장음표시 사용
2쪽
In errariens Gymnasio Prosesseri Celeberrimo.
phandi rationem sepius commen- dare, o tu ortari, ut libros eius de natura legeres diligenter . hod ubi es a te factum, cum multa V ndere injs, quae veluti Democritea Delio quopiam natatore indigerent, me identDdem tanquam in eorum ti bone diutius etersatum a Telesi familiarem consuleb. , Ego igitur libenter 'obscura quacunque tib csen interpretrabar , σμώνcientium sese dubitationum scrupulos ex mebam quoadpoteram. Ita ad calcem, que operis cum legendo peruenisses, tam honoris e de eo loqui apisti,
et i sum ueteribusphilosophis anteferres. Scripsisti
3쪽
pue a m rogatus in eam philosophiam dubitationes tuas nonnulIis cluas ad relesium transimis. Ex eo eandidissse philosophus quanti tuum faceret iudicium, haud ι cur signfauit, eum dein eps sua scirpta ad tuum sensum crere non sit rauatus Cum igιtur libellum
eiusae mari ab ipseprimum editum,atque aliquibus ex ei demscriptis ad eandem rem p rtinentibus nactum,
dmus imprιmencum curarem patremis, ac patro
num,tium Patrici aptiorem inuenire me posse existiam urauas idcirco i summe comendare decreui Tu, si confianses, insummi uir Lude, ut te esse mihi, estnatura π consuetudo tu uadet, usust opustuli patrocinihmsuscipias libenter , ac tuam in eo tuendo non mulga= m eruditionem plaudentibus omnitus explic bis Fecis autem mim pergratum meis uerbis communem amicum, ac familiarem Franescum Mutum,
emtuum. Tel jpraeclarum propugnatorem ingeni eruditionis Lude ornatissimum salutaueris,meci ipsi nomine dixeris, cum ex ipsius beneficios rosque ex ist quos iam edo libellos fuerim nactus expe-ἱine ui Uaemidem ipse meliores, atque hos iusi
dem e qu loris nondum editos nobis eruar alti unde. Vale, ac mei mutuo memor esto, Patavio.
4쪽
Matre non propria natara salsem esse,sed dulcibus iis partibus a Sole in vapores actis i illia,siccas exhalationis commistione salsum esse factum, o perpetuo talefuisse Ari- soleti visum p. I.
Α Α inquit, istoteles,quiantiqniores adduxit, ut Mare uniuersum aquae principium, eccorpus est e exiitimaret M. .hhaee eli: Nam consentaneum videri po '
test, quoddam totius aqua corpus CL Text.S.se,quemadmodum,&aliorum elemen istorum moles coagmentata est,&prin ocipium, ob copiam, unde distributa mutatur,in alijs admiscetur ut ignis quidem in i iperolo isco;aeris a item copia in eo, qui est citra ignem;Terra corpus id, circa quod omnia haec sunt maniselle posita ex quo constat eadem ratione,de aqua,&jecersario inquirendum. Nul istum autem aluid tale collectum corpus, praeter maris valitia istem,ut caeterorum eIementorum,positum uidetur. Αmnium is enim nee collectu est, nec manet,sed ucluti quotidie gigna istur, semper conspicitur Mare igitur humidorum, di totius aquae principium ense,ob hanc dubitationem uisum est. Quocirca flumina non tantum in plum , sed ex eo fluere aliqui inquiunt: quod enim salsi me it, icoletur, fieri potabile is Huic autem dubitationi dubitatio altera opponitur quid istandem causa ,sit cur aqua haec simul stans,potabilis non sit, is
5쪽
d alia; si quidem totius aque principium estpcausa, inquit,
e t r. maris salsedinis propositam dubitratonem soluet,& efficiet, is ut primam de mari exi: timationem recte iecessario sumax, mus tum illam explican S: quoniam, inquit, aqua circa Terraciam, quemadmodum &circa cam aeris globus, circa huc, D qui dicitur ignis, obtenditur, Sol autem, hoc modo seratntiri obeamite cartam mutatio exiliat,&ortus,atque interitus; is id quod leuuissimum est, & dulcissimum quotidie entertur, , secernique, Din vanorem mutatum superiora petere uide, tur; illic autem rursus obfrigus concretum tertim desertur, Tς Q idque natura perpetuo faceres ut antea dictum est instituit. Iraque, initit, quod potabile est,&dulce, uniuersum ob leuitatem attollitur,'riod autem salsum est, praepondere subsi
di non in suo ipsius proprio loco etenim existimandum est,de hoc recte dubitatum esse;absurdum nanque est, nisi ali' quis aquae, ut ceterorum elementorum, sit locus, atque hanc messe solutionem is enim locus, in quo contineri mare cerni- ' mus, maris non est, sed potius qus Maris aute videtur,pr
