De Plauti comoediarum exemplis Atticis quaestiones maxime chronologicae

61쪽

imilia Phulli set 0rontii saluilas ad Osidippuni rosere cogitur. Nam quo servi coqui induerantur in Menuo limis, Aulularia, Cureulione , Milite Gloriosi, eo quorum lun0r funguntur servi Toxilus in Porsa Chiam ii in Trueutonto, Syrus in Terentii Adelphis, quibus adnum0randus est manipulus furum in Eunueho v. 776 . Atquin iura γυυς os intell0g0nd0Sputo qui delicatos atque Xquisitos cibos apparabant, qu0d Si rectum St, non potuerunt condit ei nisi aut nuptia fiebant ut in Casina t ulularia aut quis opulentas puta cumam lea instruebat ut in Mereator et sena00hmis similiter res se habet 0 Psseudolo Carion0m in ilit eoquum esse non docetur nisi unius scaena sup0rseriptione procul dubi0ι' 6 6 est ut Cyamus, nee magi Phaedromi loquum in ii culione . 1 ΙΞ 66 esse eum Ribb0ehio Rom. Dielit. I p. 25ὶ mihi 0rsuaserim, quia illo an stult Deiss0t, si parasiti causa cotidiana convivia instituisset, Cureulionis vero non refert delieat esse dum multum. Ceteros denique omnes

ineSSe Ognoscamus, Mena00hmis et ulularia. Atqui huius eXemplar non Posidippi, sed ut infra demonstrabitur multo ante eum Compositum est. Qua cum ita sint, licetia illud Athenaei utique improbaro Tamquam iam, qui ctingentas fere se eomoedias l0giss praedistet, unus ille l00us, quo Solo Congri0nem et Anthraesem servos esse perspicitur V. 3l0), non faeil praeteri r potu0rit. Sin autem eo micorum grae- eorum fragmenta in spieimus, quantum quidem X eis colligi p0test, Athenasei dictum e0nfirmari videtur, una in Thesauro

' Ii liae re dubitari vix liotest, si luidem Palinurus e somniorum c0niectore uti Solet, coquo autem Semper ali uno eodemque conduci in com00dia inauditum est. f. Frantgius de eom. ait prologis diss Argent. IS9l p. 66, qui quod Allienae de servis coquis apud Posidiplium unum apparentibus notitiam fluxisse conicit ex irologo pocleomene P0Sidippeae, non respexit illius scriptoris consuetudinem Omnia quae ex poetis lauserit eorum ipsorum versibus comprobantis. Verba supra exscripta clamant Athenaevi doctrinam illam suae observati0ni debere.

62쪽

ill bis rravit, non id00 licet in univorsum de ius sit dubitar0. 000dit, quod e temp0re, quo Menaeelimorum Xemplum d0ctum est, optimi 00tae iam in ne sere mortui erant, alii, ut Philemo, gravi Senectute premebantur Posidippus, quum t0rtio p0st 0nandrum defunctum anno fabulas duro coepisse Suidas auctor St, praeter omne laudo poetica floruit. Vertissu Romanorum p00tas eius fabulas Gellius II 23 000t.

Quodsi, ut in prooemi eXp0SuimuS, praestantissimis Graeeorum poetis c0midis Plautinas comoedia vindieare fas est a Sententia nostra et propter temp0rum rationes veri simili ut Athona0i 0stimonio confirmata On ante recedem IS quam ex0mplum Menaechmorum non p0sse Posidippi Ss0 0m0nstratum erit.

