장음표시 사용
191쪽
erroru, per Ammam trepidationem excusati,nis verba quaerebat. Cui Alexander, Nihil est, inquit quod hoc nominae confundaris nam ct hic Alexander est. Vti prises gratulemurὶ qui hoc dicere voluit, n cui audire coiigit' Maximi es im animi Rex, etiam totum terrarum orbe aut vi Iorijs aut iste complexus, tam paucis verbis sie cum comite ιο partitus est. O donum inclytae vocis, danti para riter atque accipientis'eciosul quodpriuatim qμoq; merito veneror clario mi ac distetit Omi viri promi imam erga me beneuolentiam expertud. Nec metuo ne
parum conueniat mihi Pompeium meum instar esse Alexandri uinu illi Hepissio uus, alter fuerit alexander. Qq rero grauissimo crimini sim obnoxius, constan-ris is benigna amicitiae exempla sine ulla eius mentione ira gressus: cuius in animo, velut in parentum a-manrisii morum pectore, latior vita mea statvi viguit, tristior acquievit. A quo omnium incrementa commodorum ultro oblata cepi: per quem tutior aduersiin castus
steti: qui studian raductu θ aut Eq, uis lucidiora
ct alacriora reddidit. Itaque paui inuidia quorundam optimi amici iactura; videlicet quia fiuctu torsiera: non quidem meo merito: t gratiam meam, quantacunque suit cum his quia ea uti voluerant partitus. Verii nullatam modesta felicitas est, qua malignitatis dentes vita
re possit. Ac qua secessu quodam fugeris aut quibus in-
i as sulis misericordia permulserusinon cohibebis, 'ne alienis malis perinde ac bonis suis latentur ae gestiant. Diasites uni aliorum iacturis, Acupletes, calamitatibus, immortales funeribus. Sed illi quatenus alienis insommodis βοrum actus expertes influitent, optima vindex insolentia varietas humana conditionis piderit.
192쪽
I72 v ALER. MAX. OB. IV DE LIBERALITATE, CAP. VI .i Q Fabii Max. Verrucos- erga Graecos EXTERNORVM. dict. I. Paussae Rus, Canusinae. i Hieronis regis Syracus. X Q onsidii, eq Rom. erga Romanos. 4 Pop. Rom. erga Atta ' Σ Gillia: Agri entini erga
NOSTRUM UM pio egressu a proprium dolorem x prouectis in sui ordinem reuocetur, liberalitatisis commemoratieni vacemus, cuius duo siunt maxime probabiles fontes; verum iudicium se honesta beneuolentia. Nam cum ab his oritur, tunc demum ei ratio con-s rt. dino autem sigratiam magnitudo quidem is rsedescaciorem aliquanto oportuniis conciliat. accedit enim pretio rei, in imabile momenigmR.V. occasionis, qκa Q abium Maximum tot ante siecula Liu i sitissimam erogatam, is hoc usique Plui. iii tq/ypt l, Id en em Captiuos vita. sita pactione nummorum receperat : qui cum a senatu non praestarentur. misso in Urbem Olio undam, quem vilicum p idebat, vendidit, eiusque pretium annibali protinus numeratuit. Si ad calculos reuocetur, paruum, x ose septem iugeribus, ct haec in stupinia addictis redactum si animo erogantis, omni pecunia maiα Se 3 enim patrimonj, quam patriam fidei inopem esse mala: L. co quidem rvaiore cum commendatione, quo proni se ij certius indicium estsupra vires niti, quam viribus ex facili uti. alter enim quo praestat,potest , alter etiam plus quam pol st.. Itaque ιiusdem temporis femina B a nomine, regionis aurem Ipulia diti ima, merito quidem liberali- ratis testimonrum recepit: scdsi excellantes opes fus
193쪽
CΑΡ. VIII. DE L IBERALITATE. I73
Fabianis rei familiam angul3s non coparauerit. Nam A. V. etsi circa decem millia ciuium nostrorum , Cannen spraeli, reliquias, benignissine intra Canusina moenia Malimeniis seu lentami; saluo tamen flatu fortunarum suarum uni Pam si populo Romano prolitit. Fabius
in honorem patria, pauyertatem inopia mutauit. In diuo quo Cιnsidiosaluberrimi exempli,necsine hyaruo ipsius fructu, liberalitra annotata e I: qui Caii dcxe. lina furore ita conIsternuia republ. τι ne a locupletibus Cicquidem tibisa pecunia, propter tumultum, pretiis possisionum diminutissolui creditoribuῖ possent: cum ce- nit iei atque quinquagesies HS. summam insanare habe- Verr. 3.
