장음표시 사용
11쪽
suisse in diis statui possit, quum non iucunditate solum, quae hominum delectant inimos, et commoda ad deos transtulerit, verum dolore etiam et aerumnas permultas, et eum deorum ipsum corpus sit hominum corpori simile, mirum esse non potest quod instituta quoque moresque deorum ad humani generis speciem effinxit, quod deorum quoque regnum esse Statuit id eorum, qualia' in terra erant hominum, regnorum imaginem ' consormatum ). In omnibus metatis illius civitatibus unum invenimus regem summo imperio et potentia praeditum ' praeter eum videmus senatum βουλην γεροντων Seu βασιλεῖς), qui, quum consilio et auctoritate adsit regi atque in omnibus rebus gerendis. quae maioris sunt momenti, J eon Sulatur,' non tamen tantum pollet, ut infringere aut prohibere possit, quae rex ipse decrevit, neque rex huic senatui consiliorum rationem reddere coactus est Senatum hunc invenimus in Argivorum exercitu Il. 3. 3.); in Ithaca plures oc- eurrunt reges, quibus absentes Ulixe aerum publicarum cura videtur comitiissa suis se Od. . 394.): in choria praeter Alcinoum duodecim sunt reges, quorum ipse est dominus Od. . 390 41. 7.). Neque regem illum, penes quem Summa est potentia, ita constitutum fuisse, ut primus Sit inter pares, sed reverae princeps magno mihi argumento videtur esse Agamemno, cuius quanta Sit auctoritas et polentia tota documento est Ilias idem observare
D Goetiling. Hermes Vol. XXIX p. 244 sqq. Schmal seid: De sat Homerico Part. I. p. 5. Progr. Isteb. 1836. aegeIsbaeli I. c. p. 7 sqq. J ase: Griechis che Iterthumskunde p. 84. NaegeIsbaebi. c. p. 94 sqq. et p. 24 sqq.
licet de Alcinoo et Ulixe P eodem spectat sententia illa ab Ulixe Il. β 204. praecepti instar pronunciata:
ου παγον πολυκ0ιρανίη εἰς κοίρανος στω, εἰς βασιλευς, ω εδωκε Κρονου παῖς Gγκολοριήτεω.Quam libentem autem se eo clempore aegis imperio paruerint Argivi inde colligi potest, quod Thessali illi, quorum rex Protesilaus irimus omnium occisus erat. Ipsi cupi dissimi sunt renovandi regni, quod vehemens eorum studium non melius exprimere potuit poeta, quam repetita
eadem illa voce πυθεον B. . 703 et 709. Senatus deinde illius, quamvis non liceat ei prohibere trinei pisconsilia, sed consulere tantum conceSSum iit, Magnam fuisse vim ad moderandum regis animum gubernandamque
et administrandam civitatem megari non poterit. Unum igitur certe habemus, regiae potentiam repagulum i quod, quamquam facile rumpi ac divelli potest a rege, est amen repagulum. Sed alios etiam investigare licet terminos. quibus mircumscriptae est regia lotestas, qui non iam facile migrari possunt, quam Senalus illa auctoritas. Scriptis quidem legibus iisque aeri insculptis hanc aetatem non fuisse visam, inde iam intelligere ' possumus, quod artem omnino scribendi non callebat'), sed ,raut sane
leges eaeque a summo numine ingeneratae et, quamquam
non in aere, in animi tamen hominum quasi insculptae, de quibus eseio an melius quid dici possit, quam Sophocleum illud: εἴμοι ξυνείη φέροντι
12쪽
υφί δες, οὐρανίαν δι' ἀθερα τεκνωθενιες, ων πιλνι noςI Gτηρ μονος, Ῥυδε νιν Θνατα φυσις ανέρων δεικτεν ονδε ιι se reor λάθα κατακοιμάσει' μέγας ἐν τουτοις θεος Ουθε γηράσκειν 't. Tales heroica iam aetate leges viguisse, quum ex ipsius animi humani iratura necessario concludi debeat sponteque eonsequatur, tum tot in ipsis Homeri carminibus exstant exempla, ut singulis locis asserendis facile supersedere possim. Universi etiam populi habentur conciones ἀγορά),uo autem ut deliberetur de aliqua re, sed ut aperiantur populo regum placita Senalusve consulta populus aut silet silensque, postquam audivit, discedit, aut acclamatione, placere sibi quod decretum sit, indicat. -- Lodem modo deorum administrari civitatem iam videbimus. Omnium deorum principatum tenenti Iovi adest quasi senatus deorum eorum, qui quodammodo appellari possunt maiorum gentium, eum iisque consilia communicantur et decreta sunt, quod mullis legimus locis. Cuius Senatus auctoritatem Iupiter, quum ipse cogi nequeat, instingere tamen Veretur. Convenire videmus haec consilia cum opinilla γεροντων sive βασιλέων sed legimus etiam de droes deorum, ad quam vocantur praeter maiorum gentium deos Fluvii omnes et Nymphae, Il. 9 init et Il. v. init. Quibus in concionibus non decreta fiunt, nec quid gerendum aut quomodo res peragenda sit deliberatur, sed Iupiter quunt consilia sua aperiat, tum deos omnes deterret ab ineunda Ded Rex 837. under es. Antig. 452.
