Introductiones in Aristotelis libros naturales

발행: 1492년

분량: 618페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

o a non igil moues quic*.Et et uelocissimu nsit assequali tam

dissimu ita palam fit. Sit avelocissimu.b tardissimum. e bspacium .in cuius vacii termino c locetur a et i medio b: H. b b dimidio inacio ancedat.et incipiant a et b simul d versus moueri.Cu a peruenerit i signu medium: iam b ab eode recessit sit fili moueri possibile est et est pcedens in alio quopiam signo .ad quod cum pueniat Miterum b recessit et i lio signo antecedit.et ita lamper fiet ut pari ratione tardinsimum ratam fugiens ne assequi viim possit velocis simu ilis ludat.Et hanc ratione Teno innata bucca et ore Tragico Achillem personat. CSed diluitur. Velocissimulardiffiis mo aliquado piungitur. neq3 est ut Teno suspicas lania per tardissimu:signum reliquisse in aliquo alio precedes:cii vel ocissimu ad signit puenerit. asta taetsi a i eqli tempe plura inacia poteria no utraseat Φ b:ptrasit in maiora .ut si duplo veloci' duplus si triplo triplu. Unde fit ut in aliquo spacusignoripa aliquado piunctii iri oporteat. Et hec a pina roe differt et in ea Teno spactu partes in dimidiae et infiniti potentia:vt ifinitis actu uti f. et binc sua cognoscit pendere solutio. In hac o falsa oppo:r motuu oportione et ex motuuvera i spactio a portione hec diluitur ratio: et Tenonis ut vocat AchilleF. CTercia.quicquid spactu sibi equale obtinet . quiescit.Atqui sagitta que o ssime ferri uides: collatinue spacium sibi eqle obtinet. sagitta igitur illa et qcumferri vident eade roe quiesciit. Q quioante hui' patre

a imoueri:sint.3 magnitudies a alb b c ciet magnitudie melob b citate pares:directe alia supra alia3 iacetes .eta a continue c e moueat ad dextram:et simul b b p nitaturuersus leua3 et c c quiescat et i mobilis plaueret.accidet eode tempore eade eta a ci equalia inacia a movete et quiescente ee pertransita Ram 7 quo tempore ut d e:spacium c c ab a a mouente pertransitu est:eos tu e et b b eqle inactu piransitu e a c e spacio descen----- te. Et no modo hoc icomodi s tum ' ide Nus sibi Oi ee daptu. Raesto indiaaa directe supra cccietbbbforis in deVtera ut b primu sub ultimo sit a. Et cotra nitant modo me' dictoaaa et bbb: quiescente et immobili perseuerante ccc icii a primu stat cu medio c: a primit stat cu b prio et i eodye ut d 'aaa errasit diciti ccc et totii bbb duplu didio m ,

142쪽

ntuero Me mobile in medio teporis transit dimidia: et i dupla tue transu duplumaeffectum est us ut m a a a in tue o stransit dimidiu: Om sit dimidiu. et M transit in eode duplus: sit duplum.et vim ad sevim esse duplum.gDec arguistia statim dissolubilis e. Ma equale spatiu i equali tae a movete et quiescente pertrasitum G no posse:et ine i dimidio teporis abire inacii dimidiu3: r i duplo Ne duplum intelligurur spatiis si pei transeundoino cosimili mo se bimibus. plint aure Meno ea ad inacia alim quiescta et alte* motu. viis i ream hanc ob cam icidit descriptioneaneq3 reputanisa sunt ut ea adducit atq3 applicaoincomoda.Cr ita demutatioe frem piradictione adducis. Si alido mutari ponsit de Victorio in Victorium vi de no albo i album: in neutro extremo* existit. quare neque erit album neq3 no albumtet inter 'dictoria dabis medium s e Nossibile. Illo erit igρ talis mutatioullaCG 4ppia muta de no albo i albu esto in neutro extremou simpla existat:n 3 simpD et frem toia sit no album neque simpli album: ex hoc no idcirco sequitur non esse album nem non album:imo semo ait ictoriog:

