De generis humani varietate nativa

101쪽

A CETERIS ANIMALIBUs DIFFERENTIΛ. 5 1

communis videtur uxus menstruus, ita ut recte Plinium mulierem solum animal menstruale VOCASSe putem. Novi quidem aliis quoque animantibus semineis et quidem maxime ex quadrum an Orum ordine , passim ab auctoribus tributum esse eiusmodi fluxum, simiam V. C. diariam ex Caudae api Ce menstruare dictum esse et C. At enim vero quoties a viginti indoannis aut in rivariis aut a Circumforaneis monstrataS femineas simias,

Papiones etc. mihi videre licuit, do ea re quaesivi, et passim quidem

unam alteramve Cariam quandoque uterinae haemorrhagiae obnoxiam esse didici, quam vero in nulla periodum Servare, asserebant Cordatiores custodes qui ipsi eam pro morbos a Contra naturae ordinem affectione habebant, quorumque plures candido fato bantur, vulgo eandem pro fluxu monstruo declarari ut plebis admiratio eo maior mOVEatu T.

102쪽

SECTIO I. DE ΠΟMINIS Fabulosas Contra Credulae antiquitatis relationes de universis gentiabus quarum feminae monstruo fluxu destitutae sint, alio loco Paucis tangemuS.

S. I 8. uno homini res octu ianimae facultatum PT Tia Sunt. Omnes uno ore huC reserunt tamquam Summam et maximam hominis praerogatiVam, rationis uSum. Ci

ratius vero inquirenti quid ipsae has vocos sibi Velint, mirationem subire necesse CSt, quam longe diversissimas de rationis notione reddant rationes philosophi maxime rationatos. Aliis onim est peculiaris plane et homini unico propria animi facultas, aliis seximius saltem et Vald opere Oxcellens gradus sacultatis, Cuius in brutorum anima non nisi tenuia vestigia Oxiom. Aliis Complexus omnium ac singularum humanae mentis altiorum sacvl-

103쪽

sacultatum. Aliis singularis directiosacultatum mentis humanao et S. P. Non nostrum inter hos tantas Componere lites. Brevius autem et tutius expediri quaestionem Consido, Si, a POSic iο-ri ut dicunt, istam hominis praerogativam in eo ponimus quod ipsum reliquorum animantium imperantem et dominum facit V. Esso ipsi hoo imperium in propatulo est. Aequo vero manifeStum, CauSSam eius imperii non in corporeo hominis roborΘpositam eSse. Unice ergo ad ani mae dotes earumque praestantiam reserenda est. Hasque dotes, quibus ergo homo reliqua animantia longis

, humouoe, e ita quanta nobis tribuerit ripureus noster, quanto Utilentiora anima-olio sub Iugum misevimus, quanto Uelο- ocioru ussequamur, quam nihil sit morta- ,.se non sub ictu nostγo positum.' Seneca.

104쪽

54 SL 1io I. DE HOMINIS indolis et naturae suerint, rationem appellemuS. Natura hominem ut vidimus itas abricata est ut omnivorus Sit et unia Versi terrarum orbis habitator. Illimitata autem haecce in victu et in sedo libertas pro infinita fere varietato Climatis, soli, aliarumque Cir CumStantiarum, neque multifarias an fert indigentias quibus non uno modo obviam iro et mederi potest. Rationis ergo et inveniendi ingenio munivit eum creator quibus se istis Comditionibus accommodare POSSit. Hinc et jam vetustissimis temporibus a sapientissimis gentibus hic summus hominis principatus in En-lionis scit. nius divino cultu Celebratus est. Tholli nompe ab Aegyptiis, Hermes a GraeCis. Ita enim, ut paucis multa Complectar, instrumenta sibi conficit homo, adeoque acuto cum dos nivit Frank-

105쪽

ta boni a

lle '

