장음표시 사용
221쪽
Castulum S. Angesi. DE MOLE I ADRIANI ET
Flius Hadrianus Imp. iuxta cissilium sui cognominis pontem, Molem siue Sepulcrum e regione Mausolei augii isti, cxcitauit, ut index in ipsa incisus ostendit liuiusmodii L. HAE L Io Cns. DIU I H A D R I A NI A vG. F. CONS. II. F. Spartianus: Fecit&sui Nominis scpulcrum iuxtaTyberim,in hoc autem ipse primus sepultus dicitur, & post omnium Antoninorum cineres conditos esse, inscriptiones&epitaphia ibidem in marmorc incisa ossendunt, ex quibus satis erit haec quae sequuntur notauisse IMP. Cres. Divi TRAIANI PARTHICI FILIO, DIVINERVAE ADNEPos TRAI A NO AUG. Po M. MAX. TRIB. Po T. XXII. lM P. II. COS. III. P. P. ET DIVAE SABINAE IMP. CAE s. T. AE L i vs HADRIANvs ANTONINVs AUG. Pius Po NT. 11 A x. TR is. POT. II. DE sic N A T vs I l I l. C o s. I I. P. P. P A R E NTIBVs S V I s. itetar. I M p. C a s A R i L. AURELIO VERO AUG. ARMENI AC MED. PARTHIC. PONTI p. TRIA v Ni C P γ VIIII. IM p. V. COS. It P. P. Lampridius autem refert, Commodum iustu Pertinacis,in monumentum Hadriani translatum. Iulius vero Capitolinus Seueri cadauer illatum in Hadriani sepulcrum,in quo S Caesar pater eius naturalis sepultus fuerat. Idcin docet Antoninum Pium Hadriani patris sepulchrum instauratie, eique Templum dedicasse Hanc equidem molcm hodie Pontificcs pro praesidio liabent. Est enim ampla, rotundo, olida dc inexpugnabilis; ollinextrinsecus marmore incrustata. Dicta est etiat ictioso duce ex oppido Nomento, qui illam in potestatem suam cum redegisset diu tenuit; donec Theutonicorum fidei, qui illam oppugnabant sὰ commi PQGS,ab illis est trucidatus. Desicribitura Procopiolaoc modo: Hadriani quondam Imp.sepulcrum quadrata figuram habet,constat cnim totus ex marmore pario, lumina artificum diligentia aedifica-uSPar Caicaait,cuius diameter vix iactu lapidis transigitur. Nam molem Bellicarius occvnans p parce dc praesidio contra Gothos usus est Erant olim in summa parte undique in agnae statu liciminum, Qq Corum quadrigarum, nitro artificio elaboratae, hi, si iii 'ζ':
P tim confractas inliostes deiecerunt, visuntur adhuc in hoc monumento ouna capita & uuae '
0... Ar-nxi qu- uor sua ingeram Vaticano, quae prata Quintia a puellantur' iator artulit Dictaturam. Locus enim nunc in pratis uti leo dicitur. Theatrum in riens '
ΤΣ, ἡ Σῖ-H-driRni ponit: Fulvius, authore Procopio, ad ludos gladiato
S aedificatum; a quo autem,non meminit. Extant,inquit, hodie ut credunt)vest i uaedam In vinea lo. Alberim patricii Rom. At Circum,non Theatrum eum fuisse L)diderim,ut forma adhuc prae se fert, nisi perperam liuerpres locum verterit: nam in I heatris ludi scenici fiebant; in Cir
cis vero equorum cursus agebantur.
222쪽
Vidnam fuerit statua illa marmorea , quae iam pridem vulgo Pasuvinus dicitur,dubitarunt nonnulli: plures autem in hoc conueniunt,gladiatoris esse simulacrum, nisi voluetasMartis aut militis cuiuspiam, eo enim gestu corporis manet, quali ferire volentis,ac subter se marmoreum alium mutilatum truncum leti fragmentum habet alterius simulacri,ut hostem esse pro comperto habuerimus, quo cum is dimicaret. Ferunt nonnulli hoc essessimulacrum unius ex duobus praecipuis Alexandri Macedonum regis, qui etiam Pas quinus nomine vocatus sit, quod innuit author quidam, qui Vetusta Vrbis marmora & mea simulacra typis excussit. andra autem abhinc ibi steterit signum id, non satis liquet, sed ut coniectura credere racile est,ab eo,quo aedes illae, penes quas extat, erectae sunt tempore, ducentis nempe abhinc annis vel circiter. AEdes vero a Francilco de vrunis, Urbis Praesecto, ut in ostii superstilio legitur,erectae sunt. Duo tantem impraesentiarum dicenda succurrunt,de huiusi nodi termino. Primum quod famosi libelli, seu Pasquilli ut vulgo dicunt, qui ab imprudentibus ac minime piis hominibus olim confici consueuere, sub hac statua appensos esse ferunt, eo quod in media fere Urbe sit, ut facilius a transeuntibus protegerentur. Alterum,quod mirum quidem est, quod tot tantisque elapsis annis hcc ibi perstiterit statua, in publicum ac priuatorum praeiudicium, nec fuerit unquam, qui pietatis ac religionis Christianae zelo ausus fuerit inde eam auertere, unde amplius alligendi eiusmodi libellos seu pasquillos adimeretur occasio. Ferunt enim, cum quidam Princeps primarius eam in Tyberim eiiciendam esse statuisset, statim ab uno ex eius familiaribus urbane responsum, caueret inde eam tolli imperaret, fore enim ut grauius sub aqua, q uam super terram in Principes inueheretur, sicque inibi, ut cerni tur, ab eo usque tempore perstitisse.