verificabis. nam cum plus partium hebit non album dicerno album: etsi non orio sit no assim neque ouio albii. CSexta de orbiculari motu Si quid orbiculari motu inquit)m ueri posueris:accidit idipsum simul et eos iue et moueri et quiescerealiam vim ex posito moueri cocedes:et ramen culit continue frem se totum in eode spatio:non mouebitideis stet igr et simul.quare nichil circulo et sphera moueri contiget. si falsum est circulu spberaq3 cum in circulo aut labera mouetur si mret quiescere. Ram tametsi cotinue esset i eadem lauricie et spatio: sue tamen partes cotinue spacium demutant:et in altero existunt.ut a b interioris circuli pars qest cum a b exterioris: interiori circulo c versus moto non amplius cum a b iacebit:sed eum b e ut a sit simul cu b aut alia quacum parteist a b aliis correspondeat signis. R 3 id plane verum est sem totum circulum in eode inacio eriimo si notas et signa aspexerimus cotinue i altero toto spacio et circulo esse videbimus. ut umoto a vin3 b: circulus in reri a d est in spacio et circulo b etqui prius erat in circulo a d.in vero a d circulus et b e diuersi sunt et non iidem: nisi

roue ut homo et bomo musicus. Non igρ efficere possit ut

143쪽

simul quiescat et moueatur .nem quidemst moueatur scdue partes:quiescat vero secundum rotum. Secundi cap.note. Caperfectalconueniensi apta.CInfinitum infinitum se

cundo .si utari terminat me. Ecundum cap. corinet duas coclusiOes.qtuor ra

s tiones ad prima. s apiria clusio.Imytibile non Mnisi sc6m accides mutari cotingit. si diuisibile voco quod stam qualitate e in tibile ut puncru. quod4dedico no per se mutari posse ' per accides. queadmodii se dente in naui ad motu nauis moueri dicim':et moto corpore: eius utem ut anima se accidens moueri. Ita et punctu paccidens mouet ad motu eius cui accidit .Est et alius unumot' qui sc63 mobilis quatitatis Ptes atteditur.quo de nointelligimus. Ra ii ultu mot' inter se alii sunt et pleriique lose differetes et a toti ' motu:quod liquidissime cernis i ipbera.7Ram indere partium circa eius cardines et polos e lenta motus tarditas: circa uero diuisorem circulum ediuersis celer volucritas.Sed vi quod di mus manifestius euadat:tales adducim rationea si prima qasi imptibile mutaretur generareturi corrupereflalteraretur aut freni sp cium ferretur. Ron em frem augmentu aut decrementum

d mutareturicui nulla vel fingi potest magnitudo mutes is G imptibile si possibile est ex a c in c b in tempore d.Aut ipsu

in tempore d erit in c b:et tunc ipsum mutatum erit.et conscinget ipsum moueri ubi iam mutatum est But est in a ctunc accidet ipsum quiescere. et non moueri. positu3 est emante motum ipsum esse in a c.Sut partim in a c et c b locaσe bis: quod iterum non valebis .quia quod impartibile posuisti iam faceres partibile. non igitur impartibile mutabitur CE modus quo ipm moueri effingas O nius est acti tempu5 ex nunc indiuiduis costaret.Et cu3 in quolib3 m

M tarum essetnmotus ex momentis conflatus euaderet et non ante omne mutatum anteiret motus et magnitudo ex insescabilibus esset et multa talia sequerens incomoda. Dec astrem impossibilia. Ron igie mutabitur impartibile. tia .et secundii locum non moueatur. Istam quicquid in spacio fertur:vt prius se minus et equale in maius abeat nece se est.Non autem minus se prius abibit impartibile. anam

