장음표시 사용
141쪽
se nec sta sponte, nee ope catheteris urinam amplius reddere posse; quare abdomen vicissim, praesertim circa revohem ImPogastricam, valde intumuit, ut digitorum tactui parum et
prorsus non cederet. Semper aderat dolor urethrae spasmodicus, cum ischuria coniunctus. Vox erat debilis, lingua haesitans, pulsus intermittens et durus. . De dolore in regione lumborum, uti et inguinum, pubis , n non capitis Conquerebatur semper; quemadmodum vero primis morbi diebus stimulum ad mingendum habebat, ita ultimis plane nullum persentiebat; cum itaque fistulam argenteam applicare intenderem, intrudere illam non potui, urethram enim ita clauiam inveni', ac si filo ligata suisset; catheteris vero cuspidem luridam observavi, ac si iin liquorem vitriolicum fuisset immersa, id quod antea nunquam animadvertere licuit. Quamvis autem huncce affectum statim ab initio pro Iethesi habuerim, nihil tamen intermisi, quod ad levamen aegrotae pertinere posth iudicavi; quare fomenta tiones, nec non Cataplasmata infimo ventri applicanda, interno autem blanda diapnoica porrigenda curavi, nihilo tamen minus versus vesperam eodem die, quo accersitus fui, corripiebatur aegra rigore et tremore, calida manente cute, et sequente nocte, ut brevis sim,. debitum solvebat naturae. Altero post obitum die cultro anatomico sebieci cadaveranpraesentia Dn. Felimeti, Ian. Schweichhardi, Studiosi medicinae, nec non trium obstetricum, ubi sequentia notatu dima occuri e-hant. De omento Vix aliquae particulae eaeque sursum suspensae, in conspectum veniebant.' intestina hinc inde erant inflam mala. Ηepar deprehendebatur' duriusculum, lividum, da Iegatum. V icula fellea bale plenissima et quasi in fareta. Vesi- ea urinaria notabili copia urinae distenta et in parte anteriori, circa regionem pubis, cum peritonaeo, in posteriori autem cum utero ad dimidiam partem concreta. Conditio pancreatis, Ventriculi ac lienis erat optima.
142쪽
De Hoetu fetrii eo reddito, etc.
Partes vero genitales in aedes meas deserre curavi, et dein in praesentia defuncti Dn. Doct. Eichrodi, Archiatri Serenissi mi Principis Bada-Duriacensis, et Dn. Comiliarii Koelreutheri, Viri in re botanica doctissimi, nec non Dn. Professoris Boech manni, ulteriori indagationi subieci. Ex diisecta vesica urinaria una et dimidia 'Fnstra urinae
cinerei coloris profluebat, non graveolentiS et ferme aquos e ;interior vesicae pars erat nigricans et vasculis sanguiferis tumidis re serti stima ; orificium eius circumdabatur dura, livida et erassia quadam substantia. reteres valde dilatati invenieban tur ac lotio pleni, alter vero, dexter nimirum, duplo capacior erat sinistro. Renes quidem, quoad aspectum externum, sani, pelves vero eorum pelviumque tubuli valde dilatati visi sunt. Ren succenturiatus dexter in putredinem abiit. Consideratis partibus urinariis, Partes quoque generationi inservientes perlustravi, et primo quidem in uteri vagina, quam secundum longitudinem disjecui, inveni tunicam duplicatam aliabam, Crassam, membrMaaceam, quae, ab inferiori vaginae parte versus orificium uteri exporrecta, illud fere obstruebat. In utero, versus sinistrum latus inclinante, observavi partem eius sui eriorem inaequalem , Postquam autem decusatim, una cum tunica chorii, fuit dissectus, lobique quatuor reclinati, embryo, per tunicam amnii transparen perpulchre in conspectum venit. In interna uteri parte nihil praeternaturale observare licuit, si vascula illius sanguine turgida exceperis. CVarium sinistrum adeo turgidum et magnum se se repraesentabat, ut ovum anserinum adaequaret, quo factum est, ut suo pondere deorsum tendens, sub utero fuerit repertum. Erat testis hic sithister durus, in cuius parte superiori substantia os a prominebat, cum duobus tuberculis supra eminentibus. Cultro anatomico cum ulterius progrederer, dissectis involucris Muebat materis, pinguedini anserinae simillima, quae nec aqua, nec spiritu dissolvi
Potuit, ope Vero ignis, more pinguedinum , statim siuida fuit
143쪽
reddita. Ulteriori investigatione embryo semiosseus redditus, in Iamina ossea apparuit, una cum quatuor concretionibus quati.oiastis, tres dentes molares et unicum caninum referentibus, omnibus laminae huic ossisae infixis. Testis alter mediocris magnitudinis suit inventus. Reliquas vero partes inspicere, temporis ratio non permisit.
