[Historia paralytici N. T. ...] Thomas. Bartholinus

21쪽

passim aliis. Praeterire non possum expremm ingenuia ledici Inscriptionem Romae ad D. Crucis in Hieros: A M. IULIUS INGENUUS P. R. MEDIC COH. II VIG. Unde scholas suas habuisse, ex ruinis in Esquiliis observavit Lip1- ω, ibiq; suos tabellarios veti marmor indieat ad D. Sebastian: M. LIVIO CELSO. TABULARIO

ARCHIATROS OLL. D. II. IN FR. ED. IlII.

Medici tandem suos etiam servos alebant,ut Cassius apud Scriba nium, quales erant Chirurgi seu Medici ludorum, veterinarii,ocularii, unguentarii, herbarii medicamentarii, castratores, coci, toni Ores,in alii ministi servientes, sicut Aurelian vocat, quibus Archia Atri primi secundi ordinis, Archia trorum Comites, di Eparesai atri

imperabant. Non me terreti ambit. f. de decret. ab ordiaciend.calvia

in de Verb.signis subsidium repperi. Nec lex Aquilia, quia huic occurram, nisi fallit augurium. Quamvis igitur insanabilis fuerit Paralytici affectio deficiente Medico amico, curare tamen ag gressus est Christus, quem Medicorum filii in se suscipere neciose

sent, nec vellent. Enimvero consilio Uippoc nisi ipsius in Arte, Galeni, Senecae, Guidonis Cauliaci pedem referunt quam mollissimeqVando servari nequeunt quos propria sors perimet, ne scilicet, ventus mortalitatis ipsis imputetur Magnus autem de coelo Modiacus verbulo imperantis negotium consecit. Dixit, faetum est: Comm. VIII sis em - τὸν κώββατον σου, in triplicis nobis miraculi fecit fidem, quod statim dictum factum

ConValuerit, tantasque momento receperit vires, ut&ambula

re&grabatum ferre potuerit, quum ordines suos alioquin servet is natura medendi artifex, pariq; temporis intervallo resurgat aegor, cqvo laborare coepit, statu neutro intercedente, sitandem Vod Verbo solo morbum restrinxerit, ut phrasi Tertussiana utar. JuVanta Verba variis prolata modis, obmurmuratione, susurro, elata Voce,

22쪽

vinavi vel Christo propria impe et i , ut in praesenti instituto, vel Sanctis communicata in O, in nomineJESUAD. III, 6. IX, Jq. XIV 2. Magica vere impia, seu verbis significantibus seu barbaris pacto cum Daemone vel expresso vel occulto, quam falso a coelestibus corporibus advocavit Panaceos de Philosophia sagaci auda iste iustinens tertia Magiae specie seu naturali posse quemcunque proferre: Surge, tolle grabatum tuum , ambula. item : Lazare experget cere. ino incantationes veterum spectant, quibus sanguis lyssi reprelsus apud Homerum,Oroadam tu apudHeliodorum, peste liberata Egyptus apud Suidam, tu Xata membra res ituta, si Caton fides schiatici curati Theophnasio, podagrici apud Varronem, vecordia maritis iniecta ex Tacito, percussi a scorpione procurati, si aq, ex gutture S- creata apud Galenum rarassianum. inae, a Chirone quanqVa usurpatae in XVI. Tabulis damnantur,&ablilpiano in l. i. . de Med.

ut ne Medicorum nomen mereantur quae Medicinae genera non

sunt. Sed de malo carmine haec accipienda moneo, qui certo cr dam ne ea naturali curandi ratione abhorrere omnes Voces, nec su- perstitiosum in Epilepsia essedarmen cum imaelio G fert πιη- rhamdcc. dc experientiae lationi consentius,quemadmodum insusurratis verbis sordiculae oculorum Iordeola eruuntur, Marcella auctore Cantu Cretensem pestem Thales expiavit, lymphaticos Mnocrates, phreneta cos Asclepias, melancholiam Saulis Da id Psaltes, convulsilonem a Tarantulae Veneno inductam . puti sono phry

