장음표시 사용
51쪽
omissa priori, in aliam dilabitur facilioris aleae propositionem; quae, sive adstipulationem, sive reprobationem e poscat, solo Regis otiosi nutu determinari possit. Haec dum ita aguntur, obstrepentia sensibus mille objecta consultantium cogitationes distrahunt: Gulam invitant epuli deliciae; aures avocant concentus, i instrumentorum varietas; interpellant oculos saltatrices in scenam adductae, & lascivo membrorum motu retinent suspensum Regis animum. Saepe choragorum vices excipiunt gladiatoreS, luctatores, histriones, agyrtae, &pro atrii spatio, lusores alii, artis quique suae excellentissima edentes specimina. . Haec durant sex, septem pluribusve, pro Regis patientia, horis; donec Serenissimus scenae publicae per laesus, actum abitu suo dissolvat, in gynaeceum ad priva- voluptatis vicissitudinem se recepturus. VideS, quam Cum hic etiam dies, publicae saluti ac Regni transigendis ne gotiis sacratus,inaniter perdatur; parte tantum eXigua seriis, majori commessatione & ceremoniis, maXima otio, mm. ludis & spectaculis dilabentel His enim solis capitur suetus a tenero animus, nec curis sese rerum gerendarum publicis implicari patitur, quasi unice ad Voluptatem ReSPersiae, non ad praesidium Regni creatus sit. Intereacu Reipublicae detrimento neglectae jacent cauta gra-Viores, nec subeunt prius finale eXamen, quam forte fortuna Ipse Regius, vel adstantium discursus, in illam materiam toties dilatam incidens, exponendis difficultati bus obicem removerit; secus enim molestiori ausa aures Regias lacessivisse, plenus periculi ausus 'il, quem profectb nemo stibire facile sustinuerit. Hae Reipublicae incuria consopito Rege, vela quisque sua ,d privata commoda expandit; premuntur subditi, plectiuntur insontes, i&Varie temeratur saera Regni Themis; veneunt ossicia muneribus & aemulta corruptionis sCelere, Sequae beneficia manare ex gratuito Majestatis fonte debebant
52쪽
16 arum exoticarum in optime meritos, nunc affectu prostant & avara tyrannide Procerum. Nec alia quidem scena procul a Jovis sede, quam quae in Aula luditur; Provinciarum quippe urbiumque praefecti deglubunt cives suos. & ex reditibus aeque Regni atque Regiis, quantum possunt harpyiae, impune rapiunt; impune inquam, dummodo de quaestu suo participent duo vel tres eorum, qui apud Principem intimae admissionis sunt, ab incusantibus, si qui insurgerent,eos protecturi. Id enim furtis publicis asylum est inexpugnabile, sane peculiare Regno Persico, si forte aliis sceleribus in aulis nostratibus quoque locus sit.
In hoc cardine volvitur rota Imperii: dum interim Rex de publico securus, genio indulget suo, & temporum vices voluptatibus distribuit. Nunc ille convivia pandit magno luxu&aeris profusione; nunc in uvam debacchatur irasensem, vel Georgianam; nunc genero usiore excitatus spiritu,turmis ingentibus per diffusa montium tesqua grassatur in feras; moX, velut sibi redditus, in Veneris varietatem effunditur, per speculatores eunuchos conquirens speciosissimas Iberici, Armeni& Persici sanguinis puellas, pellicum adsociandas classibus, quas fovet in Gynaeceo : Harum in gratiam crebras publicat interdictiones, Loruch vocant) quibus masculus jubetur sexus plures leueaS eXtra conspectum cedere, Ut cum pellicibus, ab intuentium livore Vindicatis, prodire ReX, quocunque gestu habituque, hortos invisere, lavare corpuT, Venari, piscari possit, aut quicquid aliud licentia, remotis arbitris,dies averit. His Ille sanioris vitae impedimentis aetatem fallit, donec longo voluptatum usu infirmatus, senii persentiat accelerati incommoda. Tum vero lugens vitae priori S intemperantiam, moderari ventris obsequio proponit, &luXuriae intervalla quaedam dare re-
53쪽
biis serioribus. Ita Regni indolem regnandique artem sera industria percipiens, Rex incipit b oni publici inire rationes, subditorum curam agere, turbatum Reip. statum reducere in ordinem, quin etiam de propagandiS cogitare finibus Imperii, dc generosa quaevis in publicam salutem gerere ac meditari. O felicem auroram, quae regno demum post tam longas caligines suboritur, sed quae ad plenum meridiem speratae beatitudinis nunquam de- veniti Nam dum viribus confectus Rex subire, quod dudum debuisset, munus boni Principis auspicatur, concitata luxpi luxu fati necessitas, corpore & viribus detritum, ante annum aetatis plerumque quadragessimum,ad plures rapit; non obstante propinata obryzi essentia, non magisterio maXimorum unionum, quos prodit mare pa trium, non pulvere lapidis BeZΟar, quem auro cariorem largitur Caramania. Horum enim pretio & Virtute medicamentorum Herculeos solvi morbos, & disperditas vires etiam prostrati corporis recuperari posse, frustra confidebat Serenissimus Patiens, frustra persuadebant adulatores archiatri.
