장음표시 사용
321쪽
DIU T. MORB. L L B. I. COMITIA L .' 229
Opus est etiam ignem capiti in serre : proficit
enim. Imprimis os perforare usque ad secundam laminam oportet: deinde ceratis cataplasmatisque uti tantisper, donec membrana ab ossibus reces serit. Terebra nuda ossa circumcidere convenit: ac si paulum resistant, usque ad spontaneam aVulsionem perseverandum , quousque nigra nonnunquam istorum, & crassa membrana inventa fuerit. Cumque per putrefactionem Vel etiam purgationem au laeter curante medico vulneri cicatrix inducta fuerit, aegrotus morbum e Vasit. Maxime omnium capitis ab ruborem usque frictioneS Valent Ussitatae quidem, quaecunque a me superius traditae sunt: Valentior est autem, quae fit per cantharides , sed tribus diebus ante, quam
his utamur, lac , ut Vesica muniatur, bibendum est: cantharides enim magnopere Vesicam laedUnt.
Haec abunde sint, cum caput affectum est. At si mediae corporis partes causam praebent, & ab his morbus exoritur: rarissime r utem ista fiunt, potius enim mediae partes in consensu morbi trahuntur a capite, utpote ab ingenito malo, quod
aegritudinis initium est : utcunque igitur res habeat, & in his vena cubiti solvenda est; a visceribus enim materiae cursus est.
Quin etiam isti magis, quam alii, purgandi
sunt, & hiera, & cneoro, quam thymelaeam Vocant , & coccognidio, quae chamelpea dicitur: haec enim pituitam extrahunt, peropportunum a Utem ipsis remedium est cucurbitula : epithematum Vero , & cataplasmatum sylva omnibus perspecta est, & ea ubique scribere supervacuum ducimus, nisi quatenus eorum Vim nosse conVeniat : quod scilicet iis extenuare, per halitus digerere, itu Saspirabiliaque corpora reddere Oporteat.
322쪽
23o A RETRI DE CURATIONE Item concoquentibus medicamentis calidis , artidisque, & urinam moventibus in nutritione , Min medicatione utendum: sed omnibus praestat fibri testiculus saepius in mense ex aqua mulsa po-tUS , praeterea quaecunque eX Variis composita medicamenta idem praestant, adhibenda sunt theriaca & mithridatium, nec non & Bestini antidotus hibenda est: quandoquidem hae concoquendi facultatem roborant , UtileS humores creant, &Urinae movend2e aptye sunt, nam quaecunque simplicia medicamenta scribere opus esset, hisce continentur antidotis, cinnamomum, casia, folia malabathri , piperis, seselisque omnia genera ; & quodnam ex valentissimis remediis in istis compositis aio 11 reperies 3 Fama est, & vulturis cerebrum,& crudae fulicae cor, A domesticos feles comesos morbum discutere. At ego istorum periculum non feci, nonnullos autem vidi nuper jugulati hominis vulneri phialam subjicientes, atque inde haustum cruorem bibentes. O ingentem necessitatem , quempiam sustinere, malum malo piaculo depelleret atqui ex ea ad sanitatem nec ne isti per- Venerint , nemo vere mihi affirmare potest. Quin& quendam auctorem legi, qui humanum jecur epulandum apponi praecipiebat: sed liseo illis scripta sunto, qui ad hunc usque miseripe terminum
Praeterea, & victu opitulandum est, & singulis remediis, quae aut ab aliis, aut ab ipso met 2egro fieri possunt, utique in hoc casu nihil spernendum est, nihilque temere faciendum, maXLme quzelibet exigua adhibendo , quae penitu S pro-inat , nihil vero laedant. Etenim spectacula non spectanda , quse ut & sermones & edulia & suffimenta plurima, morbum patefaciunt. Igitur
omnia diligenter consideranda sunt. Somnus
323쪽
DI UΤ. Μ Ο RB. L I B. L C O M I T I A L. 23Ι multus crassitudo est, ocium n nebula sensuum, bonum vero mediocritas. At Vi 0Xcretio a somno, praecipue flatuum ac pituitae res Optima. Ambulationes longae commodae sunt, non flexuosis honum spiritum redduite, sub arboribus myrtho , aut lauro , aut inter acres & bene olentes herbas, Oalamintham, pulegium, thymum, mentham, mu-Time quidem agrestes, & sponte nascentes: si ii harum copiam non habeat, inter humano cultu Procreatas. Inter has quoque gestationes longae , R ipsae rectae fiant. Itinera facere bonum est , non secundum fluvium, ne delabentem aquam intuentur: Vertiginem enim aquae fluxus affert, neque ullum , qui in orbem Volvatur, neque turbinem,
