Albii Tibulli equitis rom. quae exstant : ad fidem veterum membranarum sedulo castigata : accedunt notae, cum variar. lectionum libello, & terni indices : quorum primus omnes voces Tibullianas complectitur

발행: 1708년

분량: 590페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

Σs ALB1I IBULLI A qua Velabri regio patet, ire solebat Exiguus pulsa per vada linter aqua. 33 Illa saepe regis ditis placitur magistro Ad juvenem festa vecta puella die est.

Cum qua foecundi redierunt munera ruris Caseus, liveae candidus agnus ovis.

Inae per , di dolceete di suono, non arris, i fauit de me is di gran unga Sunt istae Dervisiorum tibiae ex arundine , de quibus paullo ante haec dixerat Vir nobiliss1mus nita a predica, si raunarono meruisici in meetodella Moschita in iro uiui, a suono dissuattro O inque flauti, fati di anne, che condi inii e di uite te oci, asso, tenore , con tralto e svrano, faceuano una dolcissima armonia, cominciaron a ballare. 32. NAM CALAMus Heinsitis malebat,

Dum calamin.

33. VELABRI REGIO Varro L. . de L. L. Velabrum dicitur a vehendo. Velaturam facere etiam nunc dicuntur , qui id mercede' faciunt. Sed de Velabro plene te edocebunt Alexander Donatus L. . Romae C. IS. 27. Famianus Nardinus L. f. C. O. L. 7. q. item que laus Borrichius lib. de Antiqua Urbis Romae acie C. O. secl. 6.

34. EXIGUU PULSA PER VADA LINTER A.

ut1Α linter non nisi hoc uno loco masculino genere prolatum reperiri junt. Vide ossium L. . de Analog. C. 26. Pro pulpa a luerunt alii pulla , in iis duo acuti sane homines, Ianus Gulielmius in Plauti Rudent. C. s. cio Goropius, in Vertumno p. q. tibi, Velabri novam originem ex illa sua ossicina Cimbrica depromit, contra Varronem Mihi pulpa magis placet Et valide me juvat Propertius meus L. q. Eleg. 2.9 8. Hac quondam Tiberinus iter faciebat, funt Remorum auditos e vada pulsa sonos. Catullus Carm. 61. 9. 8. Inmemor at juvenis fri ens pellit adiremis. Virgilius L. I. Geor. . Isq. Et quando infidum remis inpellere marmor Conveniat, quando armata deducere classes. Ovidius L. 4. Trist. Eleg. IO. Luique refert pariter lentos ad pectora remos, In numerum pulsa brachia versat aqua. Noster L. I. Eleg. 4. p. 72.

Hic placet, angustis quod equum compescit habenis: Hi placidam niveo pectore pellit aquam.

as. GREGI DITIS PLACITURA MAGISTROJ

diti legitur in Plantiniana A. Isso atque tiam in Dotirica. Et sic Heliasius legebat. sed libri nihil mutant. Grex dives dicitur, qui, numerosus est nova quotannis foetura suppletur. Pulcre hoc pitheton ad alias etiam res transtulerunt poetae Latini Noster L. I. Eleg. I. s. 7. Diotiis hoc itium es auri nec bella fuerunt, Faginus adfabat quum sc hus ante dapes. L. 3. Eleg. 3. s. 26.

Nam grave quid prodes pondus mihi disitis

auri Propertius L. 3. Eleg. I. st s9. Nec Mausolei dives fortuna sepulcri. ibidem Eleg. 26. Nec bibit e gemma diυite nostra sitis. Naso L. 6. Metam p. 4 I. Ecce enit magno dives Philomela paratu Diυitior forma quales audire solemus Naesi Drγada mediis incedere silυis Si modo des illis cultus, similesque paratus. Deinde paritura ex libris reponit Passeratius, pro vulgato placituri quod non possit m probare. Neque enim hic agitur nisi de convivio, ad quod vocata virgo Vicina primulos illos amoris igniculos excitavit in animo convivatori. donata idcirco agrestri munusculo, caseolo, atque agno novello Virgilius Eclog 3 9 76. Phγllida mitte mihi meus est natalis Iola. Obstat quoque ipse noster Albius, quantum qui maxime, paullo inferius, M. 3. Te quoque jam video, Martiplacitura sicerdos Ilia, sales deseruisse focos.

38. As Eus non vilis dos ubertatis u. sticae, quaque vel maxime gloriantur pasto. res Maro Eclog. I, p. 3 S. Pinguis c ineratae premeretur casem urbi. Ovidius L. II. Metam. 9 83Ο.Lac mihi semper ades niveum pars inde bibenda Servatur partem liquefacta coagula durant.

302쪽

L 1 II G. V. Inpiger Aenea volitantis frater Amoris, Troia qui profugis sacra vehi ratibus , Jam tibi Laurentes adsignat Iupiter agros:

Jam vocat errantes hospita terra Lare S.

Troja quidem tum sic mirabitur. sibi dicet Vos bene tam longa consuluisse via.

Auctor opae, M. 7. Sunt ca stoli, quos juncea fiscina siccat: Sunt autumnali cerea pruna die. T. Calpurnius Eclog. a. s. 69. Mille sti uberibi balantes pascimus agnas: Totque Tarentinae praesant mihi vellera ma

tres:

Per totum niυem premitur mihi castin annum. dulcissimus Prudentius Hymno 3. Cathemer. y. 66. Spumea mutetra gerunt niveos Ubere de gemino latices,

Perque coagula densa liquor In solidum coit, e fragili

Lac tenerum premitur calatho. Plura de caseo dabunt tibi Varro L. 1. de Re Rust C. II. Columella L. . . . a. I 2. C. 3. 2. Plinius L. II. C. I. 2. Palladius L. 6. it. 9. 38. NIVEAE CANDIDus AGNus ' ovis Hi enim sunt omnium laudatissimi Maro Eclog.

