Introductiones in Aristotelis libros naturales

발행: 1492년

분량: 618페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

361쪽

Ibrum cap. quarti meteoro

rem Aristotelis te. CTerminati csdiu dissolutionem impediuntsi permutat generant et corrumpuntiet alterantCloumectant: π est calidum coagulata funditi et frigidii a calido coadunata is . uecuq3 enim frigido concrescuntacalido soluunta cotra: quecunq3 calido concreta sumsoluunt et frigido iquata enim e fusa:bumida es videntur. Coagulata autem et concretavidentur esse sicca.Et multis etiam aliis modis humectant atq3 siccauigSimplex generatio dicis: pro qu1to ea ex proportione qualitatum simpliciu corpo* prouenire conspderamus. Raturalis quide:* nature seriem ordiatam seruet.Itidem et corruptio. cIgniri aeri aqualterra: igneal

et vici liber meteororum arsis in 'stotelis quatuor continet tractatus. orimus tria cap. Dri, mum nouem conclusiones.duas ratioq nes ad primam. et quatuor correlaria ad tertiam. C prima conclusio.quatuor qualitatum que principia sunt et differentie elementorum ut alio loco determinatum est:et secundum quarucosugationes quaternarius elemento* sumitur numerus: due calidum sc3 et frigidum active sunt: due vero humidu3

et siccum passi uesim calidum et frigidum activa sint et humidum et siccum passiua:ex bis primo potest esse manifestucr calida et frigidu terminaticopulant et omniant. et tam bomogenea o Deterogenea:nunc bumectantinunc siccatinue mollificantinuncuero cogunt et indurant. hec aurem sui asgere.Et humidum et siccu terminauti copulano amulanti humescunt/siccantimouificanticogunturq3 atq3 durantur.

bec aut sustinere: est pati.Sunt igie calidii et frigida agens tia: humiduvero et siccum patientia .gSecundo boc ide ex eorum diffinitioibus est manifestst. Ra calidu est q6 disgressat Deterogenea et co gregat momogenea. misgregare autem Deterogenea et que diuersi sunt generis:et similit coMgregare ea que sunt eiusdem tribus et generia est agere Er

362쪽

frigidum est spino congregat et Peterogenea et Pomogenea. Sunr igitur agentia calidum et frigidum. Et humidum est quod facile alieno terminabile est termino. Siccum uero contra:quod alieno difficile terminaturi clauditurue termino.Terminari autem pati est Eunt igitur humidum et siccum passiva. Est itaq3 manifestum barum quatuor qualitatum:secundum quas et quarum rabinationes: sumitur differenti alnumerusque elementorum: duas calidu3 et frigidum activas esse .et duas humidum et siccum ee pasi si uas .graecunda.simplex et naturalis generatio: cui naturalis corruptio opposita est: barum qualitatum est opus. Canam ita et animali alet plante et ipsorum partes geneoranturαum enim de qualitates:ration Icontemperam tumq3uniuscuiusq3 nature aptum: in subiecta materia misbeant:ab hisceuirtutibus simplexlet naturalis proficiscitur generatio. Ab bis quidem agendo: ab illis autem pati edo. vermutant enim et generant calidum et frigidum:cst m. teriam obtineant.Cum vero partim non obtineant:incoctio indigestioq3 fit quedam. Est igitur simplex et naturalis ge neratio:hau qualitatum opusCTertia simplici et naturali uniuscuiusque rei generationi: maxime et comune cotrariu3 putrefactio existit Catam ess secundu naturam corruptio hacula procedit:quod senectusetvetustas osteduitanusq3 enim natura costans:putredine finem suu3 consequitur:nisi violentia corrumpar Eit nichil prohibet et carnemlet os/ etvniaquodq3 putribiliu comburi: et hoc pacto sine putres ctione corrumpi:que suapte natura: trefactione suu fine3Φ nancisci nata suntWprimum correlariu bine fit ut si putrescunt:primo humida appeandi et deinde sicea viam copositu his terminatu erat:terminantib'4de calido et frigido.eum autem corruptio sitique terminane suis terminantib' obuisnere incipiunt:et humidum suo quoquo pacto continete superato se dissociatiquod dissociatu facile resolubile tando siceum relinquit.Et cum secundum partem composisu p trescinhec putrefactio:particularis et secundum partem dicitur. um autem simpliciter et totum putrescit:et ea putres factio:simpliciter et tota dicatur CSecundum ex his item notum esse potest:omnia preter ignem quodammodo putrescere posse. Etenim et aedet aqualet terra putrescunt. De P

