Amoenitates academicae, seu dissertationes variae physicae, medicae, botanicae

31쪽

pLANTAE OFFICINALES.

2IArnica ScorZOnera Spina cervina Bellis minor Cichorium Ononis Stoechas citrina Brvonia Calamus aromat.

Consolida major Matri sylva

e Nestrogothia, Smolandia. e Scania campestri. o Scania. o Norlandia ex Oelandia.

Porro ex iis, quae didia sunt, prono, ut dicitUr, fluit alveo, nec eas plantas foris adquirendas esse, quae in HORTIS nostris culinaribus, abundanter & parvo sum tu propagari queunt; ejusmodi sunt:

In agris: Triticum. Avena. Hordeum. Linum. Cannabi S. Lupulus. ii cultis Allium.

Abrotanum. Absinthium pontiC. Hulsamita. Tun acetum crisp. Salvia. Thyinus.

Anethum. Nutricari ου. Coriandrum. Dau Cu S. Pastinaca. I evi siticum. F'aba. pilum.

32쪽

pLANTAE OFFICINALES.

pisum. Sinapi. Asparagus. Plias olus. Cerefolium. Raphanus. Pimpinulla ital. Armoracia. sΝec sicco, ut aiunt, pede, praetereundam du-CO, tUrpem nationis nostrae desidiam in plantandis variis plantis ossicinalibus, quae tamen non minus sub nostro climate crescere & luXUriare possent, ac

in Germania & Hollandia fieri videmus. In hisce locis, plura hominum millia, harum plantatione,

non tantum vitam sustentant, sed etiam frequenter magnas contrahunt divitias; Vendunt enim eas nobis aliisque arctois nationibus, non contemnendum inde obtinentes lucrum, licet saepe corruptas plantas pro recentibus tradant. In Scania, Provincia nostra

maxime australi ' , ea praesertim part*, quae juxta

mare sita, aeque miti climati; ac unquam Hollandia, subjacet, Omnes fere plantae aestate ad maturitatem pervenire, & hiemis Vim ferre possent, quas in Hol-Jandia vigere novimus; in primis circum Scanoram,

Heleburgum & V1 adium, ubi si HORTUS quidam ΡHARMACE UTICUS sundaretur, bene nobis

consultum foret.

Ejusmodi plantationi instituendae, determinata agri area adsignanda est, quae tali situ gaudeat, ueClex ata Versus boream , depressa Vero & aquosa Versus austrum Ciset. Sic contingeret, ut plantae, qUaStam Notus, quam aquilo amat, in aridis juxta ac humidis locis ad Votum crescerent. HortUS aUtemhicce Ρlaarmaccuticus, prius topiario Vivo densoque cingendus est, VCl ex Oxyacantha , qtLe optime fia-ttim fert, vel CX Sqm tico, quae in campis. felicis lime pro Uenit, Vel deni tuo eX Salice Oiminali, quae commodissimam adfert umbram. intra hoc topiari-Um , porticus CX Ulmo aut Fraxino sacienda est, tu e emineat, Ut statum urentesque solis radios ar

ceat Iler Scanic. os.

33쪽

PLANTAE OFFICINALES.

23ceat a tenellis plantis. In Hortum aqua limpida adducenda erit, illa enim, quiae ex puteis & fontibus hauritur, ob acrimoniam ei insitam minus apta est; fu Vialis autem fini huic in solidum responderet. Hunc in modum, horto nostro munito, frigidarium ad partem borealem e X strui deberet, in quod, subfrigidissimis brumae diebus, plantae tenellae, Ut ab hiemis injurip defendantur, in serri possient. Plantator perspectum habeat, qUa terra, qtioque solo, qUM- vis planta laetissime progerminet; Ut sciat C. gr. Asarum, Arum, Dictamn in album &c. in umbrosis serenda esse; Lilitim album , Lavendidam, Thymum, RAtam, in arenosis; Phabarbarum in argillosis; Scordium, Pulegium in locis subhumidis &c. &c. Plantae, in ejusmodi Hortum introducendae, Vel perennes sunt, Vel annuae; harum tanta copia, quanta Pharmacopolis nostris susticere pos sit, serenda.

boreS: Chamaepitys. Xanthium. Populus nigra.

Cicer. Geranium moschat.

luterium. Alcanna spuria. Sabina.

AJkoliendi. Caprifolium.

aristolochia

Ribes varium. Lupinu S.

Nigella.

Psyllium.

Cataplitia. Nastiirtium aquati c. C, clamen.

34쪽

α PLANTAE OFFICINALES.

Cheiri. Mentha spicata.

Selarea Uentaria.

crispa. Seseli. Dictamnus albus. Melilotus. Santolina.

Aquilegia.

Ari: olochia sabacea Gallitrichum. polium.

Alarum. Helleborus albuS. Ρyrethrum. Εnula. Horminum. Pulegitim. Lithospermum. Imperatoria. Rosmarinus. Numularia. Iris nostraS. Rosa. Potastites.

