장음표시 사용
31쪽
Fasciculus L cerdotis promo, argumentum : Prisci ex laudoiam1 pesuccessores Imami dicti, aegrotos solo ossatu curaverunt , omni sharmacorum ope posthabitδ; qualis etero uffectus manare nisi ab innata Sanctitate lotuiti Eundem igitur cam praestet Serenissimus, non qπidem apparatu Terborum, sed, quod magis mirandum, ustuetio jui corporis; nihil etiam de Sanctitate Principis dubitari debet. Curatio ut
succedat, propinanda est aqua effuviorum virtute quomodocunque affecta; sive haec Regiis manibus abluta, sive immissis digitis vel quocunque contactu impressa fuerit. Opinio US JUe adeo mentes OccupaVit, ut aegrotantes multi ex Regia pelvi citius, quam eX pharmacopoliis remedia appetant, spem, quod pollicentur, non lusura, si modo virtuti fiducia respondeat. Sanctitatem dum os endo rarissimam demonstro praerogativam. Sicuti enim jura Papalis antistitit, quod Caliphatum vocant, in illa Sanctitate fundant; hinc si1mul inlarunt: Serenisesimum Haeredem, velut Religionis caput, omni Mah-hammedanae Legis Cbservantia eXimi, ne vel anima gra- Vari eX ceremoniarum, quas religio praecepit, omissione, nec corpus Vini potu, aliiSVe, qUas Lex prohibet,impuritatibus inquinari possit. Ita sane Gerus hujus sequam Sse atticam vocmi, proliXe assirmat, sive per adulationem, sive sic serio persti asus. Tertia singularis civium fides est, qua Reae Duitur; dum cuncti suo tam absoluto sanctoq; Principi in omnibus se subjiciunt, &in- abstrusas etiam rebus pervicaciter obsequuntur. Si bona fiscus, si lictor oculos pugione eXpungendOS, si ampum tandum caput inopinatus a Rege nuncius poscit tristia nonnunquam Regii Senaculi interludia l) damnatus haud nutu refragatur, quin haereditatem, oculos, vitam ad jusse sum quiSque exporrigat. . Vidit aevum Regis Sephi patres , qui filiis, & filios, qui genitoribus ferrum parrici diale ex jussu Principis intulere, atque inferendum adeo
32쪽
η Amoenifatim exolIcarum patienti & imperterrito eXceperunt animo, ut berenisti
mo damnatori mille vivat o valeat sub ferali strepitu
Magnitudinem testantur Tituli: Hos pene divinos Principi auctoritas sua ac submissio gentis peperit. Palmarium appello Maali ampi , scat micarium Gratiae, id est, Loςumtenentem DEI ct Malitiam medis absolutum, pro dispensiandis humano generi) bonis dc fortunis eo enim in coronationiS actu insignitur ab Archimysta, eodemque Rex se ipsum appellando, in sermone&diplomatibus utitur, Stylus Curiae Regem turgide appellat Aalemlevash, dc d bc I DDehuun senaah, id est, astum, umbram & refugium vel insolentius Pa-dfJah Aalem, id est, Imperatorem totius mundi, cujuS imperium alto fastu sibi arrogat; quomodo de Domitianosus
En hic est Deust hunc Jubet beatis. Pro se Jupiter imperare terris lDe cinus vero tanti elogii iure, utrum Indorum Imperatori, qui illud inde a Timuris Tameriani aevo usurpavit, an Sothorum Principi competair gravi & hactenus indecisa lite, interutramque gentem, contenditur. Si tamen dicendum, quod res est: omnis pro Serenissimo nostro ratio militat, velut oriundo ex sanguine Mortinae Auli. Huic enim suo genero successionem ac ius haereditarium in terrarum orbem, minime Timurianae stirpi, designaverat Mabhammedes; ipse, si Diis placet, ex decreto coelesti orbis universi Dominus. Aeademiae Regem salutant