363쪽

eetio autem immis:nulla surgit ambiguitas. Ignis aut

solus non putresciti. cum maxime activus sit elut aliorstforma. Berenimiet aqualet terraad ipsum sese habent hi na teria. At putrefactio: a qualitatibus passivis nascitur. Esterum putrefactio: in uniuscuiusq3 humidoxprie et secundunaturam caliditatis consumptio: ab e i tranea caliditate ut ambientis et circundata tis facta. CT eruum. it iterum ut si propria frigiditas cum dumido:putremctionis:communis causa babeatur. Ram quod putrescit:proprie caliditatis indigentiam sustinet et defecti iiii. ne autem tale frigidii: et interna eoualentior frigiditas habetur. Et si quid natiui caloris residui fueritae eterminat:aut extere circundatis caliditati coadiuuat. Cum humido igitur propria frigiditas: putrefacnonio cois causa habeturCQuartu.quaa pter de Tmum aduenit: ut sicciora tandem evadant putrefacta omι nia fiantq3 deniq3 fimus/puluislatM terra. 4Ram proprio exbalato calido: proprium et secundum naturam evaporat humidum. 4Ron enim nativus calor adest:ipsum retinen .imo vero ipsa secundum naturam caliditas: expirare coa incta ipsum secum rapitltrabitq3. Rimirum igitur si putrefactum: proprio et consumpto calido et humido: siccum ma inneat:et fimust puluis et terra tandem euadatCQuarta res minus in frigore ae estu putrescere solent. CHam in frigo revi tempore brume:paucus in ambiente aut aere aut aqua calorinexistit.quare propriam caliditatem eoru que tabenscere possun consumere non val3:sine quo putrefactio nulla parari potest. In estu aut vi estiuo tempore: multus in continete:calor habetur: huiusmodi dissolutionis faciende potens. Res igitur in frigore t estu et non ab re qui dei minus putrescere solent L Quinta.que a frigido concretat 'coagulataq3 sunt:missus putria fiunt.CHambec nimia frigiditate:circundantis ut aeris debiliorem calorem obtiis nere non sinunt. si autem non obtinet: co Nora putredinem non admittunt. H inus itaq3 talia rutrescunt. LE za.q6 natura femi deIcalentisq3 sit nature:minus item putrescit. si viam internus ille et nativus calor qui humidum terminat:valentior est o quem circundantis exterior et ad exi .riora trabensrdissipare sufficiat.minus igitur quod talem

erit putrescir.KSeptima. que fluunt et q mora i agitatam

364쪽

ra IIII

sunt eminus putredinis contagionem sentiunt Clioe enim ideo est:* circundantis caloris minor fiat impressio:* posis sit calor: qui internus propriusque habes. motus enim:exterou impssiones impotentiores efficitaue igit fluuntret quemota agitatave sirin minus dandi labem sentiunt gQetaua

eadem quoq3 de causa:maiora minoribus minus putreflui. CRam maio* maior proprius caloriet propriuin frig' baisbeturiquequide calorem idcirco circunstantis corporis virtutes:minus obtinere quem. Et in minoribus: proprius calor minor est: et quem externa facilius oblieat caliditasmerito igit maiora minoribus:minus putrescunt Et Dac de camare secundum ute diuisum:cito putrescit: totum aute3 pulΦMalis nature apta naturali si et propria: costare facit segreis ciata:gigniturque aiat. Secundi cap.note.