qui circumagatur , inspiciat, est enim imbecillior, quam ut firmum stabiliat spiritum, nam si nihil
Cum circulo Vertitur : circumvolutio autem Vertiginem , & comitialem morbum acceriit. Post gestationem lenis deambulatio, postea qHies: Ut agitatio in gestatione contracta sedetur. Ad haec CXercitationes manuum fiant, extremis sudario ex crudis linis consecto involutis: inunctio non
valde pinguis sit: frictio lenta quidem sed durior densandi causa: tumidi enim , & crasti sunt plurimi , in medio vero totius frictionis caput erectum perfricetur. Exercitationes ad cervices, & humero S pertinenteS, manuum Commotio : omnia, quae-CUnque a me de vertiginosis dicta sunt, ad ira inistrentur , satis vero hic ex copia ibi descripta positum est ; prpeterquam quod Velociores horum e Xer citationes esse oportet ad sudorem in OVendum, caloremque excitandum : haec enim omnia cXtenulint. Verum, & in omni vita oportet excandescentiam iracundia vacantem injicere. Alimenta omnia ex crassis leguminibus mala : triticei vero panes sicciores praebendi, alica
324쪽
232 ARETAE 1 DE CURATIONE .lota, & ex ea sorbitiones , sed medicamenta Voluptatis causa eadem cum supra positis sunto : nunc autem plura ex acrioribu S ponito, piper , Iingi-her, libysticum. Liquamina Vero ex aceto, &cumino , x suavia sunt, utilia. A carnibus
quidem maxime in totum abstineant, si in minus, in curatione saltem; in refectione Vero carnes deligantur, quaecunque sunt natura leves: quales sunt volatilium, praeter analem, & concoctu faciles, ut lepores , suum pedes , salsamentum ; Apost haec sitis utilis est. Vini paulum bibatur albi, tenuis, odorati, quod lotium movet. Elixorum olerum asstimantur quaecunque facultate dcria eX- tenuant , & urinam citant, qualis es t brassica, asparagus, Urtica : Crudorum autem lactuca ea parte festatis, quam horam Graeci medici nominant Cucumeres autem, & pepo Viro quidem robusto supervacua, nonnullis Vero gustatione te-ΠUS prpebenda, mala est enim horum multitudo,
cum frigida sint, atque humida. Ficus viridis ,
R maturae uvae, Usus Convenit. Ambulationes;
post eas animi oblectatio molestia carens iuvat, iracundia Utique, & Venus noxiae sunt. Effletus enim morbi similitudinem adducit. At nonnulli medici de concubitu falluntur. Nam quoniam naturalis in virum transitus aliquantum proficit,
puerorum naturam intempestivo concubitu viola-TUnt , tanquam citius eos roboraturi, sed isti a natura sponte praefinitum tempus, in quo omnia remedia fiunt, ignorant: Haec enim singulis petatibus propria simul opportunis temporibus creat, in tempore namqUe concoctiones seminis , bar-h2e, canorum. Quis igitur medicus naturae cum mutationem seminum a principio, tum praefinitum singulis tempus variaverit. Quin R in morbi naturam impegerunt: nondum enim in ten
325쪽
D I UT. ' O R B. LI B. I. MELANCHOL. 233pore quidam Veneri dare operam coeperunt, ante immaturitate rei noxam accipientes. Vitam autem
degere oportet in regionibus calidis, & siccis, siquidem res frigida atque humida morbus eis. ratio Melancholiae. Cap. V. TU' sanguinem detrahere expediat, deliberatione indiget in melancholicis, eX quo humore morbus oritur: quin etiam ex non pauca
malorum succorum cacochymiam Graeci nominant multitudine. Itaque si in juvenili aetate quis morbo corripitur , & Veris tempore , Venain dextro cubito media caedenda est, Ut a jecore sit oportunum essu vium, id enim viscus sanguinis fons est, & bilis generatio, utrumqlle Vero melancholiae alimentum ; caedenda est, inquam, licet sint graciles, & sanguinis inopes: sed paulum sanguinis mittendum , quatenus videlicet Vc-nae sectionem vires sentiant, sed nullam noxam earum tenor accipiat. Nam , & si crassus , & biliosus, & concretus, & ater, qualis amurca, sanguis est, nihilominus ipsius naturbe praelium est atque alimentum. Quocirca si plus , quam decet, sanguinis effuderis; natura cibi penuria de propria sede prolabitur. At si sanguine refertus est aeger ; plerumque quidem non usque adeo malus finguis est, vena tamen utique secanda est, verum non eodem die ; sed aliis diebus repetendo , quantum satis est, sanguinis detrahatur :eodem vero die modum sanguinis mittendi vires declarabunt ; medio autem tempore, quo aliam evacuationem substinere Valeat , liberalius nu