33쪽
Fascitulus I. Syavuur sive Sagoris , alii , , Sepebr rehaab, id est, Principem cujus stapeda caelum est, Sahpb Meram, id est, Conjunctionis, si1ve ostrorum. Modestioris genii & ceteriS usitatior est appellatio Maali Iraun, quae significat Locumte Dei absolutum universiitatis Persiae. Qualis
etiam indigitatur proprio Regentis Personae dc usitatissimo nomine bEa Sysb. Titulis par respondet reverentia& honor Regis praesentiae habendus ; nam sedentem in throno crimen est adire, sine libamine offerendi muneris, alloqui nefas est, nisi quiS prostrato prius corpore solum, quod calcat ReX, tribuS basilis osculatus sit; cultu equidem Diis ipsis debito, sed cui ab antiquis, dum
Orbi imperaret, ita adsuevisse videtur praelustre Solium , ut amisso nunc vel imminuto dominio, a Monarchici honoris arrogantia sibi temperare nondum dedidicerit. Adorat Majestatem, quicquid terrarum, qua Orienta Terriso Glem dc Occidentem, Tigridi I oque fluminibus, qua Meridiem & Septentrionem, Persco Caspioque maribus interjacet. Hoc ad normam Geographorum a gradu 86adrio in longitudine, in latitudine a gradu 26 ad 44 extenditur,& indigenis appellatur buun ct A Jem, videlicet Regio ex omnibus Asiae Sinam cum spontά excipio )praecipua, maXimeque prudentia politica,scientiis atque artibus exculta. Limites tam late patentes Ru si, Tartari, Indi, Arabesct Turcianrahiunta, quibuScum pax sarta tectaque coli, nis1 prudentia singulari potest, bellum geri, nisi maximis licet viribus & fortitudine : remotius
tamen a natura marium, montium & desertorum intervallis locati sunt, quam ut securis civibus, ct tranquillo in
34쪽
s Amoenitatum exoticarum in otio degentibus immineant, &imprestione facta, nocere improvisi. possint. lis N Ut felicitates & praerogativae in throno Persarum, ita virtutes & dotes animi in ipsis Regibus ne desideres Quodsi vitas evolvimus, quotquot eg hodierna prosapia Imperio praefuerunt, plurimis claruisse invenies si in
Sephio crudelitatem excipio ) eximiis & quasit genitalibus.
Palmarias tres nomino: Co cientiam Legis natur tenerrimam ac scrupulosissimam; timorem,quo pueri imbuUntur, salpremi Numinis; &insignem, sive gentilitiam, sivea climatis bonitate ingenitam indolis mansuetudinem. Haec sane virtutum congeries, altera est felicitatum memoranda trias, non qua Majestatem, sed qua genium dc ingenium regentis Prosapiae Principum provida natura singulariter decoravit; liherrimam potestatem di potentissimam libertatem castigavit, & frenos denique gubernaculi, intra Justitiae Clementiae que orbitas hactenus retinuit, ut cum in subjectissimos cives suos devolvere Principes quidvis pro arbitrio vel libidine audeant, genero se tamen caveant, ne quid damnose & inconsulto SenatuSJu dicio factitent in Republica, vel rigidius statuant in eos, qui a boni civis ossicio non desciverunt.