Uitcrea quod pars salsa subsidit prepondere,dulcis uero, ac pora etabilis, obleuitatem attollitur . . apropter&flummam V e.Im locum omnia influunt, omnis aqua, que gignitur; in ' id enim, quod maxime cauum est,talemque terre locum ma-' re obtinet; sed alia pars uniuersa a Sole celeriter attollitur,a- Thit i ina linquitu Ob eam, que dicti' locum esse,& non maris; & quamobrem pars potabilis, pre- ter eam que fluit, occulta est; alia vero pars maneat;cur item T.χL , Mareaque potius sit rinis, quam principium, his a nobis tra, ditum sit. De eius autem salsedine, Mutrum perpetuo idemisit,an non fuerit, nec futurum sit, sed deficiet, dicendum est: hoc enim modo aliqui sentiunt;omnes quidem genitum eia, se uidentur fateri, si quidem & mundum uniuersum simul
nanque eius ortum faciunt quare constat, si uniuersum se
si piternum est, non aliter de mari existimandum esse ijscem, te, qui mare generant, eius salsedinis causa reddi minime Text. tr. potest. Nam si illius, qui terram ambibat, a Sole sublatus is est, humoris omnis residuum, Mare effectum est; necesse estis aqua illa, que in uaporem conuersa est, rursus aduenien is tricum eqcialis sit multitudo, iterum dulcescere. Si autem, terra admista, salsi saporis causa ponatur, ut quae saporibus illitis predita, in mare a fluminibus deseratur, absurdum ijs est,
6쪽
HI. q.ioque salsa non esse Satis porro exula se torno
tempore, es ueluti a principio salsum extiti se mare, demon ostr.itium. At non salsedinis itidem causam satis explicata in existimans Aristoteles si quidem, ut ipse ait, si dulcium absceli partium salsum fiat mare, ear .im accessu itcrum dulcescere oportet alienum quippiam , salsum liat, minime late a fluminibus deseratur , uidendi in mari intuitiis suoniam, inquit, positum est, duplicem est. O .halatio Icxt. . nem, alteram humidam,alteram siccam constat hanc rerum M-huiusnodi principium existimandam esse: multis quidem ζη signis perspicuum est eiusmodi saporim e commistione
quapiam existere incorporibus enim quod inlinnae coctu Elt, salsum est, di amarum nec aliter la habet in us , que aduruntur quod enim a calore euictum non fuerit in corpori Ri'hus excrementum efficitur in ijs autem que aduruntur ci 'nis. Atque hec causa est cur nonnulli ex ad uita Terra mare
fieri inqiuat, quod hoc quidem modo dicere absurdum est; - ad illud uenim; ex eius scilicet,generis Terrosalsedinem ma ire accipere posse; nam, ut in his, que dicta sunt;sic etiam in uniuerso,exijs, que nascuntur,4 natura gignuntur animo - semper concipiendum est, eius generis Terram, quin Mom nem aride Terrae exhalationem remanere;quale id est, quod ex adustis restat, ea enim hanc ingentem halituum copiam suppeditat. Quoniam autem inter se, ut diximus, uaporosa, S licca exhalatio admistae sunt, cum in nubem, in aquam illa concreuerit,aliqua semper huius facultatis copia una co prehendatur,& rursum una cum pluuia deorsum feratur ne ocesse est. Nec ex ij tantu, que dicta sunt, perspicuu est, inquit,saIsitudinem in quadam mistione positam esse, vertim etiam ex eo,quod si quis cereo uase effecto, eiusqtie ore talibus rebus obturato, ut maris nihil illabatur, in mare illud post rit, id quod percereos parietes ingreditur, aqua dulcis redditur. quod enim terreum est,& salsedinem ex admistione fa est, veluti colatu secernitur hoc vero tonderis causa est;&crassitiei. Haec Aristoteles de mari, deque eius salsedine, equibus aqua elementum mare positum Aristoteli fuisse intelligere etiam licet at quando Peripateticorum non nullis secus uideturi diligentius omnino, quae fuerit illius senten
tia, inspiciendum est: nam si utravis ea fuerit, quin in absurditates longe maximas Peripatetici incidant effugere
7쪽
non pos tinr, at ut in quibus vere Aristoteles damnari ponssit nota fiant, inquirenda omnino eius sententia uideri
Mare aqua elementam Arinoteli positum esse:
Cap. II. AR E aqua elementum positum Aristoteli esse manifeste, ut uidetur , patet; Antiquorum enim rationem, quae aquae uniuersitatem in sum statuit , propterea quod rationi congruum sit, aquarum itidem molem, cuiusmodi aliorum es ementorum existit, unitam, stabilemque oportere esse, praeter morem suum nihil reijcit, ac ne reij cere quidem teneat, quin admittendam omnino decernere videtur exposita igitur,dubitatione, quae illorum rationi aduersari uidebatur, falsed in is inquit, calis inspecta
