장음표시 사용
361쪽
mum seculo X. aut M. Monasteriensis Episcopatra voeari coeptus Monasterium nempe Mimingarde a Carolo M. post debellatos S
culo VIII. Saxones extructuna, & erectus ea in Provincia Episcopa tus, adeo suo nomine & re moverunt ac traxerunt & incolas de asvenas, ut exoleto veteri, nomen novum passim in ore hominum
invaluerit. Fortassis in nonaine Monasterij latuit omen, quo praedia xere vates, diu stare non posse urbena in Episcopatu hoc maximam, nisi urbs in Monasterium convertatur, seros adversus hostes Religione & armis munitissimum, uti sera nimium quantum experta sunt Secula. Episcopatum Monasteriensem a Carolo M. jam rite fundatum fundis amplius instruxerunt Conradus II. Henricus Sanctus&Carolus IV. Imperatores. Hermannus II. Episcopus stemmate C timelibocensis, subduorum pater dictus, a Friderico II. Imp. S. R. I. Princeps est renuntiatus. Maximilianus L etiam maximi aestimavit Monasterienses Episcopos; unde eosdem in Circulo estphalico Pra fides constituit. Maximiliani I. exemplum clarissimum sunt secuti Imperatores Austriaci, dum Episcopatum hunc integrum co servare etiam ipsi sortiter laborarunt. Episcoporum omnium pri mus D. Ludscrusan. 788. initium dedit rebus secundissenum ; Lud-gerum secuti sunt Successores duodecim ad annum usque Ioas. qui Archiepiscoporum nulli eo tempore subjecti Romano Pontifici 1
cramentum dixerunt. Tum vero more Episcoporum aliorum C
loniensi Archiepiscopo obedientiam promiserunt, ita imperante Romano Pontifice. Provide prorsus fecerunt Canonici Monasterim ses, quod ultimis nostris Seculis e Ducibus Bavaricis suos selegerine Episcopos ; hac enim ratione curarunt bene rem sacram & profa nam. Caeterum in Ecclesia Monasteriensi numerantur Cononicira Nobilium sanguine qo. quorum singulos saltem prioribus Seculis 'Lutetiae Parisiorum annum unum & aliquot hebdomades literarum studiis consecrare oportebat. Vid. M-b a , Diler M.
Eiicopatus Leodiensis inter Limburgum, Brabastiam, Namum cum, Luxenburgum & Geldriam medius, Dominium habet sat
362쪽
amplum , par nimirum longitudine a o. latitudine verb quibusdam in locis sex milliaribus Germanicis. Urbes in Episcopatu Le diensi sunt rLeodium, Hujum, Sed. Epist. Dinantum. Masi
cum. Trajeetum , Mastrida Stokemium. Visetum. Has seletum. Tongri. Franchimontium. Thuinum. Hornanus Comitatus. Abbatia Stabulensis, celtablo. de qua inserius. Loisia, aliis Los , castrum. Hasbania. His quondam accessit Ducatus Bullionius inter L enburgum de Campaniam situs , nostro primum tempore a Gallorum sese vel emptus , vel redemptus , annumeratur Calliae Provinciis. Authores , qui Episcopi Leodi lis singulas & unn ersas res sibi perspectas esse existimant, asserunt, eundcm dominari 24. v bibus so. Abbatiis, & Ia oo. pagis. Verum talia de Dominio p ' tius Ecclesiastico , quam Seculari oportere intelligi reor. Redi
tuum annuorum tantam computant lummam, quanta longe superat . unum alterumve florenorum millionem. Episcopi Leodienses v . . cantur S. R. J. Principes, Duces Bullionii, Marcitiones Francia ' . montentes , Comites de Loos & Masban. - s. V.
DE ORIGINE ET PROGRESSU EPISCOPATUS, LEODIENSIS.
v Pistopatus Dodiensis ad initium Seculi IL aD. Materno instituinc tus est primum Tongris; Hunnis dein omnia Seculo V. late v .i '- stantibus, Trajectum translata est Sedes Episcopi. Tandem circa annum 7cis. D. Hubertus Leodij Episcopus sedere coepit.