Descriptio Figurarum in Tabula H. delinea-
Ovarium immanum deforme, adhuc integrum exceptis membranis externis, quae separatae fuerunt), magnitudinem naturalem exhibenS. a. a. a. c. I Obos reclinatos exterioris involucri, nec non ' b. b. b. b. Lobos tunicae secundae. e. Tunicam eXternam. . d. d. Duo Tubercula, per corpus durum os um
Cum tunica interna Fig. I. sit. e. secundum longitudinem dissecta fuerit, statim emuebat f. s. f. materia gelatinoso - adiposa, adipi anserino similis, et in hac
g. g. g. Grumi concreti adiposi contenti suerunt, qui nec aqua, nec spiritu solvi potuerupi, sed igne liquefiebant.
i. i. duae protuberantiae conspiciebantur. ., C
144쪽
De Retu si lasseo reddito, etc.
. Labia tunicae reclinatae ovarii ex parte superiori et eius I. I. Tunicae inferiores per materiam transparentes.
i n. n. n. Corpus osseum seu tabulam osseamgedditam, quae Π a parte supina Convexa, a parte vero 'ima concava; in hac superficie conspicituri
p. Caput eius, quod molle est, et ' . . .
q. Excresc*ntiam In loco aur1S dextrae. . . tr. Abdomen deforme et semioiseum redditum, pariter s. s. PedeS, et . it. t. Brachia ita comparata S praeterea ilia u. u. tres dentes molares, nec non' v. dentem camnum, omnes ratione magnitudinis adultu h minis aequantes, magis tamen concretiones quasdamia . fortuitas quasi osseas referentes. w. M. M. M. Labia tunicae Ovarii a parte interna. i
Quae quondam in America Belgica quinquennii spati6 et per
varias dein terra marique peregrinationes de rebus medicis et naturalibus observavi, dum tandem vacat, quibus accepta erunt communicandi impetum coepi, animum maxime addente amico suavissimo et Collega do tissimo, quo mediante hae nunc pagelis
145쪽
saget e tacellaritasMo Praesidi et Illustri Naturae Curiosorum
Academsae ea qua par est reverentia offeruntur. , .Speciminis
ergo loςo ex Observationum adparatu depromsi morbi inter alios per totum aequinoctialem tractum vernaculi historiam, et expositionem generum speciemnque Plantarum, quas aut detexiste, aut accuratius inspexisse contigid, iuxta ularissimi Liu-NAEI modum elaboratam et Classium ordinem inceptam; pensum hoc si aliqua salieni ratione videatur attentione dignum, imposterum, sinentibus satis, ulterius prosecuturus. g. I. Lues Indica, haud ignotus at parum accurate descriptus est morbus, tui venereae a&nis huiusque vero timiliter genitrix, cum ipsa oliis permutatu a peregrinatoribus ER-ΥRR Hut nos. Butulis etc., et Medicis SYDEN HAM Epi i. a. etc. ἐPisoNi iam c ΠjL-et med. Brasil. nominetenus, Beloco in Latinum verso, distinctus, ut ubique in America et India GaIlis Epim, Anglis Belgis in America Indianisthe Pohien). Gentilitius est morbus apud Americae aequinoctialis indit has et Afros Nigritas, tam in patria degentes . quam transvectbs, nec 'non apud Indos vid. BONTII Meth. med. in ML or. cui lues Ambonensis dicitur, etc. CLEYER un. ad Mentetelium inubem. Grem. γοῦ hereditarius praeterea et, quamvis profligatus, sui seminium relinquens, quod generatione transmi ilium ocius serius sese in prole explicans morbum illi parentum similem emit. Nigritae fere omnes hac lue semel, 'in teneriore utplurimum aetate, assiciuntur ; ipsi et Europaei coloni asserunt, eam expertam hominem ab ipsa inposterum immunem esse, quare, ubi servi ex Africa translati distrahuntur, pluris, ceteris Paribus, licitantur luem passiri Europaes autem raro, vixque citra impurum coitum, morbum illum contrahunt, sed Europaeis in America natis haud infrequenter accidit. . Morbus in initio manifestatur doloribus artuum profundis, apud adultos magis quam apud infantes, Vix tamen unquam adeo
vis, ac in lue ven eap mgnifestatur diyersis in loris per se stulas
146쪽
stulas vel tubercula, quibus exulceratis mucosa sanies exprimita in crustas vel girmos flavescentes aut aeruginosos Concrescens ulcera fiunt varia, in latum saepius quam in prosundum serpentia; aegri vix dolorem percipiunt hoc in statu, cuius duratio plurium subinde annorum laediversiis valde diversa est; aliae interea aliaeque variis e locis erumpunt pustulae, eo plures, quo minores, et contra; noVa demum aliquando fiunt ut