Despectus tibi sum, nec qui sim quaeris, Alexi:

Quam ibes pecoris nivei, quam lacilis abun

dans.

quem locum corrumpunt, qui epitheton ni-υei jurigunt cum lacte, non cum pecore idque jam olim monuit Servius grammaticu S. Iterum poeta princeps L. 3. Geor. p. 39 I. Munere sic niυeo lanae si credere dignum est, Pan deus Arcadiae captam te, Luna fefellit,

In nemora alta vocans nec tu aspernata vo

cantem.

39. VOLITANTI FRATER AMORIs ex stu pro Anchisae cum Venere quam rem copiosissime descripsit Homerus , sive quis alius auctor fuit Hymni in Venerem. Ipsa quidem sic Amorem adfatur apud poetam L. I. Aen. p. 667. Frater ut Aeneas pelago tuus omnia circum Litora jactetur , odiis uncitis iniquae,

Nola tibi , nostro doluistisaepe dolore. Ovidius, de Cupidiue hujus nostri Albi funus ducente, L. 3. Amor Eleg. s. s. i.

atris in Aeneae sic illum funere dicunt Egressum castris, pulcer Iule, tuis. L. 3. Pontic Epist. 3. 2. 62 ad Cupidinem Sic regat imperium, terrasque coerceat omnes Caesar, ab Aenea q)ιa tibi fratre nepos. Epist. Didiis p. 3I. Parce Venus nurui durumque amplectere fra

trem

Frater Amor castris militet ille tuis.

o. TROIC QUI PROFUGIS SACRA VEHIs

RATI Bus Troia erat in libro bibliothecae Bodlejanae. Recte. poetice. Vide Nicolao Heinsio notata ad Nason Epist. Penelop. . 28. Sacra sunt ipsi Dii Maro L. a. Aen. . 717. verbis Aeneae: Tu , genitor , cape sacra manu , patriosque

Penates.

Horatius L. q. d. q. p. q. G ns, quae cremata fortis ab Ilio Iactata Tuscis aequoribus, sacra, Gnatosque, maturosque patres Pertulit Ausonia ad Arbes. Ovidius L. II. Metam. p. 624. Ne tamen sersam Trojae cum moenibus esse Spem quoque fata sinunt. Sacra, sacra altera patrem Fert humeris enerabile onus γthereius heros.

Epist. Didus M.AEO. Sed neque fers tecum nec, quae mihi, perfide, aditas,

Presserunt humeros sacra paterque tuos. L. 3. Fast. p. o.

Ilia Vesalis quid enim υnat inde moveri oracra laυaturas mane petebat aquas.& clarissime L. Io. Me tam .st. 696 de Hippome,ne,intempestive Atalantam suam amplectente:

Luminis exigui fuerat prope templa recessus, veluncaesimilis, nati υ pumice terim; Relligione sice prisca quo multa sacerdos

Lignea contulerat veterum simulacra eorum. Hunc init; vetito temerat sacraria probro. iacra retorserunt oculos turritaque Mater,

303쪽

L Illic sanctus cris, quum te veneranda Numici Unda Deum caelo miserit Indigetem.

Ecce

Trojam nominis sui etymon duxisse a voce nostrate Truγ, quae vox suem sive scropham significe , quotusquisque nostri in novit

Hinc etiam ipsa urbis insignia , scropha in aureo vexilloci quali vexillo in Italia usi se

runtur Antenorin Aeneas. Haec tradere ausus est posteritati nescio quis homo nugator, Messalae Corvini nomen ementitus, in putido libello de progenie Augusti Caesaris i Secutus est ducem tam non bonum bonus Cyllenius. Et quaedam his quoque argutiora X-

cogitavit Io Goropius Hispanici L. s. p. 67.4s. QUUM TE VENERANDA NUMICI UNDA DEUM CAELO MIsERI INDIGETEM Videtur indicare, Numicium amnem abluisse Aeneae viventi quod habuisset mortaleri atque ita Aeneam inter Deos receptum. tiam

rem pulcerrimis versibus copiose describit Ovidius L. I . Metam. Ist. 8 I. Sic decebat poetas, qui per ambages ac Deorum mini. steria praecipitant liberum spiritum. Sed de

morte Aeneae non una est opinio. Sunt qui tradant corpus ejus submersi inventum fuisse in fluvio Numici , post pugnam cum Mezentio. Ita Servius ad L. 6. Aen. p. 88. ad L. 7. M. Iso. 797. Huvenalis Sat. II p. 6o. Nam cum sis conviva mihi promissus, habebis Euandrum, venies Tirdinthius, aut minor illo Hospes, est ipse tamen contingens sanguine coelum

Alter alisis alter ammis ad sidera mi μου.

Ibi Probus, sive quis alius est interpres vetus Aenem, qui in Numicium fontem lapsus, creditur consecratus. Alii in praelio caesum ferunt. Sisenna apud Nonium : Urbe condita juxtim Numicium flumen obtruncatur. Livius L. I. . a. Secundum inde praelium Latinis, Aeneae etiam ultimum operum mortalium fuit. Justinus L. 43. C. I. Commune utrique bellum adυersius Turnum Rutulorum regem , propter fraudatas Laviniae nuptias , fuit in quo σTurnus, Latinus interierunt. Igitur cum Aenea jure victoriae utroque populo potiretur, urbem ex nomino uxoris Laυinium condidit Bellum deinde adversus Meetentium , regem Etruscorum gessit in quo cum ipse occidisset, in locum ejus incanius filius successit. Alii corpus

occisi nusquam comparuisse dixerunt. In his Festus in voce indiges Servius ad L. I. Aen.