Regum, . Hadenas ImperI1o: duobus seculis moderantur Prin- --, , cipeS, eX religiosa familia nationis quos nostra-
μα- tes vulgo Sophi, Vel Sussi appellant. Eas initio seculi ari. Ddio Christo millesimi qringentesmi primus capessivit Syeicb Ipnaei, a populo ob religionis gelum cognominatus Susi, filius Syeich Haidaris Sufὶ, inclyti doctrina &sanctitate Principis Arbelitarum , vox enim SUὶ religiosum, Syelab senem purum, id est, sacrae Legis interpretem & doctorem significat. Matre natus erat
35쪽
Martha, filia ,si Hassenbeg, Turcice Vsκm Chan, i. e. Longus Princeps, ob corporiS proceritatem cognominati,T. brisiensium, mox Persarum quoque Regis potententissimi. Ad Solium iter stravit, integro seculo sex generationibus prior 'eicb quidam Sephi, vel pleniori nomine , Sephi Eddin Isaah, nepos Mortu sie Aali, in descendente linea vigesimus tertius, & peculiaris Secta' , quam luat vocant, tum nondum vulgatae, ardentissimus propagator. Hic Arbeli Ardebil), loco
illustri, & a patre locuplete genitus erat; pauperiem lasemen sectari, dc vivere vitam eremitanam statuenS, relicta urbe, in proximum concessit desertum, occupata aedicula, a se pro claustro devotionis extructa. Erat illi non alia intentio, quam ut a possessionum luxu δc seculari tur ba remotus, facilius sibi famam Sanctitatis, Religioni, quam docebat, fidem dc applausum pararet. Et sane in eremo res cessit ad sententiam l Nam uti vitae 3c morum, quos prae se ferebat, integritate, ita praestantia doctrinae suae, quam condire miraculis solebat, sic brevi inclaruit, ut assentientis populi favorem, & qui indies dogmata ejus haurirent, auditorum atque admiratorum turbam acquireret. His ita vigentibus,fama Sanctitatis magnum invitavit Timurum, ut Arbelianos dum transiret, apud Eremitam diverterit. Is tum, debellatis Turcis, reduX ex Thracia, praeter Bajazethem Imperatorem caVea inclusum, selectissimum ducebat syrma captivorum, quOS propediem occidioni daturus erat. Quid his evenerit, quaeque in eo congressu inter Ducem & Theologum gesta fuerint, ex historia Persarum, utut fortasse fabulis nu-giSque scatente, transcribere non pigebit: eb, quod Occasionem acquisiti Imperii, & regentis Familiae princi pia doceat. Timur inclytus Tartarorum Monarcha, ct
36쪽
magni Mogolum Imperii fundator qui ex 'ulnere
in expugnatione urbis Chorasmiensis accepta, co-Xa dextra claudicans, a suis teng, id est, claudus, inde alatinis Tumurianes nuncupatus est. Is, ut erat corporis robore ac nstanti valetudine, ad senilem usque Vitae terminum, praedituS, ita etiam infracti semper &praesentis animi bellator fuit, &,quod inter praecipuas laudes numero, severus Justitiae dc Divini Numinis cultor. Si tyrannus fuit, quod in eius vita Arabsiades, durus Ti- murianae fortitudinis interpres, & eX eo Latini scriptores referunt , Certe Clementia erga subjectos, & variis virtutibus istius criminis famam apud suos emaculavit. Mah hammedis admittebat instituta, ea fidei moderatione, ne
uni sectae vel religioni nomen profiteretur: vestigia hoc ipso secutus antecessoris sini Singis Chani, duobus ante ipsum seculis post Christum natum decim se tertio) Tartarorum Regis dc totius Asiae domitoris. Omnium autem cum esset rituum, religionum nationumque tolerans, ac
superstitionibus astrologicis maXime addictus, miraculis tamen aegre tribuisse fidem, vel ex hoc liquet: quod a familiaribus suis vix induci potuerit, ut ad visendum seculi oraculum paucis paras angis a via deflecteret; quoniam ipsum imposiorem esse, qui imperitiam vulgi luderet, firmiter sibi persuasum erat. Ad explorandam Veritatem dum viam ingreditur, animo tacitus proponit: crediturum se pietati hominis, si is sibi satisfaceret in tribus, quas tune excogitabat conditionibus; quarum
