Dominici BaudI Orationes quae exstant, quarum maior pars nunc primum prodit ex bibliotheca Iani RutgersI, edente Matthiâ Byvortio

411쪽

rum imagine, longeque petitis suspicionum portentis, sed a rectis judicijs & publicae incolumitatis respectu , moderamen accipiat. Sed nec fortunae prosperitas, alit virium nostrarum fiducia spiritus attollat. Nunquam enim magis de bello finiendo cogitandum,Cuam post victorias ac triumphos; quo scilicet tempore preclaris firmis pactionibus & legibus pacis consulendi Patriae facultas datur. Quo nobis

ante alios majore animorum pro pensione inclinandum arbitror,

quippe qui non nostro solum Maria te, ted externis presertim copii S atque opibus adjuti, bellum hactenus

gessimus cum potentissimo terra Tum monarcha. Quanqua si Resp. nostra tam bene esset constituta, Ut

412쪽

384 D. BAUDI HORΤΑΤ Ioad belli continuationem propriae

nostrς facultates Sc vires sumcerent; non esset prudentium certa pro incertiS mutare, cum tam multiplices sint vitae casus, tam ancepS alea re rum humanarum, ut frequentius ex transverso incurrant quae non formidamus, quam quae lucundae opinionis palpo nobis imaginamur. Proclivisimum est homini temerario dc incircumspecto honestas Induciarum Pacisve conditiones aspernari. Cuivis etiam imbelli atque ignavo licet inchoare bellum: sed Ugerrime desinit,nec in eiusdem illius manu est auspicium oc finis. Incipit, cum alterutri partium displicet pax, dc pruriunt cornua. Desinit arbitratu victoris, mi alteriUs internecione. Vnius horulae momentum , uniusque proelij fortuna subia

413쪽

AD AMPLE . INDUC. 38 subvertere potest quicquid magno molimine per plures annos eXaedificatum est. Nusquam minus quam

ait Thucidides. Etiam optime Ge- liberata & prudenter administrata non raro sortiuntur infelicem exitum. Non enim eodem animo de bello gerendo consultatur, quoad gerendum acceditur Facile est enim homini togato replere curiam Verbis,quq tuto Volant dum Astinet hostem Agger murom,nec insiccsanguine se se. Sed cum in rem pr lentem VenIe dum est,& manus conserendς cum hostibus, illic virium non eloquij certamen cernitur, illic animi non consilij praesentia requiritur. Ad

414쪽

386 D. BAvo I HORTAT. Mars pignerari solet,

mori csfugacem persequitur Uirum, ecparcit tabesiis iuventa Popbtibus, timidoque tergo. Quant ergo temeritatis fuerit,imo dementiae, quum tanto simus adversarijs inferiores, sive dignitatem con sideres,sive potentiam,superbo fastu aspernati tam utilem, tam honestam, tam denique tutam conditionem Z Tutam aio , quia sincero arrectu , citraque fallaciam nobis eam propinari censeo. Enimvero nisi Rex Hispaniarum & Archiduces affectu de voluntate cum pastore populorum & rege regum Aga memnone conspirarent, qui aiebat,

to ego pepulum seruum esse potius quum pense. nulla vi unquam, nullo metu addu

415쪽

AD AMPLECΥ. INDUC. 387 sti essent, ut ex aequo cum hostibus

sitis paciscendi gratia ex solio in

lilanum descenderent. Errat enim argiter, & hostium vires ac potentiam nimis imprudenter aestimat, si quis putat eos in hujusmodi rerum angustias esse conjectos, ut inferioribus Majestate sua conditionibus augustam existimationem foedare cogantur. Sed videlicet quidni enim liceat & in hoste laudare virtutem3) stimulavit eos bonum publi cum , a quo Vinci pulcherrimum

est victoriae genus. Vtinam redire lubeat in memoriam praeteritorum , quibus nempe serio bonaque fide dilcussis, proniores essemus ad

cupide arripiendas rerum praestantistimarum commoditates , quae nobis divinitus offeruntur. Vtinam

sine partium studio, sine gratia vel B b 1 odio,

416쪽

odio, pessimis consulendi arbit me nudam veritatem lnum velo contempjudicijs a fallo secerneri Sed nec decorum est: homini prI-vato , nec tutum subdito vocare in dubium fundamenta publicae cain fae. Fuerit quaedam maior Vis, quPdam casso missa calamitas, & inel elabilis fatorum series,

ros cives Omnibus exhausos iam e

mum egeno

ad arma funella protraXlt. necesse est in perpetuum ac sine ubia respiratione

Irreconcitabile appetere aut geme bel INam quis erit modus si viendi in mutuam perniciem Z grassandi in Patriae viscera fundeudi fraternum

417쪽

An AMPLECT. INDUC. 38'sanguinem Z Quando tandem finem videbimus tot malorum &exitiorum, quae jam per annos X L.& quod excurrit, nos minutis ictibus c dunt, ut perire nos cotidie sentiamus, vel quod deterius est, ne sentiamus quidem Z Nam si serio morbum agnosceremus, &nisi loga patiendi consuetudo callum sensibus obduxisset, ad medicinamgra Patria confugeret, nec remedia ultro oblata reficeret atque asperna retur. Omne bellum per se miserum est & calamitosium: nullum inis felicius bello civili & intestino.

ς π ολίμου επι αιου ὀκρυοενὶύγ. Gente focoque care nec fas aut era novit, uetui cives inter cupit mirabile bellum.

Is est ex numero civium ejiciendus, imo ex finibus naturς humanae eX

418쪽

D. BAUDI HORTAT. terminandus, tanquam monstrum

quod lustro piari solet, & in ulti

mas terrarum oraS deportari, quem

discordi , quem c des civium sua sponte delectant. Pia & sancta bella

Christianorum non ad internecionem contrariae partis spectare debent, sed hunc scopum oportet esse propositum, ut laurea triumphi cedat Palladis olivς, nec aliud armorum presidio quaeratur,quam Vt in pace secure vivere liceat.Huc Vt per tingat Resp. nostra, num auspica tius tempus exoriri queat , quan quod nobis in praesentia non sine nutu divini numinis obtingit ZSummi Principes & latissime regnantes domini pertaesi tot acer ba casuum & calamitatum , quae civilibus bellis indivulsς comites adligrent, eo maiestatem suam dejiciunt,

419쪽

M AMPLE T. INDUC. 391jiciunt , ut ne quidem conditiones nimis quam exorbitantes &absonas subire vereantur , modo vel per imminutionem sue majestatis via muniatur ad sacellum Divς Pacis. Eui Reges nunquam majores sunt & augustiores, quam cum sese ad humanitatis ossicia comiter submittunt. Neque enim tali fastigio ullum imminet a benignitate periculum. Semper illos celsi1-tudo sua comitatur, ac nihil detriis menti capere potest vera magnitudo Heroum xvi λο εφεων- ων, Iove munitorum licet aequas

cum inserioribus pactiones inire dignentur. Nulla re mortales accedunt propius ad divine natur si

militudinem , quam ignoscendo lapsis , obliviscendo injuriarum, consolando afflictos, denique salu-

420쪽

D. B v DI HORTAT.tem impartiendo quam plurimis ,&servando etiam servari nolentes. Humanitas & clementia hominem coelo adserit: &, ut olim acclam bant Athenienses Pompeio urbem ingredienti,

uasu es homo et cara , dignus es dici

Deus.

Sceptrigeros Reges etiam invitos subsequitur sua majestas. Procul eos summovent ab invidia & contemptu non solum fasces Imperij,

Queis populi commi salus atque a ua