gio aut hypodorio, iterosq; morbos Lesbii Ionesq; apud Elo

um, ut alia Gauni, Aperrhois, Aristotelis, Martiani Capella, Marce i hujuscensus loca praetermittam. Precibus Psychie Apulbana quid

vis a Cerere impetravit. In quam rem dignissimum adnotamus extum Iacob. 'Iah.άPενωπς νυνῶν, adPocet Presbii Crent per eum. Et Comm. l . Onatios deisrvabit laborantem, er se oam Dominus. Quem de corporali curatione contra qVosdam diversam sentientes, neutiquam de extrema tinctione Sacra-imentali gravisa mis permotus momentis eXplico. . e loco paral- , lato Marc. VI, Is 2.άβενει πις, de periculoso morbo sumitur, ut t άμι ων, de jam fere emortuo. 3. οι πεσζυτε si Medicinae gnari se-

vibres, Seu Ecclesiae ministri utramq; olim scientiam conjungente h

23쪽

sive illi tantum qui dono miraculoso sanationum excellebant, ut Paraeus, Belgici, credunt, dc Brochmannus noster sive omnes promi Ascue,cui regendaeEcclesiae praesunt, quae Calpim, rati, Pycatori fuit sententia. q. Oratio communis est, non sacramentalis, de corporei bonis ad Comm. XI Q. σώσειάν μνοντα Syris Verm an-bit corponu-liter,nisi utramq; sanandi viam cum II one d Thoma eligamus 6.όγες τῖν, excitabit. V Iu alleviabit, de corporea valetudine u . biq; invenitur, nunquam de laetitia spirituali,ut fingunt, nec anima salute, nisi in allegoria Eph v,Iq. 7. Aperte a remissione peccatorum commi3.distinguitur.Nihil horroris incutiuntsella ini, Corn.aLap. argumenta nullis precibus admittenda.Id unicum deprecor, quod plus ad proscribendos morbos ponam ponderis in sacris Oraculo- . . rum Divinorum verbis sine superstitione plebeja, ex fide prolatis,

quam superstitiosis agyrtarum miraculis. Sed quicqvid horum sit, si eo nos rerum compulerit necessitas. hic: alibi,quia Dii non sumus omnium

capaces a

Moniti meliora seqVemur.

25쪽

AD SECUNDUM.

PARALYTICUM.

OMNIUM ORDINUM.

AUDITORES OPPOSITU RO S.

DISpUTATIONE ORDINARIA.

THOMAS BARTHOLINUS.

D. ET. P. P.

LOCO HORISQ OTIS.

INVITAT OPERE.

27쪽

utSTORIA PARALTTICI SECUNDI

Lieri u sparalytici,Centurionis cujusdam, Ahistoriam juncto studio Matthaeus au texuerunt , in hoc tantum diversi, quod ille brevior summa capita signarit, hic fusiori opera circumstantia, sit persequutus. Credimus enim utrumq; scriptorem divinum, idem mirandae sanationis opus, rem eandem finita Panegyri in Capernaum gestam, diduxisse. Iane nos in praesenti, more nostro , Medico Commentario illustrabimus. Subjectum praesentis morbi, a Christo persanati, sive, ut apertius loquar, aeger ipse, δῆλος est Luca Matthaeo παις, quae pari si gnificationis passu pro Centurionis filio ambulant, neutiquam de servo explicanda , quemadmodum omnes fere Interpretes suspicantur, Romanae civitatis ignari. Solus Italin ampliori vo ce limiosam lio desectatur, ut frustra sit Ambrosim certo consilio factum ratus, quod ad filium Reguli ire noluerit Chri stus, sed ad servum Centurionis. Πἀις utriq; historico persaepe , Mattho semper appellatur, qui filij induit notionem Matth. xit,18.4 alibi, ne Graecos Interpretes nobis obvertat Chemnitivi, aut aliorum locorum consensum, quae vel ad Deum referuntur, vel populum diversis institutis a Romanis dissidentem. quid sit, non ignoro. Sed latiorem sensem indulgetimem, quo nec profani abhorrent. Apud Graecos frequentis imo usu, de Filio cujuscunq; aetatis, O δ'ες de liberis usurpantur apud Homerum IL ψ. i, . Od. a. Platonem de Rep. r. Lucianum de Cal. Platasechum de frat char ThucJdidem L. i. Quibus adde Euripidem Hecub. Prol. De Filia quoq; cepit Aratus, Sappho, Pausania , Lairilis ali D, quorum signata verba conges iti Stephanin Pueri nomenclatura apud Paulum Icliam L. ro , T de ver sign- non tanatum servum & puellam , sed quamvis aetatem puerilem comple-

