장음표시 사용
561쪽
NECESSITATE ACCELERANDI PARTVM.
In sit uti ratio. Non uniuersalis solum corporis humani contemplatio
et stricta et elegans eius partium coordinatio, verum etiam cuiuslibet partis intimior notitia de struetura et usu, tanti est, ut hominem omnia bene inuestigantem. valde oblectet et pro laudius cogitantem plane stupefaciat. Et
si aliquid est quod omnium intellectui dissicillimum et
admiratione maius habendum, est sane primus hominum Orius, nec non variarum ad id pertinentium partium conspiratio, et modus, quo ille absoluitur. In nimis amplum exspatiandum nobis esset campum, primas hominis rudimenti enumerare si uellemus lineas. Nec, de necessitate accelerandi partum et interdum quoque promouendi abotatum atque de variis siguis et modo dicturis, quum ad eam pertractandam paucae destinatae sint plagellae, sus,in pel vis reliquarumque ad conceptionem partumque pertinentium partium anatomicam, quam celeberrimi iam locupletarunt viri, wINSLow , ALBINus, ' ROEDERER Saliique, nec physiologicam , praeter illam paucam, qUae maxime ad nostram necessaria est differta junculam asser- re iam licet notitiam. De partu autem in genere praemisimus quaedam, ex quibus praecipue ea eliciemus, qu*e specialioris tractationi, rationes suggerunt.
a. Exposition anatomique de Batav. 3 48. ibi. reg editis. A structure δε Corps humatu Quae omnem strumlrae atque T. I. f. 672 seqq. et Toni. IV. extensionis normam accuratissi Part. I. L seq. a Paris me proponunt. iIT 32. 8b. in tabulis VII. de utero e. Elementa artis obstetrietae mulieris grauidae ad naturae g. I. cap. I. p. 1 et seqq. GOet exemplar expressia et Lugd. tingae 1 53. 8.
562쪽
Vteruue, qui extra grauiditatis statum pyri magnitudi
nem ViX aequat, in tantam interdum grauiditatis tempore extenditur molem , vi rupturae immineat periculum, nisi embryoni subitaneus concedatur enixus. Uterus praeter robustas fibras carneas' ex plurima vasorum, quae sanguinem vehunt, neruorumque Τ multitudine com-
row loe. cit. PHILIPP UTR. DE YEN in corporis humani anatoines Tractatu II. cap. 33. p. los. I 6. Bruxell. ZIO. q. IOI . Usi Ar ius de corporis humani fabri ea L. V. e. IS. p. 489. IOH. BAPTIST. MOR-
PataV. I7i0. 4. Elegantistitiae fibras uteri grauidi inuscularcsicone depinxit atque deseripsit
FR. RVVACHIVA in aduersa r. anatomic. medicis chirurgicis.
Dec. II. p. 3 Amsse l. I 2 . c. f. Decad. III. ibid. IT 28. p. 3 . tab. U. Et idem in tractatu anatomico de niusculo infundo uteri obseruato, quem
delineauit. Amstelaed. IT 26. Nec minorem laudem habet
v teri humani grauidi anatome et historia p. io , 'O8. Lugd. Batav. IT 3. q. edita. f Vasa in utero mirando contortu anastomo bus et divaricatim distributa, quae ab hypogastricis, haemorrhoidali bus atque spermaticis oriuntur, deseribit wr SLON loe. cit. f. 6I4 seqq. et HALLE Rus in Comment . in BDERII. instit. med. TOm. V. P. II. p. 2I. inulta egregia de vasculosa strii. diura habet. Et quomodo amia pliari , variamque stria mirae utero praebere possint formam videre est apud Cl GUALTE-RVΜ NKRDHAM de formato foetu, Amstet. 1668. 12. Vasa uteri, quae REGN. Dκ GRA AN de mulierum organis in libro suo descripsit atque aeri insculpsit. quoad anfractus natura nitidiora esse videntur. Vid. eius Opera Lugd. Bat. I 67T. 8. g. Sunt ab intereo statibus, lumbaribus atque ollis sacri.