Hanc fabulam xcipiat

TrinummUS,

eaturae ausa et reversus filium corruptum, rem familiarem comeSam, domum venundatam videt. Unde equitur ut quo

temp0r Philum fabulam scripsit Athena pacatae fuerint,

Syria bello n0n vexata sit. Praeter0 nomine Seleuciae non urbem a Seleuco Nicator conditam, verum terram aliquam dictam Ss inter omnes constat propter v 84b: Advenio eae Selei eiu si cedonio Asia atqtte Arabiuatque e0ncedendum Stilaritum subaudivisse terram Minime idem certum est de graeest poeta. Quam enim cense terram hune nominasses An Σελευκt62 3 At vix crudibile st id n0men provinetae quod nobis demum e Posidonio n0tum est, Athenis in Scaena usurpatum Ss paulo post ipsam institutam provinciam, ne convenit v. 45, ubi etera terrarum, non Satrapiarum Sunt nomina. Σλευκt nulla umquam terran0minata est, potuit die ' 6ὼ Σελευκ00 Seil. γ Sed tamen' mihi quidem multo vid0tur probabilius Philemonem ΣΞ .Et ZELVV0ppidum ad Or0nt0m situm nuncupasse, qu0 inde a primis suis annis notum fuit emporium. Quando conditum Sit ne- SelmuSP eg equidem non dubito, quin laut 40S pugnam

63쪽

rum compluribus annis p0st quam Seleuetis Syriam occupavit, quoeum concinit. luod Stasinius servus ne I 0sbonteus uliquem id Hyem latrocinatum abiturus sit veretur v. 22 . Porro considerandum est, num quid is v. 20 00neludi possit: Sciunt quid ν aurem re ressinu diae rit 'i, qu0m pro illographia insequ0ntis versu habendum Sse nego, siquidem potius per gradation0m ab eo pervenitur ad illud sciunt quod Iuno sub ululast cum Iove. Primo obtuto Subaudiv0ris certum regem Thesaurumque O tempore eonSeriptam esse credideris, quo Athena sub D0metrii Poliorcota dicionuerant, i. e. inde ab a 294 usque ad a. 287. obl0cutus est Osterna ab erus l. l. p. 52. Ubicunque enim a graecis Scriptoribus re eum regina coniunctus sit, id ad neminem spectare

autem, de quo agitur, rogem signifieari regina pra0cipientem quid quoque in sacro facere necesse Sit at tu sic domum quandam vim inesse in Mogaronida Verbi S, qu0niam omnia mysteriis obseurata fuerint, ut fieri non p0tuerit, ut in pu

' Antiochia qu0que paulo 30st illam ipsani pugnam condita est, cs Plut Demetr. 32. ' Plerosque editores secutus sunt. 0niunctivi potentialis, quem agnoscit temeyerus in Brixit editione quarta, ii locum nullum esse tota arguit sententiarum ratio; si igitur tenenius quae tradita sunt, transitus est in constructione relativa a coniunetivo modo ad indicativum, cuius varietatis nulla ratio ali paret. Iam clausulam versus 207cave temptes, flagitatur igitur constructi interrogativa, a qua non semel Plautum ad relativam transisse exempla docent a Loreneti ad Most. v. 9 ;l allata. 'orruli tela antiquissima, nam ad eius demum exemplum interliolatio codici A in v. 208 saeta videtur, ni sal Io ita orta est, ut id olim correcturae causa super pinu scriptum ut fieret quid Ρ0stea in versum irrepserit.

64쪽

fuerint qui orba ius p08Sunt audir0. In aurem dixerusimplieissimam habet vina Seurrae n0n Solum ea sciunt, quaere cum regina fabulatus St, verum tiam ea, quae ille eoc insili ia audirentur reginae insusurravit. Friget praeterea, qu0d famigurator0s a novisse distuntur, quae ad Sacra facienda praecepta r0X Xori dederit, tamquam a comperire Atheniensium magni intersu0rit tonendum enim est Megaronidam n0niam queri, in famigeratoribus Scilicet, quod regis dicta Sciant, quam quod in vulgus si erant. Denique Sterna ab erus Onr0et 00ntendit 0gem Saurorum Solum ima regina coniunetum inveniri id quod v0t 0r se admodum veri dissimile est ;Stieli. v. 133 Pamphila s et maritum suum paupere Opp0nit regi reginaeque, ubi nemo regem Ath0niensium subaudiet,

