장음표시 사용
341쪽
DIU T. MORB. LIB. II. STO'. VIT. 2ψVCuratio caeliacorum , id es tentriculo lab0rasitium. p. VII.
SI ventriculus ciborum digerendorum impotens
sit, dimunt autem alimentum non coetum, non mutatum, crUdum, nihilque ad corporis molemi transeat, coeliacos hos appellamus, refrigerato ni-ratrum intus innato calore, quom in US coqunt, &viribus, quae distribuunt alimenta, debilitatis. Ventriculus igitur primum quiete& inedia laboros
remittat oportet ; ita enim eo vires recurrunt. Si vero multitudo eorum, quae stomachus acceperit
subesse videatur, jejunis nauseis ex aqua vel mulsa Utendum est, Ventriculus autem contegendus ; &υt adstringatur, irrigandus lanis ab ove si iccidis, ac
Ianguinoso rosaceo Unguento, aut Cenanthino , aut
elino: optimum quoque fuerit si & lentiscino, hypocistide etiam aut omphacio. Cum hi S etiam Cataplasmata adhibeantur, calida quidem tactu, sed viribus adstringentia. Atque si alicubi ad jecoris vel ventriculi os tensiones nut inflammationes sint, cucurbitula admota incidere oportet: & sunt quibus id solum sufficiat. Ubi vero ceratis ad cicatricem Ulcera perducta fuerint, & ad duritiem per Venerint , eo hirudines admovendae : deinde epithemata concoctionem juvantia imponenda, quale est quod ex seminibus conficitur ; si chamzeleontis radicem habeat, optimum est : ubique is uri fruetus in sint ; malagma etiam quod viride appellatur , Ω meum, quod mysterium est, id es arcanum. Ea enim emolliunt & leniunt, & calorem cient, Visceraque flatibus evacuant, quilius ad adstringendum
est opus : caeterum & sinapi, limnestis & eupho
342쪽
α 6 A R E T R I D E CURATIONE hiram, & omnia talia, quaecum que restigerationem
que ad adstringendum medicamenta potui danda sunt ; primum quidem usui est arnoglossi succus cum aqua myrtis aut cydoniis adstricta ; Optimus quoque acinUS UVae Omphacinae, Vina vehementer
adstringentia: deinde medicamenta quae Ventri medicantur : potiones quotquot ex Zingibere, & pipere , & fructu sylvestris petroselini conficiuntur: theriaca quae viperis feris constat, maximam vim concretiovis dabit. Si vero hic nihil aut parum proficiatur , vomitibus ex radiculis tititor, sin autem& his albi veratri radicem per noctem Unam includas , valentissima tibi fel purgatio , tum ad humores stigidos purgandos & expellendos , tum ad calorem restaurandum. Caeterum & victus ratio vitaque hoc modo moderatae sunto : noctu somni, interdiu deambulationes , declamationes, gestatio velata lauris, vel in myrtis, vel in thymo , nam in perspiratione ac respiratione, ad bene concoquendum medicamenti vis aliqua inest : exercitationes corporis, frictiones, manus gesticulatio, halteribus jacter dis , thoracis & ventriculi lasstudines , ante cibos potationes , minime enim ad vires parandas expeditus est panis: his addatur frictio ad ruborem uLque , deambulationes segni .
