Oratio de vita et obitu illustrissimi principis ac domini, D. Ioachimi, secundi, marchionis Brandeburgensis ... habita a Christophoro Cornero ..

2쪽

principe ac Domino, D. Ioachimo Secundo, Marchione Brandeburgensi, Romani Imperi, Septemviro, Duce P i. Stetini oec. habis

rentantem. I sino ne consilio, an Eulin HOIIra accidat, ut sit nescia mens homia mim fati, sertis futurae, a temtibus interdum quaeri solet. Etsi enim misera est condato mortaliaum: ipsorum Vita multis, magnis, variis 5c subitis casibus expolita. hoc tamen iudico malum non parum augeri infirmitate nostra,& inscitia eorurn,quae nobis in hoc curriculo vitae, vel diuinitus, vel calu euentura videntur

Persuadent autem sibi boni re do fit, ipsum Deum

hanc certorum eventuum praescientiam atm ptaeuistionem, ut singulare priuilegium sibi reseruaue, oc certis de causis nolle eam cum hominibus comunem ha- maior omnium rerum conlidiorum rea 'ionum confusio, quam modo est' plures afflictiones ec amnorum cruciatus semirami

3쪽

sint, si omnes suturi euentus alip casus, vel mente coprehensi, vel quasi ante oculos positi habeantur. Sed nos hanc benignae Dei voluntati scientiam aequis antimis relinquamus: ac rogemus eum, ut regat alim g bernet nos, ut omnes etiam non primis, casus res aduersis moderate atin patienter feramus: ne pin rerum bonarum felici successu efferamur: nel in amia ela, parumst, grata fortuna despondeamus animum quod etiam,vt hoc teporis momento, et deinceps b nigniter nobis conseratur optandum inserio: oculida Deo nostro precemur, cum plurimi di tristissimi omnium temporum, tum varii nostri casus monere nos debent. Videmus enim & experimur usu venire, ut nunc cum valde beati & f es iudicamur, subitum aliquod ec inexpectatum insertumum selia citatem hanc nostiam sereamiga turbet ais me tat: nunc quo*cima siquem malorum finem cupide expediamus, vigrauius adhucaliud& acerbius accedat malum, prioribus adiiciatur, nobis* spem omnem at* expectationem meliorum conditionum in

hac erumnosa vita, εc affectorerum statu penitus adiamata

Haec vere a me dici, si unquam ante hac; nostro eerte novo' incommodo, di deploranda calamitate omnes hodie discimus. Quid em m nobis in hac communi millata tristitisaccidere ' quid etiam vehementius animos nostros affligere,excrucvari potuit, qua quod paucis ab hinc diebus acerbissimum accepimus

nuncium,deopu Principis nostri,& communis hum

4쪽

ius patriae gubernatoris Luctitissinis insperataec subita morte, re ex hac vita in alia, meliorem' migrati ne' Quo certe nuncio,qui non in hac ciuium societate mirifice tenetur 5c luget, is mihi non videtur illum suum 5c diuinitus datum, re nunc ademptum nobis magistratum, quo decet amore oc animi reuerentia complexus este: nes etiam intelligere aut prospicere, quantum pariat, secum* adserat incommodorum magni alicuius principis repentinus 5c non opinatus interitus. Punit certe Deus iustiis deli fla hominum cum multis aliis modis 5c rationibus,riim vero in primis boni gubernatoris exhac vita euocatione. Huius

entam sapientia, industria, consilijs ais beneficiis cum nauicula aliqua, vel respublica sevitur, minus ipsi poriculorum etiam in summis tempestitibus est timem dum: oc accedunt ardentes piorum coniuncRej pr ces, quibus sepe pendentia, aut praestiatia maia,pl cata ira Dei vel remorantur ec impediuntur, vel mi Ggantur,aut penitus aufer utur: ubi vero fideles prae 1lantes duces e medio tolluntur,quam sub multis mintibus 5c agitationum fluetibus nauicusura iactari, poriclitarim, ocin quam varia discrimina sibditos terriec praecipites dars necesse sit,quis est,quem non mesta omnium aetatum exempla, Oc communis vitae usus

ec experientia doceat rAtu ut ad nos propius accedamus, mihi sine Prudentes at' sipientes viri recte videntur sic iudia

careat p sentirer quamuis hae prouinciae multis vim

undis malis sint circumdatae, ec tantis premantur A s. obrutaesp

5쪽

o times sint dissicultatibus 5c incommodis, ut inde

emergere,ec ad tutum aliquem portum humanis con- iliis peruenire difficulter posiuit: hoc tamen principes aluoiplas optima adhuc sperareposse, aut in arauiores miserias ruituras non Me ipse autem extincto bonam telicitatis partem simul ipsis ademptum, dele- eum iri: ac propterea optandum aloe orandum est 't principes lenes longo usu rerum praediti, moder ti, longanimes re sapientes diu sint incolumes: ut cumulis in hoc exulceratissimo secillo, respublicae si non magnopere quidem floreant, utcunm tamen esse, via

dire α 'lumam liberationem placide,cupidem op mre possint. Nam si quisin hac mundi m ilitia, qua

omnia in deterius abeunt, meliores vel gubernatores.

