장음표시 사용
21쪽
normam pinilendis,tuendae publicae pacis x tranquibsitatis causa, praeses hos, coniniarios at p iudices Ilios saepe fideliter exhortatus est. Etsi autem natura erat a crudelitate alienus, nihilque tyrannice agebat via lui exemplis tamen Sc poenarum grauitate opus cite inteli ebat: Ita ius dicebat, ita tintiam ec poenas exc-quebatur, Ut semper tamen meminerit, se hominem esse,ec clementiam at* misericordiam in hirmano genere: maiorem semper meruisse laude, q iram ius summum,nimiamque seueritatem.idcirco non difficulter
supplicibus precibus ad benignitatem dc aequitatem etiam in magnis lapsibus flectebatur: oc nillil vel in votis habebat, quam ut subditorum silmma esset innocentia, Ac cum tota Marchiae Republicabenea&Iiciter ageretur. Nullum esse preciosius bonum in hac hominum
societate ct conuultu pace, ac quieto,tranquilloque in ter ciues statu, optime sciebat: quod in pace populus de religione doceri,liberi re ste honesteque educari,et omnia vel priuata vel publica negotia re ste utiliter psteri possint: discordiae uero S hesia plurima commoda impediant ec in entia mala secum attrahant: ea re deliberationes, conlilia, di sta 5c tacta sua eὀ potissiamum reserebat, ut pacata Germania dc Marchia n stra singuli res stas obiret, oc officia siue ecclesiastica, siue politica cletiam oeconomicare Re tutoque facerent. Ac siqua videbantur impendere pin icula, vel eiusmodi conatiis ei casus, qui liarum regionum Pacem dicebantur turbaturi: ea mala partim prudentibus
22쪽
bus consiliis, parti m petitionibus comminations. hus auertebat. Interdum quos ad expeditionem e-irocabat suos, ut vel iniuriam passis opem ferret, vel sitis vim ficientes, vel iniustis rationibus in alienas possessiones inuolantes, si verbis re comminationibus non darent locum, armis depelleret. Maluit interdum ad quaedam quantulacuns uicomoda connivere, eam moderate ferre, quam mouendo bello maiorem rc-rum iacturam facere S pericula accersere: quibus Tationibus hoc ipsum effecisse oc consecutum esse nouum us,ut non Collina Marciata laetetua ,sem multos annos
nulla vidis bella: sed etiani hoc nomine benignitati Dei,& Principum suoriim spientiae, Z virtutibus aeternasse debere graitis profiteatur. Ipse quoq; non tantum inter suos perpetuae pacis autor et defenser fuit: sed etia si qua inter Reges ec Principes dissidia orbebantur, quae ipsos ad perniciosa arma impulsura es sent, nemo prior ipse maturius,5c magis anxio seliciato animo de reconciliationei 5c pacis conditionibus
cogitabat. Videbat enim uere dictum esse communi Voce, propter vicinum malum aliquod aliud malum esse timendum Z bellorum incommoda latissime pro manare: Ac tanta cum grauitate 5c autoritate rem ag hatispe, ut tautaribus consilijs offenses, accensesmyrincipii animos facile placaret: sepe crea re ita postutante, comminationes rationinus admiscere diceretinse quoque illius fore hostem, qui aequas conditiones non esset admissurus: sic sane iniquaec iniusta bella tacientes odio prosequendos: iusta autem 5c legitima sincipientes iuuandos quidem censebat, ut tamen priu
23쪽
stra priecipuaque cura Lesendae eonfirmandaeque pMcis haberetur. Non fuit ipse infelix pacificator: oc hoc nomen honorificu improbiores milites cum pace con, stituta dimitterentur, te quasi vindicantes, ipii vivituum objcere selebant.Nes ei quicquam ingratius a cidit,quam quod suae gubernationis tempore triastia quaedam bella Germaniam mirifice concutientia eiusque robur labela flantia viderit. Duo illa,quoruni alterum a Carolo Imperatore insuperiore Germania, alterum non multo ante in Belgico gestum fuit: ut de
