장음표시 사용
101쪽
Prnimie, Casteri, et altri Iuubi ; satra con grat)di ina diuexea .. da esMἄν-Ga iam , u che ix nisu ario dolomes st rurara inra vera tremenon memo ante. ct ν necessaria. In Henetra, per G νanni Baptista mrtetana c. 'primiterio Lil ill rsi. Senato Voneto per avru X. M D main ιη Octaνε. Quod si Aprosio fides adhibenda .. idem liber Isss. Venetias ex eadem prodite osticina vid. Bιbl. Aprofana ex VιG. S. R. mol6 p. 23 a. ubi praenomen Andreae mutatum est in Aretini r sed hi detur ipse S. R. mollius in nota subiecta aliquantisper de Veritate huius ait; tti dubitass. In alleganda Editione de Anno I s 8. b. G2Rici Vs errasse hi uicetur cum ED. BERNARDo. siquidem in Bibl. Graec. L. I H. E. XXIII. p. s8 . versionem Ital. Castali tanquam Is 8 . impressam adducit; ubi facilem permutationem binorum numerorum 4. et 8. quiuis subolet.
. Post Mέriuiori et CASTALDi Iabores Hi ER. RVSCEILi uertendo Ptolemaeo operam suam impendit, quam ueri nem MDLXI. cum tabuisIis excusam habuit olim Bibuotheca Ηοhendorsana , cu .us UIde Catac P. II. p. s3. Nescio tamen . utrum huic exemplari additi sint Molein Commentarii, quas alteri editioni de Anno 14 DLXXIV. apud tortastium nisi iiri 4ro excusae additos esse uidi. Haec textum ex eadem: .versione alost ANNE MALOMpRA reuisum comprehendit eum MoLETII Discursu, ipsiusque RuscεLiai expositionibus. Tabulis XX v II. antiquioribus additae sunt aliae XXXVIII., quas supra in Magini editionbus annotauimur. Diuersus quidem in edit. Veneta legitur annus in titulo . ac in calle Ithri ;hie sei L M D LXXIIL mi utem M D LXXlV. Sed cum saepius id obtigisse , in recensione Edit. Romanae de Anno M D VII. iam monuerim, hinc indicasse illud sufficiat; ne forte alii ex uno exemplari bina eminciant. Ios EPI Vs tandem Ros Ac Cius uersionein modo dictam Rus CELLI de nouo correxit et emendauit, ac Venetiis apud Haeredes
Mili biorti si se M D XClX in fol. imprimi fecit; quae editio . ab ea qMm g sequenti recensebo, non quoad characteres , at tamen
quoad rcliqua differt. . . . .:
102쪽
. Guius . qui uersio m Italicam nostri auctoris concinnavit, est LEONARDvs CERNOTus . Canonicus Ecclesiae S. Saluatoris ; qui ei maddidit Commentarium L A MAGiκl. Exscriptus est typis uterque li-her Venetiis , sumtibus Iohannis Bapt istae et Geouit, Galgκ avorum fratrum,
in forma primi ordinis. Nihil in hae editione occurrit memoratu diis , gnum , quod non Cap. VII. l. 38 iam sit, occasione operis Magini, de . scriptum. Id autem non praetermittendum, quod idem opus, forte a Cernoto reuisum , MDCXXl in fol. Pasiae Fumtibus Pauli es Francisci Galignanorum fis recusum aut saltem, quantum ego coniicio , libro novus praefixus titulus. g. 4. Non autem in I nguam solum Italieam Ptolemaeus noster fuit translatus , sed et in Gasiuam, quae tamen uerso nunquam fuit typis uulgata I Exemplar tamen illius in membrana scriptum habuitIeolim ANTONIvM UERO iERIvM testatur FABRICI s l. c. p. 4 3. Imo et in Lingua mi omniciem PETR vs N v NEE eius Librum I. transtu- Iit , quod a nemine hucusque fuit obseruatum. Inueni huius Versionis Exemplum in Bibliotheca Guelpher 'tuna . lex quo titulum sequentem descripsi ; Leelori eum Benetiolo interpretandum relinquens. Sic autem
ille: Grata a da ubera, coma Genua da Sol et da Lx . Ebo primetro Lisro da in graphia de Claudio Ptolomeo Alexandrino et inratis noxamente ' Larin em lingua Iem
in fol. Quantum hariolando assequi possum , uersionem saltem Libri
103쪽
