Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

531쪽

bilitas, Digus et calor Signa ita diuidit, ut ad e, p. 383. rat, quae debilitatem magnam indicent in sun Bio nibus ani na ibi is et naturalibus, quae putredinem ostendant, singula breuiter explicando Denique p. medicationem sic instituendam suadet, ut soasmus minuatur, tonias partium reddatur, et putredini resistatur. Id quod ubertim explicatur, sed nihil inest memorabile. De febre Inis Indiae oecidentosis, auctoro p. o IN 'Μ. CVRΤ1N. Praevia morbi historia, in qua discedit ab sAu v AGE Sio et CULLENO, qui hanc febrem ad typhum retulerant, nec hoc certum habet, quia natura febris inflammatoria subest, hine eius signa scribuntur, horror, cui succedit calor urens, carotidum dolor pulsans, vultus et oculo. rum rubor, vomitus, linguae sauedo, dein maior debilitas, et maior sauedo, bilis superne et inferne reiecta, tunc pulsus debilior et exilis, excretiones satiae et liuentia exarathemata. Caussam hi p. 4os. ius morbi putat Noster temperiem sanguineam et

dispositionem phlogisticam, signum chara fieri sti-

eum totius corporis flauedinem, explicationem symptomatum addit, et methodum medendi sic or. dinat, ut spasmus et diathesis phlogistica tollatur, tonus restauretur, et putredini obviain eatur. 4. De febre maligna, qu ae a. 1779- ogiovem de p. sRucpleugh a lxit auctore 1. HEL L. Erat febris Contagiosa, hinc Noster praemittit quaedam de contagi0ne , quam nasci putat ab essiuuiis) eaque 'noch in ita tamen, ut praecederet status inflammatorius, deinde putridus, undecimo die sequeretur mors, Crisis vero mitioribus symptomatis sine ullo augmento secretionum, curatio cita et diligenti purgatione. vino rubro, cortice ac calce antimonii nitrata, ad

delirium mitigandum, do si granorum trium ad quinque usque, binis horis.

532쪽

auctore GUL. DRENNAm Insunt regulae non malae, etsi satis notae. p. 436. 6 D prse, auctore BAR Tuo L. Tuo ΜAs. Tota constat ex praeceptis aliorum, methodus medendi vero statuitur et anxiphlogistica, et antis e

plica, sub proph laxi scribuntun regulae pestilentiae cauendae vel arcendae. p. 466 De cynanche gangraenina, auetore T. TAI- Lot R. Solam Noster concedit Contagionem, ut

eaussam, et discrimina bene scribit, cetera, ut omnes e schola Edilaburgensi progressi medici. p. 476. 7 De dysenteria contagiosa, auctore AND R. ARDuo p. Contagium defendit Noster, negat vero, fieri ab miasmate palustri. Curaxi morbum dicit avertendo impetum humorum, actionem stimuli temperando, debilitatem tollendo. Sub finem in nota addit Cl. Editor, auo orem disputatio. nis hanc dysenteriam in America ortam vidisse ab

frigore et madore absque ulla contagione.

P. 49 I. 8 . De febre milior L Debetur haec disputatio

Cl. QUIN, medico Dublinensi. Statuit, febrem hanc semper esse synochum, et iure referendam inter idiopathicas , quia non ante annum I 6 P. Comperta est de hoc vero nos subdubitamus , quia epi-demice grassatur, nec vero pertinet ea ad exanthemata, quia eruptionis tempus non satis certum est. Dissuadet ergo Noster venaesectionem, magis probat largiorem vini usum habuimus curandum aegrum, qui morti proximus copioso vino miliaria alba et rubra perniciosa sustulit , commendat vero liberalem aeris admissionem, laxantia et diuretica

remedia.

p. 496 9. 'ficaria. Est definitio, repetita ex CUL

533쪽

PowLEs disputatione, mercurium esse antidotum variolarum.

De febribus intermittensibus , typho et Anotho. Repetita sunt quaedam momenta practica, ex ChHoΜE Experimentis elinicis , typis iam vulgati S. Tomus u totus versatur in deseribendis morbis neruorum et adserendis huc attinentibus t bellis. Ρlacet ergo et hic, quam fieri potest breuissi me, Ch editorem per singula sequi.

ordo IV Morbi neruo si Sistuntur hic loci 18.

