장음표시 사용
151쪽
13o Histor eus veluti obrutus , dum omnia eiusdem phoenomenvad unguem appingere desperarct, satius habuit inexplicabilem fateri, quam foedam horrilicamque ipsius indolem 1accis ex-
Conclusio omUa. um hucusque perspicue demonstratum si , Si in serius adhuc demonstrabitur , Variolas simillima asserre symptomata, ac quae Atheniensium Morbus attulit; apertum satis csse videtur, Athenis, ante hujusce Morbi grassationem, Variolosum Morbum nunquam fui sic vulgatum . dum Thucydides illum . quem cum Varioloso pcroptime comparare potuissur, inexplicabilem definivit. Anulogia duodecima .
g. I 32. Cum enim hoe Morbi genus see. Post octo
minimum saecula, ex quo Variolae perpetuo per totam Europam volutantur, inter bis millenos, si non plureς, qui de Variolis egerunt, Scriptores, habemusne vel unum, apud quem examussim omnium Variolosorum phaenomenon absoluta reperiatur hiiloria i Judicent hac super re eruditiores Ascuis lapii. Nobis majora evolvenda manent ad propositum institutum pro nostra virili enuclcandum . g. I 33. Et aliis in rιbas gravitis . quam ut fumana
Natura ferre sust , singulos invasi . Sueta Narurae opera , etsi maxima quidem admiratione digna , saepissime tamen praeterimus : insueta vero , quanquam illis minora , magno capti stuporc veluti prodigia miramur. Variolis nostris oculis quotidie sese objectantibus , eo res deducta est, ut ipsarum atrocitatem, diramque in humanum genus saevitium vel imperturbato spectemus animo . Detur autem nobis per aliquod horae spatium , qui hunc Morbum nec visu, auditu, nec nomine cognoverit. Huic adolcscens Variolis confluentibus onustus intuendus Osseratur , facie immensum tumida nigerrimaque foedi ssimis ulceribus , imo
152쪽
imo ingenti ulcere obsta, mephitim undique spargente. ut ne quo oculos recondat. neque si nares osque habeat , percipi ullatenus queat. Interrogemus eumdem , putetne hominem potius, an larvam intueri y Spectet dein totum illius corpus non solum aequali turpitudine defoedatum , sed propriis unguibus decorticatum , carbunculis , abscessibusque undique
scatens , ita putidum , ut si menses quatuor g r ro. J e furta pependisset : Audiat interim ipsius suspiria luctuosa
rauca voce emissa, Gulatus, indistinctaque verba : Assequatur hominem ενιμ , auditu, olfacta . gustuque sere destitutum, uno tactus sensu solummodo praeditum . quo totius suae laceratae cutis acerbissimos persentiat dolores: Assequatur ejuidem animi angores . clamosam sitim, inquietudinem, inplacidos ultionis sensus. perpetuas vigilias, ingentes ad le-vcm corporis motum . sanguinem ex vulneratis partibus evocantem, cruciatus, sub potus deglutitionem magnum, quod init. suffocationis periculum, & id genus alia. Quid ρ Procul omni dubio observator hic fateatur necesse est . hoc Morbi gentis multo esse atrocius , quam quod oratione possis exprimi , eratus in rebus gravius, quam ut humana natura ferre possis. Suntne haec nimium excogitata y Unum audiamus Ill. S D- renium sequentia ca) loquentem : is Ubi loco puris . in pes is constuentιbus gangraenosis. ichor ades , cutis certe tota fere exeditur, O s evaserint tales aegri. Devismis cicatria
