ita, ut illa, dum haec scribo, bene valeat, nullumque athplius ni sui insultum, praeter vertiginosas capitis amictiones, semel aut bis per annum recrudescentes, hactenus perpessa siti cum varia in hoc morbo medicamenta adhibita fuerint, dictu minus facile est, quoddam ipsorum effectum praecipuum praestiterit: videtur tamen, Moscho, Conici iuncto, vires suas denegandas haud esse, cum horum remediorum usu, quatuor septimanarum cHydropho te malum, rarissimo sane exemplo, maiora haud ceperit incrementa.

OBSERVATIO XII.

Vir 44. annorum, laxioris atque succulenti corporis habitu

ob muneris demandati rationes vitae sedentariae nimium quantum addictus, varia molimina haemorrhoidalia, tandemque ipsum haemorrhoidalem fluxum menstruis periodis recurrentem, sibi contraxit. Jungebatur huic ineliui oedema pedum 2 p. Actor, δ' .ct . P .m G i i li, seu

107쪽

so Obseruatio XII.

sensim sensimque increscens, laxamque cutem a malleolo usque ad genua sat magnam in molem exte dens. Tumor hic pro more suo per noctem penitus disparuit, et interdiu rediit, impressitaque foveas promptissime re, lituit. Accidit aliquando, ut, cum aeger de insolito pedum pru itu conquereretur, pede que eapropter cum pannis lintei paulo diutius, leniter tamen Dicarentur, ut, inquam, ip a haec lintea' ina : h artis uato et per dilatatos poros cutis transeunte sero,' repetito etian experimento, madescerent, quae omnia serum in praestiati oedemate extravasatum at lue in telam cellulosam effusum commonstrant. Exceptionem proinde aliquam patitur sententia is , quae tumorem oedematosum', qui pretius se tacite restituis, a sero tantummodo in vasis suis stagnante deducit, id quod modeste hic monere placuit. Ceterum, ir optimus non adeo male se habet, estque idem tumoris status, quinquennio iam ab eius. dem ortu praeterlapso.

Spiritus salis amm idei in terno nos is potius:

quam salutari. Celeberrimus A DoLPili, in. Actor N. Cur. Vol. X. Obs X.

medicamenta larga et liberali manu data eximie commendat, quod et ego probo. Allegatur ibidem Poκτλ in Mediri sua brevi, quae mihi vero ad manus non est , ' dicens, se abs Qua ulla noxa compluribus Vicibus Spiritus salis ammoniaci integram unciam assiumiisse. Jam ea, quae mihi circa usum huius medi

camen.

108쪽

De-Spiritus salis ammoniaci interno etc. .s I

camenti evenerunt, enarrabo. Viro eidem,' cuius in praecedente Observatione mentionem feci, ad urinam ciendam sequentem Mixturam praescripti: Rec. Aqu. Cerasor. inigr. uncias sex, Terrae fol. Tartar. drachmam usam, Spir. sal. ammon. inosi, iuxta Dispensat. Uurtemb. parati atque optime saturati drachmas tres, Ocymeli. squiliit unciam unam. M. capianturbis per diem quinque cochlearia. Postquam aeger medicamentum hoc bono animo assum serat, respiratio ipsi subito sumaminabatur, ita, ut persedecim ves viginti horae minuta secunda spiritui ducendo impar esset. Nihilominus secunda vsce periculum fecit cum hoc remedio, verum eadem sequebatur spirandi dissicultas, quin adhuc intensior. Detestabatur hinc aeger medicamentum hoc, neque eiusdem usum amplius suadere consultum duxi Cum ir optimus omnia ingredientia, imo iplum Spiriturri salis ammoniaci ad duos scrupulos mixturae l*xunςiali admixtum, plus una vice absque udo incommodo alimserit: Persuasum mihi est, me vorum horum effemium rationem non nisi in nimis larga modo

dicti spiritus adhibita doli quaerendam esse. Spiritus enim hic,

teste BOERHAAvio, b) bene saturatus ,. acerrimus est, ignique proximus acrimonia sua, halitumque emittit, i,quo sorte in rerum tura.non alius acrior habetur aut violentior. Quid Τ quod ipse sal volatilis cuti viventis calidae applicatus, si mox superimposito emplastro de pice versus cutim coercetur, ut non possit avolare, statim ac calescit, intolerabili cum dolore partes in gangraenam nigram exurit, summa cum inflammatione, ut non sit aliud venanum velocius. M igitur adeo, pergiti celeberrimus Vir, externum stltem usum attingens, prudentes qui dam Meteorum, qia pleno inspiratu commeruist spiritus huius Ialisve attriario se ad nervos olfactorios, membranum pituitariam n rium, piam ades tenerriinas vesculas Z Inflammatio topica et corro G ii . . . impri

