Helvetia antiqua et nova, seu Opus Describens Helvetiam ...

381쪽

octo itinera transeunt, in quibus celebriora fiunt a Tyia dento, a lacu Benaco, soli alio, Mera , valle Camunica, Boranio Γ de Brennis & Genaunis sic Strabo lib. . Vindelici & Norici, montana e Xteriora tenent magna exparte cum Brennis, qui

jam ad Illyrios pertinenc

Fo CuΝΑΤ Es. Hos eae conjectura quidam emi iniunt referendos ad vallem, q ab Oppido nis quod nunc D. Bartholomaei habet ) vallis solis nominatur, o partim Venetis, partim Tradentino DLscopo paret, atque ad vallem Camunicam, ct Voltu-renorum montes pertingit. Per hanc vallem defluit , qui ex montibus Camunicos ab huc valle dividentibus ex adverso Olli' oritur. O in hac sententia fuit Hermolaus, qui etiam Focu nates Plinii esse Beclaunos αυους Ptolomaei credidit. Focu nates vallem Serianam colere notat Leander. JVINDELICO RuM GANT Es IIII. Ita quidem in exemplaribus Plini, impressis, quae ego vidi, legitur. Rerum mendum mihi esse νι et tur, in numerorum notis, ovisa librariorum incuria nota quinari, numeri. Itaque legendum arbitror, Vindelicorum gentes VIIII. Nam quatuor qua proxime praecedunt, non pertinent ad Vindelicos, ni di magis probatur eorum sententia, qui illas cis Alpes ostendunt. Atque ut maxime illae gentes Vindelica fui, tanten non est dubium, gentes, qtra proxime sequuntur, novem numero ad Vindelicos pertinere o Rheros: itaque cum subjcitur, Gallica, id pertinet ad

382쪽

ANT1 qu A RHAETO RuM LOCA. 3 Prantummi Vindelicorum gentes, oportebit, Abi ontes, Rugiscos, oe alias Rhaetorum gentes Gallis adnuis merare, cum tamen Rhestia nunquam ad Gallicam pertinuerit. Sed hic subsistimus nec de reli quis, tanquam nimium remotis agimus, pauca quoque de illis haberemus dicenda. Antiqua quaedam foede I

rum loca. IN primo Rhaetorum foedere sunt quaedam loca, quae vel a Rhaetio Tuscorum duce, vel a Tuscis ipsis fundata creduntur, eorumque no

mina retinent.

Johannes Camertes in Solin. cap. 3φ. dicit, Riunum vulgo Retcum) a Rhaeto primo conditore denominatum. Dux ipse Rhaetus, inquit Sprech. pal. Rhaet. lib. i. tria, ut pote Lbae. tiam altavi Rhealt)imam, O Rhaetium suo nomine in signita loca erigit. Tisiana s Tuscis ) vicus est nomen a Tuscis, ut & originem habens teste eodem Sprech.

vel a Splugen ) insignis est vicus teste

mtilicsio in Tacitum, per quem iter faciunt, qui ex Curia in Italiam per Aviculam aut Vrsum proficiscuntur.. Antoninus hunc locum, Curiam Tarpesede nominare videtur, si tamen Iri illiaria conveniant, quod non seri ostendit Guillim. p. 62'. Si igitur Speluga est Tarum sede veterum, cum alius opportunior vicus hac iter facientibus non occursat tum Vel erravit

383쪽

3 8 ANTIQu A RANTORuM LOCA. erravit in dimensione Antoninus, vel vitiari sunt apud ipsum numeri, quod in hoc saepe accidit adibore, vide Siniter. de Alp. Est tamen locus in tabulis geographicis dictus Tarves ede q. torvae aedes) hodie Madesium in valle S. Jacobi supra Clavennam , de sub illius oppidi jurisdictione per hanc vallem

fuit Lira amnis : ibi quoque regia Via erat, vide Sprecb. pal. Rhaet. lib. IO. In lumniis Alpibus suus est locus Themita dictus forsan a Tennanis, sicut apud Strabonem pro Genaunis legit Guarinus, de quibus etiam inter populos Illi articos Sabellicus erini lib. 6,

In secundo Rhaetorum foedere. Curia Rhatorum, Germanis Chusi Gallis

Coire oppidum hodie est ad dextram fit Obstreperi, Plecturae nomine , qui ex valle

Scanavina in Rhenum infra Curiam 2. m. p. influit, stitum. Assirmant Curienses antiquitus Imbeu dictam, reserente Guilliman. P. 430.