cιbus defoνmes vimunt. In eonfluentibus p joris notae Vario. lis tota facies una quasi pelle tegitur , quae exsiccari inciapiens , nigra fit . ct perrinacissime cuti inhaeret , quae ab acri ichore roditur perpetuo. Dum emollitae per fomenta cru-
me tales secedunt , crosa cutis tenax liquidum plorat, quod brevi Ipsi scens novam crustam format , sub qua profundior adhue eroso editis fit . Accidit . quod resorptus a venisichor quandoque per erasa haec catis vasa viam sibi faciat, Aque Aberentur interiora ab acris materia asstaxa, sed tota fere cutis destruitur. O nihil seperes postea praeter Iur-s Martiis cicatricum jaedam congeriem . Memini probe , erR a foro
153쪽
ν ferens, me vidisse formosi mum Iu Venem, qui preoeso septimanas cum viro hoc Morbo laesaIus evast tandem . Vertim alae narium erosae s labia a vicinis cutis eιω- tr cibtis distorta , palpebrae inversae cum lippitudine perpetua adco de Iurpaverant venusam facιem , ut de Morbo resti ens a parentibus vix agnosceretur M. Quantum novimus, criae hactenus exarata sunt, certe sub bubonica Peste non ev
Conclusio noua. Thucydides igitur, dum Atheniensium Morbum & nariaratu dissicillimum . & toleratu atrociorem declaravit . Variolas potius sibi prius non perspectas, quam jam vulgatam bubonicam Pestim, innuisse videtur. I. I 3 . Singulos invasit, ac etiam hoc indicio maxime declaravit, se aliquid aliud esse, quam aliquod familiariam: Nam alites see. J Singulos inuasm. Contagione, nimirum, in omnes grassatus cst . Aliquid aliud uo cte. Hoc Thucydidis aliquid aliud esse . quam aliquod famettiarsu in illis Hippocratis verbis sa 4 exacte rei pondet et ,. L quii piam es in Morbis Δυιnum , hujus quoque pro υιδεα- ιιam ριrdiscere M . Divinum quidem visu , nec audiis tu , olfactu , nec gustu , neque tactu , uti Deus est , umquam assequendum . Aliquid aliud , quam aliquod familiarium: Extra nimirum sensibiles, & familiares illas causas. a
quibus Morbi Enrimici Constitutionales fg 27. J. N Sporadici g. 19.J ortum sutim ducunt, positum. Quidnam vero fui stet hoc aliquid aliud , quam aItquod familiarium Historicus jam supra g. 8o. J probe signavit , mia sema scilicet contagiosum . prorsus exoticum , ab AEthιopia eruptum. Per AElavium, Libiam, Syriam propagatum, indeque Athenas inve tiam, perque totam Graecιam populariter dissu sum. Inestne vero variolis hoc aliquid aliud, quam
aliquod familiarium Thuodiis, sicuti & Hippocratis quiripiatu
154쪽
cultum Cr inexplicabile quid in Hamotis non minus , quam in 'Pesse latet 'A . Et quo muidem spectare poterunt , o euisa o strinfami g. 9. J aeris teXtura a contagiosa venenataque Bisrhaai ιι f. . 3. J materies aeri ιnhaerensi S ieis rema concursus plurium Caularum, quas se ignorare f3.3r.JIubens j tetar ι Variolosorum demum miasmaton naturam
Ill. de Oati vagessi so) d Ierminandi impossibilitas ; nisi in hoc aliquid aliud, quam aliquod famitiarιum . & in laid piam iuvinum st Parallelum vigesma extum .
