장음표시 사용
51쪽
pararetur Eloquentiae, eique veluti fundamenta substruerentur. Facundum deinde eum effciebam assidua Demostenisae Ciceronis lectione ; atque ita eloquentiam ei per occasionem , non e Rhetorum praeceptis , sed ab intima Philom. phia, Aristotele duce, depromsi e Per Pensoque probe homine, ac perturbationum natura penitus patefacta , quid, quove tempore , quibuique hominibus,& cur dicendum aut tacendum esset apexu L. Omnia quin etiam M. Tullii operae diurna nocturnaque manu, ut ait ille, per horarum subcisivarum intervalla versare eum jubebam et quod hic con. santissime servavit, & servat: magnumque Philolphum summumque oratorem , ut humanissimum Praeceptorem S suavissimum amicum reveretux ac diligit.
Sermonis nostri puritatem ab Etruscis optimae notae scriptoribus hausit, quos vel deambulans , vel a severioribus musis declinans , animi gratia lectitar Glet. Ad elegantiam autem veneresque orationis, Poetarum cultissimos, & nitidissimos ei commendavi et unde ipse quid commune, cum pedestri eloquentia
52쪽
ess haberet , me indieante, togno. scebat: quatenusque haec illam adiuvaret splendidioremque redderet , quaeve vitia ex imprudenti & nimia Poetarum imitatione in oratores manarent. Aliam eXercitationem Rcademicorum , & Peri-Pateticorum imitatione postmodum duxi. Nam propositα aliqua non puerili ac nugatoria controversa', in utram qu eum partem dicere imperabam , aliqua clo ex tempore ad acuendum ingenium dicendique facilitatema comparandam , saepius vero conscripta orationei, ad formandum stylumc: neve urbis nimium luxuriaretur , resque leviter quod in subita oratione evenire necesse est)attinis geret. Haec a me ita facta sunt, ut quam. minimum temporis in iis insumeretur.
His ego, deviis sol asse nec usitatis, uinetibus ad Iuris prudentiae ostium Camillum perducere annisus sum; nec me pervulgatae aliorum illi tutiones. movebanta quippe cui scitus tantum gna I usque is haberetur agricola ,3 qui arboris radices diligenter curaret i unde Postea sct truncus α rami , frondesque & poma progigoantur . Itaque ejus ingenium , quam re tisiime possenasirmandum atquin
53쪽
exacuendum omni ope suscepi, unde per se ipse ad RECTAM RATIONEM per ve niret,quae non bonum juris interpretem effcere tantum posset, sed optimarum quoque legum latorem . Atque hujus operae maXimum uter que precium tulit quum ad legum Romanarum explicationem ipsa nos studiorum ratio perduXit. Nam Camillus spos acceptam legum', Iurisconsultorum , aesectarum historiam ) nullo prope negotio Romani juris elementa de Institutio. nibus hausit r ac deinde ita sedile in Pana Etartim libiosis quibus rectae rationis, et Uilisque sapientiae mysteria pene omisin continentur) invectus est, ut Papiniani, Scaevolae , Ulpiani aliarumque haud
dissiculter mentem assequeretur , Opinio numque rationes per se ipse mihi proderet'; aequitatisque , & naturalis justitiis principiis, innitens , traditorumque in historia Romana egregie memor , enu. Clearet res obscurissimas . Et si quid non satis rectum aequumque, vel legum ipsarum vitio, vel Iurisconsultorum occur . rebat, id statim animadvertebat, damnabatque , rectam rationem produce habens et quod magnae mihi delectationi
54쪽
s erat , ingeniumque ejus suspiciens, mihil etiam plaudebam , quod tale. iter ei adi Iuris prudentiam commonstravissem . Peracta eo modo prima Pandecta rum lectione , eos iterum Camillo perinpendendos proposui , additis magni G. jaeii , Hotomanni, Donemque Commen itariis , ut legum mentem penitus intro spiceret, earumque usum , forensiumque controversiarum aliquam inde imaginem hauriret .-Hinc eum ad Imperatori urria jus, Edicta, Constitutiones, Rescripta se cili gradu perduxi, eorumdem gravis. simorum scriptorum comitatus praesidior temporum tuorum , Caesarumque naturam , moresque, Religionis , Imperiique satum , ubi res postularet , subinde in gerens i & Romanae sapientiae , Puriqua simul sermonis fleXum , atque inde DCCasum veluti digito monstransi ne si ob scurius aliquid , aut absonum, veterisqua uris prudentiae dissimile in ea lectione occurreret , haereret . Pontificium jusdeinde . veluti Romani juris ramentum
exposui, usumque ejus , & quid ad sacra spectaret, quid judiciis aptum esset,quidque i ad eruditionem modo referretur:
quod jus iste uno, ut ita dicam , haustu
55쪽
arripuit , R Civili jure , ct Christiana
his otia mirifice alutus. Propius tandem ad forum ipsum pervenimus, quum ad Bariolum descendimus, ejusque scholain. Necesse etet im erat , ut iste forensem usum tandem libaret , fori ossiumque is Muaestionum , pugnλntiumque sententiarum inter posteriotes degum Romanarum interpretes , origines, Lausasque Cognosceret, unde facile ad ipsum aliquando torum , forensesque,trica S , Para toviatico, viarumque gnarus accederet.