263 ad L. 9. . 7Fo ubi tamen in chedis Petri Daniel s nihil tale reperitur. Sed

supplendae sunt ex editione Veneta, itemque ex Fabriciana , his verbis : Primo praelio interemtus Latinus es in acie. Inde ubi Turnus Aeneam vidit superiorem , metentii imploraυit auxilium Secundo praelio Turnus occisus est nihilominus Aenea posea non comparuit. Tertio praelio Meetentium occidit Ascanius. Hoc L ius dicit, or Cato in Originibus. Hinc

alii ad Deos discessisse, alii necatum in flumine apud quod pugnatum erat, actitabant. Vide Aurelium Victorem lib. de Orig. Roman Latini sacellum ei dicaverunt, auctor Dion11ius Halicarnasseus L. I. C. cum hac inscriptione:

Fuit igitur Indiges dictus, nomine proprio ac

perpetuo. Ovidius L. I . Metam. 6Os. Luseratum genitrix diυino corpus odore

Unxit , ambrosia cum luci nectare ista Contigit os, fecitque Deum: quem turba ui

rini.

Nuncupat Indigetem temploque arisque recepit.

Livius L. I. . a. Situs es, quemcumque eum

dici m fasque es, super Numicium fumen Iovem Indigetem appellant. Pompeius Festus et Indiges, indigetis facit. Hoc nomine Aeneas ab Ascanio appellatus es, cum pugnans cum Mezentio nusquam adparuisset. 2 cujus nomine etiam templum conseruxit Solinus C. a. Tribusque mox annis cum at no regnat socia potestate, quingentis jugeribus ab eo acceptis e quo defuAdfo summam biennio adeptus , apud Numicum parere des it anno eptimo Patrisque Indigetis ei nomen datum. Propter famam non satis certam is merita Aeneae ingentia, multa ejus sepulcra multis in locis per Italiam excitata fuerunt qua de re egit cum cura nobilissimus Historicus Dionysius Halicarnasseus L. I. C. 34. Superest ut de eneranda Numici unda videamus t neque enim hoc epitheton hic ponitur sine caussa. Expediet nos Servius in L. . Aen. y Iso. Haec fontis

sagna Numici ista jam ab incolis discuntur.

Quod autem ait stagna, verum es. Nam Numicus ingem ante inviui fuit in quo repertum

304쪽

L 1 II G. V. Ecce super fessias volitat Victoria puppes. Tandem ad Trojanos diva superba venit. Ecce mihi lucent Rutulis incendia castris so dam tibi praedico, barbare Turne, necem. Ante oculos Laurens castrum, murusque Lavini est, Albaque ab Ascanio condita longa duce. Te quoque jam video, Marti placitura sacerdos Ilia, Vestalas deseruisse focos: s Ones cadaver Aeneae, consecratum. Post paullatim decrescens , in fontem redarim es qui ipse siccatus est , sacris interceptus Vesae enim libari non nisi de hoc φυio licebat. Vides

cruditionem nostri poetae in vocula, ut adparebat, tenui atque exili. 47. VOLITA VICTOR1Α alata Victoria saepe conspicitur in nummisis monumentis antiquis nec raro apud poetas. Eam nostervere superbam vocat. Egregie Cicero orat. pro Marcello C. 3. At vero cum aliquid cle. menter, mansuete , use , moderate , sapienter factum, in iracundia praesertim , quae es in mica consilio , T in ictoria, quae natura insolens, seuperba es, aut audimus , aut legimus: quo stadio incendimur, non modo ingestis rebas, sed etiam in fictis , ut eos saepe, quos numquam vidimus, diligamus Te vero, quem praesentem intuemur , cujus mentem sensusque eos cernimus , ut quidquid belli fortuna reliquum reipublicae fecerit, id esse salbum velis quibus laudibi esseremis p quibus sudiis prosequemur ' qua benivolentia complectemur ' Parietes medius fidius , ut mihi videtur , hujus curiae tibi gratias agere gestunt, quod brevi tempore futinast illa auctoritas in his majorum suorum, cir uis sedibus. so BARBARE TURNEDde dii ficultate o. quendi exposuit Cyllenius quasi Turnus vel male Latine pronuntiasset, vel balbus fuisset aut blaesus Ignoscamus homini minime malo Barbarus est, Italus , Latinus Saepe ita Plautus quod Achille Statius jam notavit. Vide Festum in Barbari Win Vapula Papiria. Et tamen ipse Turniis erat Graja stirpe oriundus, ut docet regina Amata apud Maronem L. 7. Aen. 9. 37 I. Ibi tu Servium

consule.,a. ANTE OCULO LAUREN CASTRUM MURUsQUE LAv1M EsΤ Haec animo videbat

vaticinans Sibylla , quae nondum erant in

rerum natura singula enim per prolepsin dicuntur Castrum Laurens Virgilius urbem vocat L. 9 Aen. s. 8.Aeneas, urbe e sociis, classe relicta, Sceptra Palatini sedemque petit Euandri. Servius Hanc Castrum Laurens ait dici Varro; oppidum tacet. Sed ubiprimum Aenea egres sit, eum locum Trojam nuncupari traditur. a urbs deinde dicta est Laurentum. Murum Laviniqui intelligunt de Lavini oppido, sic dicto

a Lavinio regis Latini fratre, cogitare debebant hoc modo concidere inspirati animi vaticinationem Canit illa de urbe Larinio quam Aeneas in honorem uxoris Laviniae excitavit. Propertius L. 2. Eleg. s. p. q. de

Virgilio ciui nune Aeneae Trojani susicitat arma,

Iactaque Laυinis moenia litoribus. Sed de his locis, itemque de Alba, videndus Dionysius Halicarnasseus L. I. C. 28. sqq. Virgilius L. I. Aen. 9. 2s 8. Livius L. I. C. I.3. auctor libri de Origine Roman . Iustinus L. 43. C. I. Georgius Fabricius, vir suae aetatis omnium politi simus , ex antiquo Tibulli codice profert aures corum, sine litera , more veterum , multis in vocibus hanc literam detrahentium, Castigat in Terent Hecyr. Act. . c. . . 18. Sane in Inscriptionibus fatis crebra est ista detractio. Verbum quoque est aberat a priore

13. TE QUOQUE IAM IDEO Haec nosterita narrat , tamquam si Ilia vigilans fuerit compressa, nec vero admodum invita. At dormienti stuprum fuisse inlatum alii tradiderunt. Ovidius L. 3. Fast. p. I7.