144쪽

4 VI o

im tibili minus esse Volsime est. Relinquit igitur ut sibi

equale quare si concit sust linea motu: punctu puncto conis iunctu/νximiique est:et linea ex imptibilib* co posita abibit Esset em imptibile cotinue sibi equali coniunctu.hoc aut impossibile quare et in tibile per se moueri. LQuarta.ω3imptibile in tue pertrasiret sibi equale: cu oine lepus diuisibile sit et miti 'minori Ne abeas in medietate illius viis abibit minus. dabitur igρ imptibili et equali miti' et q6 in tibile est otietur ut et tempus .aut it relabimur in hoc ut non in me:sed in nuc Homo et imptibili mouerit agitariq3 posilit. Ratu igρ e ipm per se haudq* moueri posse. CScsa. nulla mutationu innita e. si Ram definitis continet termis:infinitii no est. Qis aut mutatio certis limitib et terminis contera e gnatiois em et corruptiois linini sui esse et noesse/Hugmentitum cuiusq3 χ63 a priam eius natura perfecta magnitudo diminutidis:buic opposito mo facta distra cito alteratiois: ria aut que pirarisu functione retineant et que quodamo sunt pirarias et motiis frem locu pleriique termini cotrarii vi sursum et deorsum. Sed hoc no in Oibus vim eande retinet: ut in iis que circulo agunt .ltanc tamen mutatione et finita esse hac usi roile olidimus. quod impossibile est esse motu et moueri Nossibile est. vi ins sectu esse noponipossibile e secari et q6 vossibile e factu eeapossibile est fieri.Rid motus innitus:face'ee no pol .nul Tigρ innit*.Et si celestiu corpou magnitudine motuu specias: statim finistos esse apprehendis Si vero ad t*us:cu decursa magni tudine semper similes regenerentiintelligis in infinitu i inpore abire.s ieri etia potest ut post generatione sit augmentatio:s st qua alteratio:post qua it generatio aut quavoles alia mutatio .et ita senio ut senip sit motus. Ron tamen xpter id erit unus et infinit motus. Flam ex tam variis misoeil viiii conflatur Sed qui tepus infinitu sibi aptet et que tota temporis series trabad nullus nisi circularis esse potissit de hoc hactenus dictum sufficiat.

145쪽

3 M net duos tractat . 'rimus tria cap. primu ptinet duas cos clusiones.duas roes ad prima.et duas ad lassa3.gapria pclusio.Qnie s mouer ut i ab alio moueas necesse e.si prio qr cu asti id ab Marinseco moueas et mouedi plicipium extra ipm cognoscit:matii festu e ab alio moueri. Est vero ab extriseconomouear:vim intra se latente et moriaeuam retinetua q et imm mouetur. Nutare em Midd a seipso moueri da nullu exteri moues appareat: Minde est atq3 si putes si a c mouet c.b m te lateat a b a stipo moueri:imo et c b a seipso.Qmne igitur quod mouetur ab altero moueatur necesse est.CEcbo mostratum est ome s moues aliis A bile esse oportere.Si igit quic* testu a seipo moueres:et totum a seipo et partes a Dipsis mouerens .ag si a seipis in uerentivna quiescente alteram quiescere nos esset. necesse.b At v ero pipanifestu3 est una parte mobris ut a c quiescens te: et c b quiescere:imo et a b. Alioquin in moueatur posse tu sit a seipo hoc est a se primum moueri: a c limul staret etc moueretur quod est impossib&.emne igis quod moves ab alio moueri necesse est.quod em a seipo mouetur:nullo pacto altero pausante ip3 quiescere necesse si pausat adirero pausante ut de toto euenit pausante parto ab altero moueri est necesse. Et bec ratio de motu frem locu potissis inu sumpta est.CScsa coclusio. Cu ab exteriore mouente v mobile q6cuque moueat: quod moves ab altero mouere itidem moueat hoc in infinitu abire impossibre est. si primo quia quicquid ita mouebif:in loco esse necesse est.In locis autem non abitur in infinitum. Stabitur igitur tandem in aliquo:quo uide3 ab e eteriore mouente non amplius mouebitur. CEcdo si bunc in modum abitur in infinitii: sit gitur a motum ab exteriore mouente b. et b ddem a c.et cis isto d.et hoc pacto in infinitu evadat. quia simul sui maiuens et quod movet cum mouebitur a mouebis b. et cu mouebitur b:pariter et c. erit igitur simul motus a et b et c et uniuscuiusq3 reliquo*.Sit igitur e motus a.et f motus b. et g motus c.et D motusi ipsius o.et sit li tempus motus a. quia e motus a determinat' et finit' e ut mobile vi et tpus κ