pugna, tum ad pugnam , ipsis committoudam impelliti
Ui autem deorum haec concilia, Iove habita praeside, concioni illi omnium Achivorum Il. i. iiiii habitae respondent, deorumque superiorum senatu βουλὴ illi γεροντιον utrum ita vis etiam et potentia exstet praeter Iovem, respondens
legi illi, animis hominum insitae, jam videamus. . Et exstares revera reperiemus Qui enim eam lato tribuerit potentiam, eum prope abesse a vera de lato sententia contenderim. Non quidem mihi quae Schmalseldii de lato est sententia 'in moralis et naturalis legis videntur a lato vices sustineri; qui enim satum legis illius immutabilis,
numquam Senescentis, Semper Vigentis, partes agere poterit, satum dico, quod quum ad omnes, quaeeunque sunt, res nequaquam videatur pertinuisse, multas incertissimas et dubiam reliquerit . quum praesertim sati natura ita sit comparata, ut decreta eius haudquaquam ad certam normam legemque revocari possint. Illud lautum hae comparatione assequi volo praeter Iovem, quum adsit ei deorum senatus, cuius utatur consilio, exstare aliam etiam
vim ac potentiam, diversam ab ipso, quae quid sit agendum praescribat, ita tamen, ut semper ei summa et integra sit potentia. quicquid placeat agendi et quacunque libeat ratione ipsius consilia perficiendi quamquam instingere caveat sati potentiam, non tamen maiore sati vi ipsius irrita seri neque valere nihil consilia potest mutare satum et tollere, non tamen ipse evertit; boni nempe regis instar, cui tantum abest, ut areας o ille νομος, de quo supra dixi, impediment sit, mi exoptatius nihil a natura datum esse videatur, numquam dere Iovis consilia a sati
13쪽
decretis dissident'). Usus igitur sum hac comparatione
ea Sola de causa, ut quae inter Iovis satique potentiam intercedat ratio intelligatur apertissime. Priusquam autem ad ipsam accedamus quaeStionem, qualem in regendis constituendisque rebus humanis satum exercuerit vim certioribusque eius potentiam definiamus torminis, de Iovis ipsius agendum est persona, qualis descripta sit a poeta. Summus ille deus, quamquam, quae Homericorum hominum de eo pinio est, omnia et scire
perhibetur et posse Od. d. 237. v. 75 Il. . 63I , pluribus tamen locis talis apparet, cuius nec potentia nec scientia persecta omnibusque numeris absoluta sit. Sic
narratur ab Achille Iovem quondam, quum a Iunone Neptuno, Minerva vinctus suisset, solvi non potuisse, nisi centi manum illum Briareum auxilio vocasset Thetis . Saepe Iuno dolo et haud eum decepisse et circumvenisse dicitur: quum Herculem honore et regia privasset Il. . 96 sqq. ,
' De quo Iovis erga satum obsequio Senec. de Prov. c. .: Ille ipse, inquit, omnium conditor ac rector scripsit quidem sata, sed equitur. Semper paret, semel iussit Paul ReaIencyclopadio s. v. satum: Des senungeaclitet si e nichi soWob abso- Iuter errscher de Begebenhelten, Is ielmeli constitutioneIler Lenker und Ordner. s. olger Verm. Schriste II p. 69S:
Da Schichsa und die IIgemelne aturmach istuletchsam dere vige toss, de Zeus in de Wirklichlieit und Besonderheit verubellet obne ih Ware jenes nur dunkel seelentos Noth-wendiglieit. culus Briarei II. . 396 sqq. persona quamquam nihil aliud, quam ipsius Iovis robur et vis videtur significata suisse, quae est Κρατος et Βία apud Aeschylum in Promethei sabula cf. oetiling. Hermes vol. XXIX. p. 252 , Homerica tamen aetate quae sententia in talibus narrationibus involuta lateret
quum epi unum clam et invito Iove opem Agrivis serentem Iovis subducere voluisset oculis Il. p. 159 sqq.),oadona Irim ad Achillem mittit κρυβδα Λιος αλλων et θεων Il. . I 68) Nemo deorum locum illum compertum habuisse dicitur, qu Vulcaniis a Thetide et Eurynoma abditus suisset Il. . 403 . . Postquam Iupiter, Achivis ad
naves compulsis It . . init.), a nullo sperans deo auxilium latum iri, oculos avertit,al, agro Troiano, statim radest Neptunus, qui afflictas Argivorum pes restituere conetur. Praetore, indo etiam intelligitur Iovis potentiam omnibus numeris expletam non fuisse, quod vix et aegre finem se-eisse bello roiano dicitur Od. r. II 9 neque illud silentio