Dum sedet umbrosae silices , volucresque

canorae,

Fecerunt omnos, s leve murmur aquaeia

Blanda quies victis furtim subrepit ocellis: Et cadit a mento languida facta manus. X a Nara

305쪽

161 LAI IConcubitusque tuos furtim, Vittasque jacentes, Et cupidi ad ripas arma relicta Dei. Carpite nunc, tauri, de septem montibus herbas, Dum licet hic magnae jam locus Urbis erit.

Roma, tuum nomen terris fatale regendis

6 Qua sua de caelo prospicit arva Ceres:

Mars videt hanc, visamque cupit, potiturque

cupitam:

Et sua diυina furta fefellit ope.

Somnus abit: acet illa gravis. Plura illic sequuntur, sed ad fidem poeticam composita, ut in rebus antiquis, nec satis certis. Papinius L. I. Silv. 2. P. 242. Si vieta sopore doloso Martia fluminea posuit latus Ilia ripa. tibi interpretes de hoc sopore nihil se alibi legisse junt, inmemores not;ssimi omnium poetae Prudentissimus Virgilius nihil statuit, nec de somno, nec de vi, L. I. Aen. p. 73. regina sacerdos Marte graυis geminam partu dabit Iliaprolem. Livius L. I. . . . Pulso fratre Amulius regnat addit sceleri scelm sirpem fratris virilem laterimit fratris filiae Rheae Silviae per speciem honoris, quum Vestalem eam legisse , perpetua etirginitate spem parti adimit. Sed debebatur ut opinor, fatis tantae origo urbis, maximique secundum Deorum opes imperii principium. Vico re si Vestalis, quum geminum partum edidisset, eu ita rata, seu quia Deus auditor culpae honestor erat, Martem incertae stirpis patrem nuncupat. Est d precium operae Servium audire, Virgilii verba sic explicantem Hsoria hoc habet. Amulius er Numitor fratres fuerunt, filii Procae. Amulius autem fratrem

pepulit regno , filium ejus necavit : filiam quoque ejus, Iliam, Vesae sacerdotem fecit, ut spem sobolis auferret, a qua se puniri posse co

gn9verat. Haec, cum peteret aquas ad sacra,

repentino occursu lupi turbata, refugit in speluncam, in qua a Marte compressa est unde nati

sunt Rem: Romulus, quos cum matre Amuli; praecipitari jussit in Tiberim. Alii stuprum inlatum ei in fano scripserunt, sive ab aliquo e procis ejus sive ab ipso Amulio, insidiante potius quam libidini serviente; sive denique a numine cujus id fanum erat Super quo negotio legi merentur, quae Dio nysius scribit Halicarnas seu L. I. C. 7. 8. quo non mulium abit Aurelius Victor, sive quis alius auctor est libri de Origine Romanorum; mPlutarchus in Romulo. Ceterum Iliam fuisse Aeneae filiam Ennius prodidisse dicitur apud Servium in L. 6. Aen. p. 777. Quod quidem quale sit, ego fateor

me ignorare. Post partum ex hoc violento concubitu, quum se illa in rapidum Anienis profluentem misisset, tantopere Deo fluviali placuisse dicitur , ut atri uxorem duxerit. Quam rem pulcerrimis versibus exponit disertissimus Naso L. 3. Amor Eleg. . . s.

Alii Tiberi nupsisse tradiderunta in quibus

est Horatius L. I. Od. 2. P. 1 o. Ubi audire juvat Helenium Acronem , ita commentantem : Diυersae de Ilia poetarum opiniones sunt. JNam Ilia mater fuit Romuli , quem ex Marte su cepit quae mortua sepulta ad ripam Anienis

fluvii dicitur, qui in Tiberim cadit. Et quia abundans aquis Anio cineres Iliae in Tiberim δε- duxit, ira dicta es Ilia Tiberi nupsisse. Irio dixit uxorius amnis, qui se ad ejus querelam jactaret Mitorem Alii dicunt, quod ipsa ilia

Anieni nupserit nam poetae multi hoc sentiunt. Sed Horatius , ut Tiberi de causu irascendi , Tiberis magis dixit uxorem. Sic autem Porphyrio ilia, auctore Ennio, in amnem Tiberim

jussu Amuli regis Albanorum praecipitata est. Anieni matrimonio juncta Atqui hic loquitur, quasi Tiberi potius nupserit. Sed de Iliae morte variae fuerunt sententiae veterum scriptorum quas Idere licet apud Dionysium H licarnasseum L. I. C. 49. Nec tamen de nihilo confictas arbitror has nuptias fluviales. Videlicet vel in Aniene, vel in Tiberi fuisse demersam violenta nece. Sic Polyxena, ad Achillis tumulum mactata , Achilli nupsis in perhibebatur. Umbra violenti ducis haec effatur apud Senecam Troad. p. 9s. Desponsa nostris cinerib M ohxena

Pγrrhi manu mactetur, e tumulum riget. I9. ROMA DU NoΜΕΝ numen reponit Theodorus Marcilius Emend. in Horat L. 2. Epist. 1. Sane haec duo frequenter commutant. Sed nomen Romanum, pro ipso imperio