g 'epansistinaturatiosis plasis elixatio.s Sptelista sati. Tomotes cruditas et q pepansi opponis)imaturatio Sut Nerea due incoctiones:ineti eatro opposita Epseli et inaffatio que oppona optestsi pro uminaturale sit umidum et siccumnaturale: uniuscuiusq3 mixto* natur c materia dicunt. P natura ex elemento cote amentis: secundum materia oia gignantur mixta.Et cum materie sit patitsitque compositum ex calidorumi frigidorum/ bumidorum/et siccorum contemperamentis pariter coalitum:quor: duoealidum et frigidum:potissimu sunt ad agendum: et duo huis indum et siccii ad patiendum. Dinc potius humidum et siecumuniscuiusq3 mi unatura materia dicuntur conrepeis ramentaq3 passi CApostematrecollectio.grecu est. Hos huiusmodi inuno loco humoriam recollectione agglobationemq3: panos etvomicao nominamus. Ecundum cap. tinerena coctone.duas diffinitias neo:eau declarationea:et unu correlariu post prime

declaratione gC6cro digestiolpet indigestiois species determinande sunt Criam ea de minare expedit:4 disree Meo calidu sc3 et frigida in nata costatib' humidis et siccis opact.at digestionem operanturet indigestioneni Est ei digestio calidi inligestio autem frigidi. Digestionis igitaturet indigestionis determinade sui species. Et digestionis

365쪽

species sunt tres:maturatiotelixatio assatis. Et indigestis nis tres opposite:cruditasti elixatiotet lassatio. Et apta nohabemus nomina quibus ipsas nominare possimus: sed qdam similitudie trabenda sunt hec ad omnes digestionu et indigestionu3 species: tum in his que artet tum que natura fiunt si rima diffinitio digestio est a naturali calido:i op i. positis passivis obtinendo:facta ofectio .l ec enim passiua 'humidii sc3 et siccu:uniuscuiusq3 mi op a pria inuentutur: ipsoruque natura sunt materia. Cum eni digestu fuerit: ufectu iam factu est. Et talis pfectionis pncipiummatura lis eripria existit caliditas:tametsi ab exteriusvi alimetinvi balneo:auxilium pleri 3 sumat et pendicet:precipuu raismen est qne inina possides caliditas. Et huius digestionis: natura species et substantia finis est:vtunuquodque tale sit:

quale optime natura sit natum:aut maturumcoctu aut missium.tunc enim utile est et digestum dicimus. ueadmoduniustum digestum dicimus:cum reces resederint: et propria obtineat caliditas.Et panoslapostemataq3 matura: cu saanies simul consistat proprio congregante calido: quales sutet lachrime cum ex oculorum lippitudine inspissantur/demisanturq3 ut limus. Et est quia proprium humidum obtin tur a naturali calido:que Φdiu nature rationemi et cotemperamentum seruant:hoc euenitC Correlarium. Minc euenituistine sedimentategestiones et omnino corporee superfluitates:que digeste apparent: sanitatis sint signa. Appas rent enim digeste cum pria calorem iam in iminato bumido atm sicco obtinere insinuent.Tunc enim costant: et crassiora et calidiora sunt. Tale emn efficit laudabilius cali , dum siccius crassius meliorisq3 molis. Superfluum e vim et innaturale resoluit humidum .Eed quid digestio sinsatis/apprimeq3 dictum est. CSecunda diffinitio. Indige i stio est imperfectio ob indigentiam proprie caliditatis:i oppositis passivis proueniens. Et certe ubi proprie caliditastis indigentia fuerinfrigiditas est.Erit iraq3 idigestio a frigiditate in humido et sicco: que uniuscuiusque mixtorrum nastura materia sunt. Sed quid digestio et quid indigestio lastis dictum est: nunc aut in earum speciest quid unaquem e rum sit ei sequamur. Terrii cap. note.