rei, neque de sorte quenquam debitstrum sustriim, ης QIn . que de Uura a suis appellari passio est: quantumqκe in imo fuit, amaritudinem publica confusionis priuata tranquissitate mitigauit: Oportune miris citistam, nummorum fluorum, non ciuilis singuinisse esses aeneratorem. Iam qui hac pracipste negatione delectantur, clim pecuniam cruentam domum retulerint quam improbando gaudio exultent recognoscent;si diligenter senatusconstultum, quo Confidio gratia acta siunt, legere non fastidierint. queri mecum iamdudum populvi Romanus videtur, IV. quod cuni simgulorum munificentiam consecter, de sua
taceam: ad summam enim eius laudem pertinet, qssem Lin. iranimum regibus is urbibus, ct gentibus prae iis rit re- Stra. 13 cognosci: quia omne praeclarifacti decus crebra memoria
in stipse reui resis. Asiam bello captam atralis regi muneris loco p dendum tradidit; eo excelsius ct oecio sius Vrbis nostra futurum imperiit credens s sitissimam /atque amoen imam partem terrarum orbis, in bene=sist,quam infructu sio reponcre maluisset. Ipse victyria
194쪽
donum felicius: quia multum occupasse. habere inui- Idiam potIi . tantum tribui sie. gloria carere non potuit. vet. Illiae Romane liberalitatu celestem θiritu is silera satis dignis laudibsu prosequentur. Philippo mutae. M Govum rege stiperato, cum ad lithmitum Je. Flami ctaculum rota Gracia conuenisset,i T. Quincti tu Fla s perba recitari iusiit, S. P. QR. o C. Quinctius Flamininus imperator, omnes Gratia urbes, qua seu b ditione Philippi regis suerant liberas atque immunes esse iubet. Qibus auditu, maximo inopinato gaudio homines perculsi primὸ νeluti non audissest, quae audierant cre- 'dentes. 9blicuerunt. Iterata deinde pronuntiatione praconis, tanta caelum amoris alacritate compleni runt. xt certo co stet, aues, quae superuolabant, attonitcs pauentesique decidisse. Magni animi sui fit a captiuorum ca-i pitibus seruitutem detraxisse quot tunc nobili simis o opulenissimis νrbibus pop. Rom. libertatem largitus est. Ad cuius maiestatem pertinet, non solum qua ipse O 'benigne tribuit, sed etiam qua ipso tribuente νψt.co
memorari. Vt enim illic collocata ita hiι repetita lau- Idis commendatio.
1. Hiero Syracusanorum rex audita clade, qua Roma-a Vis imelium lacum erant Q bcti, t trecenta Lin. 22. ducenta millia hordei. auri. que ducenta ct XL. pondo Vrbi nostia muneri insit. Neque ignarus verecundia maiorum nostrorum, quod nollent accipere, in habitum id pictori aformauit, ut eos religione motos, munificentiastuarii cogeret. volun rate mittendi prius iteram prouidentia cauςndi ne remitteretur hilarati rubis
195쪽
CAP. v III. DB LIBERALIT A TE. 17s
Subnectum huic Agrigentinum Gilliam, quem propemodum i ius liberalitatu pr cordia confiat habuisse Erat opibus excessens sed multo etiam animo,quam diui ijs locupletior,bempers in eroganda pollin, quam in contrahenda pecunia occupκtus: adeo ut domus e quasi qiudam munificentia officina crederetur. Istinc enim publicuulus apta monimenta extruebantur,illinc grata populi oculis oectacula edebansur, illinc eps ιν larum magnifici apparatus labentique annona subsidia oriebantur. D cumsecrniuersis, privatim alimenta inopia laborantibus, 'dotes virginibus paver- , rate prestis, detrimentorum incusu quassatis solatia G1ogabantur. Hostiles quoque tum urbanis penatibuι, tum etiam rustuis tectu benigni Sime excepit, varijs muneribus ornati dimittebatur. quodam vero tempore
quingentεs simul Gelensium equites, vi tempestatis in pinsiones sitis compulsos, aluit ac pestiuit. id multaὶnon mortalem aliquem, sed propiti afortuna benignum esse diceres sinum. Ergo quod Gillivi possilebat,
omnium quasi commune patrimonium erat: pro cuius salute ct incrementis, rumi agrigentina ciuitra, tum etiam vicina regiones notis excubabant. Colloca ex contraria parte arcas inexorabilibus claustris ob ecratas;
nonne prastantiorem aliquanto existimes illunt impeta sam, quam bano cui Iodiam.