Opus est autem & ventriculo ipsi quoque pe
326쪽
grotanti, & laboranti opitulari, eum vero si atra bilis urget, per diem Unum prius tenuiter nutrito ; aegro nigri Veratri drachmae duae ex aqua mulsa praebeantur, id enim hilem atram CXpurgat : nec non & thymi attici coma, Se ipsa bilem atram educit; commodi lii imma est autem singulorum partem, Ut ex utroque duarum drachmarum pondo fiat, eXhibere. Ρost purgationem lavetur, vinique paulum bibat, & alia in cibis jucunditas concedatur , stomacho enim ac viribus laboriosa purgatio est: posthac iterum ad media faciendus transitus ; cima priuS Vero cataplasmate atque irrigatione laXaVe- Tis , cucurbitulam jecori, & ventriculo, aut ejus Ori admoveas, namque h2ec detractio multo, quam sectio venete est opportunior, tergis quoque inter scapulas cucurbitulam assigito ; siquidem eo loco stomachus adhaeresstit. Deinde rursum reficiendus aeger. Atque si alimentum vires instauraverit ; caput radendum : cui postea cucurbitula assigenda est, hujus enim morbi inter alios prima ac maxima causa in capite est. Porro neque sensus ipsis a noxa immunes fiuit, nam inde ipsorum exortus atque initium est; commutantur igitur, R ipsi , aegritudinemque participant, utique nonnulli, Si sensibus deliciantibus, corrupte sentiunt.
At stomacho potissimum succurrendum est :Cum , & ipse male habeat, & in ipso bilis atra resideat. Igitur absinthii succiana ab exiguo incipiens ab fabre usque magnitudinem assidue devorato, id enim ne bilis gignatur, impedimento est. Benefacit & aloe, namque ipsa ad inferius intestinum bilem deducit. Nempe si recens nantum sit, neque multum homo a naturali statu discesserit, alia huic medela opus non est, sed re-
327쪽
D IU Τ. M O RB. LI B. I. M E L AN C Η o L. 23 liqua victus ratione utendum , & ad pristinum habitum recuperandum, & ad exactam mali purgationem faciendam, & ad vim corroborandam et
quae Omnia, ne iterum morbi revertantur, essiciant. Victum autem in refectione conVenientem posterius eXpondin.
Si ab his paulum debilitatus morbus denuo invalescere visus fuerit ; vehementiora medicamenta requirit: neque in aliud tempus differendum est. Uerum sit a coercitis mulierum mensibus, aut in viro a supresso haemorrhoidum profluvio , morbus creatus est, irritandi sunt loci, & aliquid soliti excrementi profundendum. Si cuncti itUr , neque descendit, in aliam quampiam partem san
tio facienda elf, Sc a talis incipiendum. Quod si non, quantum satis est , sanguinis inde manaVerit ; cubiti quoque vena secetur. Interjectis autem reficiendi causa tribus , aut quatuor diebus, hieram, id est, Sacram, quae purgatorium medicamentum est, potui dato. Ad haec cucurbitam mediis corporis partibus applicato, jecori Videlicet affigen S. Sed maturanda negocia sunt, ac celeritas adhibenda , exiguis enim medicamentis morbus non obsequitur; si magnis autem non vincitur, sed retistit, tunc firma sede melancholia nititur. Quod
11 penitus totum corpus occupa Verit, sensu S, mentem , sanguinem, bilem, nervos ctiam corripU -r1t, R ipsi insanabilis efficitur , & aliorum morborum corpori sobolem inserit , furoris, convulsionis paralysisque , quae sit a melancholia proveniunt , sanationem utique accipere nequeunt.
Quam ob rem ad hoc malum propulsandum Veratro utendum est.
328쪽
ARΕΤRI DE CUR ΑΤΙΟ N Sed antequam Veratrum aegrotus accipiat; stomachum ad vomendum exerceat, & humoreS e X- tenuet, & corpus fluxile reddat. Vomitiones autem hae praestant nonnunquam jejuno stomacho, nonnunquam radice pro Vocati. Docebimus Vero& modum, & materiam : docebimus & veratri species, & utendi rationem item quo pacto singuli , & distinguere, & ordinare prius oporteat , & quo pacto in vomitionibus subveniendum sit , Indicabimus. Incredibile est autem nisi ab his
funditus convulsus est morbus, at multorum saltem annorum intervallo non sopiri, plerumque enim postea melancholia rursum suboritur.