transeundum est, quod, ne Achille contra satum expugnet Troiam, metuit Il. 3. 30); qui enim omnino metuere dicitur, eius non plena est potentia. At vero si quis, missos faciens paucos hoc locos, . illuc adverterit animum, quanto, ubicunque alias occurrit, dignitatis et magnificentiae splendore ornata sit Iovis persona, negare non poterito summum omnium, quaecunque Sunt numinum locum teneri a Iove. IIuius omnia nutu reguntur et gubernantur euius nutus, qualis describitur Il. α 524-530 vide praeterea Il. e. 209. . 182. v. I 55), quanta Si maiestas L quanta dignitas Quamquam non omnia plane, longe tamen plurima scientia sapientiaque complectitur; quicquid placet perficere potest, itaque etiamsi, ut vidimus supra talia narrantur, quae eum persecta Iovis potentia et scientia pugnent, illud tamen tenendum est, vulgatam fuisse pinionem, omnia Scire Iovem et posse omnia si quid secus narretur, discedi a solito more').D Recte de causa cur poeta talia finxerit disputavit O.
14쪽
Haec suppeditabunt ad ovis ipsius personam summatim describendam quae autem ratio inter deos intereedat et Iovem videamus. Iupiter deorum est dominus et princeps maiestasque et dignitas eius, unde nil maius generatur ipso, nec viget quicquam simile aut secnndum , quanto maior sit omnium ceterorum deorum potentia, ex Iliado magis intelligere licet, quam ex Odyssea. In Odyssea enim quum omnes sero dii Ponsentiant, Ulixi, omnibus amissis sociis postquam Neptuno ob effossum filii oeulum poenas dederit, ipsi incolumi in patriam esse redeundum, Minerva, perpetua alias Ulixis patrona, avunculi pietate Od. p. 329. ν. 34I a tutela eius prohibita, nemo omnino impedimento est eptuno, quominus defatigando Ulixem irae satisfaciat;
postquam autem decretum factum est, post longinquos illos errores reditum iam concessum iri Ulixi, non ultra quam per decretum illud licet vexat vexatumque Satis asperrimeque tractatum in ulum illum Phaeacum portum e venire patitur, unde incolumi in patriam reverti licet. Quodquum nullam in Odyssea videamus esse deorum rixam, nullam sere discordiam longe aliter res se habet in Iliade. Diis enim ipsis, quum alteri roianorum averent rebus, Argivorum alteri, in duas discedentibus partes, multae rixae, multa iurgia, Iovis saepe iussis pertinacissima opposita pervicacia, quin manibus denique collatis pugna cominus acta. Quorum omnium discordium deorum unus prineipatum tenet Iupiter, cuius ditioni ad unum
omnes, nullo excepto, sunt subditi Il. . 877); omnium
deorum vires ac robur si in unum comprehenderis contra
unius Iovis maiorem potentiam adeo nihil valent Il. . 7-27. 32. u. 566 , ut quamvis indigne serant Il. 4. 179. o. 21. I 01. 104), non tamen hae curet Iupiter Il. 1. 78 sqq. o. 106); neminem omnino timet Il. α 5I5 , nec pugnare licet eum eo Il. . 210); consilia eius per deos irrita seri non possunt ii θ. 45 I. 463. d. s. 103); iram mirum quantum extimescunt dii l l. o. 23 13 - 137).
Quantopere autem robore viribusque ceteros praecellit
deos, tantopere sapientia etiam ii. . 63I superior est rupiter, αφθιτα μήδεα εῖως, πατος μή uene. Qua de causa omnes dii priorem ei concedunt locum Il. a. 495), omnes adventanti adsurgunt Il. α 533), solum hunc Somnus invitum opprimero non audet Il. ξ. 24 sqq. , deus hic summus seorsum sedens de gubernandis meditatur hominum robus et de regendo mundo Il. . 498 Solus hic, si deos exceperis inferos et Oceanum, pugnae
illi deorum non interest Il. . I 55); Pylii, ut virorum
fortissimo estori, sic deorum Optimo maximo Iovi re-p0rlatae victoriae gratias agunt Ii L 761 . Omitto innumero illo locos, ubi Iupiter pellatur πατερ ἀνων
τε Θεῶν τε, κυδι τευς, μέγιστος, θεων ωριστος, lapiγγος, οἰθέρι ναέων alios, ubi imperium ei tribuitur deorum et imminum' . Quod quum deorum omnium, Oceano etiam extimescente potentiam eius Il. 3. I95 sqq.), princeps vi D Somni II. ξ. 233 et octis ib. 259 imperium, quam
quam Imilibus poeta utatur verbis, comparari cum Iovis im-Peri nequaquam posse, sponte Patet quare nihil videntur va
lere, quae Delbrueck: Homeri religionis quae ad bene beateque Vivendum heroicis temporibus fuerit vis, p. 49 rarit.