cera inter quae distinguitur chironium quoddam ulcus alterutro in pede, circa malleolos, quod, pustularum eruptionem quandoque praecedens, tuis mater Ideo vocatur. irus sic L sim sponte saepe apud iuniores exhauritur, pustulae quadam suppurationis specie evanescunt, exsiccatae cadunt Crustae, tac trice induuntur ulcera, excepto pedis illo, diu saepe rebelli. saepe autem post apparentem sanationem in plantis et pedis digitorum interstitiis supersunt prurientia et dolentia tubercula, quibus exulceratis non aeque pus aut Pies desiuit, sed fungosa dolens surgit substantia, quae imperfectae cuiusdam suppurationis specie evanescens, brevi recrudescit, donec omnis ipsius materies iteratis illis suppurationibus aut frequenti corrosivorum adplicatione consumta iit, Accidit denique huic morbo utin- sanabilia pene succedant vitia, profundae cicatrices, Contra metae, distortiones, deformitates Variae, VitiatiS nempe musculis, tendinibus aut ligamentis, in manibus praestriam pedibusque, rarius ossium caries aut excrescentiae, saepissime vero tibiarum antrorsum curvaturae, unde ut quosdam Europaeos ex Rhachi- tkle, sic multos Nigritas ex lue manet haec deformitas. Ceterum in adultis adeo longus saepe est huius morbi decursus, ut ad citiorem curationem et praecavenda accidentia artis auxilium saepe adhibeatur, illaque mercuria Ope promoveat quae quidem sapienter directa feliciter absolvitur sed obm perdam administrationem pessime saepe succedit. Mos quip- 'iuorum, qui tanquam Medicos se gerunt, Communiter in Aderic Belgica erat, plureS aegros in angusto conclavi, cura- Nou. Acs. Pus. Rom. IV. M
147쪽
te obturato et ope soci calefacto, ineludendi et larga manu medicurium inungendo salivationem excitandi, quo pacto sit cati exhaustique misere morti tradebantur aegri: nonnullis utiliter exhibitus fuit Aethiops mii pratis, ex decocto radicum bardana chinae, sarsaparillae et ligni guaiaci, quod remedium pro arc
no specifico in Surinam olim venditatum, recrudescente, quem sanasse visum erat, morbo famam amisit. Illustris vari SNigianu mercurium sublimatum exhibendi modus, tunc, quum adhuc in America Versabar, nondum cognitus, meo dein suasu in .nave servos ex Africa transvehente, feliciter adhibitus suit. Indigenae nihil, quod sciam, in hunc morbum moliuntur, nisi quod liquore quodam corrodente pustulas, crustas et fungos subinde illiniant. g. II. Lues venerea quamprimum ab Indica, ut hodie stalat, distinguitur, in America non dici poterit vernacula; nunquam enim citra contagium orta, nec apud indigenas frequentior deprehenditur ac alias apud gentes, immo ne vel ita Dequens, ac apud nonnullas in Europa. A lue Indica autem, prae terquam quod citra contagium nunquam et Vix nisi per coitum, si aliter unquam, suscipiatur, venerea lues discrepat vitiis singularibus organorum generationis et circum ea; decursu veloci re in peius ruente, si confirmata sibi committitur; doloribus noctumis saevioribus; ossium Dequentiore carie, praesertim nasi et palati; sanatione spontanea nulla, sed artificiali citiore, certiore, absolutiore, Citra mali aut seminit qualescunque reliquias
Luem veneream autem, qualem obsecvamus, in Caribaeis
Insulis vernaculam sui te et sine contagio oriri, verosimile non videtur, quum in Guiana, inquam Caribaeorum gens dudum migravit, id non obtineatὸ suam tamen, quatenus in Europam delatam, ex Insulis illis et Hispaniola praesertim ducere originem, pene demonstratum est Vid. ASTRVC. de Morb. um. , qu re ex lue Indica degenerem et apud Europaeos immutatam tacile crediderim, semelque indutam indolem ulteriore sub contata
148쪽