dictam dubitationem soluet, lea j cietq te, Meflictet, ut Primam illorum ratiocinationem , qua mare aquae elementum statuebant, recte necessario famamus: nam ali cram, qua fluminae mari effluere opinabantur,reijciundam omnino decreuerit Aristoteles illud uero ex co, quod salsus maris sapor non eius aquae proprius naturalisque sed ex accidente quopiam factus uidebitur, ac si diceret, ni quidem propria
natural alsi in Esset naare , recte dubitatum foret min inae a
quae ut elementum poni posse dulcis potabilisque; at ouo Ialamir pria falselm lactetim uideblatur, quod dulcioribus sui partibus a sole spoliatum et toti calida, siccaque exhalatio a pluuijs delata illi admista mequaqtiam propterea quod salsum est, aque ementum videri non debet, que enim que
elementa Atali tet Sinnini t impura ea, alieni Squc rebuicomm lita ponere uerctur quin, uno tantium igne excaepto, reliqua omnia impura este decernit mare iginrr non propria natura salsum esse affirmans, N a quibus falsum fieri queat, summa inquirens diligentia antiquorum cini unci rationem co-pta, bare,& aquae omniso ipsum elementum ponere videri debet: at perpetuo illos in Lectandi it uilio, Mambiti Drusim ni nci, stimulis exagitatus, id illos incusare, quod non elicui in quia politum, it mare , aqua id est unimositatem declar metraetriae, inqnit, quod potabiaec di dulce univcrsum obleuitatem
8쪽
leuitatem attollitur; quod autem salsum est praepondere sub τ
sidit,non in suo ipsius loco:etenim ex illimandum est de hoc a recte dubitatum esse, absurdum nanqi: ecit, nisi aliquisa γνCllar, ut reliquorum elementorum sit locus atque l. ancella a solutionem is enim locus, in quo contineri mare cernimus, maris non et sed potiti aqua ;ac si diceret, continodius ex a quae loco,quae aquae sit uniuertatas intestigi Polle; magis enim a
proprium aquae locum, quam eius uniueritiaicio simia colle
ctam,esse oportere, rationi congruum fit;propterea nimio
te simul aqua iniuersa colligitur sibique omnis coit; quod
uniuersa in proprio loco esse vult: Ad proprium, inquit Ari 'stoteles, locum ferri unum quodque ad suum simile, Tuam formam est serri;& sic utique quis existini abit, id quod dice Vbat antiqui,simile ad simile serri; hoc enim non accidit onini, non enim si quis Terram trasmittet,& iuxta Lunam collocet,ad ipsam ferentur partes: sed ad eundem locii, ubi nuc existit. ut quod dictu est, id antiquiores incusandi Aristoteli videripotuerint, quod nox maris loco, sed ex eius magnitudine aqua elementu id statuerint:si qui de elementoru partibus proprius locus magis quam propria uniuersitas proprius it. Nusqua igitur antiquiores damnare, quod rarare aquae Clemctu posuerint, videtur Aristoteles, sed quod no ex eius loco id declararint.Et uel ibi mare aquae elementum Aristoteli positum esse, quae statim subdit,manifestissime declarant:quasi enim causam reddens, cur in proprio quae loco uera aqua potabilis, qualis sui est natura, non sit, sed salsa a mari, inqait,occupatus est aquae locus; quoniam, quod in aqua salsum quidem est , subsidit propter grauitatem id ulce autem, di potabile propter leuitatem sursum ducitur: paulo inserius, conliat, inquit, hunc esse aquae locum, mon maris; si iam ob rem pars potabilis,preteream, quae fluit, occulta sit: funt enim, ac si diceret, totius quidem, puraeque aquae is est Iocus; sed crassior, grauiorque eius pars illum occupauit, quod tenuior oeuioreque ursi in a Sole acta, ipsa modo reliqua facta et trachioniam videlicet, aquae elementum, ueluti terrae, aerisque, Mignis positum Aristoteli erat; cinterrae illud saperficie locatum, multoque terra maius factum Z nullam aliam aquarum molem, ciui illud assignare posset,
praeter maris uastitatem intueri poterat mare itaque necessirio aquae elementum ponendum intuenti modis utique
9쪽
urbes te atomnibus satam eius saporem, ex accidente impiam risiense --qui illini Nimii marispmplirus sit, Quae id e lementum dulcis, potabilisi 'ue bonere prohibeti, id briffinis quacunque potuit moliri midetiirtatibne. Et is istitur, quae ut penitus finitIaris
