[Historia paralytici N. T. ...] Thomas. Bartholinus

31쪽

ex osse sacro prodeuntes kLumborum vertebris. Iumlarum musculi ossicio suo fungi nequeunt, nisi expeditiores reddantur Aa nervis lumbaribus i Quod malum experiuntur ines, adsensum nervis stomachicis instructi. Non nos moveat quod inius se recondant , quando quidem ratione credibile judicat Aurelianus, d. interiorum singula vitiari, ut pulmonem, cor vel discrimen horacis at ventris. h. e. diaphragma νris lenem , aut1 cur praυeniri adprahensi e mortis patientem. Ita quippe locum

obscurum facili mutatione restitu , textu non repugnante .

Nam in his resolutionibus patiens praevenitur adprehenso moriis, liti, nullis signis aliis praegressis signatur quam morte ipsis,quomodo signa per apprehensionem propriam statim explicat. In eadem sententia fuisse Herophilum idem monet, repentinam mortem nulla ex manifesta causa venientem , fieri cordis paralysi.

De resolutione ocularum, ingra, carnis ex ach. XIV, a quam in Harmonia adducit Chemnitis, ipse dubito,adeoq; alibi excutien-

data. Non quod mihi lateat, quid oculis, lingvaeq; accidat, nec Equid de carne seu musculo affecto lubtilis Capiνuaesis frustraneo opere rimetur ii Gallanum a. L. A. c. q. ad veriores partes voca verit. . Totum Latus pari facilitate vis morbi pertenta , quando ad alterum spinalis ni edullae principium dilabituro in in universum fere corpus comprehendit 4 in Apoplexiam deinde migrat. Testis Aurelianus laudatus me passo nunc partisent, nι partium nunc totius corporis Tale exemplum observasse se in scorbutico D Jania Medicus Regius narravit, cui tamen illaesa erat gula. Minclato A poplectici nomine non raro venit me in λυm apud Hippocratem. Excutiat oculos suos Tarsus in oeconomia Nobis susticiat Aph. XL sect. 7. , quod ex L. i. de Morb. v. o. facem mutua iur. Idq; quia Galeno in Def. Meae tantum ut pars a toto differt. Major specie veri convulsionem putat s lem, cujus vestigiis institit Corn. a Lapide, quia Cβαωνι μιενο additur. At Paralysis sine sensu est, sine motu.

Centurio vero Medicinae imperitus cum vulgo loquitur, paralyticos esse quoslibet motu captos. Hinc ut se extricent , valdesudant. De principio accessionis nullum dubium , priusquamis

32쪽

confirmetur. Habet tum sua tormenta, suos cruciatus. Displicet id Chemnities, quia non in principio morbi erat famulus, sed ἔμιελλε τοῦ ευτῶν, Adamus a Conteten miram hoc cruciatu vocat Paralysin 'subitam , non ordinariam , Ego nullo labore tormentorum istorum in vera Paralysi rationes inveniam . Nam I. βασανιζομεν didicitur jam moriturus, ubi dolor a xietasq; ex ambiguo vitae mortisq; certamine morbi vehementia exacerbantur. Ob diuturnam molestissimi morbi moram satis animo cruciatuum conceperat δε infelicis vitae taedia, ut vestit per lapidem lydium sine alijs tormentis fuerit probatus. Ea verissima hujus vocis est notio, ut auctor est Sui ascoliectis in eam significationem veterum testimonijs, magisqpropriam esse quam de tormentisin quaestionibus ociis Lucian in Soloec, pueri βα-ri s ένου clare ostendit. 3. Vel succedebat Convulsioni Paralysis , vel uterq; affectus erat complica B tus rarissimo exemplo, quod observarunt tamen Hippocratem nillo cui auris dolebat post Vergiliarum occasum L. q. Eprid. S. 7.

Abensna .sen. a. Foreum L. O. Obs. 9s IEI. ego non ita pridem in mi Longomontana deprehendi. Nec mirum si ex Aureliano , Marcello aliisq; Paralysin cum conductione sive contractione admittimus modo remittente, modo perdurante. Hinc

recte VuIsus in Epid. determinavit, passiones esse loco affecto materia similes A, Impossibile non arbitramur dolores