146쪽

finitum erit.et in eodem tempore mouetur a et b et c et una quodq3 reliquo*un h igis tempe finito simi cum a:et b et c et unuquodque reliquo* mouebutur. Accidit igit a b c d mobilia innita:motu e f g b i in finito tempe mouers.quo ei tempore a moueturiet reliqua omia consequerer se babeiistia que infinita sunt moueri concessa sunt.Doc aute impossibile. Et nichil refert vi motus a eqlis sit Hii maior aurminor motu b. et ita deinceps. nam senio abibit infinitus. Neq3 valeat si dixeris prius a batum esse infinitu magnitudine finito tempore moueri non posse: non aute numero et multitudine infinita: bic autem de multitudine infinitis agitur que finito tempe moueri nullum putabitur incomodii. Eos certe idem putamus incomodu.3Fla cu ea que hoc pacto moueretur mole corpusq3 habeat:cotiguasunt et se t gunt omnia:et magnitudinem infinita attollunt attiguam.

Quare idem fuerit acli intellexeris uno ex a b c d corinua magnitudinem edflatam: et eam motu infinito et tepore quidem finito moueri.quod est adductu impossibre. Non igie hac erat possibile. via possibili cocesso nullu accidit impossibile.Item et nichil refert tales motus vim motum gene rei aut specieiaut numero efficere.Eenere quide unu efficerent si alicuius unius generis essent. ut substarie ut quatitatis. et vim specie si in ea que eiusde3 sunt species euaderet. unum vero numero a mobile numero idem et id secundu quod fit motus et tempus numero idem. Secundi cap. te. g rimuxa xim. Tmolusimotus accidentalis. Ecundum cap.continet una coclusione et eius pros bationem. CConclusio. rimu moves novi gratia cuius sed unde motus: simul est cu motoc mismul ea dico inter que nullum intercipis mediu. Et certe idonii proximo mouenti et moto remune est.Quod pater. mmotus tres sunt species frem qualitatem:que augmentum et decrementu dici Osrem qualitatem ut alteratio:et sc63 locum que est lino et frem locu mutatio Et inter auges a trismum et auctum nichil interiacet. fit efii aliquo adueniente Req3 inter minuens et diminutu. nam fit clicuius substra. ctione. Rem inter x tame alterans et alteratu quod in sinosum speciebus facile est intueri. Ea quippe que alterator

147쪽

levitasigrauitas molliti est tmrmestraritas/delisitasti, media et cetera similia quo* sensus et frena bee corispus a corpore differre dicere solemus At oim testu agentia Oxima tangiit passa ta Vine sonans sono colorans coloratu dulcorans aut amaricans dulcoratu aut amaricatu:etua in celis.Et quot modis inata patiunt:tot modis et aiata pati reperiunt.Rt boc no conuerti f.satiuntur naq3 et alteratur alata frem sensum. no alis inaia et sensus expila.Item

freni sensibiles passiones si ut aueratioω.Hi cu quid scdmipsas patiar:uidem 'oia adinvice ptigua ut aere ad visibile corpus:q6 terminat ad lume.et lume advisum.Et ita de audibili gustabili/et lagibili. estis Oxime alteras orne: simulcti ipso alteram.de latione et sc63 locu mutatione 3t apumemoues simul cu moto existat ide euenit aflam ' a pncipio latrinseco moueat hoc statim notu est. cu inter ipm et motum

nultu queat assignari mediii. Ei aut ab extrinseco pii th: aut pelliturltrahit uebitur aut in giro torques Ad ho p em

quatuorvilii pulsione/tractionesvectione vertigine:et cetos ab e rinseco motus factos reducimus oes.At verooxime pellens trahens vehensiaut vertigine torques simul est cupulso tracto vectosaut vertigine acto:vt int ipsaOuine pellentia et pultati res etia et tracta nullii hiet interceptu mediussistenim pulsio iseius mobilis ab se abiectio. cuius spes sunt impulsio:cu movens moto non deficit.et expulsio: cum eidem deficiat .et a lectioicum vel otior motus est Q nature lati competat. Tractio opposito fit modo. Est enim ad se aut propinqum alterum: factus motus cum trabens a tra