Libri primi, et quidem ex Latino factam , hoc opus continet: tabulas que Nauigationum et Hydrographicam , cum declinationibus solis. Non dubito, in Hispaniis qUoque Regno Ptolemaeum .futile' exiscustim'; sed distin tia illius a noli a Germasia impedit . quo in nus libri exinde ad nostias, tetras. aduehar ro Sufficiat igitur pax clissima saltem nosse , reliqua autem aliis, tamquam Spicilegium i
R. Fabricius quidem l. e. allegat stoisuae et D aη ra labores , ex quo colligi posset, in Polonicam quoque linguam Ptolemaeum fuisse translatum. Ser. quantum ex titulo, a Fabricio allegato . perspicio :Introducto nes potius , quam uersionem eos o 'ui me scrIbere puto. Quod si autem contrarium mihi eruditi Bibliophili probauerint, ludentillime in partes eorum ibo. - Sic etiam non satis firmiter persuasus sum . in idio ma Germηuam Ptol. Geographiap. esse conuersam. Quamuis enim in Catalogo Bibl. Ἱtiferiaηae Brunsvigae I 3 s. uenditas Pag. 17. n. so 3. inter libros primi ordinis occurPt Ptolemaeι sit graphia Germa-a , s. ani o et loco impressitonis addito ; tamen facile gred Praeter a a menda, quae irrepserunt in eum , letiam in indicando hoe libro errasse auctorem Catalogi , et sorte Munsteri Co mographia ip pro Ptolemaei libro uenditasse. Num Ptolem-s Pes cum huris mirio accurate solatis, qui int'r uva AB R A. RAMI HINC TE L-NANNι n. 7 . fuit uersionem Geographi e . aut alius Libri huius auctori contineat , ii dispicient, ad quonini manus Codices r
104쪽
I. I Uamuis Pto'emaeus prae aliis Scriptoribus sit perspicuus, tra- dens facili methodo notitiam uniuersi orbis , aeuo suo cogniti; at tamen, aut uitio librariorum, aut Typographorum. - plurima locorum nomina adeo fuerunt deprauata , ut uix ullum uerae denominationis Vestigium appareat. Praeterea quoque ipsi Ptolemaeo, qui plurima ex aliorum relatione accepit, non semper uera , ceu nonnulli putant, fuerunt indicata. Nihil iam dicam, de veritatibus ex Mathesi petitis , in primo libro occurrentibus; hae enim sunt iis perspicuae . qui Historica cognitione sunt contenti: quod si autem alii, demonstrationibus solidioribus assis eti, ea legent, multa certe inuenient, quae sine ulla demonstratione haud admittere posse uidentur. varii hine eruditi certatim de illustrando Ptolemaeo laborarunt, quoiarum Commentarios, occasione uariarum editionum, ex parte recensui Nune autem placet, Ordine Chronologico eos enumerare; quidque sinia guli praestiterint, aut meis, aut aliorum uerbis referre. I. a. Omnium antiquissimus, qui Pto Iemaei Geographiam explicuere , est NICOLAVs DONis , Monachus ordinis D. Benedicti, florens sub finem seculi XV. Cum uero de eius meritis in Ptolemaeum supra C. IV. g. s. seq. pluri-hus exposuerim, nolo thi dicta repetere. Ad IOHANNEMREGioMONTANvM potius progredior, Seculo XV. exeunte clarum , qui annotationes per-hreues in Librum I. eonscripsit; has diu post eius obitum , hiatiis et tineis ereptas, PiR RHEIMERus Argentorati Isas. euulgari curauit, uid. DOPPELΜA ERVS l. c. p. 18. nor. h. Interim , cum Io. WERNA Rus' sub initium Seculi XVI. eas pro deperditis habuisset, ipse eidem Libro I. illustrando manum admouit, et satis amplum concinnavit Commentarium , ab Appiano e aliis approbatum, ae laudatum. BILIBALDus tamen P.RCRHEYMERus in eo multa sibi deprehendisse uisus est , quae calculum
suum haud promeruerint. Adduxi illius uerba Cap. VII. 3 7. Cum igi-Κ tur
105쪽
tur tantus Vir, qui WERNER- fouit eique fauit. non adeo bene de illius labore sentiat, necesse est. eum quidem ob industriam non laude sua esse frustrandum, nimis tamen non extollendi .