prima erat: si multum humanitatis, minUS reverentiae,
nihil submissionis sibi exhibuerit; altera, si quid sibi,tunc
admodum famelico, vescendum obtulerit insoliti, quod per vitam nunquam comedisset; tertia, si quid stupendivisendum ostenderit. His praemunitus,Religiosum adoritur; qui a discipulis, adesse Orbis domitorem, auciens,
37쪽
- Fasciculus I. nihil mutato vultu, nec intermissa, quae oculos distine bat, lectione, introduci eum jubet ; dc intranti assurgens locoque redens, sessum ut ad sinistram capiat, familia , riter rogat; est enim ea sedes in hac gente honoratior. Tum blandis verbis salutato, de victoria gratulatur: eam non humanis viribus, sed Dei beneficio dc Providentiae
tribuendam, gravi Laconisino monenS; ut cetera taceam. Obtutu longo Imperator Senis gravitatem miratuS, tandem, quod esuriret, ientaculum ab eodem poscit. seicbdesiderio satisfacturus, lac or caseum Promi ex penu jubet, cum eremita aliud cibi genus non haberet. Obsonium cum Heros acri appetitu manducasset, Deum te statur, nunquam se satiatum cibo gratioris: succi, & locisterilitatem contemplatus, quaerit, ubi sua pascua,ubi pecora habeati Ad quae 9et ii, jugum indigitans montium: vides illic fruticeta, inquit,haec pascua sunt; videbis etiam pecorat & vibrato in altum candido linteo, assuefactas hoc signo capricervas, ex summis culminibus in Timuri conspectrum provocat, ibi mulgenda praebentes ubera,
more mansueti pecoris. Quo viso Heros, conditionum recordatus, eremitam vere pium Sc Dei O. M. amicum agnoscit; prioris quoque poenitenS odii, quod in ca put ejus juraverat, si imposiorem deprehenderet, nunc reverenter habet, & ab eo se prius discessurum negat,
donec a se documentum petiisset conciliatae gratiae. Oblationi senex haud renisus, manumittendOS rogaVit praesentes,quos in triumphum ducebat, mille aliquot Tur-COS, populare uos, dum se misereri diceret sortis eorum, a quibus ipse Turcus, suam duceret originem. Non eX-pectaverat Timurus generis tam alieni petitionem; desiderio tamen ob fidem datam deesse nolens, captius S reddis threr essori. Syelah Se si solutos ferali sententia po
38쪽
lio excipit; deinde benignissime habitos, vestitos etiam &commeatu instructos dimittit, ad repetendum Lares dc familiarum suarum societates. Haec est illa gens, quae tributim,vagis quidem si attonibus, Pe=fiam Chorasmiamque
hactenus inhabitat, pascendis semper intenta gregibus; id enim vitae genus ei nomen dedit Turh, id esst,sa sorum, dc primaeve illius patriae Turhesaan, id est, pastorum terrae; nomine proprio Tur , yopheti, quod ait Marchond, flii natu maximi, & primi illic Imperii Scythici authoris, in appellativum transgressb. EX hoc nomen quoques BrittLar Turcomanis; quod incolae ejus sint
Turhi maan, id est, Turcis smiles: quippe pastoralem sub plaustris vitam agentes, Scythicisque mori bus & lingua conspicui. Hos inquam Vagabundas tribus, illo tempore ingentes Sc fortissimas, vel hoc solo in cios merito graviter sibi devinXit dc ab hoc specioso facinore, nec minus professione religionis, ct inculpabilis vitae exemplo, apud Persias ita inclaruit, ut ejus auctoritas atque nominis eristimatio in summo versaretur culmine. Est enim ille hic Sephi, quem Perta Polum Religionis suae Sc verticem Sanctorum vocant: cujus liber εβὰλ υρὰ Lard injelde dictus, hactenus nondum apertus, nondum
lectus, magna asservatur reverentia; ea cautione ab auctore datus, ne a posteritate legatur prius, quam si1 in e tremis bellorum angustiis constituta esset; secus si fecerit, passura calamitatum Iliades & funestam solii eversionem. Continere autem dicitur prophetias ct consiliorum mysteria, de Statu Imperii Persici agonizantis. Accidit deinde, ut nepotes, patriis vitae vestigiis, &indefesso doctrinae propagandae Zelo inhaerentes, non modo favorem gentis Perssicae conservarent, sed Turcorum praesertim,quibuscum conjunctissime vivebant, amicitiam stabilirent, Sc