563쪽
l de necessitate accelerandi parsum. postus extendere sese quidem sinit, ob suam tamen strueturam atque mechanicas leges semper ad contractionem sui inclinans, mox irritari h potest, mox contrahi. Hinc nimia ab embryone extensione continuata, pressione sor-ltiori, non leuem doloris sensuin accipit uterus, irritata et tensa se accurtare tendunt vasa, fundus uteri vehementer c intrahitur, contractionis directio versus uteri internum procedit orificium: ' Et sic aperto uteri ori scio, embryonem cum funiculo atque placenta, sola uteri contractione, expelli posse mirum non est. Et hic actus maXUme naturalis dicitur partus. Nec tamen credendum est, grauidas eo ipso partu a maximis immunes esse laboribus, an-Xietatibus, doloribusque, cum constet cuilibet, angustam, per quam embryoni transeundum est, esse viam. Irae quidsm partus naturae commoda res Vt,
II r tanun partus labor est, sub imagine morbi. I. 3.
Partus pro varietate subiectorum, et matris et embryo'nis circumflantiarum, varia temporis consumit stadia, varriasque coniunctas habet dissicultates. Non uni eidemque foctui corporis sui extensionis eadem est celeritas, nouVnitas cuiuscunque matris eadem sanitas, idemque vigor, ne dum alia, quae profunda occultat natura, mysteria. Sic enim accidere potest, ut unus embryo nouem sola-
ce irrit ibilitate uteri HALLERin Commentar. Goettingens
I om L. p. Iqῖ. GOetting. IT a 4. R EDERER loc. cit. f. ψS P. Pin. i. Et quid mirum, contrahi fundum, magis liberari et amispliari uteri orificium, quuIn sciamus, fibram in arcum teri sana, si contrahitur, rectan
magis ut acquirat lineam, eniti k. Quae verba elegantia Magnis. HEARNSTRE ITIVS Praeceptor, quem pia veneratione colo , in carmine de homine sano et aegroto f. 3S
cap. VII. P. II. p. i63. Lipsit deITS3. 8. edito habet.
564쪽
rium mensum expleat terminum, quem vulgo rectuma istum unt atque definitum, alter autem tradius citiusque nascatur. Hinc partus euadit maturus, hinc nascitur praecox, et imperfectus expellitur, quem dicunt abortum. Talia quouue circa partum obstacula et matris obuersantur discrimina. Sic faeilem et perfectissimum sistunt et matris et embryonis naturae accommodatae affectiones. Mater enim sanum corpus recteque figuratam pelvim, optimum uteri situm habens, et foetum sanum, qui ipse re. elum in instanti partu situm occupat, in utero geren S, saricilem et breuem absoluit partum. Sed haec paucis notata
sussiciant. De partu nobis cogitandum est difficili, qui
potius praeternaturalis dicendus est, cum praeter naturae conamina, artificiosa plus valeant negotia. Interdum enim euenit, ut sola arte eum absoluere, aut casui cuidam
relinquere fortuito, unicum sit opus. Et hic partum si sit contra naturam, qui cum difficili ad nostram magia spectat tractationem, quam facilis siue naturalis.
Praeter incrementum embryonis, placentae indies maiorem molem, fusiorena aquarum in utero copiam, quibus Omnibus, mirum, quantum extensus uterus ad per
petuam in pristinum se restituendi, qui virgineo propior
est, statum inuitatur contractionem, et alia sunt, 'luge speciali ora habentur causarum argumenta. Quis enim est, quem tanta, quanta in cryptis uterinis ' deprehenditur, sanguini3 sugiat copia, quae ob perpetuum a terga venienti pI. Legi meretur FIENRY DK ctione accurate docetur. Diq URNΤER Observations im- m. De dilatatis spongiosi ut ponantes fur te manitet des Ac- ri cauernis valde inclaruic su- couchemens Chap. IX. P. 34. Pra memoratus NE EDHAM loe. a Paris II 34. q. Vbi omne i cit. et ALAIN vs l. a. Icon. ILmomentum uteri impraegnati de Varia etiam habet NooRT- extensione eius atque contra- WYR loe. cit.