His subacto & exculto adolescentis in-
genio , eum veluti Vul longam peregri nationem domum reduxi. Nam pressius longe, & enucleat us , qu)mbauteae in generaliterum humanasum enarrati eieceram , historias ei patetias a prisca ilIa, felicique Graecoctura aetate alinaec Iesmpi Ia ex sui: erumque nostrarum vices, dominorumque varietate N explanare ag grelsus sum: mosum inde. MN consuetud, num,certorumque etiam velorum qu stan forensi usu trita suo ti, vita & ori. ginem indicavi, quidve e tot gentiui
moribus in nostiis etiam nunc institutas, . legibusque raetineremus . Huic D trationi, quae, ures nos monica tenuit, nRD
56쪽
q9trarum legum attexui historiam , ut eas primum a luperiori veluti loco universas simul conspiceret notasque jam antea &Perspectas haberet,quam eas postmodum singulatim adiret. Quibus confectis, se X-tum jam mensem leges ipsas sedulo excutimus , additis subinde qualibuscumque nostrorum interpretum commenta riis i serioque perpendimus earum mentem , quidque in iis sit cum Romano jure consonum, qaid Pugnans , aut alie --num . Hoc ego opUs Eustachio ante annum perfectum daturum pollicitus sun ta :& Camillum post illa ad Feudorum jura uti ad postremam Juris prudentiae Partem J satis implicatei& incondite usque
ad litic a quibuscumque scriptoribus tra- dita , a me jampridem in facilem atque perspicuam formam , ut mihi quidem vi detur , redacta, deducturum , unde recta illi denique ad forum causasque via Patefiat .
Hunc veluti succum , & sanguinem discipulo meo comparavi , fomes ipsos rerum , ac scientiarum reseravi , dc vias indicavi omnes, quibus ad sapientiam ju-i risque smul scientiam iter esset: ned plura ingessi, nam ejus stomachum plura fer- D re
57쪽
Iole non posse censui hac aetatula , ideo multa arcte satis e X posui, quaedam veluti per transennam tantum ostendi, sileraque in aliam aetatem Omnino rejeci.