vel administrationes sibi pollicetur,toto is errat Geso: mundi nostri peccatis secundiores cursus des ri, aut dari posse,quis non intelligat' Habet qaedem nunc Marchia haec alium principem opumo patri succedentem, filium praestantistimum, de quo merito ipsanunc optat sperat suma: sed is certe hoc est bonignior 8c fortunatior futurus suis,quo maior in ipsi; pietatis 5 reeti studium deprehendetur 5 amescit

ip se per aetatem ab illa patris sapientia non

nihil abes : θc ratetitu se morte eius maximam sui pa tem amitiise . Ac propterea ipsi nunc procul prospiacaenis, α in omnes partes amplissimae gubernationis conuertenta oculos, praesentes futurasq; difficultates resta via consideranti, quid animi esse,quantam sellia inudmem, quantum moerorem 5 Iucium carissimi patris obitum attulisse putatis'

dies luget ipse latus, sed doloris communis se

ciam

6쪽

bam quom habet nobilissima Donunam, Regis P.

lorici filiam, matrem, quae nunc plorans suam ipsius affectam valetudinem multo seri moderatius, quam mortui Domini desiderium. Dici non potest, quantum nunc vulnus acceperint mortui patris tres filiae,& Heroinae sed inter easElizabeta cum marito carissimo,Principe Luneburgico, non multo post nuptias celebratas priuata esset, in aula patris reuersa viduit iis suae molestias aliquandiu patieter tulit . nunc quocpse paterno destitutam praesidio, cum reliquis duabus roribus merito dolet ais lugeti Ne p in minore sunt ludiu frater 8c nepos Principes: Tota quos nunc luget Marchiae ciuitas: luget communis patria: conficiuntur dolore mentis optimi proceres, similiares Principis,&nos quot ipsi plurimis ab ipso vi-uo beneflatis essedit. Agnoscunt dem p omnes subditi, se cum ipsi vivum amarint, Sc honore debito semper sint pros cuti, nunc aliquam moeroris sui declarationem,& gratitudinis testimonium desunt sto patri& Domino do

Existimo itas vos hoc potissimum nomine iasicrum hunc locum tam Dequentes confluxisse,vive stri quos doloris ec iudicii de mortuo principe signia ficationem aliquam edatis: vos mutuis sermonio conselemini: piis votis ais precibus salutem Ma chiae propicio Deo commendetis, & ut aliquid quom de tanti herois vita,virtutibus,rebus gestis, oc beneco, publice audiatis, Mihi quidem mmdatae partes, ut ultimi

7쪽

vt vltims huius voti o rationeat tra vos compotesciam. Sed lateri cogor, me hoc tristi casu, ita quo pconsternatum esse, ut in communitu fiu maiorem

moreliquis esse non possim, di vereararem ipse otii tionis cursu deficiam. Agnoscosamenineaci hoc ubtimum gratitudinis officii beneficentissimo princiapi deuineium esse, ut me ipsum nunc vincam ec eriagam, di qualicuns oratio te capita quaedam historiae

vitae mortis eius percensiim potius, quam ex iacem: Vosautem omnes, ut me humaniter Sc placide audiatis,ecmeoecpublico nomine ammterrito.

Cum enimIoachimus princeps, praestanti indolere generosa natura adolescens stiret aliquando futurum,ut ipse maior natu, senes patri in amplaec laboriossa gubernatione virtute 8c operasea adesset, &ipsi vesuntate Dei extincto succlaeret, sipienter iudic uit de patris N praeceptorum sciuentia re consilio: ad tales prouincias non tantum ingenij bonitatem, iudiarium excellens oc animum heroicum adserendum ense: sed opus essequot futuro gubernatori destitiam

rum,ec multarum rerum in politia usi cognitarum, re historiarum adminiculis atm ornamentis: ne psine iulis administiationem ullam tortunata,re stam et splendidam esse posse: ne p esse quicquam an tota vita magis necessarium, quam literarum cognitionem: Ideo

coepit bonas re primas artes mediocri studio degusti re, & cum illis latinorum scriptorum Sc loquedi exercitium coniungere: his sacrarum 5c prophanarum histariarum pertraelationem addere: quae bona postea usus