Inter Leodienses Episcopos laudatissimos, eosque vere maxi mos eminent D. Maternus ter vita donatus , ter mortuus, uti h bent annales & libri varii et item D. Servatius annis 373. Inter vivos servatus,si credere fas sit. Monulphus & Gandolphus tempore C . - roli M. dum Aqui rani D. Leo IIL templum mucimum consecravit, convocatis 363. sed 363. tantum de convocatorum numero compa.' rentibus, e tumulo tantisper relicto advenisse dicuntur, ut deside- m. - --- - . οὐ rarim
363쪽
. Tabula Topographicaratum a Pontifice numerum adimplerent. Insigne nomen sortiri non minus sunt DD. Amandus & Hubertus uterque Aquitanus nobilissimus, quorum prior Gandavum ad orthodoxa Sacra convπ-tit, & Sigebertum Dagoberti I. Regis filium baptiravit omissa clausula Amὸ, vide Episcopatum Argentoratensem quam tamen continuo adjecit legitimae formulae infans non ita pridem in lucem
editus. Posterior die Parasceves venationi intentus , cervum mmnis innatae feritatis oblitum, & inter cornua Crucifixi Dei signum festantem conspexit; Romae vero D. Lamberti pedum opera cCel 1tis genii translatum a D. Sergio I. clavem vero auream a Divorum Apostolorum & Pontificum Principe D. Petro accepit, Praesul sane miraculis clarissimis conspicuus. Haud silentio praetereundus cst D. Notherus natus Oettingae in Suevia Comes , cui Leodium o strictum est magnopere, utpote quod moenibus circumdedit, &suis hostibus liberavit, suis vero virtutibus implevit. Sileo plures alios 'eodienses Episcopos miraculis , virtutibus , nobilitate , doctriana &c. &c. maxime conspicuos. anonici dicuntur esse 5 o. Vid.
ΕPiscopatus Padet bornensis inter Ducatus Bruntvicensis & Nest-phaliae, nec non Comitatus Lippiensem , Pyrmontanuin & Dictbergensem atque Ualdekensem medius , duodecim milli risius Germanicis longus, decem est latus. In Episcopatu dicuntur
ille urbes et s. Praesecturae a o. Monasteria I 6. Parochiae 3 . inter urbes veniunt:
Paderborna Sed. Episc. Salvota. Lippiae fontes. Nientiu- sum ad Lippiam. Beverunga. Horstalla. Borcholla. BOrcn- Ancum. Bura. Ueveliburgum. Brahela. Driburgum. Luda. Ρeckelfhemium. Warberga. Aliso. Fons Amisiij. Delbruν sum. Stadberga. Bruns berga. Lada. Hi ς temporis successu accesserunt Ditiones variae donationis, 'haereditatis & emptionis beneficio acquisitae, quae omnia sinitii in
364쪽
Cireuli Wes hallel. ars annos singulos ter centies mill1es florenos facile comparant Principi
DE ORIGINE ET PROGRESSU EPISCOPATUS PADERBORN ENSIS.
CAroli M. Imperatoris χelo maxima ex parte debetur origo h jus Dioecesis , quam devictis Saxonibus ad finem Seculi VULfundavit , principem vero ejus aedem D. Leo III. Pontifex comsecravit : proventus auxerunt 'peratores natione Saxones, pro fertim vero Otto II. & D. Henricus, cujus posterioris Augusta Co jux D. Cunegundis Paderbornae an. Ioo a. fuit coronata.
Inter Episcopos Paderbornenses singularem sui memoriam Epia scopatui praesertim suo reliquit Meinwereus in Saxonia natus Comes e genere M. Nitivindi oriundus , qui Episcopatum suum ad illud usque tempus in comparatione Monasteriensis egenum, multis bonis ac donis locupletavit, a geminis Joiperatoribus D. Henrico &Conrado II. instigne easque complures Ditiones emendicans. Eme dicatis Dominiis adjecit iple ex paterna haereditate novem partim oppida, partim pagos. Nostris Seculis optime meriti sunt de Dioecesin aderbornensi Epi copi e stemmate Furstenbergico & Metternicii, utrique nationi R es laesi. Horum cnim ultimus Hermannus ad at num aetatis suae 79. plurimos collegit frud:us, Princeps pacis amantisonus ; Theodorus vero & Ferdinandus Fursimbergij post proscriptos Lutheri asseclas Academiam Uaderbornensem potuerunr, &contervarunt, quin suismet exemplis & litoris illustrarunt. Exemplum certe illustris linum doctrinae tuae nobis praebuit Ferdinandus libro suo, cui titulus: Mohamaata Paderbornen . Canonici in C . 'thedrali Ecclesiastini a I. VIII.