Lilium album. Rhaponticum. Pimpinella Italica. Lobelia. Rhabarbara monach. ScoloDendra. Lapathum sanguin. Rubia.

Scordium. Lavendula. Ruta. Sempervivum.

Liquiritia.

Scrophularia aquat. Esula. Nolisia Canarietas. siler. Viola. citrina. Soldmella.

Illae denique restant plantae, quae, ut nulla industria in patria ali queunt, ita omnes ab exte

ris comparandae sunt. Asiaticiar. Zingiber.

Cardamomum.

Paradisi grana.

Caryophyllus.

Cocculi. Cinnamomum.

Proctuvium. Cassia lignea. Caryophyliat. Myristica. Anisum stellatum. Malabathrum. Ignatii Faba.

Sanguis draconi

Gutta.

Assia foetida.

Africanar. Myrrha. Bdellium. Sagapenum. Ammoniacum. Op .

35쪽

PLANTAE OFFICINALES.

opobalsamum. china.

Cascarilla.' an illa.

Galbanum. Winteranus. Europa P. Scammonium.

Peruvianum balsam. Terebinthina c cassia fistula.

Hypocistis. Spica Indica. Collinsonia. Siliqua dulcis

Schoenanthus. Simariaba. Pistacia. Alcanna. Ceanothus. Spica celtica. Sebeste a. Orleana. Balaustia. Americanar.

Styrax liquida.

Senna.

Nechoacanna. Caranna.

Anacardium occid. Spongia.

36쪽

LII.

SUB PRAESIDIO

D. D. C AR. LINNAEI

proposita

V aliae d. I9. Decembr. 17S3.

CAPUT PRIUS.

g. I. Si varias illas consideremus infirmitates, qUibus

corpus humanum saepissime laborat, statim ap-- paret, Medicinam non solum imme utilem, verum etiam plane necessariam esse scientiam; hujus enim beneficio corpus nostrum in statu sanitatis conservatur, hujus beneficio contra morbos munitur, hujus denique beneficio restituitur valetudini, dum morbis laborat, atque sic hujus ope consei VatUr, quod a natura nobis carissimum & pretiosissimum es

datum. Hac igitur arte quid dignius 8 quid utilius Τquid magis necessarium cogitari potest g. ΙΙ. Sed ut nihil simul inventum atque persectum cst, ita nec almae nostrae Medicinae ad debitae perfectio-

37쪽

CENSURA SIMPLICIUM.

sectionis fastigium adscendere licuit; sed a primor

diis sat eXiguis magis magisqUe incrementa cepit.

Non itaque negam US, VeterCS aeqUe ac recentiores,

variis calamitatibUs pressos, egregia multa suaque non defraudanda laude iii Venisse Medicamenta. Haec tamen, Seculis barbaris, qua magnam partem, Oblivionis caligine sepulta fuerunt, idque eam imprimis ob causam, quod Vetustioris deVi Mystagogi artem

nondum didicissent, Res Naturales adeo distinctu &complete definiendi, ut inter se probe distingui pos.sent, unde postea factum, Ut non confundenda confunderentur. Accedit, quod Medicina Veterum,

cognitione in priniis Empirica fundata erat, quam quidem rationem artem medendi stabiliendi, nos non rejicimus; Sed eandem potius tanta, quanta subtilem unquam theoriam, dignam judicamus laude. Quidquid tamen sit, hac ratione evitari non 'potuit, quin, partim ob malam morborum delineationem &classi ficationem, partim ob fidem auctoribus non satis habendam, partim etiam ob naturam aegroti Medicamento imputatam, interdum irrepserint fallaciae.

g. III.

Tenebris demum pulsis Scientiarum, ille tandem illucescere coepit dies, quo Auditores Medicamentorum Simplicium Historiam e Scriptis Veterum colligerent, simulque ostenderent, qhlaenam Plantae, sub hoc vel illo nomine, a Veteribus indicarentur; At magna isticultas, non tam facile superanda, hic sese obtulit, partim inde, quod Plantae, Uti antea dictum, nec rite definitae, nec in formam reda tae essent Systematicam, partim quoqUe inde, quod

Graecor uni plantae auctoribus ad manus non essent. Hinc facilis est conclusio, quam inccrtae tunc temporis fuerint plant trum de torminationes, dUm inter Auctores ipsos in nitar do hac re intercesi Crunt controvertiae; Uarias deinde Plantas, ob insignem quendam

38쪽

CENSURA SIMPLICIUM.