dissertationeS.I. De dysse si, auctore Io. ΥΕΜΡLα Desni- p. r. tio, ut semper, ex CULLEΝo est, historia morbi non mala, notae valent ad discernendam eam ab hypo-ehondriasi a chlorosi et scirrho pylori desunt vero quaedam similia vitia); caussa proxima ponitur in

sola ventriculi atoma, caussae remotae sunt, quae vel ipsi ventriculo insident, vel aliunde veniunt, signa mali vero, i. e. symptomata, anorexia, nausea et vomitus, inflatio, ructus et ruminatio, cardial-gia, gastrodynia et aluus adstricta, methodus medendi cum remouendis caussis, tum roborando stomacho ContinetUr. I. De hypothon ias, auctore sT AN. HAVN E s. p. Des nitio CVLLEN1, quam quidem nos ang*stiorem suo desinito putamus. Symplomata describuntur secundum munia naturalia, vitalia et animalia, in

his plura desunt exhibetur theoria, sensilitati mor p. I9. hosae superstructa, item diogn sis ab laysteria, dys p. a 3pepsa et melancholia, causias remotas Putat, quaO Uorem augent, quae corpus vel ventriculum

534쪽

debilitant, quae circuitum humorum retardant, proximam vero quendam torporem vel debilitatem. Quare p. 32. per di scisti sedes Comprobare annititur, morbum latere in vasis vi lcerum ventris, subdit rationem sim t timet um, et medendi rationem, qua iubemur caussas remouere, tonum restituere atque irritabilitatem, minuere. In medicamentis eminent cortex, amara, ferrum.

3. De chlorosi, auctore DIONYS. D O RSTV . Caussa morbi continens dicitur ventriculi et intestinorum atonia, idque symptomatum explanatione confirmatur. His aptatur curatio. 4. De cosica, auctore ELLIA AUT TON MET-Fos D. Caussa doloris colici spasmus intestinorum est. Diagno sis bene scribituri Methodus auctoris per se liquetis. De chulera, auctore 1. UEΜ AN. Redarguit Noster Saul gestum, ut moris est Edilaburgens. ex auctoritate praeceptoris, et quasdam species eXulare iubet, relicta sola spontanea, caussa m continentem nominat bilem Θ) negando acidam eius fer- montationem, concedendo acrimoniam, sedem ponit in intestinis, cum maxime duodeno, docente id cadauerum sectione, tandem medicationem in-

cludit eiiciendo humori et spasmo sedando percipium. 6. De diarrhoea. Inest aliunde desumta lacinia. 7. De diabetst, auctore Tos. HART MYERS.Cum CULLENO diabeten ponit Noster in largiori et longa urinae pro susione sy) caussam proximam triplicem ex CULLENI hypothesi facit, ita tamen, ut tertiae i. e. sanguinis conditioni primas det, hisque superstruat remotas caussa S, symptomata et curationis modum. In remediis etiam legiturtinae cantharidum. 8. De

535쪽

8. De hysteria, auctore ΗΕΝ. WGOLT COMBR. p. I 9. Uterum aegrum esse Noster negat, et morbum ab

hypochondriasi, syncope ac epilepsa breuiter distinguit, caussam proximam in spasmo intestinorum quaerit , medicationem ad paroxysmum eiusqu'reditum pertinere putat. Medicamenta nota sunt 9. De Uamate O modiho, auctore ΙA C. ME T. ' p. Ia -LTAR. Historia morbi et ditiisio in dyspnoeam, asthma et orthopnoeam praeit; sequitur caussa proxima i. e. spasmo dica fibrarum muscularium bronchiorum constrictio, traditur medicatio i. e. per Venae- se Suonein, epis pastica rel. In primis laudatur cam phora, aether vitriosi, sub accessione regimen an tiphlogisticum, ad sensilitatem amouendam CorteX.

tussim Noster contagiosam statuit, interdum cum labre hectica copulatam, caussam in atmosphaera quaerit, sed quaenam sit, ignorat, et curationem ita aggreditur, ut symptomata mitiget euacuatione sanguinis, minus purgatione alui, vesicantibus et demulcentibus, magis in oscho et Castoreo. II. De eproma, auctore PHIL. TURPIN. Caus p. 147. sae recensentur plures ad ductum cur LENI, sed non omneS, methodus medendi veluti includitur caussis tutandis occasionalibus, et remouendis prae' disponentibus, nominantur multa medicamenta, desunt plura. t v. De D mo, auctore IA . STE VART. D. I 6 , origines repetit Noster ab atonia, ergo commen- dAt stimulantia. 13. Ur Paralsi, auctore DAV. WARD ROBE, P. ISS. Noster censet, contineri omnem paralysin compres sione cerebri et aictione neruorum diminuta. Reme

dia sunt notissima, quae adhiberi sine delectu

iubet.