Hunc excepit, aut potius praeit it IOHANNEs STOEFLERus . Iustinis gensis , qui magno cum applausu Mathesin Tubingae Seculo XVI. ineunte docuit. Hic enim . uti S. R. MVsERVS, in Hist. Tabul. Greer. Sueuiae p. 3. not. b. refert uerbis ScΗIXARDI, reisquis Commentaria in Geographiae Ptolemaea Libros II. priores usque ad Caput, de Magna Germania: quae hodienum in
Bibl. Acad. Tubingensis extant, nunquam autem edita sunt; quamuis Schradinus ea edenda promiserit. Circa idem fere tempus I Acoa ut
ZiEGLERus , Landauio in Rauarus , trariis scriptis clarus. quae SiMLERus et FRisivs in Continuat. Bibl. Gesineri y. 388. recensent, conscripsit uaria annotainta in Geogr. Ptolemaei. tempore Cessieri nondum euulgata. Cons eius . Potit. Uniuers L. XI. Tit. l. p. Io. b. quibus tamen GERA. ME RcATOR usiis fuisse eensetur, cum in Catalaga auctorum, ex quibus Synoyma suae ediationi inserta depromsit, IACOBI LIEGLEM nomen legatur. g. 4-M1cΗAgris SEROTI Iaborem. in ilIustrando Ptolamaeo adhibitum, in hunc numerum reserendum esse, censeo : siquidem is Munstero in Praef. Anni Is o. explicuisse retrusa dicitur. Ipse etiam MunsTERus fatetur de Iabore a se praestito, quod pauca de suo adiecerit, quae ad intelligendum Ptolemaeum faciunt. reliqua autem ex memero et aliis desumserit. imprimis ex Stoeflero . uti H Ava ERus loco supra ci-
. lato coniicit. Sic quoque RuscELLI , MOLETII , N1AGINI aliorumque opera non sunt contemnenda, plurimum ad intel Iigendum Ptolemaeum facientia : irno et eorum , qui nonnulla Ptolemaei loca et capita saltem
H Imst. Is D. in 4. excus cui Capita XI.-XIV. ex Libro Il. Ptolemaei. de magna Germania, Rhaetia , Vindelicia et Norico addita et illustrata sunt. Nec minus IsAAcvs Vossins in Not. ad Scylacιs Pιrιplum Amstulo d. I63 p. 4to. editum , B HARTUS in GeoΠsbia S. SpANMEMius in Historia sua
plura Ptolemaei loca emendauerunt, lucemque illis affuderunt. f. s. Prae Disitirco by Corali
106쪽
g. s. Praeter autem hucusque recensitos auctores Francisci RcHiethini via mihi commemorandum uenit: cuius antiquissimam editionem . omni indicio typodraphi, andi et loci impressionis. destitutam MAITTA lxx T. I. An L Tmogr. P. II. p. 7s 7. allegat his uerbis : Geographia da is cessBι rhethieνι. Doreηtino, in terea rima et liet a Tosiana disincta . con se siue taνου. ιη uarii sit ι e prouincie . secon a la Gestiraphia et distoctιοxe de te taxole di Ttole. m O r an illustrusimo Federico , Daca di Hrbino , impressa in Droee, per Nicola Tedi scho. et emendato con summa diligenea delis aut ore, fol. Rrente. Rarissimis hanc editionem esse accensendam nemo dubitabit, qui saltem aliqualem l . brorum habet notitiam : partim , quoniam omni impressionis indicio est destituta . partim uero, quod in nullo librorum antiquorum , Seculo XV. impressorum Catalogo , quorum plures euolui, mentio illius occurrit. Plura proinde digna sunt in medium proferre, de hoc auctore , eiusque opere. Cum uero impressum Exemplar ad manus meas non peruenerit, B. L. suppeditabo descriptionem Codicis Manu exarati, eundem BERLiNGHIERi laborem comprehendentis , quem ET ELLENTIssi Mus et IavoIssiMUS COMES PERTusA I possidet, et rarioribus Thesauri sui libratii, ab auctoribus Memorabilium Hiemeti sum, mens. Ian. p. 4s. laudati annumerat. Scriptus est iste in membrana formae regalis, conis
statque foliis CXXV li I. praeter XXVIII. tabulas Geogr.. Prima Codicis pagina exhibet Praefationem uersibus Italicis . per duas columnas, uti uocant, diuisis, conscriptam ; quae sic incipitrGia l'auriga di Titano ad domo et sagictario urtava orientale, di fiam me accesso charregrando et giorno ete.
