Persii Trevi ad librum De sero lactis Stephani Roderici,... declamationes seu privatae quaedam ac domesticae exercitationes. Editio secunda, quam auctor suam agnoscit, auxit, emendavit

31쪽

cicuta, deq; ceteris idem sentio Neque vero audiendi sunt quicust, que arbitrantur t arbitrantur autem pleriq; ac praesertim Daniel Sennertus vitnunquam satis laudatus nos, nonnphilosophi sumus', sed ut medici soluae,

de medicamentorum viribus ratiocinati

debere: hoc est, quid ex sese medica, mentum sit, quave polleat secultate, secundum se extimatum , perpendere non debere: sed solum, quid nostro cor pori comparatum esciat . Non , ill- quam , audiendos esse puto: quia si in

tanta rerum naturae speculatione , in retenti momenti philosophi personati exuti , ac philosophia pene omne spo, liati, medici solum, hoc est, ut cum, Magno Scaligero loquar, crassi calii 'ci di artisicii personam indueremus , sane speculatio nostra parum a vulgari atque empyricorum hominum distaret. Noa enim mihi persuaderi potest, medico iaindagandis medicamentorum viribus solius nostri corporis rationem habea, dam, propriamq; eorum naturam pelli ius nestigendam . . Immo vero subii

32쪽

lissimorum aciem philosophorum, si fieri

posset, adeptus medicus, medicamenti naturam perscrutari, in eius quasi' pe, netralia peruadere, abdita quaequustrare , prima eius elementa, elementorum partes, partium qualitates,ac tandenIta,

qualitatum'philosophicos gradus cognoscere deberet . Sic enim medicamenti secundum se rei mali qualitatem assequutus, prompte cum humano corpore comparabit : & , ut dixi , sicuti ex priori illa relatione medicamenti quali. ratem, ita ex posteriori qualitatis gra, dum definiet. S Neque vero Galenus, viae libias de Simpl. Med. Fac. suspicio inrecta videtur, hac in re nobis aduersatur Nam eis si non quod ab olate es calidum Leoniderare propositum nunc est , sed quod corpus humanum calefacit , tamen non prohibetur, qnominus naturam virem: secundum se cuiusq; medicamenti acLU-

rate inuestigemus . Solum enim tibi vult Galenus, medicamenti qualitatem secundum se aestimati eamdem non esse

33쪽

Treaq; ad humanum corpus omnino re serendam. Non enim quia cicuta se cundum se frigida est, exempli caussa, ordine secundo, eodem gradu frigida

erit homini. Ergo non absolute ex massis,lao teria passionibus coni cere eius ad nos sa- cultatem oportet, sed praeterea ex nostro, mel corpore definire. Iam vero id sibi velle Galenum, medicamentiq;: cui talem non ex nostro corpore palam fieri, sed prius innotesceret , quam cum eo

conseratur; liquido constat ex lib. 3. de Temperam. ibi enim indagans , qui energia,quidq; potestate calidum, frigidumue sit; humidum, aut siccum,ait, bitumen, rasinam, sevum, oleum,picem ea potissimum ratione cognosci, po te state esse calida, quod energia & astu celerrime calida fiant, & in flammam vertantur; & subdit, Medicamento iquae, ubi ignem attigerint, facile acces duntur,nos quoque excalefaciunt. Itaque prius ex facili accensione intelligimui, medicamentum esse calidum, quam ad nostrum corpus reseramus. Ergo ex comm spiur tione illiui cum corpore non quali, s

34쪽

de Sero iactis. 3 stas, prius nota, sed gradus innotescit. Tu vero Roderice, aures his animumq, si lubet, amanter praebe: neque tamquam M. Castritius annis fretus haec illud aut contemne. non enim sabsit verbo

iactantiast Lusciniae deplumatae similia sunt, quae, ut dixit Lacon ille, Vox es praeterea nihil.riae Sero Purgandi facultas I Num ex But ra I Nova Roderici opinio Plane tantiquatur ,

C A P v T IIII. M Agnum, sed amicum, mihi dissi

dium hic tecum est . Eam, quae sero inest, purgandi vim e butyro contendis emanare. Ego non e butyro , contendam et primo quidem Galeno &Melae , mox ratione, demum experimento . Hisce tribus quas tripartito agmine tuam, Roderice, opinionem aggrediar: priues tamen tuorum aciem ar Sumentorum instingam, Serum, inquisi

35쪽

Ouid. de Arte Alandi.

cum aquea sit substantia, imo aqua ipsa, ex se nullam habet purgadi secultatem.

Ergo ab alio eam mutuetur, necesse est: non a caseo, qui aluum sistit, ergo a bu, tyro . nam pars in lacte praeterea nulla. Sed amabo te , quidnam tibi vis seri no. mine e Conueniamus primo de re, nomi neque: humorem ne, & liquorem illu, c ceteris lactis partibus secretii Nimitu. Cur hic purgandi vi ex se non pollet Quia, inquis , est aqua . Hic sane do. Etrinam tuam aucupatus sum , nec pro fecito euadet ab aucupio. nam vere Decidit in casses praeda petita mests

Humor ille si est aqua, ad purgandum inepta , admisti solius butyri beneficio

purgans: cur etiam non purgabit esementaris vulgari sue aqua, eodem peraei.

sta butyro Sane butyri guttulis cum saquae amphora propinatis, Vberrima expecta da esset purgatio: & omnino ex pectanda, si ea esset, quam scribis, butyri seriq; facultas. Etenim nec aqua Iactis quicquam impertitur butyro, quod idem vulgaris impertiri nequeat . nec butyrum laetis aquae, quod idem purae