g'ppx li Regiminis Sc aulici corporis delineatione
ad membra transibimus,praevia relatione daturi historiam hodierni Regis Inauguralem. Is S III primum, mox nomine mutato SOLYMAΝdictus, imperium haereditate adeptus est, ab insperata morte genitoris sui Abas, quam breviter memorabo. Erat Abassus generosae indolis dc magnarum expeditionum Princeps; ju-
54쪽
a8 Amoenitatum exolscarum stus, prudens, cunctis clemens, sed in peregrinos quam suos voluntate propensior; ab his Christianos male tractari, neutiquam permittebat. Nec enim dubitavit, qui eos intemperantius odissent, Praeconem Regium Pies Namaas, Una cum maXimo Pontifice Sese ab ossiciis deponere; Seniorique Religionis Scheich et VIam Regis in
Christianos favorem exprobranti crucem minari; atque caeteros Legum sacrarum antistites eodem nomine acriter perstringere Optime Rempublicam uni corpori comparans, cujus membra convenire interse deceat, atqtie integritatem Princeps sartam tectamque conservare teneatur, aequali in omnes amoris &justitiae indulgentia. Et nescio, qua non virtute claruerit, si illis&Persis, & Christianis credam, sine quorum praesentia My hani ne diem transegisse dicitur: ex quibus sat est, testem
unum instar omnium nominasse Regium interpretem,Reverendum D n.P. Raphaelem is Mans,senem Capucinum, natione Gallum, qui eius obitum saepe numero coram me deploravit, Vir & ipse uti eruditionis, ita summi candoris& virtutum nomine nunquam fatis laudandus. Tantum in Ba tichum & dulcem ejus sociam non raro fuit effussior, a qua bestia ad ultimum foede sauciatus, lugubres dare incontinentiae poenas debuit. Exitium dedit provincia Masanderaan, sive ut alio nomine appellatur, Tober es-taan, omnium toto Regno elegantissima, in quam anno superiori recreationis gratia cum universia aula concesse serat; relictis in Regio gynaeceo incolis omnibus, praeter sociam thori legitimi unam, S paucas ex sequiori matrimonio. Diversabatur tum temporis in palatio horti s)iry, cum ex saltatricibus unam temulentus insano amore corriperet; hoc enim genus scortorum luxus Persicus vocat in convivia. Illa quidem in genua se prosternens, per facra omnia facinus deprecabatur, de morbo sese venereo obsessam testabatur. Verum, non attenta precum
55쪽
cuna, nec periculi ratione, plenis ille velis portum persequitur libidinis suae. Mense post, pudendis dolet exco riatis, inguina bubones occupant, &his neglectis, toto
corpore prodeunt Americanae luis insignia. Incaute tamen nec dum volenti abstinere, aut vivendi tenere modum S regulas, supine insuper a Medicis tractato, sive ignaris illis, sive durissimo malo parem medicinam op
ponere in Regio corpore Verentibus, contagium in ca crum degenerat, palatum cribrumque narium erodit ac destruit, ita ut nares ejus attractus pervaderet Nicotianae
fumus, & universia perditi corporis fabrica, velut ruinosa domus, interitum portenderet. Tum demum cum Phrygibus sapiens, bellum indicere vino, dc diaetae regulis obedire, brevi ante mortem statuit, ea observantia se evasurum a Medicis persuasus; cum antiquis moribus pariter locum mutaturus, quassi is obsit abstinentiar, transferri se in hortum alium, prope pagum Chofruabaad, non procul ab urbe Damagoon, octi duo ante obitum curat.