Prima litera G. uariis coloribus pim, repraesentat virum Iuvenem. super scamno in Musto sedentem, ueste talari rubea indutum , impositaque capiti mitra , pariter rubra. Ipse libro iacenti super pulpeto. quadrangulari figurae imposito , quaedam manu quasi inscribit. Praeter hane figuram aliae adhuc in eodem folio uidentur; quarum prima oblonga sistit uirum sedentem super sella , amictum nigra ueste . cui superinduta alia rubea , manicis destituta , et quoad limbos inferiores albicante pelle obducta. Assidet ille mensae. super qua Tabula Geographica , nonnihil reclinata, posita , in qua pingere uidetur. Altera Κ a figura, Diuitiaco by GOoste
107쪽
figura, itidem oblonga, rursus exhibet virum, simili modo uestituta. stantemque coram globo terraqueo, basi superimposito , quem altera quasi manu tangit. Ab hac non multum differt figura tertia. utpote quae uirum, eadem plane cum secundo ueste, a mi duim repraesentat. Inter utraque Praefationis spatia num us conspicitur ad reus, in quo imago iu-oenis, facie ad sinistram conuersa, crinibus capitis bene pexis. Ramus arboris num o est adiectus . uariis refertus floribus : cum Epigraphe literis Gothicis consignata: LE TEMs REVIENT: infra autem num um scutum est collocatum , Regis Galliarum exhibens insignia , et paulo inferius alius minoris moduli numus . repraesentans imaginem iuuenis. facie pariter ad sinistram conuersa, adiacente ramo, eadem cum superiore inscriptione insignito. Exterior margo ostendit binos Viros, talaribus indutos Vestibus rubris , qui arbori ad radices montis collocatae adsident, inuicem quasi sermocinantes e longinquo uero apparet urbs satis ampla. Paulo inserius duoviri sedentes conspiciuntur; quorum unius in altum prospicientis caput mitra legitur, minio tincta dextra fronti admota , ad solis radios quasi avertendos, et aciem oculorum augendam In nubibus sedet senex, uestitu uiridi, cuius collare rubeo colore tinctum. erinibus suscis. quos tegit coerulea mitra quoa cloras eandido colore obducta. Gestat hic in manibus librum ape tum .