cruciatusq; partibus subinde pro causatum varietate insidere; quando illaeso sensu motus tollitur. Hinc ριε βασάνου μεγάλης resolvebatur Alcimus I. Machab is com S J quem verum credo Paralyticum, secus ac summo Theologo visum, auctoritate Caelii Siccensis in simili Paralysi fretus s. orta forsanc paralysis e casu vel vulnere, ubi maximo doloris sensu, prout vel lethalis fuerit vel iramus noxia, percelluntur. Hujus fari- resolutiones subministrant nobis longa serie Galenus 3. L. A. Io. A L. A. 4. S, Aureliareus L a Chron. c. i. Gratius in Rhar. D- redus hi obs,s. 2LSchem us ex A. Benedicto L. I. Obs 72. Z cutim L. L Hist. Med. 8 alitq; numero plures. 6. In Pseudopa

ralyticis dolorem describit Horsim noctuq dieq; perseverantem

33쪽

rem, referente Sebem is L. r. Obsi79. 7. Quid si crueiatus hos

resolutioni super imposuerit malus Daemon in hominum tormenta promptissimus Nihil definivero, cuivis ulterius cogitandi arbitrium relicturus, quanquam promptior sim intra Naturae limites me continere .

Nam ut a Naturales huic affectioni assignarim varias. Taceo consuetas tritasq;.frigidas, lentas, humidas Homitiis conditio Voloris magnitudo vulnus inter primas causas asserit. Vel enim miles erat, seu δῆλο, ρη', vel inter milites

quotidie effabatur. Si aetatem iuvenis spectemus 3c ferventioris climatis temperiem, calidioribus humiditatibus auctum malum&accensum, secus ac contendunt Mera malis L. I. PraX O. R

delatim, c. s. Cur Morb. vel sane ipsa calidior intemperies , densando nervos&exsiccando, humoresq; in reliquo cerebro Digidiores colliquando passionem acceleravit . Ex tertianis Paralyses observavi Fernelim, ex Colica Pausitu uin .s 3 ca8.q3. Nuoius Flor. f. s. r. 8 c. O. Trinovelim . . . L Pulverimu c. s. Rrt Med. c. Ex Peripneumonia Galenus Saxonia ex oris e triculi inflammatione . omnia e bile per primam τῆς με- ά- speciem transsata, transmutata, temperata , quae videm, quia sui subinde relinqvit vestigia & membranas quasi cui Oh per vices lambit, convulsitones Paralysi miscet, meatu non penitus intercluso, sive id fiat quando pori oblique concidunt , ut Cassius Probi. 8i prodidit, sive alia ratione ab hoc lo.

co& instituto aliena . Quamcunq; eligamus paralyseos nostrae occasionem, te omnino auguramur ex ea usis ipsiis , morbo, symptomatibus. Accidentia duo vehementissime affligentia eventum minus prosperum portendunt. Dolor ingens δεινω βαωνι - μενου Matth. comm. I. κακῶς εχοντ γ Luc. co m. a. birium totiusq; corporis iactura , insigni verbo a Matthaeo expreta . Βεβληται, prolectus est Vulgatus, jacet, quam recte ipse viderit Urgentius alterum, sicut Tocrus Petri infra comm. Iq. dicitur

βεβλημένη. In quam sententiam Virgilius biernuus,&tot projectu cOIPQrdia.

34쪽

Cui opponi cernas appd Hippocratem . Epid. s. 7 εώκω, in alio

Paralytico. Si ex causis ominemur, parum misero spei. 4imali originem vulneribus debuit vel alio cas , ob divisum ner- vum incurabilis pronunciatur ab AEgineta L. 3. c. 8.-, nisi juvamen post incissionem sentiatur, nec totus sit praecisus. Contrarium quidem in Comite Hercule Bevila qua refert Saxoni ;sed de combusto nervo accipiendus neutiquam recis , prorsus desperato. QV'd si humiditates frigidas, lentas, ad harum causarum censum vocaverimus, fulmen adest Hippocratici oraculia Aph. q. Dissentanea quippe est affectio ατε ηλικίη, ατῆ φωμ, ατη χώρη , adeoq; gravissima Etati, quia juvenis,

παις Centurionis. Natura, seu temperamento, quia calidiores qui orientem solem adorant, & ipse militaris ordinis tyro for- fan,aestuante circum praecordia sanguine,utTurno olim . xii:

