C. Cornelii Tacti opera

31쪽

XXII. Victus inter hospites comis. Si μtim e somno, quem plerumque in diem extrahunt, Avantur, saepius calida, ut aput vhos plurimum hiems occupat lauti, cu bum capiunt: separatae singulis sedes, in sua cuique mensa. um ad negotia, nec minus saepe ad convivia procedunt armati. Mem noctemque continuaro potando, nulli probrum. Crebrae, ut inter vinolentos, rixae, raro conviciis, saepius caede, vulneribus transigantur Sed Ἀει reconciliandis invia estin inimicis, in jungendis adfinitatibus, adsciscendis principibus, de pae dΘBique an boli plerumnque is conviviis consultant tamquam nullo magis tempore aut ad simplices cogitationes pateat animus, aut ad magnas incalescat Gons non astuta, nec callida, apori adhuc secreta pectoris, licentiaci LErgo detecta nuda omnium mens posteradi retractatur; salva utriustiue tomporis rati est Deliberant, dum fingere nesciunt: constituunt, dixm errare non possimi.

Porus, cum .

XXIII. Potui humor, ex hordeo aut humento, in quamdam similitudinem vini

32쪽

corruptus. Proximi ripae linum mercan-' ut Cibi simplices agrestia poma, recens fera, aut lac concretum. Sine apparatu, fine blandimentis expellunt famem. Adve sus sitim non eadem temperantia. Si indulseris ebrietati suggerendo quantum cone istunt, haud minus facile vitiis, quam

armis, vincentur. ventae ludicrum Aleae furor.

XXIV. Genus spectaculorum unum, atque in omni coetu idem. Nudi juvenes, quibus id ludicrum est, inter gladios se, a que infestas frameas, saltu jaciunt. xe

citatio artem paravit, ars decorem non in quaestum tamen, aut mercedem quamvis

audacis lasciviae pretium est, voluptas spectantium. Aleam quod mirere sobrii inter seria exercent, tanta lucrandi perdendive temeritate, ut, cum omnia defecerunt, extremo ac novissimo actu de libertate corpore contendant. Victus voluntariam se vitutem adit quamvis junior, quamvis robustior, alligari se ac venire patitur. Ea est in re prava pervicacia ipsi fidem ocant. Servos conditionis hujus per commercia tradunt, ut se quoque pudore ictoriae exsol

33쪽

Servi, libertinti XXV. Ceteris servis, non in nostrum morem, descriptis per familiam ministeriis, utuntur Suam quisque sedem, suos penates regit. Frumenti modum dominus, aut peco, ris, aut Vestis, ut colono, injungit. d servus hactenus aret cetera domus officia uxor ac liberi exsequuntur. Verberare semvum ac vinculis, opere coercere, rarum.

Occidere solent, non disciplina severitate, sed impetu, ira, ut inimicum, nisi quod

impune Libertini non multum supra servos sunt, raro aliquod momentum in domo, numquam in civitate, exceptis dumtaxat iis gentibus, quae regnantur. Ibi enim duperingenuos super nobiles ascendunt: qud ceteros impares libertini libertatis argumen

tum sunt. Agrorum cultus o partitio Anni tempora.

XXVI. Fenus agitare, cin usuras e tendere, ignotum ideoque magis servatur, quam si vetitum esset Agri, pro numeroeultorum, ab universis per vices occupantur, quos mox inter se secundum dignationem partiuntur facilitatem partiendi camporum spatia praestant Ar aper annos mutant; superest ager nec enim cum ubertate Ἀ-

34쪽

plitudine soli labore contendunt, ut pomR-ria conserant, irata separent, hortos γ., rigent sola terrae seges imperatur. Unde annum quoque ipsum non in totidem digerunt species hiems, 4er, Maestas intellemim ac vocabula habentur autumni perinden'men ac bona ignorantur.

Funera. Haec hactenus in commune.