vo servantem, cum omnibus suis augmentis ab Europaeis ubique propagatam, ipsisque immo Americanis cum senore repensam fuisse, facile exinde adparebit. Morbus venereus certe ex quo per Europam grassatus est, varios habuit progressus, variis insignitos accidentibus, quorum in antiquae Luis indicae descriptionibus nulla fiebat mentio; localia hodiernae luis Venereao mala in Europa variis temporibus orta videntur, nec nisi diu satis post introductam luem frequentia fuerunt, ita, ut profluvium virulentum ipsum, hodie tam frequens, tardius tale fuerit: ex quibus videtur, veneream Iabem, quo propiur origini, eo Indicae similiorem fuisse, sed transplantatione et tractu temporis dissimilem evasisse. Morbificum luis sermentum in Europa augeri posse, imo auctum fuisse, merito igitur statuit celeber. AsTRuc, et Indicam luem ab Americanis mulieribus vero similiter contraxerunt Cinmiti commilitones; lues ista lente, ut solet, procedens, non statim qua parte contrahebatur se manifestabat, sed latenter corpus inficiendo universalis fiebat; insalubri vero nautarum per longam navigationem Vima, remedii ignorantia, consuetudinis defectu, aeris discrimine, saevior fieri potuit; ex
virulentiae aucto gradu contagium Celerius ortum, hinc moribus qua parte contractus se manifestans, localia producens viatia et omnia luis venereae, quibus ab Indica differt, accidenti . horumque velocior decursus , eo tamen ipso mobilior natura, absolutae sanationis facultate minus acerba; quae miasmatis virulenti acrimonia demum orta cum morbo propagatur, et thipsam Americam delata hucusque durat, unde ibi a Lue Indica adulterina eius proles, lues venerea, hodie distincta manet, sicuti iuxta agrestem stirpem iisdem quondam parentibus orta arbor culta viget, quae semel insitam varietatem in seros nepotes transmittere valet. Alia demum virulenta luis est vis, quam equi sivit eundo, ut hominem toties, quoties contagio exponitur, inficere valeat, dum primitivae labi contrahendae disposi-
149쪽
tio sub ipso morbo, ut in variolis fere, eradicatur unicum hocimali solamen, quod venerea lues habet, quo dica caret, ut rite sanata haereditarium non relinquat seminium, ex eo fieri poterit, quod non ita haereditatum serie radicata per sanari patiatur, si modo hoc adhuc gaudeat integre privilegio. S. Ill. Quomodo autem Indica lues in America, aut Africa, aut India orta fuerit, respondeat qui variolarum in Arabia
explicaverit originem. Celeber. AsTRuc suspicatus suit, menia strua aestu et insalubri victu acria fieri, et admixtione diversi rum virorum seminis in venereum virus mutabilia esse. Men struum sanguinem esse virosum, vulgaris est in America opinio, et ita esse in fervido aere, 'irorum haud contemnendorum ea fuit opinio PLIMi us mss. nat. et ΤAvERNiER Holare avx Indes ; sed eadem est apud vulgus in Europa uti, ΗiPPOCRATE teste, qualis Evictima prodit, equidem si mulier fuerit sana: credere, omnibus perpensis, fas esto, ex muliere non sana, in aestuoso praesertim aure, ubi frequentior est humorum depravatio et uberior mensium fluxus, virulentiam quandam cum menstruo sanguine emuere posse, dum .numerosis constat exemplis, pravos humores data porta ruere etiam qua sani humores ex sano corpore exire solent, tum in ingente aestu sanguinis etiam boni stagnantes in vagina mol culas, cito putridas, iubtile forsan habere virus, dum pusilla putresam cruoris particula viroso odore gravis morbi caussae titerit Otil. ΡRiNULE On tbe disesses of arm.), neque adeo absumda videtur, quae vulgo narratur fabula, a menstruante nimirum foemina carnes mortuas corrumpi, si ex caussa non multum a
simili viventes inficiantur; vidi certe in America torrida mact tum mane sanissimum porcum, prandio destinatum, a me struante serva tractatum, ante meridiem tetro foetore corruptionem, ex insolita sane ortam caussa, indicavisse.
150쪽
S . unicum, orbiculatum, I II. Ciamus madus, sulcatus, humilis. soliosa. ue iatniurantes culinum: nudis undique imbricata, laterales distracte imbricatae; singulae sessiles in umbellae proprio sibi folio, omnes in capitulum aggregatae mae candidae. . Habitat in
Gr. bivalvis, valvulis compressis conmiventibus minore malo rem amplectente. Nectarium diphyllum. 3 m. Ei minxtra rela.:Ancteroe oblon ae. . .ἐν t. Gem is xlsculatum. Scitin Risormis. Stigmata duo pillaria. puri a d Italu
Sem. unicum, orbiculatum ms nudus, triqueter, humilis. V bella triphylla. Spita sessilis capitato - ovalis. Flosculi sessiles undique denis com ferti : mnento simplici eos colligente...iV i LV. . id