Ardebat in arma magis. Regioni, quia apernaum Galile metrop6lis seco: calido δε- le torretur posite igitur Aurelianus noster L. l. Acut. c. 3 Illas in aegritudine semper metu asscit, quod a natura silurimum recesserit. In cujus veritatem diligenter, nec infeliciter Galenus inquisivit . Non minus periclitabitu aeger Centurionis , si ab aridis calidisq; causis Resolutio illius dependeat , Eaedem premunt dissicultates, ex adverso sibi oppositae. Juvenes calidi sunt humidiq; neutiquam sicci adustive . Regio quanquam

calida , inter temperatas numeratur. Consuetudo deniq; seu vitae institutum moderatum fervoris gradum expostulat. No tum A. Vegeti consilium L. I. R. M. c. a. tyrones de temperatimbus

Iegendos esse plagu, quibus & copia sanguinis suppetat ad 'ulnerum mortisq; contemptum,&non possit deesse prudentia, quae L. modestiam servat in castris, non parum prodest in dimicatione,&consiliis. Ad morbi deniq; ideam si respiciamus, inter conclamatos habetur. εαελλε τελευτα apud Luram Medicinae peritum, quoniam eo jam vis morbi ingentis processerat, unde pedem referre dissicile, 'vanquam inducias mors com cederet, Paraplegia in Apoplexiam levi de causa degenςrat

Cesus 3. c. 7: partibus fere insanabili morbus est. Ita nim

35쪽

yro senatat, omnino legendus D. Deniq; si quidem composi.

tus est affectus, ex resolutione cum convulsiones, augetur peri Aculum vix evitandum , quum juncta unum affigant, quaesingula solent jugulare singulos. Anxia hac spe vexatus Centurio,condictis praeficis, conelamatis omnibus, fili salutem ultimo auxilio procuraturus, audita de Christo fama, divino Medico plurimis experimentis nobilissimo, Seniores primo Iudaeorum mittit, qui demandatum legationis munus fideliter nimis exsequuntur, ultra quam sperare vel posset vel velle . Mox facili in petitionem Christo , quum urbi vicinus esset, amici occurrunt Centurionis nomine rogaturi, supersederet tanta itineris molestia, non se dignum cujus gentile tectum subeat, nec illius desiderari praesentiam , qui absens omnia verbulo uno potest expedire . Urbem autem ipsam quum inter hos sermones benignus in vota supplicum intrasset, tenuitatis suae conscius sibi Centurio,ijsdem verbis Christum aggreditur,quibus legatos amicos instruxerat . a Duplicem errorem prudens alioquin Centurio videtur commisisse tanto fastigio indignum , Importuno sane consilio seroque Medicum advocat expertum, quum jamjam evolaturus spiritus in labij pueri haereret . Vitium seculo nostro: cce. lo familiare, in vigore summo morbi articulo de Medico co . 'gitare, quum conclamata res

Salus est nullam sperare salutem . Ab his cutis malis cavendum monet Guid Caulis ,δcubi pro gnosticis alioquin relinquendi aegri in bivio vitae mortisq; , tutius

est, qui servari non potest, suasore Cello, non attinger ne Modie aut ignorantia ait negligentia perijsse videatur . Peccat praeterea Centurio aliud peccatum quod Medici praesentiam minus credat necessariam. Qua veritate a verbo ejusq; efficacia sejunxerit personam Christi litigent inter se Theologi Apud nos ardua agitatur quaestio an absens Medicus recte curet Prae Ciantiam Medici plurima exposcunt, morbi status tempora , accurata causarum notitia, aegri temperies, consuetudo, habitus corpori. dc animi, accidentia praesentia, imminentia,&re

D liqua

36쪽

h: Va knorum styllage,' ribus ignoratis ne uiuillitio aestima

di in se Medicum seu suceptam curatione . in ex lolis transimissis urinis acquiescere queant, nolim determinare undita in arte Uromantica exercitati quidam, ut morbum quem uis absentes divinent Nuper id Da ventriae Charurgus profitebatur,a quo quasi aliud agens didicit domesticus eius, Vir eius, amicus noster jamq; ali sollicite id exqvirun . Caeterum nemo approbaverit vulgi indocilis superstitionem, quod

nullo casus aut aegritu sinis discrimine, nulla aeris externi iniu-xiae, nullaci; commotionis intervenientis cisterentia , non raro

absentium aegrorum aifictus ex Medicis per vim quasi extorque- an Recte hi bullatores Medicis cordatioribus debent ludi Stiumn pera magno nostri aevi Asclepiade . damna-

inueniosum te hae parte praestitit Mediciis' idam Batavus.. Rustico urophoro quaerenti an ex bigis veF quadrigis aeger frater esse lapsus uni male bigas divinam&aiqvici tractu cinerivprofus a mimelsigeret, respondit: in deperdita utina partis reliquas duas rotas delituisse. Suspenso nasis excepi ego quandam a turbata quatuor abhinc leucis matula , an Liae venerea infectus. esset maritus, inquiremem . Risi spectatum admissus Scotia butum, malumin qyilinum, perviderem edazi,neim quam Lue

aliam , quae itineris spatio evolavera . Absente febre, civis quidam noster tincto depelli , accurato paroXysmorrum inito uumero . vid de morbis sympathicis dicendum Armarium unguentum multorum ingeni s nobilitatum , pub