224쪽
MIS TITI ET PHILIPPI, PALATIO UE sp Asiani, Domo Balbini & Pompeij.
Hermarum autem Titi Imp. vestigia non longe ab Ecclesia S. Martini in montibus visuntur, sunt enim Cisternae, quae hodie Capaces dicuntur,vulgo septem,Salς, numero Cisternarum septem adhuc existentium. Magnum ambitum amplectebantur, quarum fornices quidam statuunt in Hortis D. Petri in Vinculis. Has autem Titum maxima celeritate absiluisse dictum est. Hac quidem domus A urea Neronis prius deducta erat, ut testaturMar. his carminibus: Hic miramur velocia murmura Thermas,
stulerat miserutecta superbω ager.
In his Thermis duo marmoris frusta inuenta sunt, in quorum altero erat flamma sculpta cum hoc titulo, Io VI. in altero vero, UEsPA
SIANVS A vG. PER COLLEGI vM PONTIFICVM FECIT. Hinc
haud procul Anno M. D. VI. Felix Ciuis Romanus in vinea sua Laocoontis statuam reperit, ea specie, qualis a Poeta describitur, de qua Plini us sic meminit: Laocoon in Titi Imperatoris domo, opus omnibus S picturae & si aluariae artis praeponendum, ex uno lapide eum & libe-rOS, draconumque nexus de consilii sententia secere summi artifices Α-gefander S: Polydorus & Anthenodorus Rhodii. Nunc aute visitur in Vaticano. Palatium Vespasiani & Titi apud easdem thermas; post quas anter ortum & Boream in supercilio montis apparent ingentes ruina Thermarum,ut volunt, Philippi Imp. Quidam putant supra Thermas Titianas,luxta pr dictam Ecclesiam S. Martini fuissὸ Thermas Hadriani, gumento q uod ibi repertae sunt duae statut A ntinoi pueri Hadriano Imp. dilectissimi; & quod locus hodie Hadrianelus nuncupetur. UOmus Balbini, inquit Lammidius, etiam nunc Romae ostenditur in arinis, magna &potens,& ab eius familia huc us' ue possessa. in iisdemi Ompeium Domum habuissse Anth. Tran. in Tib.&in libro de Grammaticis,ubi Lenaeus Pompeii Libertus Grammaticam docui t,autor est .
226쪽
N oraesenti Schemate, amice Lector, magnis centi amThermarum, quae Veteribus illis Romanorum potentissimis musu fuit na cum aliis rebus ad eas necessariis, inst rumentis: Edraiscis, ob oculos tibi ponimus: & extant quidem vestigia
Thermarum eiusmodi in hodiernum adhuc diem Romae satis lucu lenta: Vbi maxime hoc notandum videtur,veteres illos Romanos adeo inter se sibi disssos fuisse, ut nec viros nec feminas ad ultiores ad ministrandum sibi in Thermas admitterent, quorum opera vel in radenda cute, vel in abluendo corpore uterentur. Sed pueros solummodo impuberes ingenuiores, decem duodeci naue annorum, sibi adhibebant,q ui peculiaribus instrumentis cutem corum raderent, inungerent, abluerent, spongiisqtie in id paratis abstergerent. Quodque multo maioris dissidentiae exemplum erat, veteres cuna barbam radere vellent, ne
pueros quidcm sibi adesse volebant; puellas enim duntaxat tenellas simplices'; dc ad eiusmodi ministeria accurate cducatas adhibcbat. Qii odsanc maximae prouidentiae exemplum fuit, ne scilicet incautis quid si- nisi ric ueniret, neue perfide adorti misere trucidarentur; quae cautio si nostri huius seculi magnatibus esset, minus crebra crudeliaVe exempla inter eos nefarie sepe laniatos videre esset, quae qui ignorare possit velitve, vix uspiam esse putauerim.