15쪽
et re quumque ipse ille deorum superiorum senatus nihil habeat aliud, quod opponat Iovis sententiae ab ipsius dissentienti consulto, quam illud, quod saepius legimus, ed αταρ υτοι πάντες επαινέομεν θεοὶ αλλοι seri nullo modo potest, ut singuli dii, quantacunque est potentia, valeant quicquam contra Iovis consilia id quod quum ita manifestum sit reapse, ut demonstratione egere haud videatur, tum a Naegelsbachio Dialibus probatum est rationibus, ut confutari nequeat. Horum autem deorum quum omnium tum Iovis praecipue auctoritale et consilii res humana reguntur: nihil
sere. quod aut prosperum contingat aut adversum quod aut gaudium asserat aut dolore assiciat, ad Meos non refertur quicquid agunt homines diis fit auctoribus. Quippe dii quum sciant omnia Od. d. 379. 468), quumque omnia possint Od. . 306.4. 445), quamquam multis locis tales
apparent, ut multa esse, quae efficere non possint, lateantur ipsi, ut nec scientia nec potentia ex omni parte persecta sit , nihilo tamen secius, quae hominum de iis est opinio, tum homines, modo velint, ab omnibus miseriis
et periculis vindicare posse perhibentur Od. p. 348. 357.), tum quicquid ex optatum est homini suppeditare et praebere. Quapropter quo quis carior est Hiis elicior est . quem oderunt dii, ei nihil non secus cadit: quem dii amore prosequuntur, is ab hominibus quoque plurimi aestimaturi sugiunt homines . et despiciunt, quem diis invisum esse arbitrantur Quicquid diis geritur probantibus
et adiuvantibus, id prosperum' habet eventum quicquid improbantibus' et invitis si diis, ex sententim procedere nequit Quod ubi Hii opus sortii nant, agri uberes serunt
fructus, pecora augentur. iraesto sunt itinera facientibus, secundum mittente ventum, compeScente mare, pericula depellentes a diis somnus, a diis omnia. Summam igitur in deorum auxilio ponebant fiduciam. Divitiae non minusquam ege Stas, aeque laetitia et felicitas atque aegritudines et calamitates ad deorum arbitrium distribuuntur hominibus. Homines, quibuscunque orent artibus, eas a diis acceperunt, quacunque Splendent corpori venustate it gratia, o diis ornati sunt: iidem venustate orbare loSSunt.
Quicunque sortis est, diis debere putatur sortitudinem dii
laboribus defatigatos et enectos erigunt et confirmant quin iuvenilem etiam speciem renovare possunt Quicunque Sthonor, regium praecipue imperium diis, Iovi imprimis, acceptum refertur Matrimonia: οθ' ομον ρονέοντε νοημασι ODOV εχητον
χαρματα 'ευμενδεησι μύλμπα δέ 'εκλυον aut οἱ iquum per de0 coniungantur, progenies etiam deorum debetur beneficio deorumque benevolentia incrementa capit. Dii Sapientiam praebent hominibus et ingenii aciem iidem occaecant animum et hebetant dii mentes hominum regunt et memoriae succurrunt quum ipsi vates illi, qui regunt intersunt epulis, non quicquid ipsi placeat celebrent carmine, sed quicquid deus suggerat ' Dii et iram movent immitemque reddunt hominis animum et timorem iniiciunt. Maxime in rebus etiam
bellicis versatur deorum potentia. qui quum ipsi bella
16쪽
concitent, quid ipsis de belli pugnarumque Ordine et eventu
placeat, aperiant auguriis et prodigiis qui, quum universi belli sint arbitri, tum victoriam praebent et gloria ornant, tum calamitatem, cladem defatigationem, vulnera, fugam cient dii ne strages sat prohibere possunt, iidem homines ad pugnam stimulant stimulatosque ad mortem ducunt et interficiendos curant, ipsive interficiunt aut caedem propulsant. Dii, ut moverunt bellum, ita sedant otiam et sitem ei imponunt. Deorum est punire peccata hominum: quum enim instituta illa, quibus nititur generis humani Societas et congregatio: publica privatis secernere, Sacra prosanis, concubitu prohibere vago, dare iura maritis,