365쪽
am Tabula Topographira trione jungitur Episcopatui Monasteriensi; ab ortu Principatui in densi s a Meridie Comitatibus Ravenspergensi & Techlenburgico a ab occidente demum Comitates Lingensi & Episcopatui Monast riensi. Urbes Episcopo subditae sunt:
Haec aliaque bona & jura in annos singulos Episcopo suo ducuntur parere circiter a ociocio. floren.
DE ORIGINE AC PROGRESSU EPISCOPATUSOSNABRUGENSIS.
Ulam Os brugensis Episcopatus Carolo M. Saxonum victori
Catholico suam adscribit originem , uteote a quo circa a num 776. est fundatus & dotatus , atque a Romano Pontifice confirmatus. Si ullus alos, Episcopatus hic certe mira & dura sustinuit fata , nunc e domesticis, nunc ab externis hostibus in angustias redactus. Dum tamen Episcopi Mindensis & Ver densis alii-rue Boream versus penitus suis valedicere Ecclesiis sunt coacti, L ieri asseclis in Neste haliae finibus Marte stabilitis, id demum inita pace , uti vocant, estphlica pepigit foedus , ut inaudita per se
decim Secula methodo alternis vicibus Osnabrugensem insulam semret nune Praesul Catholicus, nunc Praeses Lutheranus. M. I 633. os bruga a Suecis expugnata , vicissitudinis novae initium durissit mam experiri coepit; nam Franciscus ilhelm BavarisComes Nar-tcnbergicus jam anno Ioas. os brugae electus Episcopus, an. I 63
Sedem suam occupari a Gustavo Gustavi Suecorum Regis filio haud legitimo, obortis prae dolore lacrymis aspexit. Annis duodecim ab ovili suo Pastor abfuit vi & armis repulsus ; anno demum I 6 8. Philippeorum 8oo . Rex Suecorum filio suo solvi postulavit, ut relinqueret legitimo suo Antistiti maximὸ oneratum novis debitis. Episcoparimu Eo G tempore annis I 3. Franciscus Uilhelmus oves' sibi subditas custodivit sedulo. Mortuum secutus est Emestus Augustus Dux BruniuKensis Elector Hanoveranus, Pςr annos 3 o. CL Miri
366쪽
Circuli Ne halici. nabrugae fictus Episcopus, quo temporis intervallo Archiepiscopus Coloniensis Catholicorum causas & curas in se suscepit. Caeterum nomen os abrugae innotuit magis Europae eo etiam ex capite, quod inter Imperij Status & Suecos iniri coeperit, & Monasterij absolvi, ta fuerit pax, dicta Monasteriensis, cui constanter contradixit I nocentius X. Pontifex Romanus, quod eadem Ecclesie Romanae
plurimis & maximis in rebus esset inmme noxia, quam necessitas omni cosilio potentior extorsit. Canonici in aede summa num rantur a s. inter quos veniunt tres Luthero devoti. Vid. M. M
DE ABBATIA PRINCIPE CORVMENSI.
C Equitur in Circulo Nestphalico Episcopos Princeps Abbas Cor. O vlensis ord. S. Benedicii, cujus Ditiones sitae sunt ad Visum gim fluvium juxta Episcopatum Paderbomensem ; & sunt ferme se
, Corbeia, Sedes Principis. Huxaria. Walbaaena. Blank naria. Gelema. Tannebersa. Monasterium Corbdense in NestphaIia ad imitationem Mon . sterij Corbdensis in Gallia a Ludovico Pio Imperatore fundatum,& bonis amplissimis instructum, & insulam Rugiam Rugeii suani jure dixit. Eandem Succorum Rex , & Hostium priorum vis jam eripuit suo Principi. Bona alia ademit temporum iniquitas adeo, ut vix decima Ditionum pars supersit Corbdensi Monasterio, olim ditissimo , doctissimo & vere Apostolico , utpote ex quo prodie runt viri non pauci, qui Provincias Boreales ritu credere docuerunt. Alij eorundem scribendis liberis & explicandis severiorihus ac mania suetioribus Musis intenti non modo Hestphaliam, sed & alias Regiones atque Regna doctrinae radiis illustrarunt. s. XI.