adiunXit, quamquam non reginam appellavit, Sed A*γ00 v neu dubit quin exempla cumulari possint. Ergo hae argu-m0ntati n0n satisfauit. Ac mihi quidem a loci int0rpretatio Omnium maXime laeet, e qua, cum Thesaurus Philem0nis docebatur, thunae regi alicui Subieeta erant, Soli Demetrio Poliorceta0, qui s0lus Ath0nis simplicit0 r0 potuit appellari p0stquam alii quoque imperatores regna instituerunt. Antea otiam Philippum Arrhidaeum Athenienses regem Oeabant Τh00phr char. 8, es infra), de cuius t0mporibus hic nec0gitemus prohibet menti Seleuciae. Dein d si quis X s. 598 q. Ibit istae, aliquo, in muXumam malum crucem 'i,

Latrocinatum, aut in Asiam aut in Cilicium ibi tum b0llum gestum fg 00ll0gerit, procul dubio nimium

c0nclusurit . di Xit Stasimus, rudi par est, generaliter ea regi0nes, in quibus milites e0nducticii maxini imp0ratoribus eaddic0r solebant. ReStat 0st a qua disputavimus ut terminos, qu0 intra Thesaurus d000ri potu0rit, artius circumscribamus. In ante-' Sic e me d0etiit interpungendum esse et explicandum ibit istac, i. e. Stac regi0ne, extra urbem aliquo, neScio quo, Sed certe in perniciem, utp0te latrocinatum.

65쪽

00dentibiis dixi imis et uciani iii alti ea sub illa urbem suisso nobis vi lori, Sed sive urbs sui sivi t0rra, certe fabula Scripta est p0S pugnaua Ipsi auaui, inani indo ab a 306 es. v. 722 uliqvcm d c 'cui usqu0 ad a. 30 non potuerunt mercator SAtheni0nses ventro in interiores Asia region0S. Quodsi Sumimus et Sumendum est X more mercatorum comoediae Cliarmidem ducis Vol tres annos a patria fuisse, siquidem Seleucia notum Illioniensibus inportum Ss d0buit, ante luam mercatore fingerentur e proficisci, 0l0gamur in annum 296v0 295; 0d tu molliseria a D0m0tri 0bsidebantur. Ea0d0meum a. 29 Captae Sint antea autem Charmides non p0tuerit abii 0 Phil0mo fabulam suam his a. 293 seripsit. Cui bene conveniunt ea, quae de v. 20 disputavimus. Quo si Demetrium P0liore0tam Allienarum dominum ut Philam signifieari censebimus, laesaurum intra ann0 292 et 287 doctam esse

sent0ntia nitatur. Euclio ubi a foro domum suam advenit, coquorum Sermon audit aulam auri plenam aulari opinans exclamat

V. 394 Apollo, quaeso, subveni mi atque adiuva. Confise sugillis fures thensaururios, Ct i in re tuli uni id enisti untidhac. Si tradituna st, nisi quod pro subvenisti libri sub Periit, ii 0

66쪽

tuli ius BD alia I p0rta c0niuuiura tuli hab0nt. De utraque l0otione nunc stat iudicium. 0cte iussi ingius c0ntundit cui v. 396 probari n0n 0sse, quia non habeat hi apte reseratur. Ipse cum quia Scripsit o quo nisus totum locum ad Gallos a. 279 apud Delphos victos Spectare SuSpicatu OSt, coni0cturam, Si verum diei muS, coniectura eaque nequaquam curta fundavit. Sod ut sectionem ius aliquantisper agnoScamus, tamen de Significatione, quam nucleasse sibi visus est, lic0 dubitar0. Nolo quidem urgore, quod barbari fanum Delphicum o vera spoliaverunt'), at locus Plautinus ipse aliter c0mparatus videtur Euelionis argentum St, quod A poli ut essendat oratur Sicut aliorum quoque pes limtuitus sit. Iam qui illi alii sunt Gra0di At thusauri 0lphici non Gra000rum, vertim sollini erant, Suum templum ab hostibus d0lansurus fuit ne aliis subvenit, verum ipse a Graudis adiutus est Paus. X 22, 12 καὶ is 120 I*γς υκ tα

Graecorum esse communis omnibus Sententia fuit os e. e.

