장음표시 사용
211쪽
De divitiatione. 1πeredebatur. Constat vero, Minoem a selieri ,erhiberi quae ἐκ δεξιας audiebaotur undo oniorus Il. IX, 28:ους δέ σφι Κρονίδης ἐνδέξια σηματα φαίνων
Dii rentiam iam perspexit Cicero div. II, as ,,Ad nostri auguriimnsu tudinem dixit Ennius duum tonuit Revum bene tempestato serena. At Homericus Aiax apud Achillem querens do serocitato Troianorum encio quid hoc modo nuntiat prospera Iuppiter his dextri fulgoribus edit. Ita nobis sinistra videntur , Graiis et barbaris extra in ora. Romani igitur augurii onsuetudinem vergilius quoque ei tui II, 6M:
Vrx ea fama erat senior, subitoque rasore με inites aevom.
Atidii et eaeli penitor de arte aerena Intonuit laevom. In quo posteriore mino non leve est a parte serena Iovem ο--ro, quemadmodum Ix, 528 arma quoque in caris resione serena videntur, quod non uolum ex Ennii loco supra a Cicerone prolato,
sed a Varrone quoquo habere potuit, qui in Endymione h. p. 271. dixit:
Dum sermone caenulam variamus, Interea tonuit bene tempestate serena.
Huic Oaoli tonitrui adiici potest terra quidam mugitus ab Aenea in Tartarum descendente auditus et terrae motus VI, 256:
Sub pedibus mugire forum, et iusta comta moveri Susiarum. quemadmodum etiam in oraculo edendo III, M: Tremere omnia visa mente Limina e latirusque dei totusque moveri Mons circum, et mugire istis cortina recruris.
Livius XXIX, 14 ,,In aede Iunonis Sospita Lanuvii eum hor-rendo fragore strepitum editum XXXI, 12 ,,Lanuvii templo
Sospitae Iunonis nocte strepitum ingentem exortum. Cum fragore cognati sunt fulgores illi caeleatos, quorum partim cum eo, partim uine eo mentio apud antiquos exata Aen. VIII, 24: Namque inproviso vibratus ab aethera festusor --tare emt, ει mere Omnis visa --M, ure unoque tubae vire re alinara Mnsor. πωα-t, uerum adqua id erum fruor More a Myeus.
212쪽
im De divinatione. 'Arma inter Mem caeli is remona serena Per sudum mulare vident et misa tonare. Plura hic signa coniuncta sunt, memoratu vero dignissima arma
visa, quorum similis saltem species iv. XLII, 2 ,,Lanuvii Iassis magnae pecies in caelo visae dicebantur. XXI, 2 ,,Navium speciem do caelo adfulsisse Magis tamen ad Vorgilii narrationem accedit XXII, 1: Arpis parmas in Oel visas pugnantemque eum luna solem axime Plin. . II. II, 58 ,,Armorum orBPitus et tubae sonitus forrhenus tubae clavo Verg. auditos e caelo Cimbricia bellis accepimus, crebroquo et prius et P.Stea. Tortio vero congulatu Marii ab Amerinis et Tudertibus spectata
arma caelestia, ab ortu occasuque inter se concurrentia, pulsis quae ab occasu erant. Alius ignis caelestis memoratur
Vistis ab Aurora aerum transotirrere nimbua
Livius XXIX. 14. narrat L mFacem etiam ab ortu Solis ad occidentem porrigi visam. Quemadmodum ero VIII, 24 fragor fulgorque coniuncti sunt, ita II, AEM. non solum inrenuit Merom,aed: Et de eaeis iam per umbras Sisua faeem ducens ut o cum uos cucurrit. eui uomparetur iv. XLI, 21: Et faces eadem nocte plures peruaslum lapsae suu in Lanuvino. XLIII, 13: Facem in caelo oonspectam - - inturnis quoque per eos dies caeli ardentis species adsuiserpt. Plin. . II. II, 25 σνΕmicant et faces, nonnisi pum decidunt visae, qualis Germanico Caesare gladiatorum Speet oulum edente praeter ora populi meridiano transcucurrit. Duo nera earum lampades vocant plane faces, alterum bolidas, quale Mutinensibus malis Visun est. Distant quod faces Vestigia longa faciunt priore ardent parte, bolis vero perpetua ardens longiorem