536쪽

. 14. m op Vimia, auctore THOΜ. RUDDIMAN-No-STE VART. Nihil inest memorabile. S. De manis, auctore DAv. STUAR T. Causesam proximam habet quandam cerebri excitationem obstructam, eique accommodat curationem. . 16. De rabie cyntagi9sia, auctore CALEB. HILLIER PARRv. Assumit Noster quandam rabiei et

.ariolae similitudinem; vitiumque credit nasci ab sui generis veneno, in systematis partem aliquam inserto. et per Ao. dies latere posto, antequam prorumpat, actionem vero eius deberi cuidam vir- tufi narcoticas seu sedanti. Ad prophylaxin laudat exstirpationem partis affectae, superhabendo post- haec cuzurbitas, vel puluerem pyrium, reprobat remedium quoddam domesticum, i. e. terram absorbentem, ad junctionem vero laudat mercurium et optum.

scribit arthritidem regularem, negat materiam mor-bificam, ait, eam pendere a temperamento quodam singulari, sed incognito, hinc morbum dicendum affectum inflammatorium, cum vitio neruos arcte coniunctum. Hinc auctor est, ut caueatur victu tenui, exercitatione, aequali vitae genere, si tib us alcatinis et amaris medicinis, curetur sub ae-eessione alui ductione, sanguinis missione ac topi-

eis. Sub finem podagrae regularis historia repeti

tur ex CU ENO.

18. Ust rhesmatisma chrouiso, auctore RICARDOCOWLiNG. Caussam proximam appellat spasmodi eam atoniam fibrarum ex auctoritate CUL NI, huic consentaneam medicationem suadet.

Tomo IV. persecutus est Cl. WκBsTER, quae

ad absoluendum systema medicinae practieae requiri videbantur. Initium facit.

537쪽

t. De hydrope. Sumta est haec coramentatio p. I. ex disputationibus velutique consarcinata BKNNETI, SCOTTI et VI ZE. Orditur ergo Noster ab laude vasorum lymphaticorum , e quorum stagia tione ac congestione fiunt tandem varia hydropum genera. Explie intur urgo speciatim an orcs, asci, p. 2.tra, ubi quaedam dicuntur de dubia fluctuatione p. 4. et grauitate aquae ut signo, hydrothctrax, quem P 7 ab empyemate sic distinguendum putat, ut in honpraegressa sit inflammatio et adsit febris hectica, in illo desit omnino, hydronnchitis i. e. spina bifida, p. 8. drometra, ubi quaedam ambigua signa hydropis P, 9,

et grauiditatis adseruntur, et hydroceis. Tunc se quuntur ca De et remedia. In his nihil noui veI incogniti deprehenditur

QUΙΝ. Potiora nominantur symptomata, dubia depulsu citato et tardo, qui sub instante obitu aequalis, frequens et debilis fit, quaedam de morbi a no-malia, saepius acutos, rarius longos aemulantis. Ponitur caussa proxima hydrocephali chronici in aquae congestione, in acuto tamen minime, qui hie semper illa defuit, vasorum sanguineorum tur-gor adfuit, et continetur curatio modicamentis qui busque derivantibus, cum maximo mercurio, vel digitali purpurea, ut in notula memoratur. Morbi anomali. Huc retulit Noster quaedam p. morborum genera, quae alii systematici cach iis adsignarunt. i. De scorbulo, auf-e En RRERETON. Di- p. stinguit scorbutum incipientem, Crescentem, inue teratum, et putat scorbutum terrae, illi, qui maris e se dicitur, confinitem esse, causim praedisponentes statuit temperiem melancholicum et debilitatem, occasionales malum victum et secretionum

538쪽

turbationem, proximam vero quandam putredinem, haemorrhagiam, macUlas etc. pendere ab sale am-naon i aco , his lite causas superstruit medendi rationem. Ad praeseruationem valere putat infusum hordei confecti et frumenti acidum. - p a. De serophul a , auctore THO M. WESTRO P.

Sedem collocat Noster in glandulis lymphaticis vel conglobatis, harumque debilitatem dicit caussam

proximam, labem hereditariam assurn est, vitium ag greditur tumores amouendo, et systema lymphaticum roborando. In illis etiam memoratur electricita S. p. 72. 3. De rhachitiis, auctore sis. MooRE. Con- genitus morbus non es . Caussae quaerendae lunt in pstrentibus, nutrice ac ipso infante, causia proxima est laxitas corporis uniuersi effectus aqua inter fibras colle ela, medicatio absoluitur abstergendis primis viis, eorpore roborando, deformitatibus Corrigendis. In numero medicamentorum collocan- p. 8S. tiar lotio ex aquis aluminosis et inunctio ex oleo scatinoe, qua febris quaedam diaria excitatur. p. 88. morbi locales. Hoc in numero sere collocamtur cutis vel singulorum membrorum vitia. p. 88. 1. De vis culis Nenereis, auctore ANO DENM A TE. Origines mali repetundiar ex America. Notae originis venereae bene discernendae iubentur. Ulcuscula tribuuntur insectioni, per vasa bibula factae. Curatio recentium fit methodo antiphlogistica, mercurio, lotione partium affectarum ex leuiter acribus et mollientibus, curatio excrescentium resoluentibus vel cultro, Curatio tumorum inguinis inflammatoriorum primum refrigerantibus, deinde, si opus est, suppurantibus, eontra oedematosorum vel durorum escharoticis, curatio ulcerum gutturis praeprimis mercurio, quia labes iam affecit omne corpus.. a. De