virosque inferius sedentes intuetur. In infima huius marginis parte tres modo descripti Uri sim it super nubibus sedentes conspiciuntur, sene medium locum occupante. Notandum insuper scutum in cuspidem desinens, orbique cu dam inclusum , in inferiore margine conspicuo; ad cuius latera bina sint collocata. sic dicta. Cornua Copiae. In uarias id esse areolas dili clum . colorum uestigia produnt; quarumtamen fisturae haud amplius dignosci possunt , praeter quaedam lilia. in una scuti areola. Haec insignia fidem mihi faciunt, esse hoc ipsum Autographum, a 2LRU Glui Rro ipsi obira in Duci oblatam. . GFraefationem sequitur rextu; . in cuius scriptura adhibitum atra mentum , intermixtis uocibus principalior bus, inprimis titulis librorum et capitam, coeruleo et rubeo colore tinctis. Quantum ex indice omnium librorum et capitum. ibidem des ripto coniicere licet, Bernn ghi erus non in omnibus p tolemaei uestigia sequitur ; sed uaria potius insper ic Capita , quorum pertraetationem Geographiae studiosis utilem esse putauit- Notatu dignum est, quod, cum integer textu S
108쪽
Carmine Etrusco sit conscriptus , in cuiusuis tamen Libri initio haec formula latina compareat, feliciter incipit, uti in fine alia. expcicit feliciter. rabulae XXVII l. textui sunt sub unme . in membrana elegantissime
uariis coloribus pime ; sic maria indicat color coeruleus et ruber, montes fuscus , locorum nomina rubeus . coeruleus , aut ater. Egregium uoco hunc codicem , et non parui aestimandum , cum praeter unicam
editionem, supra adductam, nunquam impressum hunc librum commemorari uideam, quamuis saepius eum typis exscriptum eme coniiciam. Dedit uitam BERLINGΗiERii nostri, R. P. IvLivs NEGRI in istoria demiseritis Furorini p. I 8 . qui plures allegat. vixit BER LING iERivs circa annum M CCCC LXXX. sub Pontificatu SixTi IV. et ab ore pependit MAR- sitii FMINI, qui in Epistola ad MARTINvΜ VRANivM , Libro II Epistolarum MARSILH FICI MI inserta, eum inter se hetos numeravit disi ipulos. POeseos et Geographiae studio quam maxime se dedit. Quantos autem in utroque fecerit progressiis hoc opus testitur, elegantissimo Carmine Etrus o
conscriptum ἔ in quo non solum imitatus est Ptolemaeum , sed et multis in locis illustrauit. Vid. GEsNERI Partit. iners L. XIo Tit. I pag. IO9. b. g. 7. Nescio. an hne quoque referendus sit , labor riv Ll DECANALIIo
NENlvs in Bibliotheca proinissa et latente p. 16. multa congessit in Ptolemaei Geographiam, quae, sangum is sputo, ex nimiis uigiliis exorto , impeditus, absoluere nequiuit. Similiter Menso Altingius Ptolemaeum nostrum illustrare tentauit, quem laborem S. R. HAvBERus in Dis ursirite praesiηtι Geographiae statu, β. 3 6. p. I gr. post mortem REIANDI periisse putat. Ru DOLPHus a SAUclavs Indicem in Ptolemaei Geographiam composuisse dicitur CEs NERO in Partit. Vntu G. l. e. Sed cum haec aliaqu*opuscula uel plane imperfecta , vel a multis neglem, iniuria temporum Perierint, Moletii et Magini laboribus contenti simus , necesiae sudo nec Vir, sussicienti Matheseos et Graecae Linguae cognitIon instructus , emendando et illustrando Ptole. maeo, in idet. Disitizod by GOrale
109쪽
CAPUT XI. DE INSIGNIORIBUS VARIATIONIBUS
TABULARUM GEO GR APHICAR VM AD PTOLEMAEI MENTEM DE. LINE A TAR V M.
Non iam an mus est mihi, ab origine repetere Historiam Diabularum G cographicarum uniuersalem ; siquidem id ex parte praestitit S. R. DN. HAvBERUS , in Epitome Historiae Tabularum Geographuarum VI mae I72 . in 8. editae. cuius supplementa i7a7. dedit. discursui , de praesenti Geographiae statu, subiuncta. Sed optandum, ut uel ipse DN. HAvEERus, uel alius, secundum hanc Scia graphiam . plenum et persee uin opus elaboraret. Nec etiam exscribam GESNERvΜ , qui in partitioηibus Uniuersalibus , L. Xl. Tit. III. p. III. nonnullas Veterum et recentiorum tabulas recenset; neque FABRicives , qui in διb iograph. Antiquar. C. V. g. 9. P. ι36. seq. pauca hac de re tradit. Sed, cum Tabulae . plerisque Geographiae Ptolemaei editionibus adiectae . testante ipso HausERo . in Ditome cu. p. ta. et 6. fundamentum sint omnium , quas hodie habemus , T hularum Geographicarum; operae pretium esse duco, uariationes in insigniores, in illis obuias , paulo fusius recensere.