Variolae igitur, aeque ac Atheniensis Morbus, occultam hucusque habucrunt caulam. g. I 3s. Num utiter , o quadrupedes quotquot humanis ea verrisus vescι solent, caem multa jacerent in palis . aut non accedebant. J Alites , feles , Canes Olfacta, quo maxime pollent . ad victum sibi q'iaeritandum duci. eorum ex dissitis locis ad cadaucra concursus clare docet. Dum Vero haec animalia cadavera Athenis insepulta non adierunt, hoc ciborum genus sectore sibi incongruum adversumque perce pisse . nccesse fuit . Id maximi in sortuuii . quod nimirum variolata cadavera insepulta , ferisque objecta manserint .apud Europam nunquam evenisse arbitramur . Quo autem hariolari liceat. num alites quadrupedesque, si quandoque id contingisset .' illa adierint . necne, adeamus nostra non cadavera, sed viventia adhuc Variolatorum corpora. Rob
stissmo juveni apud Meadium se tota facies nigra atque
a rada fac a gangraena corrumpebaIur, & putrefiebat: adactis scalpello in hunc locum ad sanam usque carnem multis vulnusculis , pus odore tam gravi ex iis profluxit, ut in cubiculo
Apud Mangeti rem. IV. B M. F. p. 7'. cba De Motb. insani. cap. XXX. art. i. p. IM co iner. Med. lib. de V Miol. cap. III. P. 62.
155쪽
eulo morari nemo ex dom siris posset . Suvietentus ca) eonfluentes Variolas ρ mo & cadaveros faetore in fine Morbi stipari asserit : alibi sic scribit : ,, Iino se in cν tis Variolis tatim nigredincm . summumque foetorem vidi , o plures uide moriebantur. dum totum corpus in pu trilaginem vertebatur Me tandem scJ subdit et ri Probe memini , quod ati qualem illum Varaolarum foetorem Die- merbrocchii quandoque tantum invenerim . ut fere in animi deliquium lapsus fuerim , licet me non adeo Miciatum credam , at a levioribus facile a clar . Apud Ill. Traia
les db sub secunda hujus Morbi Fcbre , Pustulae frum
gangraenosum conrininit . interdum tetram spirant mephitim. Quid Τ Uel ipse Srrinhamus de Variolis a nomalis anni ror . sel sequentia fatur : Maturae pejus olebant , ita ut iis m graviter laborantibus prae foeditore vix quidem accedere possiem . Si Variolati, adhue vitam agen-rcS, tam cadaverosum foetorem tetramque dissundunt mephitim , ut domesticos, constantem Sa ierentum, d: ligentem Giuubamum Γ & quot vero hisce delicatiorcs Medicosi din fugam vertere possint, putamusne, illorum cadavera, aeri ex sica, magis corrupta, & marιe nigroreque horrifica, alites quadrupedusque non fore aversaturos χ Parallelum vigesmu primam. Variolae igitur tam abominabili saepius Detore inficiunt cadavera, ut alites quadrupedesque, non allicr quam Atheniensium Morbo inter prorum cadavera . in fugam Verte rent . si ad ipsa ad candi illis daretur locus. g. 336. Aut si gustasseat . interibant . J Atheniensiuin Morbum haud in omnes eadem Lxviille scrocitate . sed in
156쪽
alios acerbius, mitius in alios , manifestum est ex iis, qui ab eo evaserunt . Quum vero eorum plurimi inter nonam& fptιmum diem necarentur, planum est conjectari non mnia illorum cadavera eo corruptionis devenisse , ut intolerabilem spargerent foetorem . alites quadrupedesque longe abigentem . Horum igitur aliqui, fame adacti, ex insepul. tis cadaucribus gustarunt . Haud inconsulto verbo gustarunt Historicus usus cst , verum ut innueret, bruta ipsa pertentatum cadaverum clam incongruumque sibi compertum protinus deseruisse : nihilo tamen secius Morbo arrepta in-reruque e. Sunt qui negant bruta Uariolis assici posse. Ill. vero de Saa vetes ca) scribit : ,, Nec animantibus dirus hie
grassatur eum magno hominum detrimento . Cl. Stegmannas foJ haec fatur: ,, Hisce mensibus τembri ae De. cembri Variolae, suis maculis , primae , mediae se ultimaeataIis homines signarant . . . Sic O bruta a Variolis non immunia fuere; ex quibus. pennata, aNote anseres O gallinae tam domesticae Itim Indicae hisce infecta per erunt ferme mnia'. Ovcs .ct Porci vero, quibus expellentia utpote einer s ex stipit Uas fabarum . vel frumenιo Iecalmo eum uriana humana veI rob fambuer oe. oeconomicιs cariosis proprivata sunt. evaserunt superesites Parallelam vigesimumocta N: m. Uariolae itaque, haud minus quam Atheniensium M