565쪽
ὰρ neces statι accelerandi partum.
tis sanguinis accessum, ob vim, quam tanquam fluidum possidet, prementem, maximam ulteriori exteusioni essi cit resistentiam. ' Quis dubitet, et ipso embryonis, in utero adlinc inclusi, motu, ex frequenti colli ot orificii uteri, leuiori etiam, attactu, spasticum produci posse sit. mulum, qui veram de fibra motrice et irritabilitate ' eat. let seientiam. Nec ullum est dubium, vehementioribus animi pathematibus partes conuelli, e stimulari, contrahi.que, ut mirum non sit, uterum, neruis quam maxume facinum, eo maioreiu ex affectibus experiri sensum, quo plures simul in ipso utero quaerendae proximae causae et aliae adiuuantes accedunt occasionales. Et ni etiam veritatem, illustraturi eam argumentis, ex ratione petitis, ex ponere vellemus, experientia ipsa quotidiana verissima estset testimonii magistra. Et alia, ex diaeteticis accersenda, huc faciunt momenta, Vti enim motus, cursus, saltus, vectioque in rheda, moderata tamen, varios leuare moΓ-bOS, vehemens autem et aucta nimis, eos grauiores red
dere, quid y quod prorsus destruere homines potest; su
m oderamen omnium horum etiam partum, qui suo modo morbus dicitur, iuuat atque facilitat, dum nempe tramquillum per uteri vasa circulum et aequalem eius contra. istionem conciliat. Quidsi etiam credendum, motuum vehementiam, quod infra clarius ex Lela, ab HIPPO RAT 1s iussu ahortu patebit, accelerare etiam posse eum, prag- primis, si in vehementi inopinataque grauidae hallucinatione terroris cooperetur assectus. Hominibus varium
pascendi tempus esse, nec omnes in aequali temporis spa-
M. DEVENTER a. ho. Vid . GEORG. BRGLDUI vs in Tractatu de Fibra motriae et morbosa, Basileae ITO3. 8. et quid BARTHOL. DE Moo R in Pathologia ce rebri de motu musculari Cap.
X. P, a 3T. atque de irritatione
37O4. 4. hahet. p. Ad nostram expositionem concinne quadrat allegatum, quod DE MooR loe. cit. CaΡ
XVII. p. 490. de animi pathematibus causa epilepsiae hyst ricae nitide pertracti
566쪽
tio foetus perfici, sed alios citius, alios tardius nasci, Co Usia in reserti 'Partus praecox. Et sic varietas accidentium partum et accelerare et quoque prolongare potest. Hinc superior valet distinctio. Ineptum non erit, de partubus, quoad temporis stadia di- ersis, quaedam dicere singulis. Mater bonis instructa digestionis visceribus . laete nutrita, nec ante incrementi ipsius terminum grauida facta, sana et robusta sanos plerumqUe in utero gerit, nutrit atque ex eo excludit foetus. Et eo maior et certior in embryonem perfectioris sanitatis, vegetiorisque nutritionis atque in utero colerioris incrementi est redundantia 'quo amabilior in utrisque parentibus deprehenditur porsecta sanitas. Felix ille eiusmodi embryo, qui, dum ob celere incrementum, celerius quoque eX carcere uteri egressus terminum habet et citius nasci potest. Signa igitur vitalitatis non ad numerum mensium sed ad vigoris referenda sunt complementum. Hinc HIPPOCRATEs de septimestri et octimestri, quibus ius vi, itae haud denegat, audiendus est. Uluere utique possunt, non ut vivi, sed ut tales, qui a vinculo materno soluti in propriis visceribus humores concoquere, aerem que attrahere possunt. ' Et dum uulgo nouem solares siue decem JUna res non compleuit menses, praecocis partus nomen accipit, perfecti tamen ob integrae interdum vitalitatiS, ci visque iuris, quae inde habet, priuilegia. Vterus enim, qui ultra certam sibi diametrum extendere se non snit, ipsum, dum omnia, quae ad perfectam extensionem requiis q. Libr. I. de Diaeta. Erus, quem valde veneror, r. Vid. Summi mei patro. in Disside partu debili reficienni atque Praeceptoris Magnifici do β. V et VI. Lips. 17Sq. 4. C. G. -LUD Vi Gri Institui. Phy- Et quis vitalis partus sit, et stologiae Cap. VIII. 364. p. quaenam habeat priuilegia e - 22 i. Lipsiae l7 2. plicuit HEBENfΥMRI 1 in An s. Legatur Magni f. PLAZ- thropol. Forens. Lips. IIS 3. 8.