196쪽
DE HvMANITATE ET CLEMENTIA, CAPUT I. 1 Senatus Romani. et L Corn. Scipionis cos. 3 T. Quinctii Crispini. 4M. Claudii Marcel. pro c. bo Macedonici
7 P. Afri c. maioris Proc.s L. Aemilii Pauli cos. II.
io C Itilii Caesaris cos. 1111 M Antoni j I si . viri. EXTERNORUM.1 Alexandri magni.1 Pisistrati Atheniensis. ν Pyrrhi Epirotarii regis. Antigoni Maced . regis.s Campanorum. 6 Annibalis Poeni.
LIBERALITATI quas aptiores comites, quam humanitatem oe clementiam dederim 3 quoniam idem genvi laudis expetunt: quarum prima inopia proxima occupatione, tertia ancipiti fortuna praestatur. Cunis nescias quam maxime probes, elud tamen commenda- at ho- praecurrere videtur,cui nomen ex ipso numine qu mine. fimmo. Ante omnia autem humanissima ct clementissma senatM acta referam. Qui cum Carthaginiensium legati ad captiuos redimendos in Urbe venissent protinus bis. v nulla pectanis accepta, reddidit iuuenes numerisi dum Ilii. missitum θ septingentorum quadraginta triue len- Iala. 3o tes. Vernini tantu hostium exercitum demisiti, tantam specuniam contemptam,tot Punicis inivrys veniam da- sine pre tam, ipsos legatos obstupuisse arbitror, ac secum dixisse: ti O rea O munificentiam gentis Romana, deorum benigniratis quandam Oetiam nostram legationem stupra rotaθ-
tui eminam quod beneficium nunquam dedissemus, a
sumus. cepimae. Istud quρq; non paruam humanitatis enatus iudicium
197쪽
indutum est: Syphacem enim: quondam opulenti 'mu A. V Numidia regem capitulini, in custodia Tiburi mori: ii, publico sunere constut edum, vi vita dono honorem ipsus sepulturae adjceret. Consi ilique clementia in Perse Paullo.ppus: Na cum alba in qua custodiae causa religas Merai. decesii fiet; quaestorem mistit. qui eum publicosutiere
cerret ne reliquiab regias sacere inhonoratas pateretur. dx xcv
Hostibus ista, ct miseris, se fato sui ctu vicia regibuι Liu,
erogata hic amicu ofelleibus oviuu tributa siti. Co se Io Macedonico bello, Musicanes Maganil filiis, cuiuequiti biu, quos in praesidium Romanorum ad uxerat, ab imperatore Paullo ad patrem remissus, te)npestate clas e stersia, Brundusium aeger delatus est: quod i bisenatus cogitauit, continuo illo qs adforem ire iusiit, cuius cura, ct booisium adolescenti expediretur, is o .mnia, quae ad paletudinem opus essent,praeheren turum..pense, liberaliter cum ij si, cum ioii cereii tui prola- rentur. Naues etiam ut prellicerentur, t hibus se bendac tuto cum fluis in Asritam Iraiiceret. Equitib. fingi a libras argenti, ct quingenos sestertios dari imperauit. Qua tam prompta ct exquisitis patri con criptorsini humanitas escere potuit, ut etiamsi expiraset adolescens, aequiore animo desiderium eiae pater toleraret. Idem ena , ct a gratulandum ibi Prusiam Bubnia re in Perse deuibo venire audi et, obuium illi P. Cornelium Scipionem quas rem Capuam misit: ten-mis vi domuι ei Roma quam optima conduceretar, copia non olum ipsi, sed etiam corallibus eius publice praeberentur. In epiαί:piendo tota urbs pnius humani amici vult si habuit. Ita qui amantisimus nostri venerat. duplicata erga vos beneuolentia in regnisi 'mi re- se sui est. Nec aer prus quidem Romana humanitatu
198쪽
expers fuit. Rex enim Ptolomm a minore patre regns stolianu, petendi anxiij gratia cum patuis admodum flertiis qualore obstris, Romam venerat, ac sie in hooilium Alexandrini picturis contulerat. Id postquam senatui relatum accersito illiuene, quam potuit accurata excusatione psius est quod nec qua lorem illi more maiorum obuiam misi set, nec publico exm ho itio exce
pisset: eaque non sua negligentia , sed ipsi seiubito ct
clandestino a uentu facta dixet . Et illam e curia protinus ad publicos penates deduxit, liniatu que est, vid postis surdibus adeundi ipsius diem peteret Ain etiam cura habuit, vii munera ei qκotidie p r qua tore darentur. Hisgradibus osciorum iacentem ad regium
fastigium erexit: essecit, ut plus oei in auxilio populi