trahit limitem. Cognata his ot similibus es visio Turii oculis obiecta IX, is: Unde hae mm lar rs en 'τ ροσνε- medium ideo discedere caesum, Palantisque μοι πειlas. Servius rChasma dicit factum l. e. subitam aeria disruptionem et quendam recessum.η Laudat deinde Plin. Ν Η. II, 26: Fit ei
ob ipsius hiatus, quod voeant phaama. Cf. Div. XXII, 1: Fν
213쪽
D. divinations. Issteriis avium stadi velut magno hiatu visum, quaque patuerit, ingens lumen effulsisso. Ad vergilium maximo aeoovit Cis divin. I, 3 π: Nam et quum duo via nolo easout et quum tres
lunae, et quum nocta, et quum . Sol noete visus osset, et quum
eael DBmitus auditus, et quum caelum diseesainae visum eat atque in Eo animadversi globi. qui globi idem eas vidontur, quae a Marone palantos stella nominatur. Ab ignibus melostibus prodigiosis facilis transitu erit ad os, qui in hominum ipsorum eorporibus videri interdum dicebantur. Faustum at illud mirabiti monstrum, quod de Iulo II 681. narratur:
Vide picturam Vaticanam in illiu mythol. Gassi ab CLXXVI. bis. r. 645. suo de Servio Tullo iv I MD 4,Eo tempore in
regia prodigium visu eventuque mirabile fui. Puero dormienti, cui Servio Tullio nomen fuit, aput arsias ferunt multorum iu Ouspectu. Sed onspirant aequentia quoque:
Nos auid trem re metu crinemque vrantem κxcutere e sanctos rastinouere fontibus lynis. eum Livio: -Plurimo igitur lamor inde ad tanta rei miraculum ori excitos reges, et quum quidam familiarium aquam ad restinguendum ferret ab regina rotolitum, sedatoque eam tumultu ο- Veri vetuisse puerum, doneo sua sponte experrectus esset Nox eum somno et flammam abiisso. Flammam innoxiam invenimus
etiam Liv. XLIII, 13 Fregellis in domo L. Atrei hasta, quam silio militi emerat, interdiu plus duas horas arsisse, ita ut nihil eius inbureret ignis, dicebatur. Praoterea inviolata manet Lavinia Virgo VII. i. quam quidem ipsam inlustrem fore i. e. coniugem
Aeneae, reginam, sed belli quoque causam Vatea M. canunt. Ut iuria enitorem δεω Lavinia imo Visa nefas, ovis conprendere crinibus 9--. Adque omnem ornatum flamma crepitante cremari,
Restatisque accensa comaa, accsuae coronam,
Insionem emmis, tum fumida lumine uiso Innoisi, a totis GDanum Uarsere eotia. omnino vero tales circum aput flammae ad regiam velisummam
saltem in republiea dignitatem vel ortuna certe praesagiendamvs fingebantur vel aeripiebantur. Valer Maxim. I, 6, 2 ,, Aeque solicia ventua illa flamma, quae ex L. Marii, ducis duorum exer-
214쪽
Do divinations. civium, quis interitas P. et a Muplo in is πη-ic Maitatu ra Inte uileionantis luxiti Cotarum quod flamma omnΘ --otum implet, ius prodigii Mmplum aboro potuit poeta in illo, quod Sueton. um in ritu rate ,quod indis super altari mero tantum amnis emi innet, ut uri egeoma sistigium tompli ad viam unquo fermene indo Aoneae x eis:
Mas σφεα --x oriatis eis variis /--amna ' et varios umbo eis se νε- ιν αλ- Augustu comparandus est VIII, 80: Stans estia in pumi, -- eis empora summas Laam τοmuin, να--nqua verum vertis sidus. quanquam ho loco vestari possunt, qua Suetonius Aug. s. narrat, illum claro ae nitido ooulos habuisse ae gavisum esse, siquis sibi acrius ontuonti quani ad mlgorem solis vultum a mi teret. Sidus Caesaria est, quod in honorom patris Augustu in
galea inuit optotum. Similo quid de Romuli divino apito nras poeta pangit rriam, in stemisve stantiseriae cristae. Et aurci se suo avertim iam si is honore' Accedamus ad ea omina, qua animalibus vivis eduntur, in quo illud praeclarum, quod de quare e quis albis eandore invasi)Anovisa Italiam primoaspicienti IlI, 537. exuta iam aupra I. ni. de triumpho alis o xplanatum. Con rei Miam poterit somnium apud Sueton. Mag. 4 ,,Filium num laureatam eurrum, bis senis equis sandore Oximio trahontibus. Alba quoque illa ondita est sus
215쪽
In quo tau- - ma duod la illac area vadis- - iis animo habuerit, o quod Iul. Obsequens de prodigiis 68 servati,,CRBS cum in eampum martiunt eam vitiam deducemi, mea utili re RPParuerunt. Cona Menti diando matra e M o-aul thorum Box vultures eo pecti, veluti Romuli auspiciis novam ut om ora dituro signum odorant. I. Suetor Aug. Me Primo autem consultatu ei augurium apiant duodecim. Eo in eo, ut Itinnulo, ostendQrunt. tortim lauda ent avis talia maior in inmorum Prege AEavius in prodigiis obvia v. g. apud umbra inane ibid. ola astris Caeaaria Mea prima in ulmina pr--ii ume
Iuturna nympha. 2. Insausta omina maiorem etiam disputandi materiami pra bent, quum omnia fere, quae a olita a cotidiana natur- via r cederent, sempiterno metu anxiati ad divinas ausa re rent. Sol nebula tectus rubensque tristia erat portenti. De quo poeta
216쪽
tos De div nationae. Come- --, ut hodie a plebo, uisat habebantur mora.
Plin. II, 23: , Cometes terrigeum magna ex parte nidusae non leviter piatum, ut eivili motumetavio consule iterumquis Pompeii et Caesaris bello. mu etiam pertinet V, 25:
Porro Georg. I, rar,morram Onuum ιοι Germania casisA Eu, nasum remuertint motibus AI ea. D sonitu armorum M. Plin. . II. II, 38. iam allatum. Ad aul. obseq 42 ,,Arma caelestia tempore utroque ab ortu et oconsuris pugnaro et ab occasu vinci. 68 ,,Armorum telorumque species a terra visa cum isagore ad caelum serri. 4 ,,Clamorem erepitumque armorum Antioohiae bis, ut eurreretur in m ros, auditum, indeque sonum. tympanorum Pergami. Terra motus insolitos Livius quoquo inter miraeuis enumerat III, 10 ,,Eo anno eaelum ardere visum, terra ingenti concuma motu eat. IV, 2I: DTerroresque a prodigia, maxime quod robris motibua terrae ruere in agri nuntiabantur tecta. Georga, 71: Puotiens Cynispum Uervere in astros 'inmtia undantem ruptis fornacibus Aetnam, Mammarumque sebo liquefactaque siser saxa. Cf. Iul. Obseq. 2l: Mons Aetna ignibus abundavit. Prodigium maioribus hostiis quadraginta expiatum. 24 ,,Mons Aetna maioribus solito arsit ignibus. n ,,Aetna mons terrae motu ignes super Verticem late diffudit. me vero opineris, poetam ipsum talia miracula superstitiosum credidisse, poetam, qui felicem illum pra dicat, qui rerum ausas cognovit et metum omnem pedibus subieriti Probus lamen naturae erutator et observator talia e mente popularium suorum hausit, quo artifiei animos ita cepit, quemadmodum nostri quoque poetae superatitioni indulgentes. Quia enim erodiderit. a Marono insolitam amnium inundationem prodigionam Mas habitam