Alii Ptόlomaeum, qui sub Adriano & Marco

Antonino Imperatoribus vixit, ejus memili iste, & Ebro rerum, aut Ebodurum nominasse assirmant. Guil . ibid. vino lib. 8.pal. Rhaeti Antoninus non amplius Ebodurum vocat, sed Curiam Rhaetorum, quam a Brigantio, L. m. p. &a Tinnetione XX. m. p. distare ait. Oml-pbrius co onias Rhaetiae recensens hujus meationem

384쪽

ilonem facit; fuerunt autem quinque, la uintanorum, AngustaTiberg, hodie Regino burg; si gusta Riutormn, euigi purg ; Colonia Constantia Costenti; u Chria, Citur. Munsteras bib. 3. ejus originem ad Constantii Constantini filii tempora refert, circa an . C. 3s7. Curia nomen desumpturn videtur ex populis Corvantiis, quos inter petulantissis nos Rhaetiae populos ponit Strabo lib. 4 . quique Celtarum primi hanc incoluerunt regionem. Spreta. lib. 8. lios feroces Et in arcibus ac natura munitis locis degentes socios & cives assumpserunt Rhaeti T uscorum progenies in hos montes profugi e X lta

lia. idem Sprech. lib. I. qui lib. a. &8. de istius urbis incrementis agit. Clim enim ab Hadriani temporibus Rhaetia, in duas, primam secundam, divideretur, utrique praesides dati a Romani se Secundae Rhaetiae proeses Augustae Vindelicorum sedem habuit, primae verb in duobus castris, Marseita ars

in oculis ) de vinoitu spina in oculis ) ab his

successiva habuisse incrementa vult ure herus, tum etiam ab arce egregia , quae in planitie erat, Plani erra sImburg j jam centrum civivitatis, hoc cit, emporio ibidem eXtructo. Aucta deinde fuit Curia, quum ita campis Caninis Constantius imperator anno circiter 3 sscontra Alemannos hyberna se a haberet.

Vide sustus tum Munst. tum Sprech. apud quosesiam vide de Episcopis Sc Episcopatu Curiensi, dcc.

385쪽

3so ANTIQu A RHAETI IR LOCA.riens,&c. In templo S. Lucij tria visiunttit Epitaphia antiqua satis, sed etiam barbara satis. Duo meminerunt duorum Rhaetiae praesita dum, Tertium circa ann. o. Episcopi cu . ius daret, duo priora a Guilli manno pag. 7 HTertium a Sprechero lib. 8. referuntur.

Primum. HI C sVB ISTA LAPIDEM ARMOREA QUEM VECTOR VER INLUSTER P RESES ORDINAVIT VENIRE DE VENOSTES HIC REQUIESCIT DOMINUS.

DE TRIDENT OH1C REQUIESCIT CLARE SI M V s VICTOR PROAVVs

BOC JACET IN TOMOLO QUEM DEFLET RE TICA TELLUS MAXIMA SUMMORUM GLORIA PONI ID

386쪽

ANT,Qu A RHΑΤ o RuM LOCA. ABIECTIS OVI FUDIT OPES NUDATAQUE UEXIT AGMINA CAPTIVIS PRAEMIA LARGA FERENS.EST PIETAS VICINA POLO NEC FUNERIS 1C rvM SENTIS OVANS FACTIS QUI p EI ITASTRA Ilo NisFIIS POLLENs TITULIS UALENTINIANE SA CERDOS CREDERIS A CUNCTIS NON POTUISSE

MORI. I VIXIT IN HOC SAEC. C. ANN. PI S. MN. LXX. D PS. SVB. D s. ID. IAN. SP ps. PCf. BAs IV CCS IN DXI. PAVI INVS NEPOS IPSIUS HAEC FIERI ORDINAVIT. Tinnetio, cujus meminit Antoninus, vetus nomen retinet, Rhaeti enim Ttnnezono Germa. .

ni dii uteri vocant, vicus est a curio tribus nailliaribus Germanicis distans , ab eo itur ad alium vicum, quem Germani Stallam vocant,

Rhaeti Leirio, quod illic via per Alpes in duas

partes dividatur, una per Septam, aut Septi natu in montem Clavennam ad Larium, altera

ad Engadinos tendit per Julium montem, ubi columna Juli1 Caesaris ostenditur. Sinistri

de Alp. Murum s hodie Castelinur) distat, secunia

dum Antoninum, qui hujus meminit, a Curia I in nerionum X V. m. p. & a summo lacus Larii XX m. p. vicus est Praegalliae vallis pecquam a Septimo ad Lariu descenditur, propd quem

387쪽

; si ANT1Qu A RHRT O RuM LOCA. quem arcis , a qua Nobilis Castro muroru id familiano meri habet, ruinae appalelu. Simier.

de AlpόIn tertio Rhaetorum foedere. Marens id oppidia est hodie inquit Guillim. Jan Rhenu planitie patentiore frumenti viniqi

iuxta feracia SI amoena. . Antiquum esse volunt, & di ctum Majavillam, quasi Majae villam aut campum, a Maja Mercuri j matre, quae apud Paganos ibi colebatur. Mun stelib. 3. Gil illi. m. n. lib. q. p. 637. Sprech. l ib. 9. Idem tamen M insterus alio loco Majavillam corrupte pro magnam villam dici credit. Antiquitates Episcopatus Curriensis, Lupinum vocant, teste