De curatione arthritidis X Ischiadis. Cup. XII
Secundi Libri ciborum, & raphanorum plerumque , deinde ad
343쪽
,IU T. MORA. LIB. II. ARTI R. I sc . In his victus ratio aliarum affectionum communis est, & post victus rationem inunctio, lavatio in frigida marina praecipue quidem omnibus articularibus vitiis communia medicamenta sunt; nam & podagricis veratrum mirifice, sed in primis morbi invasionibus succurrit. Quod si mustis Jam annis inveteravit, vel & a majoribus per successionem descendit; aegrotum ad mortem UL
Artuum exacerbationibus hoc sane pacto subveniendum est ; lanae ex ove sordidae adhibeantur, irrigationes fiant ex rosaceo, & vino; NOH-
nullis & spongia e posca profuit. Ad haec cataplasma fiat, panis sumatur cum refrigerantibus , ut pote . cucurbita , & cucumere. Accipiatur & cucurbitula tenuis, & plantago herba,& rosarum folia. Nec non & sideritis dolorem sedat cum pane, ' musico: & symphyli radix .dc pentaphyllos herba quinquefolium Romani Vocant , & marrubium, quod foliis est tenuibus; hujus decoctum quidem infusum dolorem
levat: ex ipsa vero herba cum panis micis, aut cum hordei farina cataplasma fiat. Malorum quoqUe citriorum pars non apta cibo cum polenta magnopere subvenit. Ficus aridae, & amygdalae cum aliqua farina. Haec utique est refrigerationis materia. Et hoc quidem remediorum genus aliud alium juvit, Se idem interdum alium
atque alium. Nonnullis vero calefacientia remedio sunt, atque idem remedium alias alii opitulatur. Pervulgatum est autem , & hoc ad dolorem tollendum proficere ; capram oportet herbam iridem ad satietatem depasci; deinde interposito tempore, quantum ad pabulum in ventriculo conficiendum
satis sit, capram imm0lare, atque intra ejuS Vel
344쪽
trem in fimo pedes aegrotantis Occulere. Demum infinita sunt medicamenta, aegrotos namque sibi ipss remedia parare urgens impellit calamitas. Sed medicorum auxilia in propriis libris conscrubentur.
Curatio fi Iephantist D. Cap. XII L
& ultimum secundi voluminis De curatione longorum morborum. ORBIs, quo dissolvantur, majora esse re-do I media opus est. Sed quaenam medela eX- cogitari poterit, quae elephantiasim, tam ingens malum, expugnare digna sit 8 Neque enim in parte una, aut viscere uno inhaerescit , neque aut intus duntaxat labes occulitur, aut eXtra prorumpit; sed & in penetralibus totum hominem occU-yat , & exterius totum amplectitur. Triste profecto, & visu terribile spectaculum , serie namque species est, ac una cum his vivere, una cibum capere, perinde atque in pestilentia, formi dolosum est; etenim per inspirationis communionem facilis infectio est. Quid igitur quispiam. in arte medica inveniat, quod hujusce mali diagnum remedium contineat Verum enim vero omnia conferre simul oporatet medicamenta, & victus rationem, & ferramenta, & ignem. cque si novo, & orienti, affectui adhibueris, sanationis spes affulget. Sin ad summum suae creationis adscendat, in viscerubusque stabilis sedeat, quando & in faciem 1nvadit; tunc de aegri salute spes omnino abscissa
345쪽
D I U T. 'ORB. LIB. IL ELEPHA.elt. Itaque venas in cubito ambas incidito, incidito & venas in malleolis eodem die: temporiSenim interjecino atque separatio fundendo ubertim sanguini, & recreandis viribus aptior est; nam sanguinem saepe, & multum, mittere Oper
pretium est, quippe qui vitii hujus alimentum
sit; exigua vero ipsius pars est optima, quae naturae cibum praebeat. Idcirco qua ratione pravum inquinatumque detrahatur , atque interim corpori familiare ac bonum procreetur, conjectandum est , quoad alimenti penuria morbus prius fatigetur, nova enim esca applicata, Corpori spatio temporis , antiquam obscurat atque debilitat. Postea medicinam sacram non semel propinator quin omnia saepius iteranda sunt, & resumptio,& ad priora redditio. Esto & alia medicamentosa in cibis purgatio, sicut antea de curatione doloris coxendicis diximus. Lac etiam promiscuum atque indiscretum, sed largius, ad alvum molliendam- potui detur, Verum quintam aquae partem, quo lac totum dilabatur, atque descendat, adjicito. At jejunos primo ad vomitum c terius ducito, deinde a cibis iterum, postea as . sumptis raphanis ; frequenter autem atque assidue omnia fiant. Veratrum quolibet tempore, sed potius vere atque autumno diebus alternis eX-hibeto : atque idem in proximum annum repe
Caeterum si morbus invaluerit, potabilia medicamenta, quotquot quis cognoverit, potanda pnaecipiat, multa enim ac Varia adhibere medicamenta est operae pretium. Atqui & ego, quotquot mihi cognita sunt, literis mandabo. Cedriae cyathum Unum , brassicae duos miscens da