217쪽
Us. .im XX, 28: ,Inter quae prodigia etiam aquam insolita magnitudo in religionem versa nam ita abundavit Tiberis, ut lucthpollinares ire inundato extra portam Collinam ad aedem Eryobnae venaeris parati sint ut Obam. 67: Padua inundavit. Interdum 'tiam Georg. I, N: Siarunt a mea erraeque dehiscunc Liv. AXII s: Terra Velitria trium iugerum spatio cavoma in-gonti acta erat. Cic. divin. I, G: Delata etiam ad senatum labeaagri Privernatis, quum ad infinitam altitudinem torrata odisset Verum est quoque, quae a terrae solo seiuncta orant, in religionem Θrtebantur. Moorg. I. reto quoque re meos σιν exaravita sitium
etra Didonia amore aptae templo Aon. IV, 457:
in exaudiri voces a verba voeantia Via viri, nox sum terra obscura sua LL, I, 31 Uini etiam audiri vocam ingentem ex Eurum eam in minia lueo, ut patrio ritu sacra Albani facerentiu VI, 23 vox horronda edita templo imatris Matutae L eum aristibus minia.u Georg. I, 477:
Talon speeten hominum visae in historia uniussurisque populi sunt frequentissimae. Cf. Iul. Obseq. 50 de anno . . DCLX: Faea lis Ingen multitudo inter sepulchra lugubri veste pallida faeie interdiu ambulare gregatim Vina. Sed Italia magis antiquae proprium est, quod Georg. I, 478: eo saque De με, Infandum. duotiona Livius narrat illis locis, qui sine dubio ex annalibus pontificum hausti sunt, bovem seminam Vel marem locutum esse, quo-sona Iulius Obsequens Porro Caesare exatinoto Georg. I, 48s: Per OGem resonare ruma υιMantibus urbe Hoe prodigium apud Livium requentius. Cf. Iul. Obseq. 48 ,,Lupus urbo ingressus in domo privata sevisua. Irci, Lupi urbem ingressi. I, 4m:
Moenasque areas inportunaeque voluereactiona dabant. De prioribus ad annum DCXC. narrat ut ibam eari, ovium ululatu stobiis eanum auditi. ad 'nnum DCCIX. idom
218쪽
to De divitiationae. π ,,Canum ululatus -- anis pontiaci anaxima Minuit Lopidi auditi ex his maximus a uetoria laniat is turpem infamiam Lepido portendit Quod Harpyias attinet, evom dubitae III, me i
δηoenae sosin res Ad has vero pra-ertim intibo tumorabalur, quae si intra urbem conspecta fuerat Iamrationem neesasariam,
didit. 'lin. Ν Η. X, 16 G, bo funebria et maxime abominatus publieis praeripno anspiritu - - Capitolii eallam ipsam intravit Sex. Papello Histre, L. Pedanio Cosa propter quod Nonis Martiis urbs lustrata est eo anno. idem τ& ,L. Cassio, C. Mario Cosa. quo anno et bubone viso luntrata aut ut Obsoq. 24 ,nubonia vox primum in Capitolio, dein ima urbem audita. V 454 AEnhona in urbe viso urbs lustrata V 48: Biabo in Capitolio os sua, Urbe lustrata Ptolemaeus cet. Non mirum igitur, quod hoo quoque dirum ostentum de Didone manviderit poeta IV. Marctoisque viminibus ferati --- μωμεν queri et tin- - μα- αε----. Est enim, ut Plinius ait, nostis monstriam, nee oantu aliquo vocalis,
sed gomuu Eiusdem pocis poeta ignificat Turno alteram Diraserum obviam II ms:
Noste sedens serum canit inpormis μεν--δraa.