28쪽

istitur, sive ea servorum sit , sive ingenuorum. Quod nee aῖjs infrequens. ess Itis ref δες - Δαβὶδ milites ejus dicuntur, quo nomine& Praefecti supremi a Rege passim ijsdem Graecis veniunt, annotante Heinsto c. o. ii l. Sacr. Ita Joab Hellenistis ααῖς βασaλεως erat et Sam dc aliquo minus proprie servorum catalogo asscribimus. In Republica sane Romana, cui Centurio ejus t exercitus parebat, summo studio deliberato consilio cavebatur ne nomen servi militiae darent, ut ex edicto Murcians constat L. ab omni L ff. de Remit. alioquin Capite puniendi. Quis

id Centurionem ausum pertendata Male stibi consuluisset , est inquisitor, peccasset si quidem delectis vera prodidit Plinius Ux. . Epist. 39. Nulla praeterea ibidem servorum cura, quia pro nutalis habui L. et Ede div. regjur. par illorum cum mortuis conditio, quia mortalitati comparatur servitus L. ros si de dip. ret nec ulla inter eos S Dominos amicitia. Noster tamen ενπριος erat Centurioni Luc. vii corem 2. cujus sanitas repetitis per Seniores Judaeorum Malios amicos Legationibus , imo per patrem ipsum procurata diligentissime. Sequutus ea parte prudens Ce turio aliorum I inperatorum exemplum qui de aegrotantium ii, tum valetudine anxie laborarunt. Testis Vegetim L. yI Mitc., ut aegri contubernulas opportunis cibis reficiantur, ac medisorum arteum

rentur, Principum , Tribunorum θ Comitii, qui majorem sustines potestatem jugis quaeritur diligenti. . Quo fine apud Vii rupium

L. I. rahit c. q. exta inspiciebantur in castrorum positione, Consul Censorinus,appiam teste, in obsidione Carthaginiensi castra mutavit. A Lampridi laudatur severus,& Hadrianus a Spum

quod de militibus agris adeo fuerint solliciti, ut carpentib

vehendos curarint, necessari j omnibus adjuvarint,in ipsi met per tentoria visitarint. Ititia dignitatem haec reputassent, si res servorum fuisset acta. Quod si tiος βασaλικὴ oh. iv. huc spectaret , omnia forent Spedita. Sed tistis de causis alio aegrum istum relegamus. In quo tamen annotandum quod Syro

igitur hic est Centurionis apud Lucam qui ρbanni hoc in ossi

29쪽

displiceat, alias subornabo causas, cur Lucas δῆλον maluerit. Sive quod in patria adhuc esset potestate, non dominica l. r. In t Just. Λω. f. de Per iv. L. a. ff. de his qui sunt sui vel alienijuris Sive, quia Medicus fertur Lut is Romani aegrotantis descripturus morbum, quod pristinam valetudinem ambire Centurionis filius. Nam in L. 2. g. Sticis si de taliber Servire nobis illi intelliguntur rivos curamus aegros Nullum est effugium Guil aderi Enarr. 2 aliorumq; ipsum Centurionem accessisse, si pro fili ia-lute supplicasset Etenim apud Matthau; ipse dicitur advolasse Centurio, quum animadverteret scilicet in vicinia esse Chri- sum importunis Seniorum amicorsimq; precibus illectum. Iter subterfugiebat, ne solum sine auxilio filium , mortis candidatum, intentorio relinqueret vel quod vero fit similius ex Luci comm. λ quia ιγ ἱκανοὶ , seu ιν αξιον se judicaret, communibus

