장음표시 사용
571쪽
496 De Remis In Asri L Nigritia distinguitur in varia omnino Regna, aut verius Regiones sequentibus nominibus noscendas: I. Guangaro. II. Cano. III. Cassena. IV. Agades. V Τombus. VI. Onvia. VII. Gualata. VIII. Genelloa. IX. Jouli. Atque hae omnes dicuntur Boreales. I. Zaxfara. II. ZegZeg. III. Gago. IV. Baugma. V. Cuntori. ULManding. VII. Cacagcalis. VIII. Sausos. IX. Becca. X. Bena. Xl.
Melli. Regnum Nigritia appellatur hoe nomine a Nigro Nilo, quem
sibi medium fere adorat ob perpetuos fere calores inlis, quos rustinet Nigritia inter AEquatorem & Tropicum Cancri tota media. Hoc ipsum nomen haud immerito Regno inditum credunt non pauci ab nominibus inibi natis suamet natura nigerrimis, & Europaeorum oculis multum primo aspectu formidandis, praesertim si pene toto corpore nudato, & deformem in modum cicatricibus, atque vium pennis distincto occurrantsubito, quales magno numero videre est in interiore Nigritia. Haud parum vero differunt, qui ad ostium fluminis Nigri , sex aut septem alveis in oceanum Occidentalem sese effundentis, urbes & oppida numero sat magno extruxerunt memcimoniis Hispanorum praesertim Rege minime ignoti, utpote cui parati sunt, vendere populares suos & non raro liberos, ut serviant in Hispania & in America servitutem. Hiianos secuti Batavi cum Nigritianis merces commutant, quales uvit pennae struthionum, summi, arma, aurum fossile &c.
GVinea inter mare Atlanticum, Kthiopicum & Nigritiam prope
AEquatorem media ultra 3oo. milliaria est longa, pluribus in partibus 7o. aut 8α lata. Dividitur hodie in Provincias IV. totidem magnis Regnis pares. Harum I. Latinis dicitur Montana Leonum in quatuor Provi
cias minores ipsa etiam divisa, nimirum in Bolobere, Casam, As Ala
572쪽
De Regnia In Africa 49 II Malaquete appestatur, qua in Provincia sunt urbes admodum
m. Vocatur Guinea strictius accepta, quae distinguitur in plura Regna minora, quorum Reguli sunt varii. Partim Regnorum abunde magnam vendicarunt sibi Dani & Batavi atque Britanni, quin & Prussi cum Suecis. IV. Accedit Beninum Regnum, Imlgo Benin, cujus sunt variae urbes& oppida. Guineam Seculo Clipisti XIV. ingressi sunt Franci, quos secutrmercatores Lusitani: at hos & illos denique expulerunt avarissimi aemuli Europaei occidentales, qui hodie vim magnam auri, eboris, saccari, oriZae &c. in Europam transvehunt, quibus crcbro jungunt Psitacos, pavones, simias, quin etiam elephantos. Inter Athiopes numerati Guineae habitatores aut Deos colunt, aut Mahometanos imitantur moribus & religione barbari, quibus, ne Romanorum more discant credere, Europaei Romae hostes obicem positum sedulo custodiunt. Guineae proximum est Regnum Biasarum, quod ipsum dividiatur in Regnum hujus nominis, item in Regnum Medra, GabOn,. Muyack, Giringbomba& Macoco, quae omnia sunt Aquatori propinqua, sed parum habitata, & ideo etiam Europae minus nota.
ANgulus Africae tertius insta AEquatorem totus distinguitur inquatuor Regna, nimirum in I. Regnum Congo. II. Cassiatiam. Ita Monomotapam & lV. Monoemugi , de quibus nunc.
Congo Regnum inter Regna Biatarum & Caisrariam medium et Oo milliaria Germanica aequat facile sua longitudine. Vocari etiam consuevit Athiopia Media sive occidentalis. Dividitur Congo Rrr a la
573쪽
De Remis in Africa. in I. Regnum Loango. Il. Congo, iam. Angolam, quae etiam in suas
partes dividuntur ;In Regno enim Loango sunt Lovango, incongo, Quilongo, Mesemba, Mayumba & Setia cum totidem urbibus ejusdem nominis. In Regno Congo sunt Bamba, Batta, Pango, Pemba, Sondo, Songo &c. totidem Provinciarum urbes principes. In Angola visuntur Loanda, Dongo, Bengela, Massingi su
rum Provinciarum urbes maximae.