306쪽

Solis anhelantes abluit amni equo S. Vera cano sic usque sacras innoxia laurus escar, laeternum sit mihi virginitas.

ri ac potentiam majestate, adeo frequens est apud omnis generis scriptores , ut quasi in aliquam formulam transierit. Nec tamen ignoramus quae de Roma Dea, quaeque de templis ac sacerdotibus Romae Augusto communibus proferri solent sed hoc totum, quantum fuit , mortuo Tibullo institui coepisse arbitramur. Suetonius Aug. C. i. Templa quamvis sciret etiam proconsulibus decerni solere, in nulla tamen promincia ibi communisi Romaeque nomine recepit: nam in Urbe quidem pertinacissime ab linuit hoc honore. Deinde, pro terris, Gebhardus ex uno Palatino rescribit rebus. Sibi habeat relinquat nobis

scripturam recepcam Maronis unico testi. monio defungemur, L. I. Aen. 2.337. Certe hinc Romanos olim volventibus annis, Hinc fore Godores, reυocato a sanguine Teucri, .grui mare, qui terras omni ditione tenerent.

Ceterum hos Albi nostri versus in mente habuisse verosimile est quod QTheodorus

SitZmannus ante nos observavit Cl. Rutilium, poetam saeculo suo majorem , L. I. Itiner J . s. Nam Solis radiis aequalia munera fundis, Qua circum Uin fluctuat Oceanus. Voltitur ipse tibi, qui continet omnia, Phoebus

Eque tuis orros in tua condit equos. 62. SOLI ANHELANTEM: ABLUIT AMNIS E-mos Oceanum vocat amnem quomodo dc

L. 3. Eleg. q. s. 18. Et volunt expressum esse ex Homero qui ποΤαφν appellaverit L. II. Odyssis penultimo. Ego potius ad originem vocis Latinae respexisse arbitror; quae haec est apud Festum : Amnis proprie

dicitur a circumnando, quoniam am ex Graeca

praepositione sumtum , quae est α κυσὶ signi catCircum Nare fluere. Paullo aliter Varro lib. . de L. L p. a. Amnis , id flumen est quod circuit aliquid e nam ab ambitu amnis. Atque ita capere possis Nasonem , si libebit

argutari L s. Fast. M. 82. Duxerat Oceanus quondam Titanida Tethγn,

aut terram liquidis, qua patet, ambit aquis. Cuin Tibullo facit poeta princeps L. . Geor.

y. 233.

Tui rei simul os terris ostendit honesum Plias, ct Oceani spretos pede reppulit amnes. Secuti sunt alii inlustres poetae. Papinius L. 1. Achill M. M. Ibo tamen, pelagique Deos, dextramque secundi, aeuo superes , complexa Iovis, per Tethyos

amnes

Grandaevumque patrem , supplex miseranda

rogabo Unam hiemem.

Michael Marullus Hymno Solis, qui primus est libri tertii:

Sudoremque viae puro lavit aequoris amne SuJensus cura fumantum totus equorum.

Georgius Anselmus L. q. Epigr. 2 o. Tunc innisa suum supina ad axem Sprevit et os suantis amnes

Nonacrina secaonis puella. 63. SIC UsQUR SACRAM INNOXIA LAURos

V ΕsCΑR laurus est in plurimis libris. Atque hoc videntur Romani adamasse Catullus

Carm. 6 I. 289.

tulit radicitus altas Fagos, ac recto procera sipite laurus. Maro Eclog. . Ι3. hanc sine tempora circum Inter id trices hederam tibi serpere lauros. ita hod Ie habemus. Sed veteres Grammatici legebant laurus, teste Sosipatro Charisio L. 1. p. IIo. Horatius L. a. d. 7 9 19. Longaque fessum militia latus Depone sub lauru mea. Laurum credebant habere quamdam futuri praesensionem, atque essicacis auxilii esse in afflatu numinum. Hinc vates, poetae lauri folia comedere dicebantur. me vatibus hic

noster Tibullus agit 'me poetis uvenalis

Nemo tamen sudiis indignum ferre laborem Cogetur pshac nectit quicumque canoris E loquium vocale modis, aurumque momordit. Pluribus rem inlustrarunt Ludovicus Caelius L. f. Ant. Lect C. 7. Bernardinus Realitatis Annot C. I. Ioannes Meursius Comment. In Lycophronis Alexandram . O . Is Casau bonus ad Theophrast cap. τε 6 -- ιμμονιας, sive de Superstitione. Qtios omnes

longisssimo intervallo post tergum reliquit

307쪽

VO, Veterum more Virgilius L. 3superatne,, vescitur Inlustrissimus Spanhemius Observ. ad Callimach Hymn. in Delum . 4. loco pulcerrimae ac rarissimae eruditionis plenissimo. Verbum escendi junxit noster cum accusati Aen. s. Quid puer Ascanius

auras'

nam ita legi in antiquis plerisque codicibus,

non aura, quod hodie obtinet, locuples testis est Io. Pierius Valerianus. Reperitur tamen .cum ablativo apud magnum magistrum, L. I. Aen. st S O.

Stiem si fata virum serυant, si vescitur aura

Aetheria.

Hic , si operae est , Servium audiamus. VESCO inquit' erbum inchoativum es. Sane hic vescitur pro fruitur posuit 'nam noucomedit auram , sed vivit a Vescor illa re: ut alibi Vescitur Aeneas simul QTrojana juventus Perpetui tergo bovis, xlustralibus extis.