DE ABBATIA PRINCIPE sTABULENSI.
367쪽
,ox Tabula Topographleatium inter Episcopatum Leodiensem,item inter Ducatus Limburge sem & Luxenbur um est medium. Urbs Stabletum subjacet Abbati Principi. De origine Abbatiae hujus recenset Hermannus Hermes
sequet tia : Abbatia Stabulensis nomen finrtita a stabula luporum. - magnaisa ι via sua tempore S. Remacli . unde hodie lupas in insignibus Asbatas. S. R mae us se scopus Tra ectensii reluio Episcopam primus hic Abbas fuit . qui in extructιοne Ecclesia usus est vera asini ad portandum lapides , quem lupus voravit runde ex mandato S. Vm lupus operam asini supplerit, Mortuus est S. Remaclitian 99l.
DE RELIQUIS IN CIRCULO TESTPHALICO STATIBUS ECCLESIASTICIS.
Horum primus est Abbas Monasterij a S. Cornelio nomen habentis , quod Aqui rano non procul distat ; fundum dedit D. Benedicti filiis Carolus M. & Ludovicus Pius Imperatores. Huic proximus sit Abbas Uerdensis Ord. S. Benedicti, cujus Dominium est adstum fluvio Rurae in Ducatu Montensi. Author Monasterij nujus est D. Ludgerus. Sequuntur Princeps Abbatissa,uti dicimus,Essendiar Nobilium Viseginum, cujus Ditiones sunt intra Ducatum Montensem ad fluvium Emser. Conditor Collegh hujus fuit D. Alefridus Hildeliensis
scopus circa annum 877. Abbatissa Burscheidensis, cujus Domus Religiosa cum bonis adi sitis in Ducatu Juliacens extructa author suum agnoscit D. Gr gorium Nicephori in Oriente quondam Imperatoris filium, qui pri- .mo D. Norberti Monachis locum dicasses ribitur. Vcruman. Iaaci. 4n ejusdem ordinis Monalium Domum conversum in hoc Coen
His quondam annumerabatur Abbatissa Hersordiensis. Hodie Domui huic praeest princeps scemina, cui subduntur Nobiles filiae Calvinianae, aut potius Lutheranae. Collegium hoc quondam C tholicum fundatione beavit Seculo IX. V alterus Dynasta ; Ludovicus Pius vero amplius confirmavit.
368쪽
SEcularium Statuum hoc in Circulo primus, aut certe supremo aequalis est Dux Juliacensis, Elector scilicet Palatinus, cujus Ducatus cis Mosam & trans Rhenum inter Coloniensem Archi piscopatum & Belgium Austriacum atque Episconatum I codienseum situs , longitudine sua compluctitur circiter 1 q. latitudine 7. millia ria Cermanica. In Ducatu urbes eminent: Juliacum, caput Ducar. ΒωΦ. Aqui ranum, urbs Imper. Ussen. Marcodurum. Duren. Bercvhemium. Belbura. Brisiacum. Aldenhovium. Erkela. Eushirchium. Gelnhirchium. Gladbachium. Rada Ducum, virhosten medi. Linnichium. Mo nasterium Eissiae. Nidehium. Rimagus. SinZiga. Sittarium. Titium. Vieda. Sustera. Addunt quidam hoc compendium : in Ducatu Juliacensi mi nora Dominia numerantur 8ψ. item Praefecturae a Seculo Christi X. Comes Gerardus Henrico Aucupi Imperat ri fortiter contra Hunnorum turmas adstitit. Hujus Gerardi nepotes Comitatu Juliacensi & Bergensi inter sese jure haereditatis diviso senus suum propagarunt. Ex eorundem stemmate Uilhelmus IV. a Ludovico Bavaro Marchio , a Carolo aut m IV. Dux an. 1i Metis est creatus. V illarimus VI. unicam reliquit filiam Mariam haeredem simul Ducatus Juliacensis & Bergensis, eo quod Linea Bomisensis penitus emortua conjunxerit utrumque Ducatum. Eadem
369쪽