to. Aliud , sideritidis succi cyathus unus, trisO-
346쪽
2M A RETRI DE ci 'ATIO Melli cyathus unus, vini R mellis cyathi dub
Aliud ; dentis elephantis ramentorum drachma cum vini cretici cyathis duobus. Quin etiam viperarum reptilium ferarum carnes , & ipse in pastillos consormatae bibuntur : oportet autem Rcaput, & caudam ad quatuor digitorum spatium praecidere; reliquum usque eo elixare, donec spunae separentur: carnes vero in pastillos redactas in umbra frigefacere: qui potioni , quemadmodum , & scillae exhibeantur. Ipsae quoque Vis rae in coena obsonio dentur, quas coquere, Acondire perinde , ac pisces, opus est. At si medicaminis illius varii ex viperis compositi facultas adsit, id pro omnibus, quandoquidem omnia simul continet, bibendum est. Praeterea corpus detergendum est, tumoresque calefaciendi. Alia item medicamenta sunt innumera Celt rum , quos hac tempestate Gallos vocant. Nitrosis quoque illis factitiis globis, quibus velaminum Ibrdes expurgant, saponemque vocant; itulis , inquam , globis corpus in balneo detergere optimum est: & portulaca, & sedum cum aceto Bene facit. Rumicis etiam radicum decoctum cum sulphure crudo summopere deterget. 'Illud
item varium ex alcyonio trito, & nitro, & aceti faece combusta, & alumine fisso, & sulphure vivo, & costo, & iride, & pipere, forsitan autem omnia pro singulorum viribus miscenda sunt. Aliquibus vero & hoc aequis portionibus compositum inspergentes perfricabimus. Faciei tumoribus sarmentorum cinerem alicui ferarum adipi admiscens illinito, leonis videlicet,
aut pantherae, aut ursi, sin his careas, animalis, quod griece Vocant , latine Vulpante
rem dicas , quod genus avis est , si per literas,
347쪽
DIU T. MORA. LIR. II. ELEPHANTI. di & ἡ prima syllaba scribitur: aut laconi eum canem significat ex vulpe , & cane natum si per M. Sc υ eandem syllabam scripseris; si mile enim in dissimilibus, quemadmodum similia homini, mirifice prodest. Item ammoniaca gutta cum ZCeto , & plantaginis , aut sanguitialis herbae succo, & hypocistis , & lycium.
Si carnes liveant, prius, quo locus succulentus reddatur, scarificandus est. At si ab acribus fluxionibus exulceratas partes lenire volueris ;foeni graeci aut hordei cremoris decoctum molle abstersorium est, item ex oleis rosiaceum, aut Ientiscinum. Assiduae vero lotiones, & ad corporis madefactionem, & ad noxiarum humiditatum dissationem mire proficiunt. Esca munda esto, boni succi Ueatrix, Concoctu facilis, simplex, & Victus ratio prorsus recte instituta sit in somno, & vigilia, in ambulationuhus, & locis deligendis. Exercitationes adhi
aut sacculi jactus; omnia haec citra lassitudinem apte, & congruenter intendantur. Esto & voacis emissio, spiritus opportuna exercitatio. Vestis Esto munda, non modo ut aspectu jucunda sit. sed quoniam etiam sordida cuti mordacia sunt Oppido quam utilis est & panis ex hordeo, iasalsamentum tempestivum , R exiguum quid malvarum , aut brassicae semicoctum cum cumini liquamine. In coena staphylini radix apponatur, S alica cum vino, & melle antiquo mixtis, nmarina quotquot Ventrem subducunt tellinarum juscula, ostrea , crinacei, & ex piscibus saxati- es : ex terrestribus ferae lepus, aut sus: inter Aves perdices Omnes, palumbi , columbi , nquaecunque optima in illa regione inveniuntur. Inter fructua arboreos illi admittantur, quos
348쪽
ARETRI DE CURATIONE &c Graeci horaeos vocant. quod ea parte anni maturrescant , quam iidem graeci Horam appellantis Vina dulcia vinosis meliora. Balnea sponte calida sulphurosa juvant ; vita in aquis diu ducenda
est, & mare, & navigatio conVeniunt. Frzdterea per Veratrum purgationes fiant. Album , quidem superiorem Ventrem, atrum Vero inferiorem purgat. Quin & album veratrum non vomitum tantum molitur , sed etiam omnium simul purgantium medicamentorum essicacissimum est, non multitudine, & Varietate eXcrementorum : id enim & affectus ille , qui Cholera dicitur , praestare solet: non distentionibus, & violentia in vomendo ab hoc enim, δι nausea, Semare validiora sunt), sed potentia, & qualitate non vitiosa, quippe quae laborantibus sanitatem reddit per exiguam purgationem, & modicam
intentionem , vetustorum praeterea morborum
omnium firmis radicibus inhaerentium, si cuncta alia medicamina viribus inferiora sint, id unicum Temedium est , si quidem igni facultate persimile est album veratrum , & quod ignis extirens si est, eo plus Veratrum interius discurrens oper tur, videlicet facilem spirationem ex diiucili, expallido dolore floridum, & ex macie corpulenistiam. RELIQUA DEFICIUNT.