quum hospitii sanctitas et una excellentissima virtus, iu-Stitia, originem accepisse putentur a diis, quum hominum praecipue superbia et insolentia diis invisa sit dii ulci- Scuntur et poenas expetunt ab eo, qui sanctas has leges violaverit Benevolentiam autem deorum ut concilient sibi,
quum omnes omnino homine deorum, pera carere nequeant, quumque dii ipsi, ut veteres illi Graecorum proavi Il. ι. 526. o. 203), donis precibusque flecti possint, pus est sacrificiis et precibus, quas non ore irrita sperare poterant, quum dii ubique preces ad se factas audire possint ii π. 5I5). Qui integer est vitae scelerisque puruS, is sperare potest ore, ut votorum compos sat Od. d. 807). Qua de causa homines modeste se deorum subiiciant pο- tentiae portet Od. . 287. p. 8 I. Il α. I 8). Quodquum, ut vidimus tanta sit deorum potentia, ut
3 Hor Epist ad Pison. 397 sqq. mente eo raim atque ratione non solium Omnis mundus adminstretur et regatur, sed etiam ab iisdem vitae hominum
consulatur et provideatur' quid quaeso superest, quod ad sali decreta, quae olim et antiquissimis acta sint temporibus neque e deorum pendeant auctoritate delegandum esse videatur et quae est sati potentia comparata cumdoorum Iovisque efficientia Qua de re ut certius quid
Statuere possimus, locos examinemus eos, ubi voces illae αἶσα, μοῖρα leguntur. Ac primum quidem videamuS, quae numinum illo rhina, quibus Alim et More nomen St, munera Sint et potentia. Non agunt apud Homerum haec numina, nisi temporibus illis, quo nascitur homo et quo moritur. Nascenti homini statim ipsa natali ora Parcae illae, ut hoc utar nomine, vitae ducunt stamina. Quod florum nendorum negotium, quantum e paucis illis locis, ubi de nentibus his nominibus loquitur poeta I l. a. 209.
v. 126. Od. . I96' , consequi videtur, ipsa natali homi-
Sext. Empir adu mathem. IX, 63 p. 566 Fabricius: πάρεσr την ποι 'κῆν ραν, μηδεν μέγα μηδε λαμπρον ἐκ λερουσαν, ἐν ρ, μὴ θεος - ὁ τὴν ἐξουσίαν καὶ τὰ κραro Των γινομ ένων πραγμkύτων ἐνηριμιένος - περ καὶ miso tu 'Olavem . T. λ. Quo loco retinendam vuIgatam librorum scripturam, neque cum itEschi mutandam esse in κατακλωθησι βαρεῖα, ita ut qui sequitur versus mittatur, quae emendati ne ipsi quidem certa atque explorata videtur esse, censeo et quia Il. quoquetia 49 οίρας Iurali invenimus numero vide aege Isbach I. c. P. IIT , nec eam causam, quam asserta laet Ener de Iove Homerip. 75 , quod semper omerus de hac re verbis ἐπικλωθειν, ἐπινεῖν utatur cf. I. I. modo . c., et II. D. 525. Od. . 7. . 208. cy. 208. . 579. . I39. . 64. . I95), neque usquam κατακλώθειν, κατανειν, Prorsu contempserim, quamquam si huic argumento magna tribuenda sit vis, Homero ne hic quidem Κατακλωθες, Sed
17쪽
nis hora quum absolvatur, quae vis inest in orisfo--, ad nihil pertinet, nisi ad mortis genus, quo homini moriendum est. In ipsa hominis vita nulla versatur horum numinum efficacitas, quum locus ille Il. . 49: τλητον γαρ Μοῖραι θυμον θέσαν ἀνθρωποιειν, quae mea est opinio, ita explicandus sit: Μοῖραι requentibus parentum, liberorum, consanguineorum laneribus olf-rabiles reddiderunt hominum animos. Sunt igitur hic quoque Parcae illae numina mortifera alterum enim harum dearum munus versatur in morte hominis More enim υἶσαν hoc nomine non legimus , adsistens Ιl. r. 853. o. 13 l.
p. li 0. Od. . 28 hominem, cui decedendum est e vita, comprehendit Il. . 83 m 334. v. 478. Od. '. 99. . 144. ω I34. r. 238. l. . 303. 436. e. 478. 72. i. II 6; quod de homine proprie dicitur, id ad Argum canem trans- sertur Od. e. 326. comprensumque vel domare Ii in I 19.)vel vincire Il. d. 517. . 5. , alios ad ultimam pugnam impellero Il. s. 629. , alios ad mortem ducere Il. . 613. ν. 602.), alios interscere li. r. 849. s. . 409 dicitur.