2 quem sympathicum nominant, in Galliis nunc usitatus, vires d locum tingius dissitum diffundunta, Crudus a uuia

nere culter, lardo impactus, idem vulnus per sanare apud uisis nostrum ferturi Non ignoramus quo nomine curationes tapathicae male audiant, quamq; acriter se Senenio . . Prax. o cibo Athana iuvimbervi in Arte Magnetica. F. Liui os s. do Ovaes Eoist tom. a. serm Conririm Med. IIerin.c. 8. Viri In- εἴ i, opposuerim2, Verum enimvero Cro , Giumo, P.Se

N. R: ο, alijsq; horum fautoribus libentius , sano tamen sinsu, accesserimi nec nimium illis tribuens, nec plane damnast

37쪽

vam lato absens Medicus artis sua det specimina Centurio-mem tamen utraq; hac culpa absolverim, quod de celitus demisso Archiatro securus , supraq; communem ortem elato. summa spei nisus fiducia Iesum in extremis conclamati pueri,

corpore absentem, at ut e tamen&divinitate praesentem ubiq; ,

imploraverit. Tantoq; libentius intentato crimine liberarim, ovod vocare' ipse per amicos voluerit Medicum, ut hoc Icto eiusdem gravitatem tueretur. Pessime se prostituit agyγtarum natio, quae ostiatim aegros, velut mendici stipem, onte

sua conquirit, invitasq; mortalium mercatur animas. Et notis desienotis invidiosa erit haec silve avaritia , sive stoliditas. Apud hos fallaciae emergit suspicio aut insidiarum, apud illet contemptus Promptissimus amem in vota aegri fidentis civenerabundi Christus, exemplo suo praeivit non esse denegandam opem aut hostibus, quales aganierant Iudaei delegati, in quo errore versatur alti Alexandrinu aut alijs Divinae artu contemptoribus, si quidem omnibus ex officio se obstrinxerit. ΛEa enim ratio illotum, qui Magistratu summo tantum oblinati, vel aliis muni j impediuntur , vel sibi vivunt , Hollinsanitatem promovere nulla lege vetamur, nisi vel Principis ediscto prohibeamur, vel domestici amici retrahant . Moverantea Hippocratem, ut magno Artarxerxi remiserit nuntium Perse

rum enim vibiu uti, ne ipsi quum in ne j barbaros morbi ibi , reum sint Graecorum hostes misi ipsum se in hac Epistola

vicerit humanissimus Cous , merito jure inter suspeeta reponi mus Valetudinem omnium procurat Medicus,sicut amicitiisam, nullo semis, aetatis, sexus, aut religionis discrimine, quod princeps ingeniosi navia froWM, Angli, in Religione Medici fuit institutum. Jccirco non culpandus Eruditus civis noster, et nec Hebraei, castreUes, Zacu , Benjamin Chebibi, liri quod ille apud M hometanos feliciter, hi inter Christianos artem servandi mortales profiteantur. De pestilentia dubitatur instinde causis. Etenim uvemadmodum quivis Christianus grassanti

38쪽

eomagio se subducit, cui per vocationem publicam sivean Reis pubi . sive in Ecclesia vacat, ut uno ore sentiunt Tiaeologi Cabrin tu, Beea, Turnodivi, Z- , Perdueis, Ripetus, alijsq, non pauci ita Medicorum filios hac secessione sibi consulere fas esto, qui publico curandis aegris salario non sunt mancipati. Imo quanquam complures certis stipendijs Respublica conduxerit, Φaudandum tamen foret uni vel alteri id dare nego iij, reliquos queas ad loca tutiora dimitteres, ut de Ecclesiae ministris

Gerardiu tom. s. Locruom. Zanchius omnino considerate jWdicarunt: Nam Imperatores in prima acie summis periculis non tuto eXponuntur, ne, paucos juvandi spe tota Respublica damnum Principis excessu patiaturi Nec Medici una nocte mascuntur, ut fungi Prudens Magistratus , sicut Nos comi publicae utilitatis grassante contagio adornat, ita Medicos omnium saluti excubantes lauta merce invitat. De reliquis visa.