539쪽

2. De Lis venereae sadio coni malo , auctore p. Io I. D. P. WALSII. Praemittit Noster quaedam de morbi propagatione, vel contactu, vel hereditate. Nemgat infectionetii infantis ab transitu genitalium mattis, cum nihil tale in abortivo fetu obseruetu Stadium confrmafum nominat, quod alii contagio

nem secundam , ea moue fere praecedit gon Orrhoea virulenta, ulcuscula venerea ete. Symptomata resumit ab Cl. HoΜEi, et diuidit secundum Afrue in

pathognomonisa, dubia, commemorativa, mercurio primas dat, ad symptomaticam di arrho eam laudat anodyna copulata mercurio, ad gonorrho eam residuam roborantia, ad dolores nocturnos decoctionem eX cordi rad. MeZerei, praeferente tamen CLDUNC AN puluerem corticis ex paucis granis comstantem et cum Nil v. liquiritiae copulatum , ad ulcera mereurium et corticem.

3 De spirrho et carcinomate, auctore F. ΗΟP-P. II . K1Νs. Caussam proximam nominat stagnationem humidoxumbin glandulis. Sanationem ossiciendam suadet per resoluentia remedia vel exstirpationem. Reprobat arsenicum, laudat ex parte cicutam, solanum et electricitatem, suadet operationem.

4. De morbis' eutaneis, auctore IOH. DI ΜSDAL S. p. I o. Damnat acrimoniam cuti insensarn, item communem sanguinis fontem impurum, ergo et veterem morborum culaneorum Originem. Magis eos repetit ab vitio secernentium organorum, a bulbis pilorum obstruius et ductibus sebacearum glandularum imperviis, et curationem ita Ordinat, ut in te dum topica sumantur, interdum exstirpentur pa tes, ut in linea euellendis radicitus capillorum bulbis, reprobandia alui purgationem, laudando dia-phoretica, minerales aquas, prae ceteris antimonium et mercurium, in not. puluerem Plum- meri.

540쪽

proximam statuit Noster bilis excretionem imp ditam, negando secretionis vacationem et bilis in sanguinem aditum, caussas remotas bilem viscidam, tumores hepatis, calculos et spasmum, et his meqdendi viam adaptandam cἡnset. p. 168. 6. De cais to renum et Ur a P, a V ctore A. t. ΑΝ- PΗΤΕΗ. Describit utrumque calculum, et definistionem addit, quia nullum dari putat. Deinde docet, basin calculorum l. e. terram perpetuo in urina detegi, et huc conserre credit lympham est usam, Pus, mugum, tumores. Methodum medendi subparoxysmo iubet fieri antiphlogisticam, extra eunuvero expelli calculum vel lithontriplicis, vel sectione. Statuit ergo usus experimentis chemicis , alcali causticum quidem gaudere vi soluente, sed mi nimo, quando urinae adiungitur, aquam calcisa vuvas hanc virtutem non habere, nec spernendam omnino esse, seponem agere, ut medicamenta alca' lina, uuam ursi adstringendo prodesse, aerem fixum vix transire usque ad renes et vesicam, acida, praesertim vitriolicum, et alcati volatile multum valere in soluendis calculis. P. I 8S. P. I99. . De ischurin vescasi, auctore ROB. BUCK. Hanc in veram et falsam diuidit. In medicamentis ponit laudanum liquidum, scintillas electricas in paralysi, nec non mercurium. 8. De vermibus inte sinorum, auctore ARTH. BROUGATO N. Praeit descriptio vermium; dubitat de origine illorum Noster, nutrimentum ab p. ao s. alimmtis derivat. Catalepsin a verme factam et visam narrat. Inter remedia resertur dolichos pruriens L. qui ter profuit, cortex Geosteae inermis, qui Indiae occidentalis incolis in usu est, Spigelia Marylandica, quae secundum Cl. HOΜE multum

valet, corallina, et alia dubii euentus sunt. 9. De