Vitae ibidem paucos, quibus supererat, dies, sobrie dc bono apud sterninas animo transigit, iocis, lectione, pingendo, semper, ut solebat, occupatissimus; Inter alia ex quibbus Principis industriam coli igas) cereum fingeDat acinacis manubrium, illud ingeniosa pervenustinue gemmarum dispossitione eXornans, eo fine, ut ad hunc modulum artifex eas insereret manubrio aureo; Pretium gemmarum aequabat 1soo Tomanis, id est, JoachimiciSΣΣFoo.
De expeditione in Usbeciam, ad subjugandam provinciam ut diu ante, magna spe multa agitaverat anImo, ita aegrotus, de ea loqui, & fretus indubitata convalescendi s , de victoria tacitus tripudiare solebat. Dum Munis ergo nihil nus,quam de vitae discrimine, cogitat, eadem Vespera, qua a foeminis invitatus ex dulciariis modicum assumserat, derepente vehementissimis doloribus corripitur ; quibus ea nocte ad insaniam usque cruciatus, i
56쪽
Amoenitatum exoticarum ter caetera praeter mentem diista, ita in Archiatros invehit. Scio, vos esse, qui venenum propinasis mihi; at,scitote me filium relinquere vindicem, qui viscera vestra manducabit. Quibus dictis, paulo post, hora quarta matutina, exspiravit, si vitae luxuriam excipias, gloriosissimus Princeps, anno He Pirae 1o77, die 16 mensis Rabet iel ager, vel anno Christi 1666, die Σ, Septembris, natus
annos non amplius triginta sex. Plenas terroris minas
expavescunt Medici, & quam primum Regem mortuum audiunt, ad Regni Praesidem Athemaad Dauist mortis nuncii confugiunt, quantum in se est suadentes, caveant ex filiis eum Imperio praeficere, qui jam ad tanta patranda facinora adoleverit: nec quid mitius enim in ipms Proceres, quam in sese statuturum esse, aiunt, si filium natu
maturiorem suffecerint. Sic anxie adlocuti sunt, ad minimum Vitae consulturi suae, qui bona dc libertatem cum Principis obitu amiserant, aeviterno carcere, ex prisca consuetudine, custodiendi.
- 'Dimι perturbatione auditis, convocat Se- ab . V natores Praesul Imperii; quibus actutum comparentibus, d. filio exponit tristes fati rationes,& citra moram deligendi Suc-' -- cessoris necessitatem; ne prius decessu Optimi Principis, quem nec aegrotasse cons abat, sauciatam sentiat Rempublicam pronus inseditionem populus, quam vulnus suum praesentia novi Rectoris videat obligatum. Erat Regi gemina Conjux, utraque ex mancipiis delecta, una Circassa, quam admodum juvenem, juvenis octodecim annos naM tus, duxerat. EX ea unicum susceperat filium Sephi, annum agentem vigesimum, Una cum matre relictum intra
claustra Regiae Imahanensis: Altera natione Ibera, vultu, habituque corporis multo venus ior,quam deperibat Re annum adhuc ducentem vigesimum secundum; ex qua
57쪽
Fascici us I. filius Oetennis Hamseh Miria dictus, una cum matre hic
morabatur in ferali tentorio. Huic Patris charissimo gnato, graesenti, vivaci, generoso adsceptra nato juUeni, fasces omnino sentiebat Praeses, concludebat unanimis Procerum Consessus: Cui, sic ratiocin bantur) citra omne dubium eas destinas etParens visus, , contulisset etiam testamento moriens, ns praecocifato occubuisset. Et quod maximum, dubitari insuper de alterius filii, procul hinc ubi sentis, visu, quo Pater privari, ni si vel ipfδ Qitd, obsinacem Iuvenem nuper jusserit.