Non procul his sunt sitae Regiones AnZicanorum, Jaggorum, aliorumque AEthiopum in montibus Salis, item inter lacus Laire &Aquilunda ῆ denique etiam RVnum Matame, quorum tamen notiatiam non habemus nisi obscurillimam. Regnum Congo montibus, vallibus & fluviis minoribus disti dium abundat variis fiuctibus Europae pretiosis, praesertim Vero p mis citreis. Ferae &aves capiuntur ejusdem generis, cujus sunt in aliis Africae Regnis nobilioribus. Crescunt in eodem cedri aliael pr tiosi ligni arbores : unde sui desunt minime proventus Regi praepotenti, cujus milites magno numero armantur arcu, sagitta, umbone,
nodosis fustibus &c. Caput tegitur caprinis pellibus avium penna exornatis. Pars nostris Seculis didicit imitari Lusitanos, dum a versis hostes pugnant pulvere pyreo & gladio, quae instrumenta heu lica viris dederunt animos majores, quam fuerunt quondam, dum dio. Lusitani negotio facili superarunt Congorum et Oo. Rex priori Seculo a Luseanis Doctoribus rite credere doctus sub Paulo V. &Innocentio XI. Pontificibus Romanis suo& Procerum exemplo jam fidelium auxit magnopere numerum, qui tamen secundum magnam sui partem etiam hodie antiqua sectatur vitia, praesertim vero poly gamiam. Regem sequuntur more Europaeorum viri Principes, C mites , Nobiles , cives &agrestes, quos inter servata proportione sunt distributi dominiorum limites, ex quibus sua tributa solvunt RGgi. Partem druitiarum non exiguam transvehunt Lusitaui hoc in Regno dominorum non postremi, qui maximam Angolae partem
574쪽
CAssaria,aliis Cassiaria, pars extima Anguli in Africa tertii circumis
mambit fere Monotapam & extenditur usque ad capis bona si ei diactum ; unde Offariae etiam caput Meridiem prospiciens relinquit d plex latus longissimum unum ad Orientem, alterum ad occidentem extensum. Ad caput bonae spei situm est castrum& Colonia Holla dorum. Pars orientalis numerat urbes & oppida, scilicet Zelatam Imperatori Monomotapae factam tributariam ; item Ddam, Zi-haum s c. Pars occidentalis urbibus & oppidis destituitur, cum nationes barbarae in eadem vagentur absque stabili . sede, quae potius gallorum gallinaceorum more clamant: quam loquuntur voce homi nibus etiam vicinis vix intelligibili. Igitur idem est labor fere , an advenae cum brutis, an cum hominibus brutorum more viventium agant & pugnent; qua re probe notata Batavi aut subactis aut procul pulsis Cassiaris partem Meridionalem industria sua non multis abhinc annis ita excoluerunt, ut eadem Regio inter amoe imas Africae Provincias non immerito possit numerari. g. III.
TMperium Monomotapae, alias Athiopia inferior seu Australisns A minata, inter Imperium Massynum & Caffariam, nec non Regnum Monoemuginum omnino medium, cordis humani sere speςiem refert longitudine & Iatitudine ultra a oo. aequans milliaria Germanica , mi est longissimum & latissimum. Authores nonnulli diu, dunt in Regna complura; alij vero quatuor contenti sunt. Regnorum I. Μonomotapae dicitur, in quo urbs Monomotapa cum urbibus aliis A. Butuae, in quo h in nominis urbs princeps cum urbibus aliis ci
575쪽
roo De Regnis in As ka. III. Imhambane, in quo Aagag caput Regni cum urbibus aliis 3μ tuor.
nhamior, in quo Tonge, urbs Regni maxima cum urbibus aliis. Inter ditissima totius Micae Regna primo venit loco testibus L sitanis & Batavis Imperium Monomotapar suamet natura fertilissisun
ob campos, prata, hortos, agros amoenissimos, quibus accedunt aurifodinae suo valore iupra quasvis alias praestantes. Unde imper tori ingens auri pondus a subditis numero topiosissimis etiam non imis peranti aut exigenti offertur. ' Divitiae Imperatoris Monomot Pae velut omnium aliorum Regum sunt instar brachii sinistri milit ris vero potentia instar brachii dextri, quod constituunt meri pediates partem corporis superiorem nudi. Reges complures, uti Butuari Inhamior &c. sunt Monomotapae tributarii, quorum tanta est in linperatorem suum reverentia, ut non nisi innixi genibus fas sit eundem
venerari & alloqui. Rex Inhamior priori Seculo a P. Gonsalvo Syuveria e Societate JESU Dogmate Christiano imbutus est exemplum Regis, ut sit, sequentibus plurimis.
