장음표시 사용
141쪽
hendens, scilicet, senectutem Uenium.
sicci, cimo indigent calidis&humidis, unde senesi conualescentes eodem regimine de bent regi secundum intentionem Galeni in se cunda particula de regimine sanitatis versus finem, ubi dicit per ita verba Difficile est praeesse custodiae sanitatis senum, sicut, illis qui ex aegritudine reducuntur. Nam a paruis caussis in aegritudinem transeunt, imo i Vtriq; seniliter diaetandi Senes autem sunt duplices, inlidam enim sunt senes dicti a senectu te,& quidam a senio Senes autem dicti a senectute sunt sortiores,seu minus debiles quam senes a senio. Comparando ergo senes a seniosve a senectuteJ ad se ipsos iuuenes, omnia debent minorari, Sescibus, Sc potus, 3 exercitium,& coitus, Sc balneum, Muigiliae, Jabor. ita de ali s omnibus, virtus enim est debilitata, cita omnia debent diminui. Sed senes a senio, sunt sicut lucerna parata extinctioni,&
142쪽
iind omnino vitent coitum, ililebotomiam,&medicinam laxatiuam, nisi esset magna ne cessitas. quod hoc posset confidere de habitudine corporis,&figura. Omnia ergo diminui intur notabiliter manifestὰ, sicut ipsi diminuti sunt. Suficit ergo eos aliqualiter saluarin quod reducere eos ad melius non possumus in quantum huius inodi. E. Aenit Orientalis versus meridiem, ita quod sol subintret de mane habitationem eius, tendat scircum leo totam domum. Sit tu temperatus in aestate, δ si non possit per naturam, fiat per artiscium. In hyeme autem semper sit ignis in camera sua sine fumo, dedi. de nocte , sit ergo illud totum dormitorium totum mundum, long a lacubus δέ superfluitatibus.
mundissima. sit bene coctus lene fermentatus,' cum modica quantitate salis, si de una die ad alteram, frumentum sit de loco eleuato non fumato. Et quod mes es segete Isuerint fertiles anno illo, desquod nulla corruptio acciderit in segetibus.
143쪽
Vi vi debet esse clarum, antiquum, id est, rubeum bene maturum, odoriferum, nul lo modo nouum, si liabeat bonum saporem apponat modicum de aqua. si debile multum,quoniam secundum Galenum, Quantum est vinum nocivum pueris , tantum est iuuati uum senibus, dum tamen quantitas sit temperata, Vinum autem album secundum Avicen. non competit senibus, nisi post comestionem si pateretur sitim,& tunc sit album, subtile, debile, erit loco aquae. t in V . A etiam debet esse munda, clara, aliena, priuata ab omni malo sapore , sicut dictum est superiuS. D t I S. VTATVR carnibus mutoninii vitulinis lactantibus, 3 hordulinis adtantibus, Scporcinis incolentibus montana, dum tamen steterint in sale per tres dies, Mutatur gallinis caponibus, jerdicibus 8 sturnis, S pha
sianis, ciuibus minutis, dum tamen non de gant in aquis Carnes autem animalium syl- uestrium vitet nisi versus sinem veris, cunicu los iuuenes, capreolos, S ceruos a tantes,
istis enim polliunt uti aliquando, omnes alias carnes vitent, tantur piscibus squamosis de aquis mundis,3 coquantur in Vino puro cum
144쪽
sale petroselino. Ouis gallinarum potest uticum tamen fiat sorbilia Vitet omnia legumina, sed brodij ipsorum possiunt ut de caulibus, vitent caules, sed utatur brodio. DA FRICATIONI Bus. audeat comedere donec per totum corpus fuerit temperatiumcatus, xpropter hoc dicebat Galenus, Postquam fricati
rueritis comedite vos senes. D EXERCITIO. y o TiD E exercitentur ante cibum, V peditando, vel equitando, vel in quadra ad vel aliquo alio modo potissim consueto.