fibri sit, Meadbm tenuitate, eodemque omnis' rata sapo a re, 'nullis cenὰ sui partibu salsa ullis uideri potest; Λ qua dcaloresquam expoliata tenuia tale, hec cralsescere, hed salsa unquam, quin tenuior assidue, duleiorque fieri uidetur, partes itidere nihil ueretur: qui a teri uioribus solis operaseiuncte, adeo crasse,adeoque sint salsae inuitus ii existim-: neque
id quae hisit, den itaquati iri hoc acquiescere potens;quoniam ehim quae Elma rassitis Uednditur tetiuitas, in aquartii eam us coacta tenuem dulcohuiue mari iterum restituitur: quod itaque si illius ab essu crimunt, lassum lite fiat; eius aecessu tenuesterum fiat, dulce lite Te ram4llain inco-crim , adustamque inuiquam iii idem coiispestasim eteris la- tebris eruere niti irresorimidat, ea ut exhalationbm' copra educat,aqua cum plituis delata, falsum, classiastique fiat matre nihil omnino intentatuni relinquendtim, incommodaque iissistinenda esse existimanis imodo nec marina aquis
salse so pr6pria eius sit honaliam porro id bb causam, nisila tisdire quae uiuiuessitas poli possit nisi enim id proposi- tuis Aristo bli sit Phihil uel ulla maris passio, vel alienum ul-hum , uibus sal id fiat, inquirenduin illi erat;quod ni
miritimi ibi ri statuere poterat: neque enim 'stu terrim abluuii salsam amaraimi ire a Sole inuerti queat subitanduim datis hon iliciandunt Aristoteli erat in sal, sultur, biriimenque , tussi Min tenuissimos callidissimosq; a res. riblis gre schementum constitui Aristoteli utile masta Gissimilituenti, praedicantique, utria multis perifateticorum nolinullos mirari liceat qM- vis maste muleelametitiim non esse declatandum Aristoteli pro situm videtur, qui scilicet quem numinis instire' ue-lnerantur Aristotelem ignauum eum faciunt, inerterno ter tumes stupidum etiatn stolidumques qui nimirum, quod de Carandam proposuerat, declaret nunquam quin 'quod n-
num sta taure id poterat summo id euertat studio PMquodsi
10쪽
declare , uel mundi ei constructio 3ο ipse des balatur, inridus, uel uniuersa eius doctrina dissoluatuimeque caim quod mare aquae elementurnino esse declares, ptate illius salse duamn alia in est Atistoteli qui cuiam bat eam non Hoprii maris es e, sed ex accidenti quopiam h ahq omnino cCnam titione ei inditam esse contendens, aperte nihil obstare, quin mare altas mi uersitas non possit decernit tum libens incommoda subeat, quae minime omnium siis incre ipse ue lit: in proprio nimirum aquae loco alienum ponadens: Ἀ- quam ipsam ad eum delatam nequaquam ibi sexuari, perficique, sed corrumpi statuat, destritique. Tum4 aquae moles qua adeo terra a excedi LMq. Iam eandiem iuxta pro I. Metor. Priam unitaersi talem perpetuo seruari oportere decernit, uel RP3 n illam ponat, uel illiu ijs eam, lacubusque, qui nullan prot-sas Terrε rationem habere uideri pols int di qui assidue generari,ac uix genati corrumpi uidentur, assignet, Oporici. At vel ipsi inin Peripatetici Ari . telem addientes, in ea terram ab aqua excedi oportere ratione, qua terre portionem,qaae ex ea fit, aqueia exupQtare app ret: propterea tot rae decuplam quam esse oportere ratiocinati, anxi malis Eludio nantur, de immensum ill viii ch- ut quinii mare aqaa elementum ponant, . mensum illius faciant fundum, aqua elementum Terra maius ostende Text. i re minime queant uelint igitur nolint quae Univcrsitat cmmare positum Aristoteli fatentur: At alii, longe ij quid c mPr.rit aluit imi mare Allae elementum Arugoteli positum necessita impiis eiulum nihil dubitant, est longe. msug, M in loco circa terram Aristoteli positum a cccxt Vsio ictus proposivam de mari quaestionem absoluens, ius lette aquae cic mentum ponit mare : ex his, inquit, quae posita sunt Constat, mare aquarum principium non esie sed finem Aquanimi tum uniuerlitatem este, at non quod quae ex eo euiuat
Sec Miod ad ipsam confluat omnes id quod Misinas, ,e-1 ris uniuersit 'Tenire Aristoteli uideatur hecesse est si qui
dem qui in terra, marive ignis at atque aer ad propriama terque uniuersiitatem . at nulla illorum portio ad terra,
risive ima deserri inde Aristpteli uideri potest; ut illo sum mo