In sola igitur hominis morte horum numinum Versatur polentia. Quibus numinibus quamquam cum Parcis, qualeSposter, demum metas inde ab Hesiodo effinxit, magnam
Ἐπικλῶθες videtur dicendum suisse. Gravior autem haec causa mihi videtur esse, cur itκουchii emendationem improbandam esse censeam: quia non praesente, sed, nisi egregie fallor, oristo poeta tempore usus esse videtur; nendi enim illud negotium quum reliquis Iocis omnibus proponatur tale, ut in ipsa natali hora persectum esse appareat, nec praesens usquam nec Perfectum tempus de hac re occurrit. Accedit ipsius, quam supra
dixi, omeri auctoritas II. o. 49 , quae tuetur Iuralem nu
intercedere similitudinem negari nequii nihil tamen legimus, quod Hesiodearum Parcarum respondeat his muneribus ):αis βροτοῖσιν
γεινομένοισι διδουσιν χειν ἀγαθον τε κακον τε, ala ἀνδρων τε θεων τε παραιβασίας ἐφέπουσαιουδέποτε λήγουσι θεαὶ δεινοῖο χολοιο πρίν γ' ἀπο ιγδωωσι κακην mν, ςτις αμάρτη.
Homericae Parcae quarum nec certum numerum
fuisse nec singulis nomina veri est simillimum nihil agunt, praeterquam quod nascenti homini κῆρα constituant, qua obeundum est Il. . 78): mortem obituro maturent, mortisque tempus, nisi aliter dii consuluerint, definiant ). Quorum numinum potentia quin deorum imperio ex omni parte subdita fuerit non videtur dubitari posse: nam quod ipsa Iuno Il. v. 126), posthac, ait, non se prohibituram esse, quominus, quod de Achillis morte a Parca consil-D Theog. 218 sqq. f. 904 sqq. Quod idem Observare licet de usis, quarum, quamquam
saepius fit mentio, nec nomina nec numerus traduntur. Od. enim ii. 60 huc referri non potest, quia quum ultimam Od58geae partem, tum omnium harum rerum apud inferos gestarum narrationem posteriori aetati originem debere muItis de causis
Nec mirum cuiquam potest videri, quod haec potissimum numina iisdem, quibus satum, appeIIantur nominibus in ortu enim et in morte quum vitae humanae versentur cardines, ea numina, quorum his ipsis temporibus apparet efficientia, satinomine appeIIata esse, par est; cs. Manso Versu che uber inige Gegens tande aus de Mythologie de Griechen und Romer p. 5IS: Ein Blic aut das menschliche Leben Iehrte, das nichis ich-tiger Is ei Ansan g, nichis edenklicher is sein Ende. Siehe
18쪽
tutiun sit, usu veniat, talibus dictis, deos his areis inferiores cogitatos suisse, demonstrari non potest; nihil enim dicit Iuno, nisi non e mutaturam 8Se, quodcunque mortis genus Achilli ab Ailini constitutum sit ). Exstant autem loci, e quiebus, Morere hanc nihil agere, nisi e deorum auetoritate necessari sequitur. Legimus Ιl in IIT:
Num Μοψαν credamus causam fuisse, quod Iuno irasceretur erculi iramque ipsam Iunonis a numine constitutam suisse, quod potentia antecelleret Iunonem et praevaleret an Sic potiu res se habet Iuno, quum irasceretur Herculi mortemque ei maturatura esset, Parcam ei immisit Num Iuno eum Μοίρας iussu interfecisse censenda est, an ore Iunonis Vide praeterea Il. φ. 82:- νυν α με τεχὶς ἐν χερσὶν θηκεν
More' λoη μελλέ που ἀπέχθεσθαι si πατρί, s li σοι α ις ἐδωκε.Quis dubitabit, quin Iupiter immiserit Μοψαν quunt odisse dicatur Lycaonem More enim ipsa neque diligere dicitur quemquam neque odisse Iovis igitur obsecuta di Lycaonem More trucidandum tradit Achilli. Sic Il. quoque . 409 Iovis consiliis perficiendis inservit Morere'). Inferiora igitur haec numina sunt diis, id quod etiam ex ipSorum eoruni potentia patet mori enim mor-
IIaenides I. c. s. 7. Aliter eier: Ueber die Entwichiun und Bedeutun derSchichsalside hei de Allen Zeitschris fur Alterthunis issen-schaft. 838. r. 142 , haec numina deorum exsequi iussa demonstravit.