BALNEAT v quater in aestate,& quater:n hyeme, ter in vere, aer in autumno, Mno temperato modo. iuxta consuetudinem suam, secundum quod delectabitur Omnino vitetit coitum, ne subitum incurrant obitum Vitent omnia accidentia animae praeterquam gaudium laeticiam, si temperata ira, modica bene posset concedi ad excitandum calorem naturalem. DE INANITIONE
S omnia vitet repletionem, quia vir tus est
145쪽
tus est debilis,n suffocaretur, I vitet inanitio nem, quod virtus extingueretur, comedat ergo te inter diem Mnoctem, sed in parua quan
MIRABILITER consert eis bonus somnus de longus,in vigiliae nocent.
A C caprinum bene competit eis cisi nae,sed quod utatur bonis pascuis, quod apponatur salis modicum, mellis, quod adiuuet medicus, quod lacio coaguletur in stomacho, nec generet dolorem, nec torsionem, nec ventositatem, & si bene digeratur summo competit. Et dicit Galen de laete asinino ista Asininum vero lac minus fallax, omnino enim si solum quandoq sumetur sine pane, Sc sub ducit corpus & minimὐ est ventosum, nec a statur secundum ventrem, Sc maxime si de sa- leae melle assumserit,&c Senes ergo centenis annis possunt vivere cum lacte, dum bene in stomacho de pate digeratur. M E L bene mundum conuenit senibus, dum tamen non fuerint oppilati.
Bh Ni sunt fortunati senes, qui habent Iis ventrem
146쪽
veptrem laxum naturaliter, sed ut plurimum sunt constipati utatur igitur in principio mensis aliquo istorum aut multis, scilicet violaria, malua, mercuriali, spinach ijs, triplicis, orchis, bletis, borra g. bu glosi Ista de similia possunt condiri cum brodio carnium, aut cum lacte amygd. citatur eis sine pane in principio comestionis. Et potest uti sicubiis recentii, tempore suo iacemis, Sc in hyeme caricis , uis passis, C in sared prunis Sc cerasis, tu iubis,& isticis, lamygdalis. Et possit capere cassiam Qui in principio mense, si ista non valent,utatur isto electuario post mediam noctem stomacho vacuo. Recipe cathol ca iba retici imperialis, dia turbith, an unc ij. misceantur in post sum vnς j vel plus vel
minus iuxta conuenientiam particularium. Vtatur etiam pro laxatione ventris, caricis cucartham a tu bi odio galli antiqui cum polypodio Maniso, aut faciat clysterem,ubi non sit acuta nisi parum Recipe mercurial viol. maluae abrotan ana M. q. succissiletae quart. j furfuris plenam manum s lis, mellis an avnc. s. sat decoctio, ct in decocto resolu coas . munda. olei viol via c. iij. at clyster, Et
dicit Galenus, quod oleum sumtum ante cibum est bonum pro laxatione ventris. Confert etiam aliquando in hyeme comedere porrus bene paratos ad subductionem ventris. De rem
147쪽
, senes incurrant oppilationes in pectore bulliatur hys pus Mireos, Sc capiti Veneris,&cum hydromelle sorbeatur. Et si sint oppilationes in epat aut splene, Recipe rad foen. petros. rusci, sparagi, api corticis capp. clamarind. bulliant in hydromellei oxymelle silmpl. Mutatur eo. Et est intelligendum, quod theriaca bene competit aliquando seni bus Exemplum autem quod mirifice compe tit senibus, est potio muschata Sed quod se cundum Gai Senes non sunt sine querela. quoniam a vertice capitis sq. ad plantam pedis, non est in eis sanitas, quoniam conqueruntur de catarrho de vigilijs, de tussi, de scabie de pruritu, de indigestione, de retentione urinae, Sc multis consimilibus, cimo dicebat Hipp. Aphor Senioribus vero branchi&co ryrae c. Ideo querela aut est parua, aut est
magna aut maxima. Si querela fuerit parua, curetur cum fricationibus, aut exercitio, aut balneis, aut unguentis, aut emplastris, aut ab
stinentia, quod totum industriae medici relinquo. Et quod etiam superius dictum est de leuibus & modici dyscrash propter quas non.