ον S min. Deinde i0sstingi coni0ctura quia in re tali 0n satis adit totius loci sent0ntiae, siquidem erupuluS, quem tradita loetio cui iuro a murit ei ini000rat, non diluitur. Cui nam enim iam antehac poli subvunit Si quia scribimus, illud enuntiatum referri n0quit nisi ad uelionem ipsum, sin aliis h0minibus duus Sueeurrit, p0stulamus, ut ei dativo aliquo indicentur. Quapropter fauor n0n possum, quin Ussingit lectionem Si quo accipiam. Hoc si recte saei 0 Sententia gene-

67쪽

docent loli graecoruni poetarunt ab editoribus comparati voluti Soph. O. R. 6o Hom. l. V ll 5 Arist. Auli 405, Thesmoph. Ibb, lib. o J. gratur Euclionis orba in sua sti Ono nostra neglegamuS. Sed iam id i0ss lingi sentonii a favor nonnullis visum est, suod ei qui Servi inducuntur quos nisi a Posidippo surpatos non osse Athenaei locus supra X seriptus t0statur. Cui si fidem hab0mus; sequitur, ut Aululariae X0mplum atticum non potu0rit uni a. 290 000ri' id quod ad Gallorum tempora Optime eonvenit. Atque quin eoqui re v0ra servi sint quamquam de soro conducti dubitari n0quit propter S. 309 sq. Censen tu lentum in usuum X0Duri pote Ab istoc sene ut det qui tumus liberi rnollem autem a n0Scioquo allatus Asset v. 458 lere areito mecum namque Euclio Congrionem servum Ss ignorat. Dui nil supra exposuimus Athonaeo fidem non prorsus abro organdam sesso immo una Aulularia fauit oblivise potuisse quoniam coquos non liberos SS uno tantum versiculo docemur '). Quamobrem Posidippum huius fabula a uot0rem esse lib0ntissime creder0mus, Si uetera omnia huic opinioni convenirent.

Aul. v. 299 Quin divom usque hominuit clumst continuo fidem, De suo filio fumus si qua ea it fortis. Quamquam ha0 similia potius quam adem ess USSingius Observavit, eum apud Menandrum sumus ne quid auferat

' Posi lili pum tertio p0stolosi in tum Menandrum anno primo sabulam stilisse Suidas auet , est. De Menandri aetate s. aibulius ad inscr. Sicil et Ital. 181. 'i is statuimus exemplari attico liberos coquos adllibit0s fuisse, ut fecit Franckenus . . . t fit.

69쪽

utpote iii illi a Polypercho Arrii id a uni circa se habuserit, lini in hae Aloxander apud Olynipiadoni suo rit. Itii suo Tlieophrastus Charaeterses condidit a. li vel alii 0 0xpressit Menandrum. luippe qui paulo ante d0mum eo0pserit subulas

doc0r0. Ex media om00dia unum altorumve X0mplum ab eo sumptum esse luamquam non is Sum qui uti lue negem,