his quae postea in Saxonia, Belgis 5c Gallijs infeliciter
mota fiant, nihil referam: illa inquam duo valde ipsius animum affligebant: nonini familiares eius gemitus, vota preces: norunt curiosas percunctationes: n runt consilia viris p bellatoribus de pace data: ac nuhilael excruciauit ipsum, quam quod animaduere rei suas monitiones, contentiones 5 consilia negligi contemnique. Quamquam ne tunc quidem quieuit:. Nam confecto prope bello in victore multando, ecad benignitatem conuertendo, re in principibus viactis conservandis, quod boni esset principis ec amici officium sedulo fideliterque fecit. Immo ipsum sortique animo, tam ad domesticas, quam bellicas difficultates ec calamitates sustinendas
Perserendasque, fuisse argumeto nobis stat acerbis sima mala,quae ipsi humanitus toto vitae et administrationis tempore accideriit: quae tam alto, firmoque t lit animo, ut diuina potius ipsum virtute regi, quam humanae mentis robore niti fae que multi censue
24쪽
Re reginam uxore alteram cum aduersi valetudine et morbis uarie confli lint in multos annos hibuit:
fuerunt ei duo clarissimi heroes filii Fridericus 3c Sta
gismiimus: horum utrimu altissimo loco natum, ad iussios honores et amplissimodignitates admouerat, , re eorum Micitate suae quo' bonam mi tem meu batur: sed Fridericum primuin summa pietate 5 te heroicis virtutibus principem lorente aetate orsimmatura patri re nisis omnibus ademit. Huic postea cum in eadem d state Soesmundus si ier con a singuineus successistet, des eo iam virtut iis cros te,omnes boni optima sibi polliceretur es quod in priori filio amissum esses, in hoc sibi ben ivtU res a
ratum 5c redditum esse mustissimus pater artastis tur, hunc quos inopinata re serua mors a nobis auui sic oc dolores nostros duplicauit, Quo tu credis tune Principem nostrum, maritum & sestem patrem animo fuisse r dices asilietissimo. Sed uere spiritus domini intot casibus robur ipsi addidit stis
lare & admiranduis. Est quidem post sessum irae Des
ullus dolor acerbior, quam qui ex coniugum smariim ec praeclaronim liberorum morbis V obitu. contingit: sedis fortiterpatieteroc sapietiter tulit hae omnia mala, vicit p maxurios dolores: ne quam voluit committere, ut ves hoc nomine Deo irasci, vel impatientia fractus indu uni aliquidChristiano Principe dixisse, egisse* diceretur: ac re ste iudicauit, i stete Dei voluntati reuerenter esse parendi oc se ali
25쪽
quom poenae, ec condonationem deliciorimi peti sit a Deo, quam ut propter tristissi mos hos casus ab eo ves indignans deficcret, vel alia parum licita inconcessa' remedia quaereret De hes-lica eius fortitudine et virtutibus Imperatoriis docent nos quaedam ipsius mem0rabilia facta. Conflat enim Ustim anno tricesimo secundo exercitum in Austisam duxisse, ibi* feliciter cum Turcis proelio dimicas
se. Parua enim tune manu captatae occasione aliquot
millia hostium vicit,fudit Nprostrauit: quam vi florifiam etiai ulli recens excluti Berlino ipsi egredienti praedixis , 5c cantu claro quasi gratulati esse diculum ipso quassi vi ctor postea honore auratorii Equitu est
Drnatum Anno quadragesimo secundo uis ipse hatiir aduersus Turcam bellum conmune di puta cum ab Imperio: &Princeps nostre ob nominis ces britatem priori in storia partam,5 multorum de eius fortitudine contantem Lunam cicabatur Imperator: qua inexpeditione,etsi memorabiles pugnae nonsutile commista: vis tamen hostium reprelm est, ab eorum irruptionibi' Austria desenta GessisPt auton res oi niaximas, dante Deo, si Principes quidam promista pecunias,comeatus 5 subsidia in tempore