219쪽
Do divinatione. tare dilapsi m: Saerifieantibus anguis ad aram inventus. uod vero angues illi Laoosontis ipsam minorvae aedem tunt et subis clibus clipeoque deas teguntur, maximis prodigiosum erat. Cf. Liv. XVIII, trioarum haud minus torrebant in aedem Iovis foethus ipsis duo periam angusus Potuit tamen et ausimn haberi νον-ntum anmis visun ut ille libri quanti, ut omparea Valer minxim. I, 6, 4 ,,' eo parum prosperi successus est, quod sequituri L. Nulla eos nociali bello, eum in agro Nolam aute pra torium immolaret, sinito in ima parte ara prolapsam auamem prospexit, Qua vina Postumi aruspicia hortatu ontinuo exoroitum in exm linonem duxit o metimima Samnitini antra epit. Sanguis vero maxim per homine Borin temporum Superstitioso terrebat. Duotiis apud Livium legimus vel anguine pluim vel nouta auguinest vel auguinem e se manasas Indo, quod A meam maxime terret, prodigium illo III, 27:
Auer et verius aequitur de Ortice a Mis
Liv. XXXIV, 45 ,- λε o oomitio et Capit a maminis guttae visae sunt ut O me . in ,,Lanuvii in aedis Iruina. apitae in cubiculo dea nanguini guttae vinam Qua γε - - omnibus numeri quadrent, harad uisito, quin in an fibus atri indu hoo quoque orborum anguine Maentium portentum fuerit narratum. Coierum, quod alii iam moui erunt , ex ea etiam superstitione id fingere poterat, qua iuri mymptas arboribus inuasei, sacri'quo arboribus uocissis guttas sanguinis manasse interdum perhibebanti Verum Aeneia postea non Drya das, Sed Νyinybes agrestes et Mavortem, qui arvis praesidet, Veneratur. Praniere arando IV
Mit, uricremis cum dona inponere aris,
Hoc visum nulli, nam νε eota sorori. quod de Xerxe narrat Valer Maxim. I, 6 extera i ,,Priusquam Athenas deleret, Lacedaemonia invadendae on ilium agitanti admirabilo intor coenam prodigium ineidit Iosusum namque Morae eius Vinium in aruiguitiem, noe semel, Bod iterum et tertio u Ver
sum esti' Quod idem proderim ter repotitur, Vergilius supra. quoque de sanguinis guttis III, 33 posuit. Praeterea Geom. 1, 483:
220쪽
De extis notinuimurn est, de rivia anguinis L .iv. XXVI, 23:,,Et in foro Suderian sanguinis rivo per diem totum urinam XXVII, 23 -Volainii sanguine laoum mana o CLXXII, i. s.
Prius prodigium apud Div. XL 1s: Lanuvii simulaorum Iunonis Sospitae lacrima of XLIII, 13 ,,Cumis in arce Apollo triduum a tres noctes laerimavit Alterum apud Iul. Obseq. 62. ad annum V. C. DCXC is Simulacrum Martis sudavit. Ae Lamprid. vita Commodi ni 16 ,,Herculis signum aeneum sudavit inminue per plures dies. Cic. divin. I, 43 ,,0uid quum Cumis Apollo nudavit, Capuae Victoria' equo tamen crediderim, omnia illa prodigia, quae Vergilius Georg. I, 46 488 exstincto Caeaare a
cidisse narrat, revera minae nuntiata, sed poetica licentia pavea illa, quorum rerum gestarum noriptoros memoriam iniiciunt, in maius auxisse. Unum restat mirum sane ostentum Aen. VII, 64 de lauro in Latini aedibus narratum: Huius vos summum densae, miratus diem, Seridor issenti siquidum rana aethera vecisa, Obsoaere visem, et pedibus e mutua nexis a mari rabidum ramo frondaris e main
multis eiusdem rei apud Livium Iuliumque Obsequentem prodigiis unum eligimus simillimum Liv. XXI, 46 ,,Examen apum in arebore praetori imminente confoderat. ostro loco adventum viri
peregrini eo omine indicari imperiumque eius statim e Vatia verbis patot Additur otiam Lavinia aliud imperii signum 1 flammai noxia, de qua iam locuti sumus. Ita Iulius Capitolinus a. de Antonio Pio ut imperii omen refert: ,Eius statua in omni Etruria examen apum replevit. Quam ineonstantiam iam observavit Plia. Ν. H. XI, 18: ,Sedero in castris Drusi imperatoris, cum prosperrime pugnatum apud Arbatonem est, haud quaquam perpetua aruspicum coniectura, qui dirum id ostentum existimant semper. Progredimur ad omnia. Somni nequaquam videtur poeta certam expressamque imaginem eoncepisse, sed varia omeri imitatione modo hanc modo illam apoeiem adhibuisse. A tamen in his quoque a Graeco vate distat.