Ne nos decipiat quod dicit Plinius , ut elocutiones ex similibus formemus. Nam ecce, O med illam rem disimus nec tamen Vescor illam rem. Et ipse dicit, non usquequaque hoc esse faciendum. Haec ego ut esse Servii credam, vix mihi quisquam persuadebit. Verius statuerunt recentiores, Verba activae signi. ficationis regere accusativum, quo actionis objectum, vel effectus , notetur. Vide sis

Vostium lib. de Construct . c. 11. ubi raeverbo escendi agit, prolatis Plinii ac Taciti

auctoritatibus L. Accius Atreo: Ne cum tγranno quisquam epulandi gratia Adcumbat mensam, aut eamdem vescatur δε-

Phaedrus L. I. Fab. I. de columbis milvo: Illae credentes, tradunt sese miluo: Qui regnum adeptus, coepit vescisingulas, Et exercere imperium saevis unguibus. Iustinus, de Atheniensibus, L. et C. 6. Primi lanificii, olei ci vini usum docuere Arare quoque, I serere frumenta glandem vescentibus monstrarunt. Et L. 4 . . . de rege a bides: Barbarum populum legibus unxit, Crboves primus aratro domari, frumentaque sulco

sonem L. q. Netam M. I 29.

Respicit hunc vates, suspiratibus hausis,

Nec Dea sum, dixit; nec sacri turis honore Humanum dignare caput neu nescius erres; Lux aeterna mihi, carituraque sine dabatur, Si mea irginitas Phoebo puluisset amanti. Dum tamen hanc perat, dum praecorrumpere donis

Me cupit Elige, ait, virgo Cumaea , quid

optes:

Oblatis potiere tuis. Ego pulveris hausu tendens cumulum , quot haberet corpora pul

Tot mihi natales contingere vana rogata. Excidit,optarem juvenes quoque protinus annos. Hos tamen ille mihi dabat, aeternamque ju

ventam,

Si Venerem paterer. Contemto munere Phoebi Innuba permaneo.

Merito itaque Anchises casam voca L. s. Aen. p. 73s ubi filium docet iter ad infernas Ditis domos:

Nigrarum multo pecudum te sanguine ducet. Et Aeneas honorifico intacti pudoris vocabulo compellat L. 6. M. IOq. Non ulla laborum O virgo, nova mi facies inopinave surgit. Hieronymus L. I. adversus IoVinianum, p. 7. edit Erasis. Quid referam Sibγllas Erγthraeam atque Cumanam, S et reliquas ' Nam Varro decem fuisse autumat quarum insigne virginiim es , o virginitatis praemium divinatio.

Fluod si Aeolici genere sermonis Sibγlla Θεοβουληappellatur , redite consilium Dei sola scribitur nosse virginitas. Tales deinde commemorat Cassandramis Chryseidem. Sed de Cassandra plura disces ex Apollodoro . . . II se et s. Servio ad L. a. Aen. p. 246. ac Iuli Hygino Fab. 93. Tales erant Pythiae Phoebades templi Delphici , auctoribus Lu, cano L. . . I I. Plutarcho lib. de oraculorum defectu Tales antistitae numinis Gallici in insula Sena Britannici mari y perpetua virginitate sanctae de quibus res mirificas praedicat Mela Pomponius L. 3. C. F. Denique mulieres quas vis, quae quidem cluaerere docuit, me agresti cibo mitiora vesci l racula redderent, conveniebat esse foris in Et cum veteribus Marcellus Palingenius

poeta non vetus, in Geminis: Libantes laeti pateris ardentia vina, Lautaque vescentes plenis obsonia mensiis. 6 AETERNUM 4I MIHI NIRGINITA JHoc voto non habebat aliud religiosius. Au

diamus ipsam Deiphoben Glauci apud Na

polluti, is viri contactu puras Rationem ex sua theologia reddebant , quod, qui res

Veneris ignorarent, Deos videre crederentur notavit Servius ad L. a. Aen. p. 6O3.

Nostris quoque temporibus homines quidam perditi, quos stultum vulgus magos putat, onychomantiam exercent oleo ac fuligine in

308쪽

Jactavit fusa sed caput ante coma.

Quidquid Amalthea quidquid Mermemia dixit, Herophila Phoebo grata quod admonuit: Quod

unguem puer virginis In litis, estque obversis. Sic enim formari imagines rerum expetitarum persuasio est.

MA Ita pulcre restituit caliger ex corrupta librorum scriptura, fuses e caput ante coma . quam non debebat defendere Adrianus Be-hotius L. I. Apophor C. 6. nam lante retro actabant comas Claris hoc verbis Lucanus ostendit L. I p. 66.

crinemque rotantes

Sanguine populis ulularunt tristia Galli. Apulejus L. 8. Metam. Diuque capite demisso,

cervices lubricis intorquentes motibin , crinesque pendulos rotantes in circulum C nonnumquam

morsibus suos incursantes musculos , ad Uremum ancipiti ferro, quod gerebant, sua quisque brachia discant. Sicis Iuvenalis Sat. . . cum tibia lumbos

Incitat, C cornu pariter vinoque feruntur Attonitae, crinemque rorant ululanse Priapo

Maenades.

Ovidius L. 3. Metam 9 72 s. υisis ululaυit Agaves Collaque actavit, movitque per aera crinem. Vide Servium ad L. Io Aen. p. 22o. Atque ut noster coma jactare dixit, ita, Florus L. 3. C. I9. Drus qui in nomine Eunus, magnitudo cladium facit ut meminerimus famatico furore simulato, dum Θriae Deae comas iactat, ad libertatemque arma servos, quasi numinum imperio, concitaυit. Nihil liquidius. At o. Isiaacius Pontanus non ambigendum ait, quin comos acta sit genuina lectio , L. I. Hist. Amstelod. p. 4s, medicina parum portuna. Exciderat propemodum monere , fusa coma legi in Excerptis Antonii Perreji id quod valide corroborat caligeri emendationem.