hominum erratis obnoxium,&Paganum a foederis sancti religione alienum. Certum enim est militiae Romanae Praetoriae eo nhortis fuisse Centurionem, de cujus dignitate' ossicio videsis Vegetiam 2. R. M. c. 8. Is Sigonium L. L Anti tur Prov. c. r.ῆve C. Cornelius is fuerit, C. Oppi DCenturionis Pater, ut suspicatur L. Dexter in Chronico a Cor a Lapide in Chronotavi citatus, sive alius. Nihil me judicio vetat quo minus etiam nativitatis suae ipsum puduerit, secus quam contendit Malaniatus. At Palaestinae natales debuisse, nunquam mihi persuaserit Hilarius,aut

Iudaei, quorum praerogativae recensentur Om. ix Filium autem adducere praesentem nec itineris patiebatur dissicultas,nec intimum gravissimi morbi momentum, vere sontici qui ex Casma pud laetiolenum cuiq; rei nocet, Vel, ut clarius Marcellus definivit L. 6. st de Re Jud qui cujusq; rei agendae impedimento est. De morbi genere paucis disputandum. Non exprimit Lucas , nisi quod fuerit κακῶς εχων Matthae tamen meo λυας placet βεῖλη- εν τη ικεια - λυπικος Ne de eo dubitemus, similem Paralyticum seq. capitis commatera βεβλημιων exposuit. Liberalio Grotii Apoplexiam amat , qua perii x. a cli

30쪽

I Cestu quidem L. 3. e. r. suo tempore mes Um utrumq; arpellari vidit: verum exemplo carere, recte monet Rosem. Insanabilem autem esse Ἀα,λυm confirmatam , nullus Medicorum dubitat, ipso praeeunte Celse jam laudato. Duplex ea

quum sit ex Marcello Empirico c. xx una cum contractione, quam conductionem nuncupat Aurelianus L. 2. Chron. c. I. altera cum remissione nervorum illa autem sit vel permanens vel intercurrens; illam, aliis Plitu oparalytin pleriq; videntur elegisse tam η-terpretes , quam Commentatores, vocant i contractos ea Paralysi correptos German Clothruotis vertit, Dunus vetus Ni erct bri, dein Reliqui nomine generis acquiescunt rectius, ut& Glψmarginales Danicae passyprd. Nihil enim video gravioris causae , quo minus vera degitima nervorum resolutio est potuerit, quam mi λυσιν vocant Medicorum fili j,&-ροπληγέαν,&ημιιπληγιαν, α-ρε 3ν. Illam sacer vates hic sequitur, inqua, ut eleganter Hilaritu loquitur, artiu undis fluidi ct ad consi, Inendi gicium agendis corrupti. Negant strenue Theolui quidam magni nominis, quia nervorum resolutio partium est particularis. Verum enim vero ignorant boni illi Viri singulorum nervorum exortum, progressum insertionem a quorum resolutione inducitur et λυ etc. Non strictis adeo limitibus constringitur. Et partes singulas discretasq; occupat tam externas quam internas,&totum latus, imo, quod mireris, universum corpus minutissimis quibusdam particulis exceptis. Idq; a diversa nervorum diversorum affectione. Ex infimae conjugationis resolution inferiores partes motu sensuq destituuntur, exsuperiorum passione reliquae ad quas deferunt animalem spiritum, sive plures si e pauciores pro nervorum varietate, defici Ent. Unde particulares emergunt Paralysiespalpebrarum in a guttur , munuam, penis, crurum, corduin sic consequenter. Extant illarum in sacris quoq; exempla Manuum Ela XIII, 7. Lumborum Mech. XXIX, 7. genuum Nahum Ili O. Metaphorica partim, partim propria. Manus ex affectis nervis quinti, sexti septimi paris cervicis in primi secundiq; Thoracis, labascunt. Crim genu pedesque nec movent se nee sentiunt, si incommodum sentiant nervi ex