567쪽
de necebsitate accelerandi partum.
quiruntur, passus est, pro vario commodi situs excludit fato. Sed danturne quoque praelibati partus impersecti ζIta omnino est. Scimus enim, ut pomus ab arbore deciodit, vento aut tempestate avulso, sic conuulsuis placenta avulsa motibus et effrenato sanguinis flumine ablutum foe tum quoque immatUrtam ex utero egredi cogi. Foetus nutrimenti defectus id haud raro emuit, vi maior extensione foetus uteri fiat reactio. Hinc validior uteri contra. cito; hinc promtior quoque m iselli foetus exclusio. Et hae causae potiores a foetu, plures quoque a labe dependent materna, quae dum morbosae magis sunt, eas simul inter causas abortus referre libet.
. Ab ortus. l . Matris vitium et solam utplurimum uteri labem, deis albilitatem foetus et mortem si addas, causam quilibet accusat abortus. Hinc mater defectu virium fracta, cui proprii ipsus succi ad eam nutriendam haud sunt satis, aliud
corpus, foetum nempe, sussicienter nutrire nequit, quo fit, misere ut pereat foetus atque ex utero exeat. Contra ea, matris plet hora ob nimium ad uterum sanguinis accesssum , cereum quoque vita orbat foetum, qui tantam ob subtilitatem vasorum suorum sustinere nequit copiam. a Ilus enim nimis extenduntur vasa et ob id omnem amitistunt elaterem. Est praeter ea, quod maxim Um momentum, ipsius uteri culpa, cuius aut nimis irritabile neruo. rum systema, aut mala et morbosa eius dispositio, aut morbus symptomaticus, minori abortum promouere potest opera. Sic uterus extensionis impatiens citius ad contractionem, leuissima modo facta irritatione, ruit atque expellit foetum . Uterus morbosus tumoribus oedemato sis, scii rhosis, sarcomatibus. laborans, infringit extensionem et immaturum expellit foetum, praeprimis si varia accedant ulcera, vulneraque. Quibus leuiter irritatis, irritari enim possunt facile, cum membrana uteri interne abrasa
568쪽
st investiens, celer et frequens oboritur uteri contractio Violentas taeeo externas matri illatas commotiones, con .
tusiones, pressiones aliasque laesiones, quibus maior ad uterum adfluxus fit, quo et funiculus subtilis rumpi, pia centa sepat ari atque plus minus ingens oriri potest inflammatio. Vehementer etiam vexantur foeminae, quibus ob abortus frequentiam singularis est facta consuetudo. Magianum naturae beneficium est, quod abortus viplurimum absque manu obstetricis auxiliatrice ac sine multo temporis fiat dispendio. quamquam inficiandum haud sit, certis da. tis conditionibus grauidis multum facessere negotii. Qui partus abortus dicitur, septimum non expleuit mensem, et utplurimum primis tribus et paullo ultra accidit. Hi ne ob minorem molem angustas facilius transre potest vias. Partus contra, qui ultimos integrauit menses et ob magnitudinem corporis, et ob magis fractas uteri resistentias, et ob maiorem uias transeundi difficultatem, dissiciliorem constituit partum, de quo nunc agendum.
omnis partus quandasti dissicultatem habet atque molestiam. Videtuliae s ,rsan de eo speciatim eloqui, esse superfluum ' Neliti quam. Eum enim dissicilem dicimus et praeternaturalem, ubi natura a consueta deflectit via, et Ob corporis morbosum mechanismum, in iis puta, qu0ium dorsi spina morbose flexa aut pelvis nimis angusta et inordinatim composta est, satis conspirare nequit, hinc alienum, opus absoluendi, eligit modum. Ita enim culunatu.
t. Id satis, improbo lathen et postquam septies iam exilitiaco Io, leuatus est Hr Pso set, genitura in terram proflu CRA rES de natura pueri n. xit ex oliuio sex dierunt exi-I36. UOl. I. edit. Io. ΑΝΥ. stente. Et Idem Lib. I. de
I AN DER,INDEN Lugd. B. morbis mulierum omnes abor i Dby. 8 niat. de cantatrice, tus recentet causas.