tam0n in universum certe ad vita Ath0niensium cotidiana00xempla librum suum composuit, ut 000 lepida Hermippi narratiuncula apud Athonaseum I 2 a. 0va deinde comoedia p00ta fauit exseribere potuerunt Theophrastum. Quae cum ita sint, affinitas qua inter Charaetores et ululariam intercedit, Sic ut Franck0nus voluit n0quit X pediri. Si lib0bit, statuas poetam philosophi librum anto oculos habuiss0; sed mihi quidem similitudo tam lovis videtur, ut nihil ex acolligere auSim. Ergo unum argumentum qu nisus ulularia exemplum Menandro seribas pra0b0 Chori ei locus; quod Di solum per Se non suffieit, tamen stare potest propter universam fabulae indolem, quam unusquisque senandro dignam esse iudicabit. Re vera ius ses hanc com00diam non faeit potoritnegari, ubi ius aetate scriptam Aso ut 0ratum rit. Et hoc quidem priusquam Franck0ni commentatiun uiam legi, X ceteris vestigiis, qua in illa insunt, studui X piseari atque e perveni, ut tempus ius angustioribus finibus circumseri-ber posse mihi videar Sen0na III ' rici pars Megadoriseeum sermon0m compl00t0ns fuerunt quibus tota ad romanum p00tam redire vid0r0tur, id quod nec semonstrari potos ut per se seri dissimillimum si Con00d vs. 494 sq. 0 505 Sqq. Ilauto additos esse, 0tura sine dubio graecum ingeniumr0d0l0nt. Divites la a divitibus dueersentur an Plat0nem I 0gg. V 773 C. dissuasiss animadvorti VisS0ringius quaest. Plaut. II p. 0li, dotata uxores in tota comoedia attica maritis odio sunt, luxuriam vero mulierum jam in attico sexenapiodoscripto ni fuisse quamvis multa assu0rit Plautus. Sin ulla dubitation contundo propior s. 503 q. quos si hi fecisset,

70쪽

nullius p00ta Sen0m pronuntiantem a cor p0tui P0sidippi temp0ribus, cum magistratus illo Athoniensibus invisus iam a. 30 sublatus fu0rit. Ergo Aululariae X0mplum Dom0trii Phal0r0 Athenarum pra0laeti aetate doctum St. Eodem refero, quod . 07 Hire ister Diue' pecuniam intur paup0r0Seivus divisurus osse sortiar id quod multo facilius pulsentab0n0qu administrata re publiea fieri potuisse quam cum pes eius p0rpetuis bullis inde ab a 307 0Stis exhausta erant,nomo infitiabitur. Porro quaeramus quando nota sit

P0 Arcturum, qui prologi vie fungitur, docemur fabulam Diphil0am Cyronis agi adul0900ntum Athenion seni ibi fidicinam a len0n emisse, hunc autem suadente hospite See-l0stissimo Agrig0ntino navem iam e0nscendisse, ut in iei-liam veheretur nam ibi esse homines oluptarios Dicit, potesse divitem ibi hi H fieri 'i, Ibi esse quaestuit n/uam ni in meretricibuS VS. 4 sqq. es 4 lin. Ex his ni fallor olligere possumus b0lla in Sicilia pur diad 00horum nodulum gesta, cum DiphiluStabulam Suam conder0t, aliquantum temporis c0mp0Sita fui SSe, nam vi sapienter focisso Labrax, si eo profectu eSSet, cum aliae in Sula partes populata essent, aliae x0reitibus hostilibus premerentur, alii impetus imminerent, multa aut tranquillitate se diutius usuram ess posset X speeturo. Immo tum quidem facit p0tuit una po0ta Tarentum se aliam in urbem fingere navigant0m R0l0gamur igitur ad 0ri0ra Agathoclis temp0ra, quibus non iam i Syraeusarum imp0rio b0llabatur et Sicilia0 verum xteris turris, Bruttia Lucaniae Corcyrae

' Qui ignificetur, n0 prorsus certum est. Fastilius cogitari potest de phratriarcho, Si Demetrii aetate Phalerei, quam si post a. 279 Scriptam 88 fabulam statuimus cf. Wilam0Wilgius, Aristoteles undAthon II p. 2I5). ' Sic probabiliter scripsit Seyssertus apud S0nnen8cheinium.