Clavenna hodie oppidum est sub Rhaetotaria ii Kominio, meminit Paulus Diaconus lib. VI. long ird. cap. 21. Clarena Antonino, Chiaveniana Italis, Cleven incolis dicitur, distat secundum Antoninum a Curia Tarve sede X V. m. p. 9 a lacu Lario X. m. p. Nomen a Clare Uenit, per castrum enim Clavennae , tanquam per clavem caeteris populis transistus in Italiam olim praecludebatur. Sprech. l ib. I o. Pro fine M conclusione,Germanorum, Alemannorum,&Vandalorum denominationes,

seu uri de dicti credantur, subjungemus: cujus rei cognitio, ad historiae Helveticae notiotiam , non erit inutilis. i

388쪽

AM Tauri A RHAETO Rr1M LOCA. 313 Sicut, sectuidum quosdam, Gomer cognominatus Gallus, Latinorum,&Tubal Hispanorum, sic Tlivisco Germanorum pater fuit, qui Thuisco , primus Teutonum ti Sat malarum Princeps chines et, ab eo, qui Germani dicti, prius Thuiscones nominabantur. Quidam Germanos dictos volunt, quod se GermanoS Omnes vocarent, id est, fratres. Aliis dicuntur Germani, a voce antiqua Celtica, cerre, unde Gallicum vocabulum, Guerre, id

eii, bellum, & aetaim id est, vir, quasi dicas

belli virum, quod nomen nonnisi excellentioribus tribatum, Sprech. lib. 2. pall. Rhaer. Carion. lib. . Cluper. lib. I. cap. S. Gerna. an L. De Germanis varia apud omnes fere vereres mentio. Tacitus praecipue de situ, moribus& Populis Germaniae libellum reliquit : Et Canar eos Helvetiis facit finitimos, interjecto

tantum Rheno. Refert etiam Ammianus, Iacus Brigantini accolas vocatos fuisse Alemannos, qua ratione Helvetiorum fuerunt Vicini, non mi latis quam Rhaetor rura. Deliis Alemannis varie meminerunt historici. Ouidam nominum similitudine decepti male Alemannos deducunt a lacu Lemano: Nec melior esto thonis Frisi gensis originatio, qua Alle mannos dictos censet, a Lemanno fluvio, qui ex lacu Tigurino egressus, in Rhenum eX oneratur , sed vitiose Lemannum pro Limago dixit Z ud

389쪽

ANTIQUA RHA. Τ op uM LOCA ut alibi jam observavimus. Aliis putantur

dicti, quasi Nierlethta a iiiii id est, omnis generis homines, seu promiscua ex Germaniae populis multitudo, propter Romanorum ducum tyrannides, ad recuperandam libertatem concurrens , ic ad invadendos Romanos sines conjunctis animis , & uno veluti foedere parata. Carion. p. m. 289. Sprecb. lib. 2.Sicut Gerum ani, hoc est, plane vixi, re fortiter gestan0men invenerunt, Authore Tacito: ita qui Romanorum servitutem, potentiamq; ultra seuenon Potuerunt, Alemannos,hoc est, Omnes viros dictos judicat Guillim. lib. 2. p. 1 3. Mathias a Graeca voce dictos esse scribit quasi αλημονας, id est, errantes seu vagabundos. Alemanni,inquit Agathias lib. 1. si s linio Ouadrato viro Italiacensistules praestanda es, adventici, sunt, ct ex varia

hominum colluvione constati, quod sane eorum cognomento praeferit r. De Allem annis sic ViteGbiensis: Rhenus ab antiquis describitur esse Lemannus, Indeque nonnulli dictos referunt Alemannos, Sed vox aequivoca nomina falsa parat. illud ego nomen alia video ratione,

quidquid prisca seuent, quod sentio, littera promet,

Lector ab hinc capiet, quae magis apta fouent, Alle sonat totum, Ni an, vir. Si Thetitona lingua Uaec duo conjungat, totum vir littera signatis. geminata satis nomina clara facit. r. i.

390쪽

Da GERMANIs ET ALAMANNI s. yyy Radiuum in Epist. ad Rudolphum Agrico-

Iam refert, Alemannos di ctos a Deo Almau, quem peculiariter coluerunt, cujus simulachrum adhuc in lacus Constantiensis ripae vetustis imo camobio, Augiam majorem UO-cant hodie, cernitur; ut id se vidist e, in sua Ceographia testatur ut assislaus Sunt ham. Carion Chron. lib. . ait, primam Alemannorum reperiri mentionem in historia Valerii Probi, qui trucidatis quadringentis Francorum &Alemannorum millibus, tramq; gentem repressit. Duplex autem est Carionis sententia, prima ea est, qua Alanos ab Alemannis non discernit, quorum nominum illud in hoc migravit cXigua mutatione, quam non aliter accidisse existimat, quam evenit, ut qui Alani in oriente vocati sunt , nunc Albani nominentur. Altera est , quae habetur lib. 2. his

verbis. Etsi nomen fleviani vicinum est, scilicet Alani) 9 4susiam esse Alanorum gentem in

occidentem constat: tamen non assirmo, inde factam esse appellationem Alemannorum. Caeterum etymologia ducis est , Alman ab

Elam, quod est Iuvenis , unde & Alma est, quod virginem significat.

Sicut variae fuerunt Vandalorum variis te minporibus migrationes & expeditiones, ita de illorum denominatione diversa est Autho-z a xum