Evocandus jam eX tentorio erat ad Regimen Ha eh Oramim
Missa; cum spado unus Aga Mubareh, ipse delecti ad sceptrum ephorus qui caeteris eXire jussis, pro otio & ποῦ libertate, quibus hoc genus hominum fruitur, in Senaculo remanserat) illustrem Consessum citrajus& licentiam alloqui non dubitat, &in hanc erumpere Orationem, gelo candoris & justitiae ardentem: O dextrum 'salutare, Diis placet, conflium vestrum s Nimirum, quia cupitis Vos is per modicam annorum seriem regnare, excluso subere o legitimo Haerede, septennem puerum Im- Ierio prae elis y An amplius igitur Musulmanni non fumus, qui Deum, qui Legem, qui Prophetam, qui Coranam, qui dogmata Im amorum susque deque habemus 2 vestrum intesiectum imprudentia obscuravit, ut Pe sam credatis Principi istegitimo pariturum; ne factis seditionibus, throno ipsum excutiat , i in Cos terribiles
statuat poenas ve stri serjurii, sacrilegii, parricidii 3 sedo vicinae gentes, or Ipse deinde, quem eligitis, scelus vestrum vindicabunt; his non proficientibus , de fater , in vos maledictionum grandines fulgurabunt. Figmentum es, non vivere haeredem; iraetextus es, oculis orbatum esse. V it Sephi, oculatus Civit. Mihi constaret , non vobis ,s quid fri in gynaeceo passus M. At, longius hinc abesse dicitis mirum ibi es, ubi est e Re-
58쪽
gem O imperare deceti His cum iracundia dc tremula voce recitatis non est enim, in nigritarum sanguine, illa, quae in Persis, moderatio) a brevi stilentio in lacrymas
mala nos praecipitast mihi creditus es; in meis manibus etita tua υersaturi Si in sententid ferstiteritis, Proce- rest vadam, ita me Deus,'avellam caput is cervicesueri, o hic in Consessu vobis objiciam cadaver ; sic satis coacti legitimum quaeretis haeredem, ἀ qu quid gratiae dein-
recepturi Iitis, experiemini. Obmutescentes ineX' pectata reprenensione Senatores, velut Jovis perculsi mi mine, Ultra horae quadrantem sedebant attoniti. Quis enim spadonem obloqui ausum in Senatu, vel ephorum
discipuli partibus non favisse, credidisset y Aspectabant
sese mutuo, & cum obmurmurare noes uae huic nemo auderet, recolle sto tandem animo, Praeful: Siquidem, ait,
flatur, omnino imperare debet; Nec amplius de PersondRegis , sed de iis, qui ad coronandum mittantur, consul-Legabo S, tandu' est. Mutata igitur Electionis scena, in Sephi no- 2. - .. Rul picata coronationis tessera cecidit, dc ut brevis vim, denominatus est, qui mitteretur id oram. est, siclopetariorum DuX, eX Praefectis militiae postremus in dignitate. Is nuper Legati munere ad Mogolem defunctus, praeclara prudentiae documenta dederat; Vir sagaX, astutus, eloquens, fortis, adeoque, qui Civium caveret tumultus, Vel expedite compe eret, peridoneus. Sparta h*c nulli non ex Senatoribus togatis arridebat,g'tiam demerituro Principis, si diadema offerat. Verum, haud permittebat mortis dissimulandae ratio procul ablegari illos, quorum praesentia vivo Regi si1ve familiaris, sive ob functionem necessaria fuerat. Sociabantur Legato a singulis Proceribus missi Vicarii; Astrologus in super geminus, qui caeli notaret innuentias, dc Coronationi
59쪽
. Fasciculus ttioni tempus designaret. Literarum,quibus Legittis stipabatur Celsissimo Candidato exhibendis a Senatu, argumentum erat: Asassum, Mundi Regem, die 26. currentis mensis Rabeiis et ager, ne Haeredis designationeinatis cone siste. Suarum litur fuisse partium, qui Serenissimum Principem , legitimum Patris successorem, caelitus Orbiconcessum, submisse rogarent, ut a lugubri iso exi-