228쪽
Hermae latinum es verbum quod nzque lauialim nomen, neq; signi. scationem unica dictione recipere potest. ὸν calidum tantum signi scat, nos vero loca, quς calentibus aquis,aut sine ipsis solo tarnice ea lefacto lauandi&suciandi usibus deputata sunt, eodem nomine quo grςci, thermas appellamus. Priscis namq; Romanis lauadi usum fisisse prope quo tidianum satis constat,quo vel puluerem sordesq; abluerent,vel sudorcin prouo carent, crudamque adiuuarent digestionem, quod tetigit Iuvenalis cum inquit:
Et crudum pauonem in balnea portat.
Saepe tamen Voluptatis tantum causa id factitarunt, propterea vel mediocriter diuites priuata balnea, siue lauacra habuisse, illud argum cloeli,quod Cicero Terentiam uxorem monet, ut curet labrum in balneo ne dc sit; cci liorcmque
facit Fratrem Asiae Procos de balneis quas in Arpinati extrui curabat. Multa deinde balnea paulatim extructa in quibus ad libitum plebs lauarct. Primus autem omnium Sergius Orata pensilia facere instituit, sicuti Valerius Va-ximus commemorat. Re postea ad principum luxuriam & fastum producta, coepere lauacra in modum,ut ait Ammiarum, Prouinciaru extruere, quas i limi mas
appellamus, in quibus aedificandis nultu neq; modu neq; mentus a scruasse, ex illarum,quq nunc extant vestigiis, facile unusquisque potest iudicare, Varia enim, S propemodum infinita habebant loca, variis usibus 5 voluptatibus deputata, qui dam ad calefaciendas aquas forma circulari, ex quibus per si phones de fili uias balneis, nedum in sole expositis, verum etiam pensilibus, calidam ministrabant, quς post lauationem inutilis per canales in inferiorem parte nam de subi cs-raneis meatibus in Cloacas mittebatur. Habebant Thermae etiam Apod utcsta in quibus balnea ingressuri vestes deponebant, ut ostendit Plinius in t pilioli . Habebant & areas amplissimas, porticibus spacio sillimis circundatas, camerataque superbissimis fornicibus aedificia in circuitu habentes, in quibus diuersi co 'loris marmoreae, ingentesque columnae, quarum quaedam itantes, nonnullae vc ro iacentes adhuc cernuntur, multa ad Templorum ornamenta translatae. Paui menta vero lithostrata diuersis lapidibus conspicua, parietesque marmoreis ta i Vζnςrat, Ut cum eo promiscue lauarent. Spartianus de Hadriano; pu ice, inquit, & frequenter cum omnibus lauit; unde cum vetet aluim quend Π notum sibim militia dorsiim&cae telas partes corporis vidi lictat terere, Des o
latus cur se marmoribus distringendu daret;ubi auditi idcirco fieri, 'li ις '
lauerit in rit Voluptas, ut septies indictas & cui tuai, ika δ' ' - - ViJς QSi Cum fgpe mulieres pulcras S: pucl-Rure auroram patet en Thi T' 'l' xl crinaria addidit, cum ante non
230쪽
Pop. Rom. Yramides appellantur quadrata: moles, more fiammae furia cntes, Vnde G-ρὶ deductas naulti Volunt. Steph. autem
aliam huius nominis tradit Etymologiam. Pyramides, inquit,in AEgypto discium,in quod seruntur,cxpensas ibis se in cepas, allia,& caseum talenta decem millia & quingeta.Nomina tae sunt autem pyramides mi λι id est a tritico, quod illuc conduces Rex penuriam fecit frumcnti per totam .Hgyptum. Rationem excidendi atque statuendi pyramides docet Plinius hoc modo: Dicantur Pyramides in eadem AEgypto regum pccuniae ociosa 5 stulta ostenta tio, ne pecuniam successoribus aut a mulis insidiantibus praeberent, aut ne plebs esset ociosa. Extat adhuc ex omnibus una apud porta Hostiensem moenibus Vrbis inclusam, quae fuit Sepulcrum C. Cestii Septemviri Epulonum, quemadmodum huiusmodi probat indcx.
Blondus autem fuisse totius collegii Septem uirum epulonum sepulcrum existimauit. Epulones enim dicebantur, qui epulas aliis instituendi potestatem habebant, auth. Cic.tertio de Oratore. HORREA POPVLI ROM. T IOrrea Pop. Rom. CXXXX. inter Testaceum&Tyberim sui Lase, marmor effossum in vinea Marcelli de Capozucchis,tali inscriptione ostendit:
Apud Tyberim,in eo ambitu, fuit Hyberna lucus, de quo Ouidius ita meminit: Adiacet antiqua I berina lucus Hyberinae, Tontifices inc nunc quoque acra ferunt. Capenam autem oppidulum in eodem ambitu suisse, quidam - tradidere. ιN 2DE OBELI-