I Egnum hoc juxta Monomotapam inter Imperium Abassynorum& Regnum Zangebar medium ovi imagihem refert: partim in eodem sunt Provinciae, partim urbes , Tirut, Gorga, Maboga, Camur, Catat &c. Concrevit hoc Regnum, aliis dictum Imperium, sensim sine sensu, dum multiplicati barbari de suis montibus familiarum ordine temporis successu descenderunt, & maxime Abassyni Imperii confinia occuparunt. Haud cuiquam metum incutere primo videri poterat ; at cum principiis non obstarent Abassyni, vicini hostes auctis identidem viribus partem Imperii avulsam partim urbibus, partim vallis & propugnaculis ita instruxerunt, ut nullo labore potuerint i de expelli ; a quo tamen tempore adeo etiam circumvallantur hosti bus multis, ut omni propemodum commercio ipsis interdiatum si
576쪽
Insulas Asticanas dividimus in IV. partes.
I. Partem Insularum harum constituant insulae Canariae aut tiam Fortunatae nuncupatae, quae omnes sunt propinquae Imperio M rocco. Insularum Fortunatarum sunt haec nomina i Canaria, Tens risis, Forteventura, Ferro , Gomera, Lancellota, Palma, Gration,'
Insulae Canariae Hispanorum Regi hodie subjectae abundant vino Optimo, de quo 16o oo. doliorum annis sere singulis in Angliam avehi feruntur. Bis in anno seritur & metitur fiumentum copiosissimum, nimirum mense Februario &Majo seu Junio. Fructus arborum sunt multi & rari, quibus accedunt pretiosum saccharum dietum Can rium, mel, lac & varii colores. Antequam Europaeis sunt inventae, nonnisii unum supremum Numen adorabant homines quondam p rum astuti: postea Fidei Romanae mysteria edocti, & sere iii alios h mines mut*ti artes varias mira facilitate didicerunt. II. Pars Insularum, dicuntur insulae I esperides seu Gorgadesἰ hodie vero Latinis Caput Viride, aliis de Capo Verde, aut Cabo Veriade. Nomina insularum sunt fere sequentia: S. Jacobi. S. Luciae. S. Nicolai , S. Vincentii, S. Antonii, Insula Maji &c. Insulae hae omnes sunt prope Nigritiam, ubi Niger sese in m re effundit. Invenisse has traditur Aloysius de Cadmosta, a Lusit uorum Rege, sub cujus hodie etiam ditione est, eo cum navigiis mis. sus. Minus hae sunt celebres, quam insulae Canariae. III. Pars est inter orientem & Austrum juxta Zanguebar R gnum i insularum ibidem omnium maxima Madagascar tantae fertur esse magnitudinis, quanta est ipsa major Britannia. Galli vocarunt insulam Delphini, Lusitani vero S. Laurentii. Galli partem exiguam, Lusitani partem occupant potissimam. In IV. parte numerantur insulae plurim' quarum principes sunt
insula S. Thoniae, insula Principis, Ferdinandi, Amboni, S. Ma
577쪽
ym De Regnis in Astica. thaei, S. Helenae, Ascensionis, S. Mauritii, Borbonia, quarum hareditionis est Gallicae, huic proxima Batavorum, reliquae vero omnes Lusitanae. Plures alias minores Africae insulas affert P. Scherem θGeographi νarii. scilicet Gudoν. rabierus, Atlas metesii &c.
.SYNOPSIS DOMINIORUM IN AFRICA EG
ROPAEORUM. R Llata hucusque totius Africae synopsis nos docuit, tantam esse
Regum in Europa partim regnandi, partim ditescendi famem Luteam , ut cum deprehenderint, Regna aut Prervinciata suas in Europa terminis constrinai admodum angustis, inde continuo ad nova anhelarint Resna, licet inter mille rerum discrimina: postquam vero haec domesticis possessoribus eripuerint, ipsi inter sese Eur pari armis certarint invidia noVa pericula contemnente & arma su ministrante. In Africa igitur hodie partim Provincias, partim i sulas Europaei Reges tenent, scilicet Hispanorum, Lusitanorum, A glorum, Danorum, Suecorum & Respublica Batavorum, quorum avaritia Lusitanis divitias multas subtraxit. Qualis vero aut quanta quorumcunque Regum Africana portio, non est determinarciscite; cum fere annua mutatio hactenus facta sit & deinceps timenda ab hostibus diversis & tempestatibus. I. VI.