349쪽
ABscessus in colo. 7Ι. O8. Abscelsus quibus rumpendUS. 2 I. Abscessus decoris. inde JeCUr. Abscessus lienis. Diri Lienis. Abscessus renum. Vide ReneS. Absinthii succi quantum dandum, de ejus vires. a 34. 2 .4
Ugritudines diuturnas quae incommoda sequantur. So. Hgritudo longa tabidos facit. 8 .Hger cum II edico adversus morbum conspirare debet. SO. JEgrotantio iis gratificandum. Ι 8 - 8. AEgri omnes curari non possunt. 236. AEgyptus quos cibos & potus ferat. I . AEgvptiaca & Syriaca ulcera. iiii Ritatis damna. III. t Alicae vires. I 72. 2 S. Alica quomodo pleuritico danda. I R. Alimenti iter ad decur & in omne corpus aliud eli Caliud I96-197. aloes vireS. 23 . Alvi sublutiones quantum prosint. I S.
Ammoniaca gutta a s. Amyli facultateS. 187-I88 An authetia. 6 I. Anagoge. Sanguinis rejectio. 2I. sngina. Synanche. 8. Canina, Cynanche ibid. species clupe. ibid. 16s. species in solo spiritu. 8. species pejor. I 6ῆ. signa. IO. Caninae signa. 9. cum Phlegmone symptot . S. Causae. O . mutatio. ibid. caninae mutatio salubris aut
350쪽
perniciosa. Io. obnoXii canes linguam exserunt. 8. me, dendi regula. II. anginae ab ebrietate curatio. 166. clysteres qui & quando. ibii Sectio vera e qualis conveniat. ibi d. seetio venarum Iinguae prodest. ibid defectus animae nocet. ibid. quae ligatura conVeniat. ibid. quae purgatoria levent. ibid. quales conveniant irrigatione S. ibid. Cataplasmata qualia. I 6 . quibus ad pus ducenda. ibid. collutiones. iiiii Iditiones. ibid. crustosis ulceribus gargarismi utiles. ibid. Anginae cum conciden ria Curatio. 168. hanc quid praecipue tollat. ibid. error medicorum in Curando. ibid.Anhelitus. Asthma. 76. causa'. ibid. indicia. 7s. mitos centis nota. 77. muliere S facile patiuntur. 76. pueri Cur facile evadunt. ibid. ea capti viri citius pereunt. iii quando differatur interitus. ibid. Anthemidis oleum. 2 6. AntitrochuS. 2Ι . Animalia ob quae Vivant praeCipue. Is . Animi perturbationes immodicpr quam sint noxiae. 66. Antidoti ex multis constantes quas facultates habeant. 23Ο. theriaca, mithridatium morsus vi perpe medentur. Anus & vesica inter se coh3erent mutuoque assiciuntur. IOς. Aphthae. 12.Apoplexia quid. 62 morbus plane validus. I sq. in senibus lethalis. ibid. plerumque eam parit saturitas. ibid. remedia Apoplexiae convenientia. Ι 86-I6 . Apoplectico quae vena solvenda. Is s. a quo latere sanguis mittendus. iiii quae non scindenda vena. ibid. Clysteres quales. ibid. quando & qUibus purgandus aeger. Ιῆ6. utiles vomitus. ibid. inunctione 3 qualeS. ΙS7. Con Veniens inunctio. ibid. Convenientia cataplasmata. ibid. cucurbitulae ubi & quando affigenda: Ι 8. postematiae II.
Aquae fluxus inspectus vertiginem affert. 23 I. Aquae spontae calidae melancholicis utiles. 23 T. Aqua inter Cutem. Uiu. HydropS.
Ardoris venae cavae & Arteriae Crassae signa. 2o4. Venae magnae & arteriae quomodo Venae sectio Conveniat. ib.