366쪽

m IIII

CHulieociu/qs coquinaria arte ad escam aqua mollitur digeriturq3. CSerum / aqua lactis. Tinee rotunde/vermes 4 in Malisi aluo gignunt.

Ertium cap. cotinet sex diffinitioes:em declaratiot nes.vnu correlariu ad pnia. qtuor ad sci arn. unam is ad quartaet duas ad 4ntam L Drima diffinitiomaturatio est digestio circa fructuum alimenta:et ipsos fruct facta:que tunc illacta babes: cum semina que aut folliculia aut pulpa:circunctusa tenens talia sint ut ex ipsis alido Mevegetib 'ipsis:gigni possit.Est ei digestio psectio queda3t et alia afecta dicimus: q qtia sunt: alia quedam efficere pis. Et illa circa fructus maturatio a naturali coples calido Dicunt et alia multa matura:quadam translatione ad bac maturatiois spes. δ apta nota nobis no succurrat 4bus ipa uocemus: Ut apostemata matura ditricii consistit sanieo: et a naturali obtinente calido naturalis humidi facta est dige ostio.Cum enim calidum obtinet:ipsum coissistere facit. Nerminalmon obtinens aut terminare ipossibile est: Et cu boepacto maturant ex magis spumosis et aereis fiunt asta: et ex aqueis terrealmo eq3 consistui. alor enim aereas et subtiliora resoluit et humiditate supfluam:propria3 autet terrestria retines terminat et consistere facit ducitq3 in naturami 9 CCorrelariu hine ola maturatione sustinentia:ex subtilio io ribus grossiora facta sunt CSecunda cruditas maturatios contraria est:et est circa fructuum alimenta et fruct' ipsos: ii quedam indigestioC Drimum correlarium.binc fit ut ima ruri fructus spumositaquosi aututrumque simul existant Ma x ipso* intermia est humiditas CSecundum ni etiamur eruditas implactio sit quedam. Ram maturatio quedam plascuo est.erit igitur cruditas ei opposita quedam implactio. Et revera hec cruditatis imperfectio prouenit ex natiui caloria indigentia et in mensurationetitabitaq3 ad humidii H proportione:quorum neutro indiget maturum. Cicertium fit iterumut que sicco admixta non sunt: non maturescant. Ham que maturantur ingrotantur: bumida autem sine sicco ingrossantur minime.loinc aqua humidorum sola inrose sationem non sustinet. Et accidit cruditas:aut quia calidu3 paucum sinet frigidum multiim:aut quia humidum termis Φ nabile:sit multum. gQuartum quo fit etiam ut crudolum