Nunc iste quod quidem ego bona fide affr- mare pol unq) & honestus est, & satis jam
disertus duris porro prudens mihi videtur, sapientiaeque semio a tot jam in animo habere , ut si quae nos inchoavimus quorum veluti prima tantum lineamenta duximus , perficere ipse atque implere ita reliqua aetate volet, quod sane speramus, haud certe contemnendus Iurisconsultus evadet, nec Postremum in foro locum obtinebit. Denique si male me , & imperite, viri optimi, ac sapientissimi, hanerem suscepisse , atque effecisse arbitramini , ignoranti e hoc meae , non improbitati , aut malitiae , oro tribuatis .ldaec locutus volubili illa sua & ea nora voce Modestinus pudibundus obticuit , vultu satis,gestuque Praeseserens,
nihil se sibi adrogare , sed de omnibus, quae dixerat, sapientum illorum sese judicium libenti animo subiturum . Nolim
vero eXistimes , amice, haec, ut ego modo tibi, ita Modestinum inoffenso cursu
eloqui potuisse, nam praeclari illi pluries
58쪽
eum non modo risu immodico,crebriisque exclamationibus, quum quae diceret, inania iis,aut ridicula viderentur, silere coe- 'gerunt: verum etiam modo Rapidius,modo Voconius capita vix e patinis attollentes, dicentem obturbavere, absonis
vocibus inter mandendum quae dicebantur reprehendentes, & delirare illum, atque ineptire ferociter succlamitantes. Elandidianus , quin etiam bis sueto riscit in indignantis faciem converso,miserum i Patrem , miserioremque natum eXclama' verat, qui ab amico gomi tam familiari- ter, ac liberaliter habito pessumdarentur. Unus Vulpinus constantissime conticuit; sed adeo loquaci silentio, ut dissentire eum manifestum esset, & supplosione pe-
dum mensaeque crebris percussionibus indicaret satis,graviter te indignari , vicemque nostram vehementer dolere . Ut vero siluit Modestinus, tunc ut ventOSs narrat Virgilius postquam eos AEolusi aperto cuspide ostio libere vagari permi- 1it, qua data porta erupisse , aeremque, .l & mare horridis procediis miscuisse. ἱ ita i illos vidisses in Modestinum atrocibus i conviciis uno omnium continentique im- petu vociferantes incurrere , furentibus D a pror-
59쪽
sa prorsus similes : asinum illum, belluamq; pro Modestino appellantes, omnia illum Ibede corrupisse , & confudisse dicebant nec prorsus quid forum, quid leges, quid Iurisconsultus sibi vellet nosse . Addiderant sese praeceptoribus: suis discipuli,& acerrime praeliabantur tanta Contentione , Vocumque , irarumque aestu , ut
Modestinus , quum reon modo tot simul. surentibus esset impar ,'1ed natura quoque a contentionibus , strepituque maxime abhorreret, tanto impetu prostratus,& rubore genas late perfuius, clam se rabiosae turbae surripuerit,atque in intima cubiculd abscesserit. Quod ut animadversum ab illis est , ignavissimum illico, maximeque pavidum, nulliusque precii Modestinum esse inter se effuse ridentes jactabant i serioque triumphabant Interea, quod hostem pepulissent, campoque vix primo incursu', ac clamore adegissent decedere . Ingentem verti spem inde esse, me ejus alumnum in forensibus praeliis
fortiter olim esse versaturum ac gnaviter scilicet pugnaturum , quum Praeceptorem meum pulvere ipso , armorumque Clelai tu , quum adhuc eXtra teli jacturru,
esset , aufugisse, clypeumque trepide vi-
60쪽
cierent abjecisse . Aegre axitem revocatosa mis precibus a. Patre in Coenaculum
Modestino ,,us usquisque pro vocis suae modulo buccis cibo oppletis vel re arguebat hominein , vel irridebat, Vel aliquid ludibundus interrogabat i ita ut neς reisonderi quicquam iis , noc audiri quae dicebant,posset . Tandem vero quum voce , & manibus nihil ageret arrie Pto emensa , & in alium sqblato linteo, pacen
Petentis ritu , ab eloquentissimis illis breve intervallum vix Pater 'impςtravit, quo silerent, atque eo tam Opportune Usus est, ut aliquando malacissati ejus auridierint preces ; legemque sciverint, ut aetatis lege servata, junior ex iis primum adversus Modestinum quae 'igerentur, dissereret: inde senior exciperet. His magno laborei firmatin RAEIL IUM, quem. Caeteri aetate anteibant , quum modo pronus manderet, modo in Subitum as
urgeret ; in flanc fere te' tentiam loca
NiLΠεppLE. mihi modo accistere podituit jucundius , quam haei . Retatis Prae' rQgativa , qua primo mihi licet libere, ac .pei aliorum salo otium in ingeniona hanc telluam dicης. Rumpebar medius .fidius.