Nova acta physico-medica

발행: 1757년

분량: 721페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

271쪽

hemisphaerica.

adnata. serrat li vesiculos . .

divarica .

excis . inflatus. ceramides.

distichus. nodos .

nstigiatus. furcaelatus.

dentatus. rubens.

plumosas. sartilagineus. in

umbilicatis. I

polymorpha. rupestris. aegagri ila. .

272쪽

De Musta vegetante Ha opaea. ,Is

haricus campanulatus. simetarius. equinus. Bestius bovinus. .

EPISTOLA De musia vegetsinte Earopstea,

A ADEMIAE CAESARΕΟ-LΕΟlo INAE NAT CUR. PRAESI. DEM DIGNISSIMUM. Volvendo Ephemeridum, celeberrimorum in arte physica et salutari virorum, Tomum tertium, quem hemgnitas Tu Praeses perillustris, nuper obtulit, incidi in observationem, quae nomine Tuo inscribitur: Falso eredita metamorphoss Iumne miracul sa lauem rarusLm Americani. Recte ibidem mones, Vir amplissime, quae primo quam maxime mira nobis lifasunt, I ac ratius con erentur, non β inmmira, sed naturae lariseu qui maxime Gn erit ea. quod exemplo Insecti, quod rerum naturalium in Gallia scrut tores 'Duche appe lant, apprime probas. Hoc enim,

ingeniis insulsis singulari stae miraculo, creditum superioria

273쪽

parte in plantam excrescere, inserius vero figuram et substantiam animalem retinere, si oculis observando adsuetis indagetur, nil nisi plantam parasiticam, animalculo mortuo et putrescente innatam,.offert. Aeque iusta sane ratione Muscus er nio humano, bovino aut alius animalis aliqua parte innatus, hominem vegetantem aut animal vegetabile faceret. Hoc pacta Nucoris et Fungorum imprimis sexcentae species metempsycho- sin Pythagoreorum ex parte sartam tectam praestarent. At mittamus nugas has iis, qui miracula e longinquo sibi accersunt, miranda Naturae, quae ante pedes, negligentes. Europaei si deliderant Muscam vegetantem, non transmittenda maria, nouexpugnandae indiae, patria tellus longe pulchriorem suppetit. Occasionemque, Vere mira huius phaenomeni indagandi, largitur. Clavaria militaris erocea , quam AILLANT in agro Parisiensic Mian. Paris. t. , f. 4. , ego in Fridrichadalenti Hor. HLuriebsd. Io 9. . ac Viri celeberrimi, Th. Hol M. et G. ΚΟΣNIG, alibi in patria invenere, caute inquirenti hoc spectaculum praebet.. VA ILLANT quidem hanc primus plantam, non vero parasiticam novit; dicti cives et ego eam ex substantia animali ex- . crescere deprehendimus. Musta igitur sensu vulgari vegetans americana Gallis, europaea Danis debetur. Haec elataria, in terra natali obvia, si non manu evellitur, sed terrena ab ea ope cultelli omni cura semoveantur, c adhibenda enim quaecunque in summa radicularum teneritate, quemadmodum in detegenda radice, qui parasita insidet monotropa, in conspectum Scrutatori gratissimum prodit pupa insecti, cum innato fungo unico, vel pluribus diversae magnitudinis. Iconem binorum fungorum e pupa enatorum naturali magnitudine ac utriusque descriptionem subiiciam. Hi gemelli, desectu pie, nioris succi nutritivi, solito minores evaserunt.

. Ma neter clavae a lin. stipitis vixa lio.

274쪽

De Musca vegetante Europaea. 217

Chrea oblono, subcompressa, 'tumulis acutiusculis vetita. Stipes glaber, curvatus, radicatus.