dotis nomine sponso suo attulit: unde tres Ducatus velut in unum conversi , divisionem dein litibus inultis & bellis subjectam dolo re suo maximo sustinuerunte Joannes enim Villielmus sine haeredemorruus sorores quatuor numeravit, scilicet I. Mariam Eteonoram, quam duxit Albertus Ridericus Marchio Brandeburgicus. II. Anaain , quae nupsit Philippo Ludovico Duci Neoburgico. Id. Magdalenam , quae matrimonium celebravit cum Joanne C mite Palatino Bipontino, unde descenderunt Reges Sueciae. IV. Sybillam sponsam Phlippi Μarchionis Badensis, & hoc mortuo Caroli Archiducis , Burgaviensis Marchionis. Ducatum Juliacensem jure naereditatis sibi deberi etiam dix runt Duces Saxoniae tam ex Linea Albertina, quam Ernestina nati. Quin etiam sibi jus eundem in Ducatum vendicare laborarunt Dux Nivemiae Gallus, & Comes Manderseneidensis. Inter tot competitores Marte & morte rem totam transigendam rati maxime Duces Neoburgicus & Brandeburgicus, post pugnas varias & transactiones minus secundas anno tandem I 666. inter sese ita convenEre, ut Brandeburgico Ducatus Clivensis & Comitatus Marcmae simulque Ravenspergicus in partem cesserit ir Duci autem Neoburgico D catus Juliacensis & Bergensis , sen Montensis cum Dominiis &c. interilis&Bresquefand fuerint adjudicati: Ravensteinium etiam 3 oo oo. Philippeorum Dux Neoburgicus redemit, tanta pecuniarum summa Brandeburgico soluta. Atque transactio haec anno I 678. a Leopoldo Caesare rata de habita, invitis fere partibus omnibus reliquis , ob pacem tamen publicam nunc contentis. s. VIII.
DUcatui Juliacensi iungatur itaque a nobis etiam hoc loco Ducatus Montensis, cis Rhenum inter Ducatum Clivensem, D catum Nestphaliae , Archiepiscopatum Coloniae & Comitatum Nassoviae situs; qui longitudine I s. circiter, latitudine vero quoad partem superiorem par est 7. milliaribus Germanicis. Quam-
370쪽
- - ς Circuli Nestphasses. 'vis permultis distinguatur montibus cunde montensis dicitur t men etiam suus & quidem longe major est locus planitiei, quae omnis generis fiumentum gignit. Urbes in eodem Ducatu sunt: Disieldorpium. Millhemium. Sigeburgum. Solinga. R tinga. Lennepa. Evervelda. Rada , alijs Raida. Ripperiuria
Atque hi Ducatus gemini, nimirum Juliacensis & Montensis Electori tuo annis propemodum singulis supra Philippeorum millionem parere creduntur ἱ imo malorem summam praesumunt alij, qui exactorum norunt industrias, & variorum Ducatum fertilitatem studiose explorarunt. ' . . s. XV.
INter Status hujus Circuli Seculares Electori Palatino tanquam Juliacensi ac Montensi Duci aequalis habetur Elector Brandeburgi- , . , Nus, utpote Dux Clivensis; unde in convocandis, vel alias dirige dis Statibus locum principcm alternis occupant vicibus. , Ducatus Cliviae ad Rhenum constitutus maxima sui parte Septen- trionem, Meridiem & occidentem versus circumdatur Ducatu Br bantiae , Geldriae & Comitatu Zutphaniae. Orientem versus contingit Episcopatum Monasteriensem & Comitatum Marchiae, ut appellant. Longitudine sua circiter I a. latitudine 4. aut S. aequat milliaria Germanica. Urbes in Ducatu numerantur :Clivia Caput Ducat. Burilium. Calcaria. Dinflava. Teutoburgum, aliis Duisburgum. Embrica. Gritia. Mursa, aliis Meum' sium. ΟHoya. Resia. Xantum. Vesalia inserior &c. Comites Cliviae ab Imperatore Sigismundo Constantiae fuerunt creati Duces Imperij. Qua autem ratione Ducatus hic translatus sit ad Electorem Brandeburgicum, vide f. I 3. g. XVI. ι
DUcatus hodie, olim Episcopatus Verdensis, Seculo Vm. a D. Bonifacio Germanorum Apostolo est erectus, adjutore maximo ., a R. P. si Compend. - - ,