XXVII. Funerum nulla ambitio id solam observatur, ut corpora clarorum Virorum certis lignis crementur. Struem rogi nec vestibus, nec odoribus cumulant sua cuiaque arma, quorumdam igni equus adjicitur. Sepulcrum cespes erigit. onumentorum arduum operosum honorem utar vem defunctis, spemantur. Lamenta accla-erimas Ito dolorem tristitiam tardes nunt. Feminis lugere honestum ex viris meminisse.

Singularum gentium is tuta salii , olim validi, in Germaniam transgressi. Helvetii, Boir, Gallie gens Aravisorum , forum incertum genus Tre 'eri, Nervii, Germanicae ori--ginis populi, ut 'angiones, o boci, Nemetes, Ubii. XXVIII. Haec in commune de omnium Germanorum origine ac moribus accepimus.

35쪽

Nune singularum gentium instituta ritusque, quatenus disserant, quae nationes e Germ ma in Gallias commigraverint, exped1am. l . Avalidiores olim Gallorum res fuisse, lammua auctorum divus Iulius tradit eoque redubile est, etiam Gallos in Germaniam transgressos. Quantulum enim amnis obstabat, quominus, ut quaeque gens evaluerat, o euparet permutaretque sedes, promiscuas a hue, nulla regnorum potentia divisus Igitur later Hercyniam silvam Rhenumque& Moenum amnes, Helvetii, ulteriora Boii, Gallica utraque gens, tenuere. Μanet adhuc Boiemi nomen , significatque loes veterem memoriarn, quamvis mutatis cultoribus. Sed utrum Aravisci In Pannoniam ab Osis, Ge inanorum nation , an o ab Aravisci in Germaniam commigraverint, cum eodem a hue sermone, institutis , moribus utantur, incertum est quia pari olim inopia ac liberistate, eadem utriusque ripae bona malaque

erant. reveri merui circa affectationem Germanicae originis ultro ambitiosi sunt, tamquam, per hanc gloriam sanguinis, a simia litudines inertia Gallorum separentur. Psam Rheni ripam haud dubio Germanorum

populi uolunt, an ories. Triboci, em

36쪽

tes Ubii quidem, quamquam Romana colonia esse meruerint, ac libentius Agri is, ne es conditoris sui nomine vocentur, origino erubescunt, transgressi olim taperiamento fidei super ipsam Rheni ripam collo

cati, ut arcerent, non ut custodirentur. Batavi, attorum proles mattiacorum genS. Decumates agri.

XXIX. omnium harum gentium virtute praecipui Batavi, non multum ex ripa, sed insulam Rheni amnis colunt, attorum quondam populus, seditione domestica in eas sedes transgressus, in quibus pars Romani imperii fierent. Manet bonos, tantiquae societatis insigne: nam nec tributis contemnuntur, nec publicanus atterit exemption ribus, collationibus, δε tantum in usum proeliorum sepositi, velut tela atque arma, bellis reservantur. Est in eodem obsequio Μattiacorum gens Protulit enim magnitudo populi Romani ultra Rhenum, ultraque veteres terminos, imperii reverentiam. Ita se . de finibusque in sua ripa, mente animoque nobiscum agunt, cetere similes Batavis, nisi quod ipso adhuc torrae suae solo vi caelo acrius animantur. Non numeraverim inter Germaniae populos, quamquam trans Rhenum D

37쪽

nviumque consederint, eos, qui Deremates agros exercent Levissimus quisque Gali rum inopia audax , dubiae possessionis solum occupavere. ox limite acto, proin

iisque praefidiis, sinus imperii, & pars provinciae habentur Caeli, militari disciplina praeeipui.

XXX. Ultra hos Catti initium sedis ab

Hercynio saltu inchoant, non ita effusis aepalustribus locis, ut ceterae civitates, in quas Germania patescit durant squidem eoules, paullatimque rarescunt: & cattos suos saltus Hercynius prosequitur simul atque deponit. Duriora genti corpora, stricti artus, minax vultus, & major animi vigor. urutum ut inter Germanos rationis ae solertiae praeponere electos, audire praepositos, nosse ordines, intelligere occasiones, disse re impetus, disponere diem, vallare noctem, fortunam inter dubia, virtutem inter certa numerare quodque rarissimum, nec nisi ratione disciplinae concessum, plua reponere in duce, quam in exercitu. Omne robur in pedite, quem super arma ferriimentis quoque & copiis onerant. Alios ad proelium ire via deas, cattos ad bellum rari exeursus sortuita pugna. questrium sane virium id pro-

38쪽

priumet cito parare victoriam, cito odere. Velocitas juxta formidinem, ς-ct ii propior constantiae est.