cis non sit separatu. cuius species sunt inspiratiot respiratio congregati olet similes. queadmodum expiratista iratio/sputiolsegregatio que sub pulsione continentur.Sectio aliquando motus est per jaccidens ut cum ad motum veheris in ipso aut supra ipsum feratur: aliquando fit pellendo: aliquando trabendo: et aliquando vertigine torquendo 'tin tribus aliis motibus vectionem reperire queas. Elerti,go 'o ex pulsu coponis et tractu. Est em cu mopes hac ore

pellit illaseo trabit. manifestu e igρ sume moues simreuecim moro. Tertii cap. nore.

148쪽

tione et habitudine sumunes.s materia maria ex qua et doliolaidis su 63.CEne Iereus . CPyramis figura corpeacui' iferior e suoficies: a q omes latales et ambietes suptiis cies una aut pres ad eun6 puctu sursu sui erecte. qui dem puerus Uyramidis Hex et con' dicis. Suplicies Vima a qua omes alie eriguno apyramidis balis nucupatur. Corporea pulcritudo e debita mebrorum comensuratio. CTurpitudo .o cotra:eo* inelegas et incocina comens ratio.CIncocinalnae icouemesacidebita. Caperinctio ritu cap.cotinet qtuor coclusiot officiu i nes.3 rdes ad pmata ad sc6M. et 2 ad.3. Curia coclusio.In formis figur lea* acceptoib' atq3 Duatotes no disistit altatio. Nrio D uidem altata ut rarefacta et calefacta eande seruare figura: et ea deperdere nulla re ac ita:ut sola pilii detractione aut sola alicui' deaditione. CScso.quod alteratu est materie nomen a pe reris nere videm' . et si sit es calefactu frigera au3 aut humera.ctu: semo es notamus. quod vero figuratu est posteacu figuram acceperiti ut es statuet Dymnidis aut lecti:no ampli materie nomen retinere sol 3 sed aut statuam aut syramistam lectus dicas aut statua mea Nyramis eneal aut lectus meus. alian e igit frem figuras aliatio. LTertio.Incoueniens est dicere res pus* existan alterari:vi cu stricius que admodu cu homo generas. Si res ipe simul cii priciunt ut cum dom' tectu sumit aut lateres)forma et figuram accipiunt. Ron igitur scdm formas et figuras est alteratio: quaes, renem frem earum acceptiones aut priuatio . CScssa. nem in corporis habitibus neq3 animi νprie alterationem locaueris.CIFIam corporei habitus in quadam a portione costrat aut dispropor me ut sanitas i calido*frigido* buidorumlet siccossi a portione quadam et temperameto. EGgritudo vero in eorum disproportione. Sic est et depulcritudine re turpitudine.Ht que sic in proportione cosistunt et disproportione secundum adaliquid sumuntur.secudu aut taliquid dictu est no esse motu.quare neque erit alteratio. Itide et almi dabit' ut virtutes et vicia sc63 ,portione aut discrepantiam sumuntur. Est enim virtus in mediocritate