laeduntur operationes. Si autem querela fue
rit maior,ut quod naturalia manifeste mutantur, de talib. dicemus adhuc Si autem dyssera
si fuerit maxima, in lilio est sideliter aggrega
148쪽
tum, Mimo curabitur omnis dyseras in qualibet aetate sue parua , sicut dictum est superius, siue magna sicut dicetur,siue maxima sicut alibi pertractatum est, ut dictum est.
bito curatur, ab aliqua egritudine, hoc autem accidit, quoniam est de praesenti tripliciter Aliquando sine omni euacuatione sensibili manifesta aliquando cum euacuatione, sidnon siifficienti, aliquando cum sissicienti, Seperfecta crisi. Si autem fuerit morbus ces aliis sine omni euacuatione, tunc aut aegritudo est acuta valde aut tranquilla. Si acuta aut regitur sicut conualescens aut sicut infirmus. Si sicut infirmus recidivabit, sed non multum malo. Si autem regatur sicut conualescens re cidiuabio peius. Si autem aegritudo sit tranquilla, recidiuabit si male regatur,si autem bene non est necessarium quod recidivet, quod materia potest esse euacuata insensibiliter, sed hoc est de raro contingentibus. Cum igitur febris acuta aut tranquilla, cessauit sine omni euacuatione manifesta, tunc creditur quod sit curatus, communiter reguntur sicut sani,
149쪽
aut sicut conualescentes. Sed pessitati iactu inest, inad per vii dies regantur sicut infimani scilicet cum hordeato, aut avenato, aut a mydo, aut cum ad te amygdal secto cum bro di cicerum , aut cum mica panis ter lota in a qua, Sc cum hoc digeratur materia, evacuetur sicut oportet. Et postquam transuit pervii dies non recidiuauit, tunc regatur sicut conualescens. Si autem crisis fuerit diminuta, tunc cognoscitur, quoniam dolor est in capite, vigiliae, itis, lamaritudo oris, lassus appetitus, pulsus est velox, irina colora ta, sentit se confractum & coquassatum, tunc
in tali casu si sanguis videatur dominari, fiat phlebotomia si cholera, purgetur cum de coctione prunorum viol. cassia sist. Et siphlegma purgetur cum polypodio aut bith, aniso, i melancholia, cum florib. borrag. . senae, Mepithymo racios ea regatur sicut
conualescentes debent regi. Si autem risis completa fuerit, nihil praediistorum apparuerit adhuc debet timere medicus. Et imo iussit Hipp. in regimine acutorui it adhuc regatur per duos dies ut transiret par, imparvi si veniret recidivum aegritudo moueretur perfnumeruvid parem, recidivaret in secunda die, i per imparem in tertia. Sed non dum in hoc suo tempore debemus patientem conteruare sicut infirmum per tres dies, ut consideretur motus qui sit de quarto in quartum, Sc
150쪽
tum, Secum hoc quod tunc natura debilior est. Summe ergo obseruandam est, quod corpora immunda non conseruentur, sicut con ualescentes, quoniam secundum Hipp. Aph. Corpora immunda quanto magis nutries, eo magis aedes Vere ergo conualescentes inprimis sumant brodium pullae,' collum, S extremitates alarum Sc post tres dies accipiant pectus Se alas, deinde viantur piscibus squamosis de aquis mundis, deinde tantur pedibus agnorum cloedorum, deinde pedibus porcinis Se auribus, Scipina dorsi, deinde carnibus hordulinis, deinde pedibus, .gallinis .ca ponibus, deinde paulative perueniant ad consueta. Vtantur ergo fricatione Sc exercitio, Sebalneo, secundum temperamentum, sed coita non tantur, c caueant summe repletionem,
quod virtus est debilis, 3 non posset digerere. Et similiter vitet inanitionem, quod de facili,
virtus exhalaret. Conualescentes ergo re
quenter sumant cibum, sed in parua quantitate Senes ergo de conualescentes pari passu ambulant, qui enim habent parum de sanguine bono, calore Se spiritu, Mimo resumtura, Sese nutrientia, eis competunt vergentia
aliqualiter ad caliditatem Sc humiditatem, Vergentia ad temperamentum, Sc ita calida Schumida absolute non compet t. Et quod infirmi non sunt, e quod reduci non possunt, Sequod tunc complexio fluens acquisita excedent