39쪽
suae stirpi quassi haereditariam facerent. Quae res demum
praedicti Ihmaelis patri,Syeicb Haidari, Regem Deo Usum Chani filium, & suu m amem, invidiam & exitium
paravit. Cum enim Dcobus suspeaam haberet Haidaris amicitiam, quam cum Turcis, eius terrae potentissimis hospitibus, colebat, praesertim affectu multitudinis Per-ssicae tam arcte ciatam; non dubitavit eum,nihil vel mali conscium vel ssinistri metuentem, e medio tollere, fili Ismaeli, ac matri Marthae, suae quamvis serori nefarie in-ssidiari, retenta dote, haereditarios fundos & fortunas rapere, & quae non aliat Quid demum Is manibus crudelis avunculi elapsus cum genitrice diu exul egit dis- apud Medos astultior vero tot dolens injurias, exiliique pertaesus quanquam apud gentem stirpi suae addictissimam) mortuo tandem avunculo ultionem meditabatur in filios Aluantem& Muratum, tanquam haeredes Paterni regni & fortunae. Favere sibi noverat Turcorum animosas tribus, quarum aliae decies mille reserebant capita ;auxilio non demturos sperabat Medos, apud quos dege- bat; nec ex Persis sibi inimicos confidebat, quos patriae religionis dogmata inescaverant. Haec ille melioris fortunae auspicia interpretatus, invitabat sub signa tribus, contra superstites persecutoris filios. Ab his postulabat Hasedaris, desideratissimi genitoris sui, sanguinem, erepta paterna prae dia, dotem matris retentam dc exantiati exilii satisfactionem. Non defuit uti praesens . rum, sic implorata tribuum fortissimarum fides, non fidei virtus, nec virtuti successus opinione auspicatior; dum aura savens plebis Persicae vela fortunae ad sententiam inspiraret. Nam devictis fratribus , occupatis provinciis, expugnatis TSbrim, firaso, Babione, ceterisque urbibus populosissimis, suppreso denique Ulu Chano. Lami inclyto vicino, cujus potentiam sibi po-
40쪽
14 Ama nitatum exoticarum sterisve fore quam maxime infestam videbat, thronum
ipse conscendit Ismael, & ex . Syeich sab, id est,
ex Theologo Rex Persae fastus est. Ita nimirum totius Perside imperium ad Si Hs, vel contorto vocabulo ad So-Ibos vel Sopos , H est, ad religiosos Sephi posteros trans latum est; quorum adoptato cognomine Rex appellatus
est Ismael Sophὶ. Eum in imperio secutus est filius Tahmao , cui successit filius Ismati IL, hunc frater Maham- mea Chodabende; et successive filii tres, videlicet Hemo, Ismael III. uterque paucorum mensium Re &cognomine Magnus; Abassum excepit nepos M- i tyrannus; hunc filius Abas II. quem e obman hodiernus imperii Rector felicissimus. Circa etymologiam tituli Sophi, Regiae stirpi adhaerentis, sciendum est, eum ex opiniones Persarum non derivari, quod Vulgo putatur, ex voee Persi ea Saas, quod purum, aut Arabica Tyasbi quod defaecatum dc in melius reformatum notat, uti putat is lib. s. de emeni temp; sed ex nomine Persico Sufvel Suupli, quo notant pannUm tenuem cymatilem, Gallis indictum, quo ante acceptoS Imperii fasces vestiri Ismael, communi theologorum more,
splebat,& suo adhuc hodie omnes palliantur Persarum religiosi, ut a secularibus dignosci hoc cultu queant; ex quo iidem etiam appellantur id est, Sufen si panno lassisti. . Primus igitur regentis prosapiae Rex Ismael, ob religionis amorem quippe ex sanguine illustrium theologorum satus) Suph , vel depravata vocali, Sophi, Sc sine aspiratione Sopi cognominatus est; Vocabulo quidem appellativo, quod, cum Sopbi, nomine pro-Prio confundi non debet. Non est . autem. Vocabulum