bus . bruta animantia contagio assiciunt interimuntque
g. I 37. Argumento autem hoc est, quod hujusmodi avium max otiis fuit aefectus , nec usp/am atibi , nec circam uiala hujusmodi eadauera visebantur. Apud Europaeas nationes, in quibus , a saeculo saltem decimo , maxima mortalium pars , recurrentibus per intervalla Variolis , eandem jam pridem passa , iterum non corripitur a tale quid
157쪽
horrendum & Iamentabile nunquam accidit , ut nimirum Variolata cadavera insepulta manerent: unde , quantum scimus . nullae apud nos occurrunt obtervationes de alituum longe a Variolatorum cadaveribus fuga: in rerim quae g. I 3s & g. I 36. hac supcr re notata sunt, si sorte id infortunii uspiam contingis siet, illam arguere viderentur. g. 138. Laxes vero, propter consuetudinem , quam cum hominibus habebant, majorem e uentus significationem dabant. Alites Atheniensium Morbo interfectorum cadaverum e sum expirationemque fugientcs. At hcnas deleruerunt: Canos vero . utpotc fideics S in parabilcs dominorum comitos , aut ad cadaucra non accesserunt, aut si guilarunt, contagio asse
158쪽
Peculiare asiemus Atheniensium Morbum nullam inventames remedium , nec ulla prophylaxis: taui tamen ab illo evadebant, iterum non corripiebantur. g. 139.s r. se Hic igitur Morbus ut omittam malia aria inuis sitat ae atrociIatis , pro ut unicuique aliquid arridebat dive sum , ab eo , quod alteri contingebat o omnino specie talis fuit . Et tunc temporis nullus alius Morbus ex consuetis Athenienses infestabat . Euod si quis exoriretur , in hune d sinebat. Moriebantur autem . alii incuria , alii vero veIdiligonti me curati . Nec ullum prorsus remessium , ut ita loquar , reperium es, quod adhibitum prodesset. Auod enim alteri profuerat , hoc ipsum alteri nocebat : Natumque eorsus . stve firmae , sive infirmae vatitudinis esset , tanti mali violentiae resilere potuit: sed omnia pariter , vel ea , quae
omni victus ratione curabantur . eorr piebat . Illud vero inroto hoc malo grazusimum erat . tum quod , simulae quisse Morbo correptum sensisset, animo consternaretur, c satim enim animo ad statis desperationem conversi . multo magisse ipsos projiciebant , neque resissebant, tum etiam quod
proster mali contagionem , quam alter ex alterius curatione hauriebat . adeo ut ex ea oppleresur, tanquam pecussis morerentur . Atque haec fuit praecipua maximae stragis causa. Sive enim noluissent metu deterriti mutuo se inυisere . deserti interibant, multaeque familiae propter inopiam hominum, qui ingratos curarent, exhavstae sunt: Me alteri ad alteros aissent . interibant. Nam prae pudore sibi ipsis non parcebant ,
dum in amicorum aedes ingrediebantur , ut eos ruuferent e quidem veI Vs domesu, tandem lamentationibus eorum , qui moriebantur, dicIrcati , non amplius commovebantur , . m ιθ violentia Iuperati. Illi tamen, qui evaserant. θ eum, quι mori batur. is eum qui laborabat, magis miserebantur itum quod loc malum prιas experti cognoscerent , tum etιam
159쪽
quod ipsi in tuto jam essent. His enim Morbus eumdem bis
non corr*icbat, ua ut eum etiam interraneret . Et ab alus
beati censebantur , ipsique propter praesentem salutis mosrarae laetitiam exultantes , quatidam esta in levem Dim Labebant . se ne alio qutit m Morbo in posterum amplιus unquam abomiam iri. I fu d. FI. p. I 3P. 131. Analogia decimatertia. g. o. me igitur Morbus omnino specie talis fuit. JIn omnibus . quos arripuit, itidem notis characteribulque ,
parvis praecipue 'Pustulis ac Ulceribus fg. IO7. J corpora impetens , Atheniensis Morbus , peculiarem & lui juris se Perpetuo praestitit. ,, Hic igiIur Morbus Variolosus , inquieMeadius ca) , mihi vera 'Potis sui generis esse τιdetur .