XXXI. Et allia Germanorum populis

usurpatum, rara privata cujusque audentia, apud Cattos in consensum vertit, ut primum adolevertiit, crinem barbamque summittere, nec, nisi hoste caeso, exuero votivum obtrugatumque virtuti oris babitum Super sanguinem spolia revelant rontem seque tum demum pretia nascendi retuli , digno'hiepatria ac parentibus V serunt. Ignavis Ἀ- bellibus manet squalor. Fortissimus quisque serreum insuper annulum ignominiosum id ginti velut vinculum ginat, donec se Caede lostis absolvat Plurimis attorum hieplacet habitus. Iamque anent insignes, hostibus simul suisque monstrati omnium penes hos initia pugnarum: baec prima semper acies, visu nova. Nam norim e quidem vula mitior manstiescunt. Nulli mus, aut agor, aut aIiqua urar prout ad quemquis venero, aluntur prodigi alieni, contemptores sui, done exsanguis senectus tam duras virtuti imparos faciat. pii I ncteri, equipatu praestaretra.

XXXII. Proiami cauis certum iam D

39쪽

veo Rhenum, quique terminus esse lassiciat, Usipii ac Tencteri colunt Tencteri super solitum bellorum decus, equestris disciplina.

arte praecellunt. Nec major apud Cattos peditum laus , quam Tencteris equitum. Sio instituere majores, posteri imitantur. Hi lusus infantium, haec juvenum aemulatio, pedi, severant senes inter familiam,' penates, wrura successionum, equi traduntur excrupit filius, non, ut cetera, maximus natu, sed prout ferox bello melior. Bructerorum sedes a Chamani, o Arar

XXXIII. Iuxta Tencteros Bructeri olim

occurrebant nunc Chamavos angrivarios immigrin narratur, pullis Bructeris ac penitus excisis, vicinarum consensu nationum, seu superbiae odio, seu praedae dulcedine, seu favore quodam erga nos deorum. Nam ne sphctaculo quidem proelii invidere Super LX millia, non armis telisque Romanis, sed, quod magnificentius est, oblectationi oculisque ceciderunt. aneat quaeso , duretque gentibus, si non amor nostri, at certe odium sui quando urgentibus imperii satis, nihil jam praestare fortuna majus potest, quam hostium discordiam.

40쪽

Du ibin . Chasuari Frisii majores O

XXXIV. Angrivarios Chamavos a te go Dulgibini, Chasuari cludunt, aliaeque

gentes, haud perinde memoratae A fronte Frisii incipiunt. majoribus minoribusque Frisiis' vocabulum est, ex modo virium: utraeque nationes usque ad Oceanum Rheno praetexuntur, ambiuntque immensos insuper I cus ,- Romanis assibus navigatos. Ipsum quin etiam Oceanum illa tentavimus is su peresse adhuc Herculis columnas, fama uugavit sive adiit Hercules, seu quidquid ubique magnificum est, 1 claritatem ejus reserre consensimus. Nec defuit audentia Druso Germanico sed obstitit Oceanus, in se simul atque in Herculem inquiri. O nemo tentavit sanctiusque ac reverentius visum, de actis deorum credere, quam scire. Chauci, pacis studiosi. XXXV. Hactenus in Occidentem Germaniam novimus. In Sephemtrionem ingenti flexu redit. Ac primo statim Chaucorum gens, quamquam incipiat a Frisiis, ac partem litoris occupet, omnium, quas exposui, e tium lateribus obtenditur, donec in cattos usque Muetur. Iam immensum terrarum