67. AMALTHEA De his Sibyllis alii aliter

statuerunt. videtur noster quasdam confudisse. Egit enim huc usque de Cumana quam liquido ab Amalthea aliam facit, atque etiam ab Herophile secernit. Sed tres istas non nisi unam fuisse, tribus diversis nominibus dictam ostendit Lactantius L. I. Divin. Instit. C. s. septimam Cumanam, nomine Amaltheam, quae ab aliis Demophile , et Herophile nominatur. Res est obscura, densis tenebris involuta. Tu Salmasium consule Exerc. Plin. p. 7s sqq. Davidem lon-dellum in libro de Sibyllis, Gallice scripto, sed dignissimo qui Romanae civitati transcri

batur.

67. MARΡΕssIA Politianus Nutric M. 2I9. quin CS veteres promsere Sibγllae Carmen, Amalthea Gr fati Marpesia dives Herophileque Idaea genu , praedon laque Sabbe , Demoque, Phrtoque, ue veri gnara Phaennis, Et Carmenta parens e Manto, Ur γthia longos Phemonoe commenta pedes, infitia Glauci Deiphobe, nimium vivax.

Sed Marpesia per duplex si scribendum contendit Scaliger, quum sit cognomen a paula. Marpes'. vico Troadis Mante caligerum o Ludovicus Brassicanus Comment in Politiani Silvam laudatam Achilles autem

Statius vel Marinesia vel Marmessa legi vult: constare enim ait , Sibyllam Hellesponticam in vico agri Trojani Marinesse, vel armessonatam. Certe labet in parte pro se auctoritatem magni vir , Lactantii Firmiani , ita scribentis L. I. C. s. ditavam Hella pontica1n in agro Trojano natam , vico Marme so circa

oppidum Gergilium quam scribit Heraclides Ponticus Solonis . CV fuisse temporibus. Sed est error in prima syllaba , scribendumque

Mermesso. Erat autem Mermessin oppidum in Ida montes hinc gentile Mermesim, L Stephanus tradit in E PMΗΣ ΟΣ. Haec nos praeclare docuit Salmasius Exerc. p. 79. unde mirari subit, quid ita Thomas de Piraedo pro uno atque eodem oppido habere voluerit Mermessumis Marpessum nec vel semel meminerit Salmasi in Observ. ad tephanum p. 18. unde poterat meliora doceri.

MONυ1 Grata Plioebo fuit , quod esset Sminthes Apollinis sacerdos. Ipsa vero se non solum Herophilen , sed Dianam etiam in suis versibus vocabat. Erat ubi uxorem se, ubi vel sororem vel filiam Apollinis esse diceret; sed furens is numine adflata

309쪽

Portarit sicco perlueritque sinu. Hac ore dixerunt belli mala signa cometen, Multus ut in terras de plueretque lapis: Atque tubas , atque arma ferunt crepitantia caelo Audita, is lucos praecinuisse fugam

7s Ipsum

divῖno. Obiit in Troade, sepulta in Sminthei luco , incisis in columna elegis, quos recitat Pausanias Phocicis, sive libro Io. Ubi alteram priorem fuisse Herophilen tradit , Iovis MLamiae filiam 'amiam ipsam Neptuno genitam, mulierum omnium primam a. ticinatam, Mab Afris Sibγllam nominatam. 69. QUODQUE ALBUNA SACRA TIBERI sPER FLUMINA SORTE. PORTAR1T J Albunea dicitur Lactantio L. I. C. 6 decimam Tiburtem nomine Albuneam , quae Tiburi colatur

ut se juxta ripas amnis Anienis, cujus ingurgite simulacrum ejus inventum esse disitur, tenens in manu librum cujus sortes senatus in Capitolium trans terit. Hujus loci auctoritate permotus O Lud. Brassicanus, Comment. in Politiani utri c. s. 119 legebat sic Quasque Albana sicras Tiburs per fumina sortes

Portarit.

Albana autem flumina Anienem intelligebat: ipsam quoque Albuneam ab aquis Albulis apud Anienem copiose scaturientibus denominatam credebat Turnebus quoque Albana legebat, sed ut esset nomen ipsius Sibyllae, L. Ii Adv. C. 26 Lipsi excerpta habebant, Quasque Aniena sacras Tibur per flumina

ortes Portarit.

Quod est amplexus anus Gulielmius Quaest. in Menaech. Plauti C. 4. Mante eum Lilius Gyraldus Dial. a. Hist. Poet. Huc Malii libri ibant Ioannes quoque Livine jus Tiburs malebat quamquam in Albuna nihil mutat. 7o SICCO PERLu ERITQUE 1Nu Est in nonnullis pertuleritque quod probarunt Mu- retus ritatius. Sed hic quum sicco sinu ex. ponit pedestri itineres, nimis est festivus. Et iam portare .perferre , tam vicina, non belle junguntur. Recte Turnebus sortes, quas portabat, librum fuisse putat quem etsi aqua perluebat, tamen siccum sicco pectore e.

staverat. I. BELLI MALA IGNA OMETENJ Couretas semper grande aliquod malum portende. re vetustissima est opinio Virgilius L. I.

Geor. 9. 488. Non alim coelo ceciderunt plura sereno Fulgura nec bi toties arsere cometae. Lucanus L. I. st s26. Ignota obscurae viderunt sidera noesses Ardentemque polumflammis, caeloque volanres

Obliqua per inane faces , crinemque timendi

Sideris, , terris mutantem regna cometen.

Silius L. 8. . 638.

non unus crine corusco

Regnorum eversor rubuit letal cometes. Suetonius Ner C. 36. Stella crinita , quae summi potestatibus exitium portendere ulgo pu

tatur, per continum non es oriri coeperat Ta

citus L. I . n. Q 22. Inter quae sidus cometes e st, de quo vulgi opinio es, tamquam mutationem regis portendat. .cis C.47. Vis fulgurum non adim crebrior semus cometes, sanguine inlustri semper Neroni expiatum. Sed in promtu est,xemplorum copia. Hodie in omnia alia discedunt sapientum scholae.