367쪽

expressi humores: subtiles sint:et magis frigidi op calidue

uti et potui perparum apti et conuenientes.Et sicut inat retio multis modiis dicitur et ad multa transfertur: ita em ex cruditas. Srine enim animalium/expurgamemat et piruire crude dicuntur:* caliditas non obtineat: et Q una/pariis terq3 non constent. Et remotius minusq3 prope:later et laecruda dicuntur:* possibile sit illa a calore passa: permutari et consistere: ut industria fit et arte. Et sicut aqua matur tionem non admittit:ita neq3 cruditatem. Nam non ingralatur quMis forte quoquo pacto eli'tionem de qua nune agemus admittat.CTertia diffinitio. Eli datio est secudutotum ab humida circunstante calidi sate intermina)i inex, istentio humidi digestio. Quod enim elixoria spumosu aquumve fuerit:ab eo calore qui in humido existit coquiti moblitur digeriturq3.Queddem elim a frixis in hoc differunt: et frixa ab extrinseco calido patiuntur: ad se humidum inst frixa iacent rapiete et ipsum siccius aridiusque reddente: idcirco hic exterior humiditas trahitur. Eiurarum autem no ita est: sed oppositu3 euenit.IRam a caliditate exterioris bumidi:ipsorum interius trabitur humidum. Caprimum cor 6 retarium. Duapropter elixa m assa:siectora sunt Ham elixa humidum in seipsa non trabunt .aprevalet enim exterior caliditas et que foris est: ei que interior habetur. Si tame aliquando prevaluerit interior:ad seipsam utiq3 trahet.CSe πcundum . Euenit etiam vi non omne corpus sit elixabile. Ram illa in quibus pene nulla est humiditas:ut lapides et illa in quibus quidem est: sed ob grossitiem obtineri nequitvi sunt ligna:elixamem no sustinet.Eam autem sustinentqhumiditate participant:ab igne circunstante feruore in bumido existente bene passibili. Et elixationis nomen ad multa transferimus:quia nobis apta deficiant nomina. Eit ad aurum: virens lignum laciniustum et alia humida. rum quidem cum laterculo et sal et similibusq3 fusum : agente circunstante calido: in proprio digeritur humido atq3 depurgtur. et circunstans calidum a virentibus lignis: humore3 ad exteriora euocat.et mustum et lac ab euiore calim huσmorem in humido existentem permutanti patiunturq3 ali*quid quodstmodo vere elixans simile.Et borum non icem

368쪽

m IIII

finis est. in eorum hec ut vilicociat proprie elixa intad estam et eo* que translaticie dicunt:bec ut ddam baeda)ab sorbitiones sur.Dec ut apharmacaqo medicinas os nitari st etia elixari diculurjao salute existut:et alia pinua

is ad mlias et varias comoditates sus.CTertiit quaproptum quecunq3 humorem babentia grossiora/minora/grauiora: et bis cotraria subtiliora maiora leuiora: circinate tali αdo fiunt quoquo pacto sunt elixabilia. Dec enim segregante calido:grostiora fiuntvt caseuset buty* et minora et grais is uiora: becvero subtiliorast serum et ita de ceteris. gQuaristum hinc oleu fram seipsum elixabile non est.nam si purum fueriti no ingros atu minoratur ingrauescitiaut alio* q6αcunm patitur. Et de elixationeet propria et translaticia bee dicta sint.et nichil refert an artificio quoda pareturian natusci re pagatur instrumentis et opificio. Quarta diffinitio ineli ratio est indigestio elixationi contraria in interminato corporis humido:ob caloris circunstantis bumidi defectu proueniens Et iam diximusvbi caloris indigentia sit et dela clusullic frigiditatem adesse oportere. Et defectus ille diis gestionis proueni aut propter circundantis humidi frigi ditatem:aut propter elixabilis multitudinemαunc eni aciscidit circunstantia humidi caliditatem maiore3 esse lut no3i moueata. minoremvero int regulet et condigerat. CCorrelarium.hinc que inelixationem sustinent: eliris duriora cernuntur. Ram elitvorum bumida magis terminata sunt maeaesisque remollita.Et transfertur buiusmodi idigestio ad multa .sicut et elixati ovi ad metalla fluidatet animalia.Animais libus enim propter immoderatum exercitiu3 prouenitui calor ille resoluaturiendialetq3 digerens.Sed de elixatione et eius opposita indigestione:quid sint et ob quid eueniant:ba I ctenus Couinta diffinitio. Assatio digestio est a caliditate siccst et aliena facta. ut si quis quod elixabile est: non caliis do humido digerat: sed permutet et calido sicco ut igni perficiatur digestio:hocprofecto non elixum: sed assum esse dicitur. Quod si amplius quam oporteat calidi sicci sustineo at excessum:tunc dicitur adustum.et citius assatio elixatione consummatur: et assatio a caliditate sicca que acutior