tioso terris occasu mortale genus vindicatum, oc)ssime conscendat Solium. Mi isse ex suo Ordine Praefectum pede- ris militiae, qui sacrato capiti Ebus, qua fas est solenni--tate, Diadema suo nomine imponeret. Sui Senatus praesentiam nec funeris celandi conditionem, nec deducendi
dignitatem 'permisesse; praestituros vices missos δ singulis
Senatoribus Vicarios. Funus sese in refugium Sanctoruin ita vocant urbem Ca fanum, pluribus Imamidum Regumque tumulis celebrem) deducendum constituisse,
expectantem Majestatis jussa, ex quibus ubi reponi sacras exuvias cir quid 'bi porro agendum placeat, propediem cognoscat. Gratulari se Principi de ingre su ad mundi Solium, ardentissimeque precari Deum t. Max. , ut Majestatem Ebus longa annorum ferte' omni felicitatis genere cuntulet, atque gloriam Cenerandi nominis SEPHI, ultra Zodiacum extendi ac perennare jubeat. His ita constitutis, iactutum discedebatur. Nec diu in via tardatum est; iter o paras angarum, sive milliarium Germanico- rum septuaginta quinque, absolutum est diebus non am plus sex, famaeque anticipando velocitatem in urbem de-iVentum est hora nona vespertina. Obviorum crebris interpellationibus Zc quaessitis, nihil aliud, quam imminere Regis advensum, respondetur, dum interea recta Via CO-mitatus contendit ad Regiam. Penetrato Palatii aditu, do Srnaecei ostio vehementer pulsato , evocatur eunum Chus Nasir, ille foeminei coetus inspector, & Gubernaton pariter Cellidimi Candidati. Egredienti Legatus S per
60쪽
surrat. Qua intellecta, ad Matrem rediens spado : Educendum ne mora fili mi, indicat, adesse ex aula, qui ei fros era nunciaturus M. EX quo vero nuncio, Mater quantum perculsa fuerit, & in quae lamenta, suspiria, que relas effusa, nec Demosthenes tibi satis graphice deshripseriti Cert , venustatis & adulationum conscia, quibus Mariti voluntatem arcte devinxerat Ibera Reos ConjuA altera, jam dudum Puero praerogativam nativitatis invidens, nulla prorsus dubitabat, quin adesset carnifex ad excaecandum vel decollandum filium suum. Filium igitur ampleXa, nunc in Patris truculentiam invehit, nunc
diras evomit in Iberam: mox pignoris sui sortem deplorat, & pulchritudini rius, virtutibus & innumeris naturae dotibus parentat, ab eo nullis obsecrationibus divelli patiens. urgenti Eunucho cuspidem pugionis, quem ex filii cingulo rapiebat, virili animo o icit, hoc ipso cor ejus terebraturam minata, si amplius in Gnati dimissionem instet. Qui vero tum, disrupto thorace, respondet: En nudum eunuchi pectust nil ego aliud ὰ Te,
Regina, flagito, quam ut mise ctibus me semodias, hunc
Filium Iuum,falsum Tibi ac felicem non reduxero. Sunfragiis caeterorum spadonum, illustriumque sceminarum pollicitationibus aegre tandem dimissio juvenis impetrata est. Turbato vultu animoque cum Ductore egreditur Candidatus, maternis lacrymis persiisus: Quo viis, Legatus illico in faciem prolabitur, o in subjectionis tesseram, tripleX terrae impingit osculum; tunc in genua denuo relevatus, litteras a Senatu missas producit, atque simul in lacrymarum imbrem effusus: Fati,ni dae, insem serabilis necessitas ad beatos evocavit ARASSUM, Mundi Rectorem, Patrem Tuum, or Te in ejus locum consuetuit WALI NAAMET. Ad Te igitur Moesiendum