Qυ LΑΡIs Valerius Maximus in Piceno lapidibus luisse tradit L. I. C. 6. Juvenalis Sat.

Sollisitus, tamquam lapides effuderit imber. Crebrum hoc portenti genus apud Livium 3 Iulium Obsequentem. Quandocumque vero accidisset, novemdiali sacro expiabatur. Coctis lateribus pluisse dicente catillam Milone, in ejus anni acta relatum fuit auctor

Plinius L. a. C. 36. 73. ATQUE TUBAS ATQUE ARΜA FERUNT STREPIΤΑNTIA CAELO AUDITA Uaec etiam crebro commemorantur. Virgilius L. I. Geor. Armorum sonis uoto Germania caelo Audiit.

Ovidius L. I L Metam M. II. Arma ferunt inter nigras crepitantia nubes. Terribilesque tubas auditaque cornua caelo Praemonuisse nefas.

310쪽

s Ipsum etiam Solem desectum lumina vidit

Jungere pallentes nubilus annu equo S.

Lucanus L. I. p. 78. Insonuere tubae quanto clamore cohortes Miscentur , tantum nox atra sidentibus umbris Edidit. Petronius Specim. Beli. Civ. p. 3 q. Armorum strepitu coelum 1 urit C tuba Mar.

Sideribus tremefacta ciet.

Praeclarissimus Lotichius L. I. Eleg 9. Terribilemque ferunt quod, Dii, precor omen in hostem Vertite per nubes arma dedisse sonum. Ipse Tullius , in re minime ludicra , orat. de Harusp. resp. C. Io Exauditus in agro propinquo suburbano est strepitus quidam recon

ditus, ta horribilis fremitus armorum Plinius L. 2. C. . Armorum crepitus, is tubae sonitus auditos e coelo Cimbricis bellis accepimus: crebrosque cir prius, seposea Tertio vero consulatu Marii ab Amerinis ci Tudertibus spectata arma coelesia, ab ortu occasuque inter sie concurrentia, pulsis quae ab occasu erant. Julius Obsequens C. s. Consae arma in coelo totare visa, fulmine pleraque decussa C. Irs. Clamorem crepittimque armorum Antiochiae bis ut curreretur in muros, auditum tΘmque so-lnam ompanorum Periami Adparet ex his to

cis crepitantia id quod multi libri habent trestitui debere in nostro Tibullo atque in

Petronio erepitu. Sisenna Hist. L. 4. Conglobatiis collecti concrepant armis Cicero orat. pro Murena C. O. Omnes urbanae res pomnia

haec nostra praeclara studia , ta haec forensis laus O industria latent in tutela ac praesidio bellicae irtutis. Simul atque increpuit suspicio tumultus , artes illic nystrae conticescunt. Virgilius L. I 2. Aen. s. 332. Dualis apudgelidi cum mina concitus Hebri Sanguineus Mavors clipeo Encrepat , atque ι- rentis iBella moυens inmittit equos. Seneca Thyest. p. 62. Orium tanto susitum e tumultu Liιis Deus fecit ' modo per γcenm Arma cisilis crepuere belli. 7 . ' LUCoc PRAECINu Iss FUGAM Male haec referunt ad excessumin fugam Deorurn, sedes suas deserentium. Paullo ante dixerat poeta , cometa portendere bellum fore nunc ait voces incertas, e lucis ac nemoribus prolatas , cladem ac fugam exercituum praenuntiare Livius L. a. . . Tarquiniensisnobus sis non setis solum , sed etiam ab flua

parte Romanum pepulit. Ita quum pugnatum let, tantus terror Tarquinium atque Etruscos incessit , ut omissa irrita re, nocte ambo exercitus , Hens Tarquiniensisque suas quisque abirent domos. Adjiciunt miracula huic pugnae ;silentio proximae noctis ex silva Arsia ingentem

editam vocem Silvani vocem eam creditam,

haec dicta, Uno plus Etruscorum cecidisse in acie vincere bello Romanum. Ita certe inde abiere Romani ut victores , Etrusci pro victis. Hic tu proximam noctem intellige eam, quae proxime praecessit ante ipsum conflicitum. Ita certe capiendum suadet Valerius Maximus L. I. . . ex s. Sed ad fugam redeamus, his incertis vocibus praemonstratam, Mad clades bellicas Maro L. I. Geor. '.q7s. Vox quoque per lucos volgo exaudita silentis

Ingens.

Ovidius L. Is Metam P. 93. cantusque feruntur Audiri, sanctis severba minacia lucis.

Lucanus L. I. Tunc fragor armorum , magnaeque perlazia

voces Auditae.

Petronius Spec Beli. Civ. V. I 8 o. Nec non horrendi nemoris de parte snistra Insolitae voces fiamma sonuere sequenti.

MINE Io Marius Mattius ex vetere libro producit de se flam lumina , venusto Graecis. mo, L. I. Opinion. 43. Nicolaus quoque Heliasius ad marginem Anglicanorum Excerptorum notavit, legendum sibi lumina videri. Sed quia haec locutio doctior erat, quam ut eam caperent librarii ; ideo illi , more quotidiano, lumine scripserunt Pari figura Titan moesus jubiar Senecae dicitur Oedip. ipso initio: Iam nocte Titan dubius expulpa redit, Et nube moestus quallida exoritur Abar. Sic enim locum illum recte restituit . . Gro novius , vir laudatissimus. Solis deliquium quamquam semper inter prodigia habitum est , tamen vel illud maxime prodigiosum fuit, quod occiso Caesare dictatore totum ferme annum tiravit. Neque enim

SEARCH

MENU NAVIGATION