Varietatem minorem clava sphaerica, stipite iuncto, semel legi. I astitur tumulis gramineis incetorum et foveis stlvestribus, Septembri et Novembri. PHA, sive chrysalis, cui insidet fungus noster, quotquot sautem mihi obvencte, Gleii a est, uti loqui amant Entomologi, i. e. partes animalculi inclusi vix distinguendae; hine classis Lepidopterorum, sive Papilionum. In specie susca,

glabra, folliculo filamentis contexto inclusa. Filamenta sparsa, quae in figura radiculas mentiuntur, mera fragmenta texturae solliculi sunt. Pars superior chrysalidis prodit destruetionem animalitatis, ortam ex fermentatione intrinseca, ac partium dilaceratione, faetii incremento plantulae aliena quadra viventis. Eni igitur exemplum domessicum et exacte idem, ac decantatum illud insularum St. Domingo et Cubae. hm vegetatione huius fungi dicemus pauca. Generatione

aequivoca a sanioribus Physicis destructa, explicatio sormati ius Corporum, or nicis partibus praeditorum, dissicilior mi- . dem, at solidior et iucundior reddita est. Fungos semina suaserre, luculenter probavi in monographo de Misto bouiso Ηά- niae I 63, in to.) Νoster clavariarum more pulvisculum seis minalem extus in superficie clavae gerit. Hic quaestio erit de modo vegetationis, et imprimis, an haec Clavariae species aliis quibuscunque corporibus, animalibus, uuetabilibus, vel ipsis. a terra, aut solis insesiorum chrysilidibus innascatur 7 oboservationes quaestionem solvere valenti Clavaria haec rarissima, paucissimisque visa Bolanicis est ; mihi, plures annos summo studio in fungos inquirenti, eam quater aut quinquies tan-

275쪽

tum diversis ac remotissimis locis offendere contarit, nee pirures simul, quam tres aut ad summum quatuor, et si quidem viaetna loca palsuum Ceritenorum plurium lynceis oculis perlustra. rem, operam et oleum repetitis vicibus perdidi. Hinc facile ad credendum inducor, semina eius non evolvi, et in plantam . excrescere, nili fortuna, et quanta ad hoc opus esti in chrysi. Iides, et quidem putridas vel putredini proximas, mortuis lassi iam insectis, caderent ; hoc caussa est summae huius iungi ra. ritatis. Opinor igitur, semen cIavariae militaris in aliud quodevnque animale, vegetabile, aut in terram delapsum, minus progerminaturum, sed ad suam evolutionem indigere succo nutri. tivo, pupis insectorum nuper emortuorum Prosyrio. Fateor quidem hanc opinionem eo solo argumento niti, quod dicta clavaria, caute e terra sublata, semper pupis innasci, nec extra easdem visa sit, vix tamen ullus dubito, quin futuris observa-.tionibus rata siet. Haec mea. . Ingeniosa amicorum sententia, insectum, dum larva erat, semina clavariae manducasse, atque haec naturae eius contraria, ei, postquam metamorphosin passum esset, vitam demsisse, ei

hospitis interitu in plantam viguisse, sesula maiorum sipit Assertio clarisiimi ΗiLI. c.iae tamen aliquam dubitationem

habet, semen nempe inter frutices, ubi rimaria subolifera erescere fl-kt, Darsum, easu fortuito in larvam aut nymphis cir e uti in alia corpora subiacentia, hwidere, atque sic muscam vegetantem evhibere, vegetationis modum nostrae militaris saltem haud evPlicat, quum haec nec aliis corporibus, nee ipsi terrae innasti inventa sit. Quicquid sit, Tuo iud cio, Praeses experientissime, re linquendum Puto, ac, quoniam contigit, dum in metropoli Goliae Lionensis peregrinarem, non tantum plures, quae Gallis Moucbe reuelante audiunt, videre, sed ex benevolentia cuiusdam eius urbis civis unam in patriam reserae, huius quoque i nem

276쪽

De Musta vegetante Europaea. II

natiuali magnitudine heic addere, TU Naturaeque curiosis ea minus ingratum fore, cum & ex sententia Tua apparet, ED AR- num in figura sua relationi miraculosae quodammodo indutiiM, spero atque confido. Iconum expilaatio. Fig. s. Tab. VII. Cavariae militares binae e Pupa enatae sive Musta tegetans *0paea. a. Capitulum squamiferum. b. Stipes.. Pup d. Ramificationes texturae sollicta. ie. Radiculae. Fig. 6. Clavaria sobolifera ε Pupa enata,

a Capitulum squamiserum.