et equalitate quadam locata. Eicia vero in dissonantia er

149쪽

inequalitate ut in s abundantia aut derectu sitas pficitur aut si ficitur non idcircosprie alterari dicis: ut neque domu3 cui fundamentu lacu aut q integie alterari dicis.neq3 circulum dicis alterari qm fiat Φmaxime natura pol man me et sectissime circulus.Rt virtutes potius suntufectiones ut gnationes quedam.et vicia ea* labes et corruptele.no igρ i corporis hitibus aut ait: a paealteratio locanda est.QI vero viri' animi sit ipassibilitas quedaeminiacia vero passibilitas ei piraria QM Ois vinus moralis citaca delectationes ac tristicias et alias animi plumarioes moderandas uerses aut actu aut meorial aut spe: indaginis est alterius discipline. CTertia intellective piis bitus altera, stiones no sunt. Capri mo qr uellective piis bitus ut scietiasrem Maliquid sumi vidctur. CScso.uniuersalis ex quisbus scie nascunt ex pticularibus e vitentia notis colligunt et actus ii qui ad intelleau ptinent nullo motu nullam altatione egent: ut qui tyali planctione no parent. Quietudiueeth et residerea ala sciens fit et prudens. Duius signu est dormiesfebriusIegrotans infans et senex qui ob motuu pturbatione ab usu scientie prepediunt:qum 'cessantib'ut in qui te quodamodo et residerea ad seie coiit latione evehuntur apri.Et inuis extante inueteq3 ine intelligam' et coni leo muri*pterea arbitrandii no est nos intelligere aut contemplari in ine. Simile em esset acti dicam ' aspectione et tacta heri in iste: cu αβ singulo quom mometo nullo istis intues niete beneficio res ipse se tangat manifestu est i hituit intellective partis animi no esse alteratioes. CQuarta solum sc63 sensibiles qualitatera prie sumeda alterstio e galla neq3 frem hirus nec per ide freni dispositiones et pote smeq3 frem formas et figurasa pue sumunt alterationes.relinquiit igitur solu sumende stam qualitates sensibiles.

Mi tractatus note.

sphera. CSiriuocalque eiusdem sunt nature. CEqui uocasque sunt diuerse.CEqui uocail Domonyma. C pro remald in eodei gne sura rimo et quasi similiasiSusceptiuu Iest quod no alterius rone recipit. CQuovero quod alterae raσtione mediateque altare suscipit.

150쪽

liu pditiones post priina uni' qstionis solutios nem post scdam. CQuestio.An omis more olo motui penes velox et tardii coparad' existat: Caprima coclusio.no omis mot' omi motui coparabilis existit.C rinio quia si omis omni oparabilis est: vi eque uelox dicat quod in e i tempore moves erit mot 'circularis alicui motui recto equalis: et aliqs maioriet alido minor.hoc quie ee non potest. Duomodo em erit circulus recte eqlis: CSeis cudo quia si eque velox dicat quod in eqli tempe moueturcu in eqli tempore alidd feras et ali4d alteres erit quedam alteratio loci mutationi eqlis.quod si ita esset: et pallio eqis lis edi inacio et logituduit: et hec maiorthecuero minor bocaute ee non pol ut neque recte circulus eqllo. quare neque atteratio loci mutationi copabilis. 4Reque valet si dirueris q6 circulo mouet veloci' aut tardius moueri oportere: eo q6sc63 rectum fertur:quia si velocius aut tardi': g et eqliter ut si b circulo tor tur in tempore ari c recto ferat i partea:et idcirco dixeris motu b velocitate minore, c vero maiorem. Ros vero dicim' motu circulare neque velociore neq3 tardiorem, maioremtaut minore recto. Ra oporteret circuisium et rectu esse compabilia sc6m maius mili tet eqle.

em id velocius quod in eqli rue inaciu3 ycurrit maius.et id tardius quod in equali pertransit mm .Et circularis moutus spatiu circulus est:et recti rectu.At qui crederet mot' esse equeveloces * eqli tempore absoluansluctoriores qui minori tardiores qui maiori nichil aliud est Φ si credas itate ambul strem eque ve ociter aut velocius currente moueri imo et currentem tardius:si pluri tempore currat. CCo parabiliu quatuor coditiones. Curima. omia n, oca sunt coparabilia.ut augmetatio augmetatoil diminutio disnutionualbefactio albefactioni et ira in ceteris.IRo aute eo qui uoca ut vinii non e stilo acutius:aut i fidibuspostrema Chorda. quia acuties et vino et acuties in stilo et Chorda eis quivoca e.et magis allatio et loci mutatio tande Mut sivini acuties nodicatur penetratu velocior aut tardior acumine stili:multo miti' dicer altatio velocior aut tardior loci mum

lilii

SEARCH

MENU NAVIGATION