Repetere iam nolo , ea quae supra C. I. g 7. et C. Iv. 3 7. tradidi,
tabulas stil. ab ipso Ararhodaemone delineatas . nunquam fu isse editus, siquidem iis Graeca fuerunt inscripta locorum nomina. Supersunt quidem eae nisi in omnibus, tamen in plurimis . quos Cap. II. dein scripsi . Codicibus ς et ipse Hamburgi earum uidi specimen, in Bibliotheca.b. FABRicii , in fragmento, ex Codice quodam MSto. Geographiae Ptolemaei, desumto, et sorte Seculo XI. scripto , . quod Italiam repraesentat ; hocque indigitare puto laudatum FABRICIvM, Bibburaph. antiq C. V. g. 9. pag. 337. sed , quod dolendum , nemo
hucusque iis . sine ulla uertione aut emendatione, evulgandis. Operam suam impendit , eum tamen exinde accuratius, de Ptolemaei et Agathodat monis laboribus inter se collatis, ferri posset iudicium Diqitigod by oste
110쪽
eium. Omnes enim , quae hodie habentur Tabulae . etiam antiquissimis Geographiae ptolemaei exemplaribus impressis adiectae. NicoLRvM DONIs auctorem habent: qui Graeca Nomina latine reddidit, et forte multa ex sua mente correxit, aut adiecit. I. s. Sed neque ipsae Nico LAI DONIs Tabulae in prioribus et antiquioribus editionibus semper conueniunt ἔ id quod instituta earum docet collatio. Quae Romanae et visensibiis editionibus deprehenduntur adiectae , eas plerumque in sequent bus sunt secutae Idonee in Veneta de Anno Is II., in Lugaunensi Tlluηοuaηι , et Basilee bus Mansteri, nonnullae fuerint correctae . inprimis quae Europam repraesentant. Loquor autem hic de Tabulis , antiquam Geographiam concernentibus; quas enim ESLERus , Murari Rus aliique nouiter adiecerunt, Iubens praetermitto. Alias enim huc referendum ess t Desicriptioηis
bulas Ptolemaea, s Let a. in impressi; quae tamen omni studio omitto. GERARDvs MERCATOR Guniae Is 78. in fol. prodite iussit Tabulas XX VILGeographicas, ad mentem Ptolemaei restitutas 2 quorum Exemplar uidi in Bibliotheca Gono FREDI ΤΗo Masii, Medici celeberrimi sine tamen ullo addito Textu . quem sequenti demum anno , ut supra docui, excudi fecit. In Catalogo Librorum Petti Francit Hientio fit editionis Tabularum Geograph. PtoIemaei Danecherae 169 s. in fol. euulgatae ; ipse quoque in Bibliotheca celeb. ScΗπARZil . Patroniae Praeceptoris pia mente colendi, uidi aliud earum exemplum, I 698ω
excussim , quod Traiecti ad Rhenum Franescus Halma, Gultielaetus pan de I lateri
Danec reae autem Leonardus Stric rursus inprimi curarunt; quod idem forte eum exemplari Franciano, ita ut Index saltem, tabulis praemiselas . diuersum exhibeat annum. Vtrumque autem conuenire ludetur cum iisdem tabulis, quae editioni Graeca Lasinae de Anno isos. erant sub iunetae; ita tamen, ut prius erasiae fuerint figurae, ornatus causa ad ditae, nouaeque ad te elae. Ceterum memini me ante decem, aut plures annos audiuisse de exemplo harum Tabularum, ex eodem forte Archetypo rursus impressarum, addito copiosissimo indiee locorum in tabulis occurrentium: quod autem inspicere et perlustrare mihi non contigit.