33 est: fiat. εἰ Drimnni correlarium. Unde

369쪽

fit ut assorum:neteriora sicciora sint interioribus:eli eorum

autem contra:exteriora humidiora sint: interiorauero sicciora.viam assatorum partes propinquiores citius attingit et desiccat ignis: et exteriores poros costringit corrugavcoartatq3.binc humidum intus existens evaporare nequit:0 in

teri recodis: donec pori ipsi reclusi aprique fuerint si Stam 3 hac ne causa maiore idustria et manus artificis ope:quic* 'assari m eIixari magis eget.anam difficile est quic* allado

et exteriora et interiora regulariter incalescere. Semst enim

igniviciniora desiccantur citius. Et l3 elixatio et assatis adire liquido lacte conspiciantur: nichilominus cosimiles ne tura species habentur:sed innotate quidem sunt.Ars enim naturam imitatur.et alimenti in corpore digestis elixationi similis est. sit eni3 a corporis caliditate in humido.set indigestio alimentaris similis est ei' opposite indigestioni:et exterioris calidi defectu paritur. Et animalia ut Tinee rotude non generantur in ipsius digestionis loco ut aliqui puis tauerunt sed ex secretone facta et putrefacta in inferiore aluo.illic enim segregatum putrescit:sed quam ob causa alis dicendum est loco. Deinde genite ascendunt ad superiorem ventrem:qui locus est digestionis. Et ossium digestio similis est assationi:eorumvero indigestio eius opposite indigestioni. LSexta diffinitio. Inassatio indigestis est assationi contraria: ex defectu calidi sicci extrinseci in affabili proueniens.Sic enim se habet inassatio ad assationem: sicut inelixario ad elixationem et huic non est nomen impbsitum. Et accidit hic assationis defectus:aut propter exterioris ignis defectumaut quod ignivicarium sit:aut propter ipsius asesabilis humoris excessum.Tunc enim calor maior erit lut non moueat minor aure lut digerere sufficiat.Sed do maturatiot quid cruditastquid elixatis 4d ielixa /quid a attol quid inatatio satis dictum est

rinal p . tus note

370쪽

vi IIII

clusio.pamonii humidorum et sicco*: delima de sunt spesC Ha humidu et siccst:corpo*cipia sunt pathua:ex quib'mixta omia costant. et quecunque magIs humido natura yticipanti ea magis humidi natura passiones oricipabunt: que autem sicco:magis et sicci . et humidoru queda sunt actu humida:ut liquores. queda ivo potentia: et liquabile. Itide sicco* quedam sunt actu licca viliquabilia pust sint fusa queda vero potentia:vt eadem liquata Scta coclusio. Corpora mino*:ex humido et sic co sunt iminatasiviam humidii facile 'minabile est: siccus mina:ca est:siccum*o humido ut costet: et necocidat et defluat ca ensiit. Etut pauci absoluamus --3 alterivi gluteireabelantq3 naturale mimum ex humido et sicco queadae modu utvult in physicis Empedocles aque co glutinari arfarina.minor u igie corpora: Ge humido et sicco sui finiti ta DTertia coclusio.Termiata coryaminime sine aqua et terra cosistuntCHa elamento : Omiissime siccu drcle ira: humidu*o aqua.Terminans aute ola humido et sicco . vlo igie sine aqua et tra cosistunt corya sminata. Et qd plus fresrem porentia habuerit:magis frem ess evidebit:et mionus:videbis et minus.et q6 plus aque: magisvidebit aqueumsissiorret arist. ne euenit ut in ch et fra soluntatis reperiant et nota aere et igne. Ham hecpcipue inop co in sunt mallesimaria coclusio.mollities etdurities:fminatorum

corporu me sunt passiones Ram dccid ex humido et si coco Minatu est:d aut molle esse necesse est: duru quide si ias ' in iminatu. molle aut:si magis imi natu est bumsimedium seipsu secundu superficie .

et, u

SEARCH

MENU NAVIGATION