Franklinus tanquam.animal instrumentiscum a tool- mahing nn m aD; ita arma et tela sibi ipsi paravit; ita ignem excitandi modos sibi excogitavit; ita et, ut alter alteria iis adminiculo et auxilio uti posset, Ioquesiam sibi inet onit, itidem intorea quae homini propria sunt Inu, reserendam , Cum non ut voX animalium ipsi Connata, sed, quod vel lin- auarum arbitraria Variotas docet ab eo ficta et in usum VerSa Sit Πυ. S. I9.

v o Infinitae sunt veterum et nuperorum scholasticorum de loquela brutorum argutiae. Speciminis loco Albertum cognomine magnum citasse sussiciat, qui uni praeter hominem simiae anthropomorphae, pygmaeo inquam, loquelam concedit, attamen non sine memorabili restrictione. Ul gmaeus, inquit, loquitur qui- isdem cum tamen sit irrationabile animal, V e r H in non disputat, nec loquitur de unitae; salibus rerum, seu ,,p0tius suae voces diruuntur ad res par-

isticulares de quibus loquitur.' 'πὰ Loquelam ab homine sibi inventam esse de quo nostris adhuc temporibus dubita-

106쪽

Obitor des risu ct fetu. Practior istam quam modo diximus animi sexplanationem, loquelam inquam, aliae binae nominandae veniunt de quibus minus adhuc extra dubitationem positum QSt, Iliam unico ut loquela homini Convctniant, utpote quod non ab eo inustiatae s sed ipsi Connatae quasi sint, neque tam ad rationis usum quam ad animi pa-rhemata pertineant; risus nempe, hilaritatis comes, et eius - - haec ΠOStri pars optima

ditiis

107쪽

A CETERIS ΛNIMALIBUS MFFERENTIA. 5 Lacrumas quidem se Cernerct multa praeter hominem animalia, tritissimum est. Quaeritur autem Dum et ex moerore plorent. Asserunt

quidem de nonnullis idonesi tostes; ut de phoca ursina Stellier m , de camelis cl. Pallas P . Ridendo vero

hilaritatem manifestare bruta animantia magis dubium Videtur; etsi passim ab auctoribus exempla notata sint. Le Cat V. C. Simiam Satyrum angolensem et plorantem et ridentem vidisse asserit q9. g. ΩΟ.

V. Morbi mnximo momorabitis homini Prurii. Quamquam haec pathologica priamo intuitu minus ad historiam hominis

108쪽

58 Ssc11o I. DE HOMINIS minis naturalem spectare Videantur, tribus tamen verbis principalium indo mutuari liceat morborum reCensum, qui itidem homini proprii sunt, Cum utique etiam haeC Contra naturam phaenomena ipsi peculiaria in naturali corporis sui dispositione et babitu et animali oeconomia nitantur: eodemque adeo jure et hic notari mΘreantur, quo et animalium quorundam morbi ipsis proprii in historia eorum naturali reCΘΠSeri So- Ieant, ut lues bovilla, aut Co Za maligna equorum, aut rabies spontanea canino generi frequentior etC. Per so interim intelligitur non nisi de maximo memorabilibus morbis hic loci nobis sermonem eSSe Posse, neque haec pauca e pluribus sselecta Qxtra omnem dubitationis aleam adhuC posita esse, Cum uosologia brutorum si a paucis animantibus nobis

domesticis discesseris, ob graves et partim insui orabiles dissicultates se-xe inculta adhuc iaceat.

s a fu

Magna

109쪽

Magna tamen Cum probabilitato inter morbos humano unice generi proprios nominandi veniunt: Febros exanthemat LCae tantum non omneS; aut Sanu ex liis praesertim

Scantiatina, Miliar is

Polochia Postis.

ν Simiae ante aliquot annos Amstelodami ex contagio varioloso locale quidem ulcus neutiquam vero febrem variolosam contractum suisse, litteris tune temporis me docuit medicus egregius cl. Jansen.