ei mississem: θc non potius sitas copias ae neruos ad in ustinum bellum conuertissent; quibus cum destitu aretur, oc hosti par esse non posset, axe instela ex Am. stria discedere coalias suit. ae res adeo nullumpi in ςipi nostro dedecus peperiti ut excusatio eius, grauis sima* querela a Romanorum 'peratore accepta
26쪽
tia: sinit nori raro magni magnorum virorum
lapsus: Sedea fuerunt eiusmodi, ut quidem non excidentur, sed ingenti virtutum aliarum cumulo re splendore obruantur obseurent b Commemorauilia fienus praecipua esus ornamenta: sed occurrunt rementem meam subeunt adhuc plura alia, quae orati nis meae oc breuitate di tenuitate iam comprehendi
non possunt. Destituerer eqindem tempore si de illis prolixiore oratione uti vellem. Quis nescit ipsum magnificentiam suam in prose monitis, sumptibus comitiorum,muneribus,aedificijs 5c substructionibus penumero Germaniae conspiciendam praebuisse' Non est ignota ipsius liberalitas in viros doctos re de
sua gente &aula praeclare meritos: beneficentia erga familiares et ministros haec frit tanta,ut ea quibusdam videatur modum excessisse: sed maluit beneficentissimus Princeps dando peccare, quam sordine di parcurate illustrem semiliam et heroicam maiestitem defor
mare. Omitto comitatem in sermone, facilitatem in audiendis subditis 5c notis, grauitatem mirabili lentitatem domesticos mixtam, quos ves nimia largiatione Riperbos, ves nimia familiaritate sui contemptores reddere noluit. Amanter obseruabat eos, re benia
iter tractabat, re inuitissime a se dimittebat, in quia bus aliquid ingenii,doctrinae et probitatis animadue rebat: re quorum fidem atm constantiam multis annis cognitam re exploratam habebat: re cum quibus ab
ineunte aetate vixerat. Ac cu sciret plerosin hos in a-
27쪽
exercstii, dicremis. eorporis , quibus annis prio ει' bus nin ivin studuerat, iam minus firmo robore,inuutum remittebat, re aniliabad sublimiorescinitatione, serebatur: ec amabat ira ecclesiastica studia auditioius,loctionis di meditationis rerum ficiari quibus ad iterissu quod breui ingressurus esset, sese praepararet. . Meministis plerit omnes, quae anno hi periori in celeberrimo conuentu de quodam relinonis i otio
indicto, Colaniae ad Spream sint a fla, ducta, Tunc enim in splendido consessu filii ec nepotis, procerum
Marciliae, praecipuorum uerbi Des ministrorum, cum theologos sitos oc ecclesiam doctores prolixe decertis do minae capitibus dis utes attente datisset,
. coepit ipse quom fides sine simplicem Sc perspicuam
confessionem edere, Scitacopiose crudite γ rt ficile cognitum sit, ipsem de articulis praecipuis pie recte psentire. Addebat se ita, ut esset consessus exanimo credere ne punquam sententiam piam oc verbo Dei consentaneam mutaturum aut abie minim es 4 iiij ea tadesaluum fore. Rogabat quo* ministros omnes, si
forte iam senex subito morbo correptus extingueretur, aut alio sua consessionis De repetitione imp diretur, ut suae huius fidei coram ccclesia Dei r tui testesci laudatores esse non grauarentur. Ac ce
tum es eum recllas et sinas se tentias deiustificationis nostae articulo, de benefici, Sc meritis Christi, de v- .nione naturarum duarum in Claristo lini sicae, de uena sicramentorum estentia Nisi, de alijs fidei es
desiae capitibus,et cognitione comprehensas habui ecfirmiter retinuisici Ab eo enim tempore quavis - . occasionestequemus cum ahetari: sec similiaci. i 'ribua
28쪽
atibus litis de rebus factis, ain, posis politicli GL
locutus est 5c disputauit: Inprunis vero per festos iu los dies, quibus nuper coetus christiani Natalitia Sauiratoris nosti i, selenni more, remissem celebrarunt: Tunc enim primum adsieram coenam nodie accessit.