Quod si jam firmas radices egit ; nihil jam ultra disserendum est, sed quae ad veratrum pertinent, omnia administranda. Nempe aegroti omnes sanari non possinat: medicus enim Deorum potentiam anteiret, Verum dolores sedare , morbos intercipere, atque obscurare , medico fas est.
Itaque nimirtim his , quae posuimus, adhibitis, medici defatigantur, seque aliud quicquam factUTOS negant, atque duaS causas, aut morborum
m insanabilem esse , aut omnia se remedia tentasse praetexunt. Nihilominus tamen sacram ex aloe
medicinam subinde praebere haud alienum est, siquide m opportunum melancholiae subsidium assertitomacho, & jecori subvenit, bilemque dejiciens mirifice prodest. Quin etiam malvae seminis
drachmam ex aqua propinare optimum esse quidam experientia Compertum habuit. Infinita praeterea sunt simplicia medicamenta , quorum aliis alia utilia sunt. Ρost id genus labores demum, reficiendus aeger est : quibusdam enim quamdiu medicatio adhibetur , tamdiu morbus permanet , qUamVi Stabefactatus ae debilis: at si homo carneS resarciat,
329쪽
ac vires instauret , simul omnia morbi vestigia
obliterantur ; nam potentia naturae sanitatem , imbecillitas morbum parit. Ρζopterea ad refectionem ConVertatur aegrotans, in aquis sponte calidis sic-pe Commoran S: medicamenta enim, quae in his sunt ingenita, opem ferunt, bitumen videlicet, aut sulphur , aut alumen , ac multo his plureSaliae facultates. Bona utique est humectatio morbi squalorem tollens , & curationis vexationem mitigan S. Rarae autem ac molles carnes ad aegritudinis remiis onem maxime faciunt: verum siccae ac de Π-sse melancholia laborantibus carnes sunt. Inunctio pinguis cum leni frictione adhibeatur, cum
multo autem oleo , haec continent .
Multa desciunt. panes loti cum vino aliquo dulci Theraeo, Cretensi , & Scybellite , quod Pamphylium vocant: aut vinum , & mel, quae jam diu permixta fuerint, ova, & frigidiora, & calida, putaminibus nudata ; non pingueS carnes Vim detergendi habentes; porcorum pedes; & capitis partes; aVium alae pingui carentes; Venatio, ut lepori S , CapredrUm, damarum carnes; fructuum autumnalium quisquis optimus fuerit. Stomachi subversioni consulendum est ante cibum, quo minia S deVOratus rejiciatur, qUare ante omnes cibos mulliae cyathi dimidium dandum est, hibitumque per Vomitum reddendum, qUo stomachi eXcrementa purgentur; sic enim cibus inventriculo firmus residet. At medicamina necessario educeudorum purgatoria sunt, pini fructus& urticae, semina coccali, & piperis, amygdala amara, mellis consistentiam praebeat.
330쪽
α38 A RETAEI DE CURATIONE Sin exsiccare volueris; optime proficit myrrha & iridis radix, & medicamen ex viperis, & Bestini, & Mithridatis antidotus, & id genus alia prope infinita. Exterius apponenda sint cataplasmata, quorum materia est sertula, & papaVer, & terebinthi lacrima, & hyssopum , & oleum ex rosis,
aut ex oenanthe ; cera autem haec omnia cogantur.
Inunctio pinguis gestationes, deambulationes,& alia, quotquot carnes reficiunt, & vires in staurant, & naturam in antiquum statum revocant , administrentur.
Sextum, V septi sin caput dejiciunt. De curatione Phthois, seu ulcerum pulmonis. Cup. VILLCurens principi0, F fue
quemadmodum in navi, & tranquillitate, nam 11 recte habuerit aegrotans , in mari gestatio fieri poterit , atque ibi vitam deget: cum Ulceri bus enim quiddam succum marina salsugo communicat : a gestatione quiete concessa utendum in praesentia pingui oleo; post frictiones oleum cum aceto infundatur , paulum primo, deinde adjiciendum usque ad heminas quinque , aut sex, aut multo plus etiam: sin minus, at saltem quan tum quis ferre poterit, multoties enim, vel id solum pro omni alimento satisfecit. Lac. vero