tales omnium communi Od. D 236. . 29 quum eripi non possint nisi singulari Iovi beneficio, penes quem ipsum est statuere harum arearum per tempus, quo homini moriendum est Ιl o II 5. χ. 365. r. 308) quumque, quamquam ipsa dicit Minerva Od. r. 236), quem comprehensum iam teneat More' ab eo ne deos quidem mortem posse defendere, et li. o. I 40), difficile esse seri
omnino non posse non dicit , ab omnium hominum prole mortem propellere, Saepe videamus a Iove immortalitatem concessam esse hominibus, ut Ganymedi Rhadamantho, Tithono, Clito, quin Calypso etiam, inserior dea, Ulixi, nisi adversetur Iupiter, immortalitatem polliceatur, quum Menela quoque deorum decretis Od. d. 56 I adiudicata sit immortalitas, quum Ino, quae mortalis fuerat Od. . 334 , et ipsa immortalis acta sit dea, quum Tyndaridae fratres apud inferos Iovis beneficio Od. λ. 303): ἄλλοτε ριεν Novc ' δεερημεροι, ἄλλοεε 'αυτε
τεθνῶσιν )nisi omnia me saliunt, sic rem se habere arbitror quem comprehensum iam teneat Morea, eum ne ii quidem, si unum exceperi Iovem, morti eripere p0SSunt arcere autem et prohibere Μοῖραν, priusquam comprehenderit, valent. Adde magnam illam fiduciam in deorum potentia
ευχε Ἀθηναίη, κουρη ιὸς αἰγιοχοιο, ν γὰρ κέν μιν ἐπιμα καὶ ἐκ θανάτοιο σαώσαι Iam ver de ipso lato videamus, quid statuerit poeta: illi enim numina, quamquam sunt datalia, satum tamen
' Omitto Herculum Od. 1. 601 quia hic Iocus in maximam
19쪽
ipsum nec sunt nec dirigunt: nam satum ipsum nusquam ne speciem quidem personae prae se sert ). Multi autem sunt loci, quibus μοῖρα, αἶσα etc. ita usurpantur a poeta, ut de deorum vix efficacitate vel decretis, nedum de lato praestituto cogitare eos, qui loquantur manifestissimum sit. Quorum locorum ut demon Strem naturam, nullum aptiorem asserre posse mihi videor, quam liunc: υτ αρατ σς ι κιχημεναι αἴσιμον εν Il. . 274 idem in locum ilhim cadit Il. . 495). Comparantur hoc loco Achivi,
fugientes postquam in pugnam rediit Hector, cum canibus, quae in cervum irruentes vel capellam, quam capere a fortuna non datum est, lagantur leonis interventu. Quis
est, qui hoc loco de lato praestituto decretisve deorum cogitet Quum enim proprie nusquam alio, quam ad Sola canes' quibus a poeta salum iributum esse vixerit quisquam qui contenderit, spectet Icilio illud, hic non aliter interpretari poterimus, quam ita, ut nulla alia hujus locutionis sit vis, quam sortunae omnino, ut αἴσιμόν εστιν nihil hic sit, quam omnino contingit, evenit, neque en Sendus Sit poeta de sali deorumve ipsorum H cacitate cogitasse. Compluribus praeterea locis sali notionibus ita utitur poeta, ut non tam cogitaverit de vi aliqua, quae valeat in vita hominum constituenda, quam ut omnino significet his vocibus, quod evenit homini, quod accidit, non reVera ad satum respiciens praestitutum id quod locus ille, quem modo laudavi, aperte demonstrat. Similem autem sati notionem in his praeterea iii venimus locis
λ. 618 ξ. 359. o. 239. 276 π. 392. . I 62. . 259. o. 34;
neque plus valent hi loci ad sati naturam cognoscendam: Il. 7. 52. . III. . 421. . 224. Hi enim . II quamquam loquitur Mars non tamen verba eius discrepant ab hominum illorum verbis, qui loquuntur Ιl. e. 42 et . 224; prorsus oui inum modo loquitur. Hi autem o 209 aequabilitatis noli tantopere praevalet, ut αἶσα 0n salum, Sed partem denotare videatur . Saepe illam datum illud his vocibus significatur, quod morientes implent homines, Sic tamen , ut a riuo mors immissae sit aut inimitti cogitata sit, latone an a diis, dignosci nequeat: l. r. I 0I.'. 44 I. χ. 179. r. 465. 3. 428. 750. Od. . 6 I. . 409 π 42 I. v. 24 I. p. 24 missis igitur his locis, quibus de satinatura certius quid colligi vix potest, ad alios veniamus, qui ad vim dati cognoscendam illis valent, locos. Ac
saepe quidem haec verba sic invenimus usurpata, ut de deorum sive omnium, sive unius Iovis Hecreto cogitari necesse sit. Muibus omnibus locis satum quum o deorumpendeat consiliis statutumque a se Mik exsequantur Ipsi, non potest non subditum isse deorum utique voluntati. Iam singulos recenseamus loco S. Ulixes, quum apud iu- seros placaturus alloquatur iacis animam, qui ob abiit