109쪽

--li quam maxMe hine vi r me uenda. Susiplaor itaque spiri rum salis anuhoniaci. quem PORTA adeo liberaliter ingurgitavit, optimae notae non sitime, licet, quod hic lub finem ad do, n sesam, an 'forte alius, superius a me praescriptam dotin huius spiritus inelius ferat, necne 7 3 .Hasim missae a. 22. Deemib. I 66. t -

Ingens et mirisnda grauissimorumθηπ, qtam

geries, per XXXII. annos se invicem excipientium, a mn imento polyposio cirris , im et extra g. P. coalito,

Virgo temperamenti' sanguineo- cholerici, bona validama

'eorporis constitutione atque alacriore animo gaudens, ab infantia quidem variis gravibusque morbis implicata fuerat, quibus vero a decimo tertio aetatis anno levata, ad decimum octa uum usque bona utebatur valetudine, ut per hoc temporis spatium omnes actiones vitales et naturales ordine et sine vitio procederent. Annum autem agens decimum os avum, lassitum dine inopinata artuum, in ascensione potissimum scalarum, nec non crebrioribus capitis doloribus, sensuumque hebetationibusae vertigine adficiebatur, qui quidem adfectus caput et organa auditue ita occupabant, ut haec occiusa viderentur. at lue aeta rota saepius vix sibi constaret.' Ad haec accedebant difficilior respiratio et anxietas circa praecordia, non raro eum in modum aulia, ut aegra vix sufferret anhelitum, simulque hoe eum a sectu insignis palpitatio et trepidatio cordis erant coniunctae, ait

110쪽

8 btomata circa praecordia redderent: reniissiora

quae eo tempore interdum in totum quiescebant. Neque ce tum et statum tempus invadendi et recurrendi observat is est. sed haec symptomata promiscue et sine respectu ad excretiones ordinarias, tam ante, quam post fluxum mensium, nee mimis tempore intermedio, alvo tam clausa, quam aperta , inerant rinterim tamen alvus frequentius clausa, quam aperta erat, et peudes saepe praeternaturaliter detepescebant. Ceterum aegrota, si antea nominati excipiantur insultus, sic satis bene adhue compore viribusque valebat, nec ciborum adpetentia, nec somno eue i, et nihil impediebat, quominus occupationibus domeiasticii vacare et interdum pedem domo efferre potuerit, usque dum morbus crescens hoc prohibebat. Neque hoc praetermitis tendum, quod D enses conlaeto tempore prodierint sine doloribus aut aliis incommodis.

A primis morbi incrementis statim experientissimi quidam didici in consilium vocabantur, qui quidem per , enaesecti

nes, Ped luvia, antispasmodica, resolventia, pitulas polychrmstas balsamicas et reliqua eiu dem generis remedia, morbum radicitus tollere frustra conati, verebamur, ne polypi cordis, si tena incipientes, subessent, ' generatim autem arbitrabantur, aegrotam cardialgia symptomatica a restrictione humorum oriunda, laborare, hac quidem innixi ratione, quod nimirum inflatio vasorum sanguiferorum in facie et collo cum pu iu duro, interis mittente, observabatur. Aliquo deinde temporis spatio interia ecto, spasmodica saucium constrictio, cum sensu corporis duri

in itis haerentis, itemque inflatio in hypochondrio linistro et

sensus rei alicuius ascendentis sensimque praecordia occupantis, Recedebant, quae sane omnia sententiam Medicorum dubiam atque curationem dissiciliorem anci, itemque reddebant. Nulla enim obm uino mensium, nulla in abdomine tormina aderant;

menses non silum legitimo tempore, sed etiam libere et absque

SEARCH

MENU NAVIGATION