. h. Stipes. e. Proles pullulans. d. Pupa. t e Radiculae.

277쪽

rarior,bus quibusdam Aetitis in Hosatiis repertis.

Lapillos, e figuratorum classe in his nostris chnfiniis reperium

dos, in publicum producimus, quos in praesentiarum delineandi, gloriam nobis quidem Vindicamus, primam vero eo. rundem notitiam favori Patroni et Amici coniunctissimi, cuius merita in politiorem litteraturam maiora sunt, quam quod hie recenseri atque encomtis efferri queant singula, nos debere praecipue, propalam confiteri non erubescimus. Laudati isti lapilli, quos Aetitarum numero adscribere nulli dubitamus, ratione sormae, tum exterioris, tum quoque interioris, maxime inter se discrepantes, species omnino varias exhibent. Postri, naturalium rerum scrutator perspicacissimus, v ria gemmarum genera recensens, Aetitis pariter mentionem frucit, eundemque aquilae candieanti mussire haud duranilem esse, in aquilarum nidis reperiri, ac me hoc lapide aquilam oua eniti non posse, asserit. Quemadmodum vero hi lapilli Graecis ανε, rat vocantur, ita et eOSdem αλ νουαι μου, ab aqrdia, huiusque avis nido, vel colore plerumque navo, quem et hi itidem solent exhibere, vel a virtute Φ- λα-, quam illis tribuunt mirandam, suam sortitos eme denominationem, non sine ratione praelumimus. Latinis, Aetitae, aquilae, aquiἰinae, vel aquilini lapides, Genmanis vero Adlem Stelae, vela strepitu, quem leviter commoti ciere conssiescunt, Nappe Sterae vocantur. Aet,

278쪽

De rarioribus quisusdam Aetitis etc. MI

Aetitem lapidem in aquilarum nidis reperiundum, o η ρων, spem uteri custodire atque contra abortus insidias Omnes defendere, asserit PLucius, Uiltor. nat. Lib. III. Cap. X. Minime vero solam hanc, partus conceptos Custodiendi, eosdemque a praematura excussione defendendi, essicacitatem extollunt, sed maiora etiam huic lapidi tribuunt, illumque viri tuta pollere utraque, Plantae nimirum subnexum, foetus partum maturandi, et nixus conciliandi saciliores; brachio vero adligatum abarcere, hac itaque ratione, ωκνοκιον, ista Vero κατοκωνσων se se exhibere, sibi habent

persuasum.

Num vero decantatus iste effectus, ob quem etiam hos lapillos in aquilarum nidos deportari dicunt, et hodienum a nimium credulitati indulgentibus in subsidium Vocantur, caussae suae semper respondeat, adhuc sub iudice lis est. Essicacitatem hanc mirandam, Commentorum numero potius adscribimus, quum istis lapidibus nihil prorsus inhaereat, unde proprietas una vel altera σοῖς λοχοῖς ita proficua derivari poterit. Sic etiam in aquilarum nidis reperiundos esse hos lapillos, experientiae cor trariatur quotidianae, quum e cryptis effodianiatur, in agris et campis inveniantur, et non raro e maris abyssbad littora appellantur. PI INius, Aetitis patriam et genera speciatim enumerans, praeter Persicum, Arabicum ae Cyprium, etiam quarti generis, Taphiusium dictum, his recenset verbis: Quarti generis Taphim

fas appellabatur, Ostens ruria Leucadem, ubi ess mons Tiapius, qui hcatas est ad Ducadem dextra navigantibus. Spe es recensitae sinetulae, ratione substantiae, valde imter se discrepant, et nunc tilicum, numque pyritarum classi sunt adnumerandae, modo etiam ex calcaria et iriabili componuntur

terra.