g. i I. Ut omittam multa alia ιnus itaIae atrocIIatis ,
prout unicuique accidibat ab eo , quod alteri contingebat. JInusitatae atrocitatis. J Nunquam jam pridem villa neque
enarratae, nec ab ullo Eudem1corum . Consi tuIionalium vel Sporadicorum Morborum genere Perpetratae. Cons. s. 72. Se
3. Pro ut unicuique cte. J Ex Ill. Ballonio jam s. 97. notavimus haec : Et pro ut venenum Variolosum magis
has, aut ilias partes a petit . ita varia excitat In variis Iartibus fruetomata : Sed haec omnia singillati in cnarrare veluti refugens ThucydIris . paucis his verbis ut omittam multa atia in Palae a: rocitatis, magno summorum malorum describendorum oneri se subduxit. Hujus aulcm textus Analogiam quilibet ex g. 132. & I33. repetere valet. Tarallelum vigesimumnonum. Uarioli serus Morbus tam enormi Symplomatum atque supervenientium malorum multitudine stipatur, ut, sicuti a Thucydide Atheniciasium Morbus haud cxacte, ita ab aliquo vel disertissimo nunquam absolute describi passus sit. g. I 2.
c. Oper. Med. li, de Variol. cap. I. p. 34.
160쪽
I39 g. I a. Et tune temporis nullus alius Morbus ex conia fueris Athenienses infesabat ; quod si quis exoriretur in fune desinebat . J Ex consuetis : Eudemicus . nimirum , vel Constitutionalis , aut Sporadicus , ex quibus sejungitur , qui tunc temporis Athenas incesserat Morbus , prorius infuctus, ignotusque . uod si quis exorirettir ste. Adhuc &hujus textus Analogia ex g. 9o. 9 I. & 92. repetenda : in quarum postrema, ex IVillisio, inerebescente Varioloso contagio , fere alii quivis Morbi in hunc degenerant. I. I 3. Moriebantur autem , alii incuria , alii vero vel
diligens lasime curari. J Ill. Traues a sequentia loquitur: se Proros convictus sum rectissime o verissime friussa Cl.
Fur sten au , pluribus medendi methodis laudatis non obstantibus , plurimos dicam ego multos ) Hariolis jugulari . summae parite diligentissime nimirum curatos ae an aec incuria nempe desertos conitionis , ct cujusvis aetatis homines . quando epidemice grassantur : Et quidem post octo ferme secula a vulgatis per Europam Variolis. g. 14 . Nec ullum prorsus remedium , ut ita loquar , repertum es , quod adhibitam prodesset . Auod enim alteri profuerat, Boe ipsum alteri nocebat. J Titus Lucretius Carus graphice hunc Atheniensium Morbum carminibus eXPO-nena ΓώJ , postquam modulatus erat , Mussabat tacito Modicino x ore , praesentem Thucydidis textum his conclusit versibus: Nec ratio remedi communis certa dabatur: Nam quod alis dederat vitaleis aeris auras,
misere in ore licere, o coeli templa tueri, me aliis erat exitio, lethumque parabat. Et invictus Latii Poetarum Princeps Virgilias Maro de hoc ipso Morbo , qui , uti infra dilucidius demonstrabitur , a Graecia in Dalmatiam Italiamque propagatus, inque