Rom. quam metus in sua fortuna reponeret. sis ut ab pniuersis Patribus conscriptu ad singulis veniam, L. Cornelius consilii primo Punico bello cum Olbiam oppidum cepisset, ' pro quosortissime dimicans, astino dux Carthaginiensium occiderat, corpus eius e tabernaculo suo amplo punere extulit: Nec dubitauit hostis exequias ipsie celebrare: tum imum vi Ioriamor apud deos ct apud homines minimum inuidia habituram fredes, cum plurimum humanitatis; habuisset. Quid de suinctio Criss ino loquar, cuius mansiue- iudine potenti Omi assectus ira at s gloria quatere non potuerunt'sadium Campanu ct hostilio benigni me domi sua exceperat, O adsuersa valetudine correpIu attenti via cura recreaverat: a quo post i avi nefariam Campanorum defectionem in acieiad pugnam proaocatus, cum o siribus corporis, ct animi virtute aliquato essetfuperion, monere ingratu . quam vincere maluit. Naqui azis inini demensi aut qno te praus cupiditas tranf-
199쪽
transiuersum rapit aram habes publica impietatefurere nis etiam prizata lapsius sueris unus tibi Romas noruin videlicet Quinctiae placet, in quosce se exerceas arma, cuius penatibus, honoris risi 'tudines et,
ct s lutem tuum debesi si me foedus adiicitia, di11bospitales fundia nostro singuini regiis peritoribus pilia
pignora, hostili certamine congredi Iccum veta; cui n-eriain si in concurseu in exercituum fortuito umbonis mei impulseu prostratum agnouissem, applicatum iam
ceruicibus tuis mucrone reuocassem. Tuum ergo crimen
erit hospitem occidere doluisse: meum non erit hoste; οίci pes. Proinde alium, qua occidas, dexteram quaere, quoniam mea te struare die icit. Dediti trique calesie numen debitum exitum: sqo: idem in eo Proelio Baditu obtruncatus est, uinctiis insigni pugna clarus euasit. Age, M. Marcelli clementia: quam clarum qi aliis memorabile exemplum baberi debet qui capsis ast 0, A. V. racusis in arce earum constitit, ri urbis modo opulextissima, timc a ficta, fortunam ex alto cernerer Ceteri ni castum ei lugubrem intuens, fierem cohiberenzn
potuit ; qnem si quis ignarus vir aspexisset, alterita victoriam ese credidi siet. Ita, Syracusina ciuitas in maxima clade tua aliquid admistunt gratulationis ha
buisti: quia si tibi incolumem flare fra non est, leniter
Jb tam mansiueto pictore cecidisti. Q. pero Metellus Celtiberici in II 'unia gerens v bellam, cum urbem Centobricam obsideret, ct iam ad- . mota machin partem muri qeta sola conuelli poterat, desecturus videretur humanitatem propinqua victoria L. Flor praetulit. Nam cum B.eihogenis filios qui ad eum trans ierar, Centobricestes machinai ibus obieci sint ne pueri
200쪽
quam qui et ipseReihogem negabat esse impedi vento, quom tuu ea iam per exitum singuinis sui expugnationem perageret ab Osuione cliti est. Quo quidem
iam Clementis dio . etsi non τnilis stultatis moenia o-; ani vi tamen Celtiberaum Vrbirem animos cepi R. ess ti se ut a redigendas eia in ditionem populι Rom. nou
mauu hi obsi ionibus opus esset. oricam quoque post xjoris humanitas Jeciose la
te que patuit Expi natae enim Carthagine, circa Sicilia ciuita: es literab misit, ut ornamensa temploru tuorum a P u rapta,per legatos reιuperarent, iura prisii-ns herib s reponenda curarent. An cium styi pariter atque hominibus asceptum.
Huic facto par ei uidem aut humanitas. s quaestore 6 suo hasta pubiectos captiuos vendente puer eximia fo ma O liberalis habitus imissus est De quo u explorasse=
b umidantes orbum relicium a Patre educatum apud at unculum Massansam, eo ignorante immaturam adiuer ab Rumanos ingressam militiaim errori istius veniam dandam ct amicitia regodissimi pop. Rom. debitam venerationem tribusndam existimauit. Itaque puerum annulo, fibulat aurea se tunica laticlauia, B: panoque sugi lo,o ornato equo donatum datis quietam prosequerentur eqVitibus ad Maganisam remisis. Eos igitur victoria maximos fluctus rati Romani d3s templorum ornamίnta, regibus sanguinem suum restituere.
L. etiam Paulli in tali genere laudis memoria apprehcndenda es. Qui chm Persen, parui temporis momento captiuum ex rege,ad se adduci audisset occurrit ei Romani imperi, decoratus ornamentis: Conas umi, ra pro Eber extra manu alleuams, o Graco T