dam rasum Medicum, in Pharmacopolia introduxerunt recentiores Medici, quarum utilitatem Theoria non

solum, sed & EX perientia comprobavit. f. IV. Erroneae & superstitiosae illae, quas Medici olim

de influxu Siderum in Plantas, de S 'ratrira externa' quae sunt reliqua, in Verunt sententiae, certis herbis in certis sanandis morbis, aliam majoremque attribuerunt Vim & efficaciam, quam qua reUera instructae fuerunt. Et has prae conceptas opiniones, aliorumque data e X empla, tam Ualida suis in experti sumus, ut nonnullae Sectae, Medicamenta quoques EROICA, e. g. Opium , Mandragoram , Chin-Chinae corticem aliaque proscripserint, horumque in locum nulla alia, quam insipida, in odora, inertia, oleracea& est ceta, e g. Reccabungre , Bellidis Herbam aliasque substituere sint ausi. Annon itaque e X perimenta a medii aevi Medicis instituta, digna sunt, quae

severissimam subeant censuram, dum non nisi composita longasque remediorum formulas praescripserunt, cum tam ea Species morborum ad Genera referre , nedum eas a se invicem distinguere noverint, licet species diversiae unius ejusdemque generi S, agnoscant causas longe diversissimas, ut una eademque medicina nequeat Valere semper in eodem genere. Si itaque Medicinam ad perfectionem unquam adscendere oportet, hoc, ut principium & lex sancte servanda, assumendum est: Species morborum inter se piam accuratissim re distinguendae , nec nis simplicia praescribenda Medicamenta. Interim hanc metam prius forte attingere non licebit, quam usu receptum merit, non nisi simplicibus solum, quantum fieri potest, uti Medicamentis. Quasdam etiam hac in re habem VS praerogati Vas Veteribus ignotas, plura scilicet experimenta & majorem de assinitatibus plantarum cognitionem, tandemque uberius percepimuS, quomodo

39쪽

CENSURA SIMPLICIUM. 29

modo sensiis, olfactus puta & gestus, Uirtutibus Vegetabilium in Vestigandis, inserViant, adeo, ut ordine cujuscunque plantae natUrali cognito collato cum odore ejusdem & sopore, non adeo facile nobi 4 persuadeamus, hanc Vel illam herbam alienam ab illa exercere Virtutem, quae sensuum ope investigata fuit. S. V.

Haec omnia considerantes, non possumus non a REGIO COLLEGIO MEDICO petere, Ut AESCULAPI ISatellites, primo praecipueque Species morborum cognoscere , se eUndo, quantum fieri pote s , Medicamen

tis uti simplicibus, tertio denique, justa X sufficienti

dosi yimplicia praescribere jubeantur. A Medicamentis

enim heroicis, narcoticis, Vomitoriis & purgantibus, satis superque edocti, noVimVS, quantUm periclitemur, si justo major sumatur dosis, nec non quam incassum foret, ea, dos refracta, praescribere. Non sine ratione itaque metuim Us, ne mitiora saepissime Medicamenta tam parva dos praescribantur, ut naturam haud immutent; sed suspendendo curam aegroti exspectando agant. Hujus rei Veritatem plurimis corroborarem argumentis, nisi a scopo alienum esset. Quantum denique praeconcepta illa opinio, de omnibus excludendis VENENAT1s, incrementa Medicinae impediverit, incredibile es: dictu, cum tamen optimum Medicamentum, majoridos sumtum, in Venenum saepius Vertatur, & praesentissimum vicissim venenum, justa dosi adhibitum, praestantissimam Medicinam ferat. q. UI. Atque pauca haec, quae jam allata sunt, abusui

ostendendo Medicamentorum sitim ciant; Si vero ad Ossicinas nostras regrediamur, Videbimus tabernas earum multitudine, quod dolendiim est, Medicamentorum grRVatas esse, quibus Medici nunquam

40쪽

utuntur . quid Τ quod multa horum Pharmacorum

nomine insigniri non debent. Multas quoque Pharmacopolae colligunt asservantque partes plantarum inutilas, non considerantes, praestantissim ain Virtutem in una tantum earundem parte residere.

AcEΤosae Hys PANICAE superflua, ratione Radicis Acetosae nostratis. ACETosAE ROTUNDI FOLIAE Herba , nostrate Herba debilior, adeoque illam merito rejicimus. Aco 1 VERI Radicem eX India accersere opus non est, dum Europa Calamum vulgarem nobis copiosissime offert. AD IANTHI AURE1 Herba valde inutilis. AGERATI Herba destitui possumus, cum meliores

habeamuS.

As 1 CAsΤi Semina nimis dubia & incerta. ALΚΕΚENGI Herba, Semina superflua, Bacose Vero susscientes. ALTHAEAE Semina Radicis Vi carent. ANGELICAE SΛΤIVAE Herba inusitata, praecipua enim vis latet in Radice & Seminibus. ANI IRRHINI Herba superstitione introducta. ANTHO PHYLLORUM Vis eadem ac Caryophyllorum ossicinarum, adeoque isuperflua. AQV1LCGIAE Herba dubia & suspecta. ARI Herba valde inutilis est. AsΑRI Semina ambigua sunt. AsPALATHI Lignum superfluum. AsΡHo DELI Radice carere possumus. ATRIPLICIs SAΤ1vae Herba siccab uti non debeo mus , Virjdis vero Herba culinaris.