569쪽
de neresesitate accelerandi portum. 6 9
naturali comparatum est partu , ut et Vieri recte accommo.
dati ordinatus sit positus, et, ni cum RoEDERERO in axi pelvis situm assumere vellemus, liberum tamen cum vagina, quoad ex abdomine eXitum, nec a scybalis in recto intestino farciis pressum, nec a vesica, urina plena,
turbatum esse, nec tumorem vesicam et rectum intelli. nun)έ nec ipsam vaginam, aut eam scirrhum aut vicus aut canerum aut apostema aut cicatricem a praegressi distucilis partus vulnere illato relictam, aut illud quid praetei
naturale occupare, nec, quod a carne fungosa saepius fit, ita coarctari vaginam, ut dissiculter, ne dum manum, admittat stylum, necessarium valde putaremus. Nec, a morbo quodam correptas parturientes esse, a maxima pariendi difficultate liberum est. Sic enim vasorum exinis anilio atque hinc inde quoque deducendus spasianis, varia
partium inflammatio, e. c. nephritis, plures in actu oriundi vomitus, intestinorum flatulentia et conuulsio, euacuationes per aluum acres et frequentes, pulmonum vitium, qui tamen respirationem moderando multum faciunt, vulnera capitis, herniae et quae sunt alia, maxime turbare possunt dolores uteri veros, varias producere uteri strictu ras et interdum ob grauitatem morbi, in partu valde cautum ut se gerat, admonent medicum. LeX autem foetus, ex utero commodius egrediendi, ea est, ut directio capio tis infantis cum directione uteri et vaginae rationem habeat, ita, ut embryonis facies coccVgis os versus dire.cta, vertex capitis autem, nulla cita si in ut ex utero propendente parte, ori scio insistat medio. Sunt autem varia, quae partum dissicilem reddunt, et inter haec sunt: grandis capitis foetus magnitudo eiusque deformitas; in. commodus capitis situs, qui modo in hoc, modo in alterum M. i. e. 6. 2I2. P. 97. Io M. SAL ΕΜ ANNI Diff. de
V. ROEDERER l. n. f. 2Iῖ. tumoribus quibusdam externis. p. 98, Argent. I I9. 4. et MAURI-w. Huc referri potest hydro- cRAU Tom. I. Liv. II. Chap. cephalus aliique tumores vid. XXIX. p. 339. '
570쪽
Trauimann Dissertatiorum latus, modo retrorsum, modo antrorsum spectat. Interdum in uteri orificio incarceratae sunt nates, interdum eminet extremitas, interdum foetus insistit lateribus c. g. humero, hypochondi iis, scapula, abdomine, dorso, aliisque corporis partibus. Accidit quoque, ut vin bilica. lis funiculus circa foetum conuoluatur, aut placenta incon-oruum, ad marginem orificii uteri internum puta, occupet locum. ' Quae omnia aptam Obstetricis manum re quirunt. Periculosum enim est, plures eiusmodi casus naturae relinquere unicae, et Viribus matris consumtis fra elisque, matrem cum foetu sinere mori, quum impossiabile sit, versionem eiusmodi situum sua sponte sequi. Foetus ille vario modo inordinate insistens, mirumque contortus flexusque, magis incuruatus undique ab uteri pre. mitur resistentia. Et, dum impossibile est, solo naturae molimine ita ut enitatur, et modus nullus alius restet, quam qui, manu Obstetricis admota, versione sic dicta iuuatur, necessarius est. Quomodo autem leuetur, hic non enarramus, quum infra plura de huius argumenti partu acce.
lorando simul docenda sint. Ideoque silentio ferine praeterimus. quod quilibet dissicilis partus sit iuuandus atque subleuandus; et fusam eius dare historiam nostra haud concedit tractatio. Dissicilis autem est cognoscendi ratio quo in partu festinandum et accelerandum. f. 8. Signa necessitatis accelerandi parsum.
Dissicile est rerum cognoscere causas et Certa earum praestare signa, quum plurima, quae ex externis corporis humani qualitatibus eruuntur, sint symptomatica atque incerta, pauciora autem, quae maximis viplurimum obuoluta sunt tenebris, parum dispiciantur. Ex utero et foetu tamquam duobus obiectis praecipuis certissima desumi poterit necessitatis accelerandi partum indicatio. Vtriusque itaque