postra quod Deo iam esset reconciliatus eliquos dies hilari mente ra consiliarijs et domesticis pervi: inde
Propter quaedam negotia in vicinam arcem Cimem- cum expatiatus: eum*mox Princeps Ioannes Geo
gius cum aliquot comitiarijs est secutus: ubi postridie caledas Ianuarii in coena sua ultima fertur cygnea cantione plurima doctrinae nostrae capita, re euangeliora usitatorum, quae tum es ex more praeleela sunt, eri mia loca ad verbum repetiuisse 5c explicata: deChrusti beneficiis,de eius baptissmo inrcucisione,cruce,&de certitudine consequendae salutis, mamo animi motu, cum omnium circumstantium oc agidentium
admiratione disseruisse: omnia* illa merita re facta Christi sibi, quamuis peccatori, ita applicasse, ut dixerit, se adeo nihil de sua salute dubitare, ut sciat quom secum Christo peccati, moriis oc inferni beatum vici remesse. Sunt qu prestes omni excNtione maiores,qui constanter recunt; psum hos diuinos sermones Iruos an multa noctem protraxisse et tandem illis quasi praesentientem finem, cum ad loetillum e ductus,indormiuisse, quasi* immortuu esse. Nam ut illi narrant, cum non multo diutius hora una aut altera dormiuisset, se magno dolore debili i est c uestus: aliis vero ministris trepidantibus et consiliatios accese
rat sentibit medicis frustra fla-
29쪽
mo bus' dc mox egm graui tussi eorreptuni, vcnientem corporis animi vires defecerut et deseruersiusta interrogante quodam ipsum in illo agone,vellet ne in fide Christi decedere, voluntatis ec fidei stipe qua uis impedita pronunciatipne gargarizans tamen Naffirmationis voculam bis vi exprimens, Sc aliis gestiabus manifesta signa edidit: ec ita inter manus simili rium sub horam quintam mane tertio die Ianuarii e pirauit, aetate iam exaela: si enim adhuc dies paucos
vixisset, compleuisset annum Sexagesimum sextum. Haec cum ita se habeant, quis neget animam eius selici muratione in aeternam vitam di sanctorum Des consuetudinem translatam esse' ut uero de ipse aliter iudicemus certe causas habemus nullas. Innumerae autem sunt causae aliae, quae ut patris re Principis ii
stri, viri sapientis, boni ec benefici obitum deploremus,merit4 nos commoneant, commoueant. Nam
quis est quaese, qui mortem eius aequo animo possit ferre' Habent sine ImperatorMaximilianus, ex Polonicus astinis,Principes Imperij Romani causas non leues dolendi atm lugendi, qui iam illo destituti finit,
qui consiliorum Imperii dux fuit, dc sine quo nihil v-tiliter re sapienter constitui oc agi potuit. Suam quo porbitatem dc casum ut initio dixi, merito deplorat coniunx misera: reiste timentantur Zc eiulant filiae moeret 8c anxius est filius: in luc'u maximo sunt nepos ecfrater: dolore conficiuntur ciuitates: squalem senat res: afflictantur similiares: dolent minutii et nemo est qui no lichrymis moerore fusi testetur, θί coqueratur se bon quod recuperari non possit priuatu esse. Ve
rum quia prosimi nimii detus' aut quid proficimus,si
30쪽
cedimus ' Meminerimus etiam his ponendum esse modum, et erigamus nos potius: stituamus voluntatere consilio Dei hunc Ducem nobis ademptum, ec talem miseriam peccata nostra iam pridem meruisse.&namus ita defundii manes in Dei benignitate qui scere: 8c nos ita geramus, ut re eius voluntatem 5c D- cὶii probare, & mortuo felicitatem discessus huius no inuidere videamur. Precemur potius a benignissimo patre per Christum, ut ipse respiciat ad nos: afficiatur
calamitatibus nostris: consoletur nos: suscipiat ecclesiarum, scholarum, omnium ordinii 5c totius Marchites delem dc uere paternam curam: largiatur quosp nO- his, ut emendemus nos, 5 ad ipsius voluntatem nos totos submisse componamus: regat pro sua immensimis icordia plustrissimum nostrum principem,duceo subernatorem futurum: adiungat ei Spiritum se eo. uere inungat eum: instruat sapientia,pietate,iustiscia,alijs auitis at p paternis virtutibus, ut animo benevolo has regiones cople flatur: sit strennuus protector docti inaesan me, di receptorum piorum* cultum tueatur at* ornet ecclesias,scholas,& hanc nostra cademiam: sumat ueram subditorum desensionem,
re conser et pacem in his regionibus diu iam floremtem,ta quasi per manus acceptam. Rogemus denis, ut a tenvis Deus si custos Marchis: imminentia pericula,malam quae nobis, totis Germaniae tristem ruinam cominantur, aut auertat, aut si qua accident miti-