36쪽

de Sero lactis . 3T

purae putae nequeat impertiri. Dices,hoc interesse inter vulgarem , & lactis aquam , quod haec acris sit ex Galeno, ex Mesue nitrosa, aut salsuginosa ex Avicenna. Sed hoc effugium est minus tutum : nec unquam tibi esse

potest Hermionis vice . Nam velim, Aristopha

dicas , num aqua lactis purget huiusmo- T, 'di acrimonia, nitro , saleq; . Si pu gat: ergo aliunde sero purgandi facultas, quam ex butyro . Sin minuS, ergo nihil interest inrer vulgarem di lactis aquam . Neque dicas . purgare quidem , sed infirme; addito vero butyro

valentius:quia nouum id esset commentum, tuo non adscriptum commentario: imo ei plane repugnans, a Praeterea, medici omnes consueuerunt(a qua consuetudine nullo modo ata horrere licet ut sero purgent, diligenter ab eo butyrum eliciendum curare . At illi eo felicius purgationem futuram exispectant, quo diligentius serum a butyro abstractum propinant. I Accedit, quod seri nitrositas & acrimonia , in qua, si Galeno credi us,

37쪽

Melae,& Avicennae, maxime sita est purgandi vis, non solum non acuitur a butyri unguine ; sed hebetatur potius aerestinguitur . Imo vero & humorem i sum sero sum, qui, ut tu etiam sateris, abluendo trudendoqr purgatione iuuat, ita retardat compescitq;butyri lentor,ut celeriter, ut solet, praeterfluere non si.

nat, non alter quam pinguedo, adeps , oui albumen ceratumq; ex oleo ct cera confectum, ut ait Galenu S.

Insuper si ea esset, quam profiteris, butyri facultas, bubulum lac, quod maxime butyratum est, magis asinino put, garet, minime butyrato, maxime seroso. Caseum autem, quo bubulum magis abundat, te iudice, adimere non potest purgandi vim et quia maxime butyratum est. maxime autem butyratum maxime

purgat ex te .

Ceterum, Roderice, frustra nos agimus , & omnino incassum , nisi prius conuenimus de sero . Quod nam serum tibi vis Illud ne, quod ex arte depurum ratum, innatantem non habet butyrum I An potius illud, quod perperam

38쪽

de Sero lactis. 3s nullaq: arte separatum multo caseo, bu tyroq; impurum est y Sane de hoc tu noloqueris, nec, si loqueris , te loquen tem audirem. Illud ergo tibi vis, quod optime depuratum est, quodque medici omnes ad purgandum passim adhibere

solent. Hoc autem unde nosti esse butyratum , ex sensu , an ex ratione e Pro- fecto ratio nulla tibi praesto est: imo omnino te refelli cum constet, asininum , suapte natura botyri inops, ex arte praemparatum nihil butyri continere . Sensu igitur explorante butyri atomos in sero latitare intellexisti: quibus solis acceptam referas omnem seri purgationem.

Sed quq tanta esse potest oculi ingeni j q;

acies quae t n sernm intime pervadat , atomosq; depraehendat butyraceos , aciem aliorum omnium effugientes 6 Sed esto huiusmodi butyrum nec ratione, nec sensu, addo , nec' experimento compertum squod enim experimentum nobis fingere possumus sero adhaerescere,& occultum in intimis eius penetralibus latitare : quid inde e Nonne emplastica eius vis est Nempe. Ita , C cen m

39쪽

Ccap. sti censet Galerius 3. Simpl. At ex eodem cap. s. compertum est, lenta ea es . , crastaque, ac vilcosa : ac proinde mea, tus obstruere, firme ad haerescere, segni, terq; extrudi : ergo inepta ad purgan'. dam aluum.

Immo vero pulchre Galenum , si

. . ' sententia tua rata esset, illudere liceret. s. ' φ Lac asininum magis aluum purgat ait, quia serosius. Inepte . Quia butydrosius, dicere debuisset. At reuera non butyrosius est, sed serosius, nempe buty.ro plane contrarium. Ergo salse,ne dum inepte.& Hippocrates a. de Diaeta, Propter serum lac per aluum secedit .Nimis oscitanter . nam propter butyrum diricendum fuisset . Hac ratione judificare liceret Magnos viros, si quae de botyro scripta fiunt, non essent icio. f. s Iam vero, ut tuam de butyrace purgandi facultate opinionem comprobes , aliud in medium affers argumentum , ex recenti caseo depromptum . Ais, recentem caseum cum melle sumptum promulsidis loco aluum ciere bu tyri admisti beneficio. Fieri ne potest; ut

tanta

40쪽

de seroeam, . ttanta sit butyracea purgandi secultas, ut

vel gutta, quam . in recenti gaseo odoras Tus, adstrictam aluum soluere possit s Mehercule si butyri loco tantumdem rabarbari, &, pene dixerim, scammonet insereres aecenti caseo, vix eam, quam tu de butyro spondes, purgationem patraret . Caseum recenter coactum, si sumatur cum melle ante alios cibos, aluum

l purgare,scripsit Galenus. Fateor. An si proinde quia buty ratum Minime gintium, sed quia mellitum. Caseum comede recentisse imum absque melle, itas sane re doctus intelliges, quam infirma sit recentis casei non melliti purgandi cultas. Mel autem aluum purgare , notissimum est. Audi Mesuem de sero' loquentem : Sed ctim imbecillum sit ad purgandum cum melle ct lupi salictari germinibus sanguinem potentius purgat bile flava ct humoribus adustis Sed quq

de Rhu succo scripta sunt a Galeno aptius quadrant melli recentiq; caseo . Rhu succum sui omnino caseum adstrin usit Pi gere aluum ait Galenus ; mistum vero My pro-l melli etiam adstractam soluere. Dubi-