DE NUMERO HOMINUM IN UNIVERSA AFRICA.
thores Lissiani Lexici considerato totius Africae statu, qua vis eandem terrarum spatio ita magnam esse deprehenderint, ut Africae partem dimidiam universae Europae aequalem dixerint, ita tamen hominum numero destitutam esse afirmarunt, ut summam incolarum in Europa tanto majorem ausi sint dicere, quant, major est Africa Regionum magnitudine: quae sententia cum fortis suis non destituatur patronis, adeo tamen firmata non est, ut in dubium trahi non possit. Tametsi Africae pars media ob solis ardores perinteusos aliave uaturae vitia habitatorum copia nou abundet, in-
578쪽
De Regnis in Africa. gens nihilominus est bipedum numerus in finibus Africae circumquaue universis ac singulis. Non grave sit Lectori, sedulo ansulos A-icae intueri cunctos; tum forte non minus impleri incolis fatebitur, quam est impleta Europa nostra, quae ipsa etiam in Hispaniae, Britanniae, Scotiae, GGrmaniae,&praesertim Borealibus Provinciis inc larum copiam continet haud numerosam. Accedit, quod per haec Secula nostra ultima Maho metana polugamia non maritimas modo regiones, sed ipsa Africa visecra gentibus impicuerit, ut non paucis
mulionibus summa mortalium creverit, cui augmentum abunde m gnum addiderunt ex Europa & Alia populi plurimi partim animarum zelo, partim vero lucri eo translati causa & amore potentissimo. Quare eorum hic arridet magis opinio, qui arbitrati sunt, in universa Africa forte numerari hodie hominum nulliones I o. Amgumento fors fuit etiam, quod Regnorum in Africa numerus majorti tot millionibus : centum cnim & quadraginta diversa Regna nerAfricam uti ivcrsam reperire haud est dissicile. Quodsi vero cuilibet nimo
in Africa Regno suus non aeque respondeat millio hominum int ger , non deerunt Regna non pauca alia, quae dupluin aut triplum continent ita, ut unius supra inallionem excessus supplere possit facile desectum alterius. Ita in rebus incertissimis opinari liceat.
579쪽
ν optatam denique metam ut pervenire liceat, partem orbis IV. & ultimam aggredimur, cujus more aliarum partium brevissimum compendium damus missuri illos, qui plura d
siderant, ad P. Suberertim aliosque authores copiosissimos. g. I.
DE MARIBUS ET FLUVIIS CIRCA ET INTRA AMERICAM.AMerica jungitur mari Glaciali versus Boream ; Oceano Atia tico versus ortum. Mari Magellanico versus Meridiem. M ii Pacifico versus occidentem. Freta minora sunt plura, E. g. fretum I. Anian. 2. Davis. 3. Fose hischer. 4. Hudsonis. F. Sinus Bassinis. 6. Butonis. 7. S. Laurentii. S. Vermeto. 9. Mexicanus &c. Sunt etiam alia marium circa Americam nomina, quae vicinis Oceani partibus indiderunt diversa Regna & Provinciae in America, E. g. I. Mare Canadense seu Novae Franciae. a. Virginiae. 3. Cali- forniae. q. Novae Hispaniae. F. PeruVianum. 6. Chilense. 7. P raquayae. 8. Brasilicum. In Septentrionali America sunt prae reliquis fluvii majores, 1. Fuvius S. Laurentii in mare Atlanticum delabens. a. Flumen Borbonicum in fretum Butonis desinens. 3. Flumen insiisippi in mnum Mericanum cadens. In Australi America sunt majores fluvii, I. Flumen AmaZonum me AEquatorem in mare se effundens. a. Flumen Hispanis Rio, Plata dictum in mare Magellanicum desinens. Fluvii minores sunt prasertim in America Australi omnino mulisti, E. g. in Guiania & Oribania. I. Marrimen. a. Berbice. 3. GV
580쪽
De Regnis In America sos In Brasilia I. Parayba. a. Januarius. 3. Res. q. S. Spiritus. . Si e- . In ParaquWa seu Paraquaria I. Parana. a. Tibagiva. 3. Be meto. q. Paraquay. I. Carcaranna. 6. YguaZu. 7. Urugay &c. Atque sic de aliis Provinciis. I. II.
TOTIUS AMERICAE SEPTENTRIONALIS ET ANGULUS I.
AMericam Septentrionalem non minus quam Meridionalem triangul1 instar intueri liccat, ita ut unus angulus Septentrionem versus, alicr Meridiem, tertius Occidentem porrigatur. Hac itaque ratione invenitur IN ANGULO PRIMO
, Mexicanus cum aliis insulis Americae Septentrionalis. Atque meo Americam in VIII. partes dividimus, quae etiam desiderant divisionem in Provincias seu partes variaS.
' cum polo propinquar, atque adeo Provinciae frigidissimae a Succis& Danis partim hoc, pariun priori Seculo inventae. Dividitur Nova Britannia in Regiones tres, scit. in I. insulam Jame. a. Stopclandiam. 3. in Harwicli Fortandiam , quae hactenus plus laboris a Britannis forte requirebant, quam lucra dabant.