8쪽

' usu dicendi, negotiorum varietas ta areas aecedens

non parum auxeruntes excoluerimi eiu tam summigrata, ut invitus audierit eos,qui per contemptum li-

terarum ipsim ad res allas ludicras, ec principi viro parum commodi laudis* adferentes, conabantur auo care. Haec ipsius studia non rum accendebat tunc nobilis 8c eruditus,adolescensEustathius a Schlieuen, qui cum ipso familiariter vixit, in re stis studiis succrevit: atl liac de causa ad splendidam dum talem for tunamqueab ipse euecctus,eis carissimus semper fuit:

qui ipsum quo anno superiore decedem,praecessit. Solebat quom ipsiam cii fiatre Ioanne Marchiori adhuc gratia Dei stiperstite, pater ad arduas atm difficiles deliberationes oc causaru cognitiones prudenti consilio mature adhibere: ut de illis graues ec disertos . viros eorumque semetias ec iudicia audirent , et quasi ludentes iuuenes assuescet et negotijs aulicis 3c laboribus gubernationis, facultatem aim usum iudicandide illis videndique,quid aequum re iustum esset,co pararent: ec ita sese ad futuros casis,. negotia oc lab res praetorios atm consulares egregie instruerent.

Quae res quam seliciter ipsis succesta int, dicent ij ocattestabuntur, quibus eorum ingenia, iudicii dexteriatas,usus rerum, spientia 5c eloquentia ex multis com

gressibus re a stionibus nota perspectisqui sunt. His autem in studiis ita duo fratres sidccreuerimi, vitamen ea venationibus θc aliis progymnasmatis reexercitijsa Principis viri moribus non alienis subim de misceret ais condirem.& ad maiorem alacritatem

B obeundi

9쪽

obeundi nepotia sese excitarent ,confirmarentque. Adultiores postea facii patrem ipsi suum multis laboribus,molestiis ec proseictionibus tape levarunt: ac potissimumPrinceps noster,ab anno decimo nono, quo Imperii Romani gubernacula ad Carolum V. delata sunt, nunc cum Patre, nunc solus missis, ad comitia

Imperii semper proferius est: ibique sapietissimos heroas de maximis negotijs 5c imperii statu si lute' dis

serentes et consultantes audiui suisque consiliis incivi riantem eius statum erigere,aut saltem fulcire studuit.

Pro aetate denim ambo fratres sesse ita gesserunt,ut appareret eos nihil aliud velle, quam primu Deo opti x. multa grata dicere facere: deinde communis patriae tauti pro virili sua re aetatum donis consulere. Postquam vero Princeps noster peruenit ad annum aetatis tricesimum, discessit ex hac vita pater Ioachia mus primus: Θc Eleeloratus Imperii Romani dignutas iure successionis,& liabenae gubernationis ipsi datae concessae' sunt .Tunc primum suoru studiorum, usus, & exercitiorum iuuentutis coepit uberrimos ecsuauissimos seu stus: θc eo faciliora ipsi fuerunt initia, quae plerunt difficultatis plurimum habere solent:

quo is maiorem aulae peritiam 5c politicarum controuersiarum cum iudicii, dicendique facultate ad impe .rium attulit. Cum vero regiones ecciuitates, quae testamento patris ad Ele 'oris dignitatem θc amplitudinem adiectae erant, in suam fidem recepisset, Siam magistratus a Deo ordinatus agnosceretur, fuit ei prima omnium cur quam ad rerum gubernacula sedet tes, Deo

10쪽

tes, Deo conditori & saluatori nostro debent: resis,

nis repurgandae oc ecclesiarum ex verbo Dei recte constituendarum. Fuerant autem diu in Marchi cis ecclesiis horrendae tenebrae in doeti ina, horribiles foedit errores in cultibus,re omnia erant plena caligi nis, idolatriae, tetrorum abusuum Sc blasphemiarum: quae etsi videbat, agnoscebat ec detestabatur ipse non tamen prius ad illa corrigenda, tollendaque animii ad-ijcere vitio patre papisiicis superstitionibus nimium tribuente, potuit, quam ipse ad integram Marchiae huius administrationem venisset. Difficulter enim adducebantur senes Principes,ut nostis,et multis exemplis doceri posset, ut receptos ritus at* cultus,qui in ecclesia Romana ad annos multos durauerant, d sererent, aut corrigi, immutarique sinerent. Interim

vero ipse nullam occasionem legendi scripta Apostolorum 8c Lutheri, cognoscendae din tinnae sanae, quamuis multis tunc Heroibus ignotae 5c inuis si ii gligebat: quorum etiam lectione ista, dc vero zelo benignitate Dei ad veram diuinae voluntatis,ec reelaurum cultuum cognitionem perueniebat: Nem dubia tabat subinde Lutherum de arduis ec intricam quin stionibus consulere. Cum erilo se plurae autoritate & testimoniis do

ceretur ad Urincipum bonorum officium pertinere, siImmam gerere curam ornandae,celebrandaeq; Horiae Dei, tradendae re tuendaeagnitionis rectae,consum

D relvonis doctrinae, di prohibendorum cultuum Idolatricorum, nihil fecit prius, quam ut conuocatis