279쪽

Intuitu vero formae, tum exterioris, tum interioris, differentiam exhibent longe maiorem. Mox enim albescunt et nigrescunt, mox iterum aerugine et flavedine sunt obducti, et ab hoc praecipue eolore aquilino, aquilam, a linos fleti aerites, perinde aera a Gruis et bieracites, ab Accipitris colore, Veteribus dictos esse, ex AETII Verbis: ἰκἀπιτης

potissimum arguimus. Fulvum est e colore, atque in aquilarum russis reperiri, qui- .dem asserit Pomus, minime vero hoc ad illum, quem preti sum dixit, quadrare videtur, quum et hic, tum ratione durities, tum quoque laevoris et splendoris, cum gemmis, inter quos recensere placuit PLINio, nihil pror1us commune habeat. Hinc utrumque aestem, PLiNio, quem Lsb. XXXI L CU. XXL inter lapides reponit pretiosiores, et tamen fulvum atque in aquilarum nidis reperiri fatetur, vel incognitum fuisse, vel plane alium, gremiti et bieraciti conlimilem, qui itidem veri ro in aquilarum nidis non solet inveniri, subintellexisse, ex ipsius rei natura facillime colligimus. . Figuram obtinet multifariam, modo sphaericam, hemia' sphaericam, cylindricam, conicam, ac interdum animalium et vegetabilium corpora integra, vel partium horum tantummodo

formam, solet exhibere. Sic celeberrimus D. I. C. ΚUNDMANNVs, Rin. nai, et art.

p. I 7. praeter alios Aetites figuratos, omni admiratione dignos. Aetito - colitem, hastam V;rilem corrugatam, cum testiculis, exacte referentem, deline l. Eiusdem Commatis Aetitem, incompa rabilis naturae indagator, pie defunctus, Frad. Climstianus LEM sERus, in Epistola gratulatoria ad illustr. b. m. Fal D. HorrMANNUM, I a . data, eleganter describit. Nos etiam, inter curtam naturalium supellectilem, e sit, 'Cum numero Aetito- trochitem asservamus, qui in superficie

sua depressis circulum sistit persecte rotundum. Vid. Hic. I.

280쪽

De rarioribus quibusdam Aetitis etc. 'an

tata.y I. Alium possidemus, e pyritarum genere consatum, Entroebi speciem exhibentem, cuius superficies inferior optime polita, in superiori vero litterae Chaldaicae, a natura nitidis limo

insculptae videntur. Alios perinde, ex pyritarum genere, cum prioribus ad littora nostra amaulsos, quorum iam supra mentionem fecimus, silentio praeterire non possumus. Forma nimirum horum lapillorum exterior irregularis deprehenditur, colorem exhibent

caesium, atque nihil prorsus aliquali consideratione dignum de se spondent ; in utriculis vero suis fovent et continent embryonem, spectaculum illud iucundum, quod breviter delineare. operae duximus pretium. Hi nostri Aetites, de quibus iam nobis sermo est, caritatem satis amplam, haud perfecte rotundata, optime vero politam et ubique laevigatam exhibent. . Alter horum Aetitarum, in cavo suo aquilam, alis expansise nido consurgentem, oculo sistit; Ing. 8. Tab. VII. alter vero, eiusdem avis, pennis contractis, ovis incubantis, euigiem

exacte repraesentat.

Alium possidemus, cuius embryo, aquilae pullos absque

parentum consortio, in nido considentes, eleganter consormati Denuo alium asservamus, qui in supersidie externa aquilae volantis imaginem habet impressam, in alveo vero, aquilam a horis euimini issidentem recondit. Hg. 9. Tab. VII. Alium ante oculos ponendum possidemus, cui tota forma exterior ululae caput persecte aemulatur, in inter ori vero, aqu larum volantium vestigia, perinde, ac reliquae sere omnes

e pyritarum prosapia, passim exhibent delineata. Quilibet horum embryonum a natura ita figuratus, e gemmis innumeris, invicem sibi sui erimpositis, suisque parietibus

firmiter adhaerescentibus, quarum splendor coruscans, oculo

SEARCH

MENU NAVIGATION