dicata sibi Achillis arma Ulixique addicta iratus mortem sibi consciverat ipse, haec, inquit, arma quum Iunesta esse voluissent Hii Argivis, ierosus Danaos satum tibi imposuit solusque culpam sustinet Iupiter. Ex odio igitur Iovis deducitur satum illud, quod quum irruisset in Aiacem, universum etiam Argivorum Xercitum maximo privaverit propugnaculo. Quod ipsum Iovis odium Iato constitutum suisse quis est qui credat De omnibus omnino
locis, - ac complures invenientus ita comparatos , ubi
20쪽
satum aliquod cohaeret et coniunctum est cum amore aut cum odio vel Iovis vel deorum omnium hoc mihi videtur tenendum esse tale satum, quum deorum nec amor nec odium lato temperatum, nedum praescriptum esse cogitari possit, omni ex parte aptum esse e deorum voluntate;
idem de locis illis tenendum esse, ubi satum derivatur a deorum βουλῆ νοήματι etc. haud opus est dicere. Qui enim Iupiter commentus esse dici potest, quod sat prae-Stitutum est, vetustiore ortasse quam ipse Iupiter Quod a diis excogitatum esse dicitur, quomodo id a lato lim
obtinente, sine ulla deorum auctoritate concepto pendere
potest Quapropter ne saepius huc redeundum sit, iam locos illos adiungam, de quibus, quae modo dixi, valere volo: Od. λ. 292 coli. 297. r. 269 coli. λ. 436. l. v. 302. coli. 306. Il. . 608. coli. α 5 Il. r. II 8. Omnibus locis ubi de deorum vel Iovis iolas vel ἴση egimus lucem afferro mihi videtur locus ex Hymn. ad Ven. v. 167: ὁ Ἀγχίσης επειτα θεων ἰοτητι καὶ ι τηαθανάτη παρέλεκτο θεα βροτος ου σάφα ειδως. Quo loco de sat praestituto poetam cogitasse nemini in mentem veniet imo, aegre serentibus diis deabusque, quod Venus omnes sere ad hominum pellexerit amorem, Iupiter ipse, Suo tantum usus consilio, Veneri hominis
mortalis laesiderium ciniecit v. 45 Λαίμονος 'h igitur
Λα- ιων quum non plane discrepet apud Homerum a diis, complures invenimus locos, ubi δαίμονες ipsos significant deos OIympios neque ab his distingui possunt Il α. 222. . 420.4. II 5. LIM. Od. o. 26l; neque quibus praeterea Iocis δαίμων occurrit, tale quid de hoc numine praedicatur, quod in deos cadere omnino non possit: l. 1. 29l. 377 396. . 600 λ 480 792. o. 403. 468.
αἶσα Od. λ. 61 est satum divinitus immissum. Legimus de procis Od. . Ia) τουςδε δε μοῖρ' ἐδάμασσε θεων καὶ πειλια εργα quod procorum satum divinitus constitutum fuisse, multi illi loci, quos infra colligemus, demonstrabunt. Ulixis remigium ut, postquam multos labores perpeSSum S Set, mortem occumberet, a diis decretum erat, quare, Od. . 52, Λιος αἶσα satum a Iove immissum De Il. e. 32l, tibi de iis, quae contra satum aut
ferunt autem voces δαίμων et θεος eo, quod si magis dicitura poeta de certis diis, δαίμων autem de numine obscuro et Iatente, et, quamquam per se vox est indisserens, quum, si de bono ususpetur eventu, boni addenda sit notio, ut λβιοδαιμον illux II. r. IS2 , sin autem de maIo mali notio cod. . 396. . 64), quumque benevolum ne numen sit an malum intelligi nequeat, nisi ad totius sermonis perpetuitatem intenderis animum in maiore tamen Iocorum parte hic valuit usus, ut grave et mo-Iestum denotet numen id quod inde etiam OIIigere icet, quod παρος τοι δαίριον Murtia II. . I 66 est: priusquam haec fiant interficiam te; nemo hic dixerit: παρος τοι θεον os a. Idem Observare licet de verbis illis δαίμονι ἶσος, quibus bellatores acriter instantes hostibus designantur; non hic dici poterat θεωωος, quamquam Idomeneum legimus inter Cretenses adstitisse θεον II. . 230 contra dici videtur non posse, ψαθιων ςriεro, nec de pulchra muliere εἰκυῖα δαίμοσιν II. 1. 638 . Accedit quod στυγερὸς δαίμων Od. . 396 diis opponitur ipsis Itaque tenendum videtur esse, αθιον non fere diversam quidem adiis, nedum Superiorem iis esse potentiam, sed usurpari a Poeta, si deum certum nominare aut nequeat aut nolit; respondere prorsus videtur Romanorum numini. cf. Schmalsel I. c. p. 8.Μaet Enerra. c. p. I 6 sqq. mtZ8ch I. c. I, p. 89. II, p. 64. 'aegeis bach I. c. p. 67 sqq.