nanicum decernit si acciderit pestem in loco sudii gressiri, tunc posse Scholasticoso Pro sessores in quandam vicinam civitatem aut oppidum

secedere eosis tum comitaturos privilegia quae erant data studio genera. I, in loco elelio. Profestarum autem nomine Medici veniunt

indure Civili, ut videre est g. r. f. de Extraord Cun. Quod ementissimus quoq; Magistratus noster benigne, dira aliqvoti ssaeviente lues, nobis indulsit. Haec causa fuit inter alias , ut citatus Hippocrates electusq; praemio ingenti oblato honore

ad exercitum Artarxerxis non accesserit, quod morbus pessilens dictus ejus exercitibus se applicaverat c emadmodum conqueritur

ipsus Rex magnus Epistola ad Paetum . Cunctorum precibus satisfacturus Servator, non quod αξι D esie Centurio Paganus, ut vane delegati jactant seniores, nec ob eorundem in tercessionem, sed ob fidem Centurionis cinnatam sibi juvandi promptitudinem, dictum factum itineri se accingit, memor

39쪽

periculos aeque palliativi auxili mora , quia εριελλε λευγν. 1ed quum ad aedes recto passu tenderet esus, indignum seia Aganum, peccatoremq; plenis buccis clamat Centurio, sub cujus tecto divertat. ιήγη tentori erat seu Praetori , ubi habitabat Centurio, de qua ad Paralyticum tertium plura occurrunt dicenda , ubi & tecta militaria notabimus. Iam fidem Pagani hominis admiraturus seu laudaturus Servator mundi, de gentium vocatione&ad captum nostrum coelesti felicitate disierit, sumpta ab accumbendi more Romanis Graecisq; usitato, similitudine . mihi spiritui Ei frequentius , quam coeleste gaudium per conviviorum solemnitatem exprimere . Ita Luc xii hi 6. similitudine coenae opipare instructae,& Matth.XXII, 2. nuptiarum Reguli , aeternus beatorum status adumbratur. Quo tendit νακλωβ m Luta xii,37. ἐβίω Emm cI τῆς τρα-m 1 Lusi xxii, . Et vocat viliiDUIG4. ad divinam in coelis beatitudinem trahuntur, quae de convivio prodiderat vates Ua. xxv,6.7. 8. O cci igitur est haec Christi expositio a convivijs mutuata, in quibus antiquissimo plurimarum gentium ritu non assidebant more nostro nec humi implexi pedibus jacebant,Tuo earum instar,sed discumbebant convivae Ita ut alter caput alterius sinu, extensis vel contractis pedibus, exciperet. De antiquo Romanorum more pleni sunt Antiquariorum libri J. Lissi L,3. Ant. Lect Pinxiacconi de Triclinio F ursini in Apendice, tuc j L.let. An. Conv.c. q. Philandri ad Vitru Couboni ad BaronMercurialis in Arte Gymn Fabri in Agonist. & aliorum numero plurium. balneorum Luxu introductum,quum olim auctore Serνis l.7. En. ω idor l. 2oa.2 considerent, mox in consuetudinem abiit. Modum exhibet triclinium operis antiquissimi, quod Atestae in palatio Georgii Contare ni Senatoris Veneti diligenter lustravimus ex at Cdibus Rhamusianis Pativio olim advectum, & a Mercuriale Ciacta mos tum delineatum. Simile Romae vidi miis,cujus conem magni

Eqvitis putean beneficio hic damus , in Observationibus Novis iurna fideliter a nobia explicata .

40쪽

23 Apud Graecos idem iaminum ex pusita, rerentis, Virgilis, pluto.

Pressius istum morem imitati sunt Iudaei Testis locus Philinuda De Vita Coi item latisa,& diserte RusisTalmudicus in Suca notat,Ve- erum convivia fieri solita rici oridi hae. cum decubitu. EX Oce MDihoth seu letito idem Stuchiui, ex Canticis Salomonis D. Iuniis, Iuribusq; Crata in per convivij partes, confirmarunt. Hoc situ .PH το σῆθ' Christi recumbebat dilectissimus Job lilia infelicissime pictoribus expreta Et Lazarus Luc. Tvlirran sinum Abrahae transtatus dicitur,ducta a conviviis Iudaeorum consuetu- unt. Diversa autem esse apud Tertiat se sinum Abrahae P radisum,