장음표시 사용
21쪽
etalion om et dentilionem infantium obveniant. Spe ciem autem Singularem prae se ferunt, efficientes plerumque morbo S nuperrime a CCuratius Observatos, gastro malaciam et entero malaciam, secundum descriptionem gangraenae partium similes. Valde singularis earum natura apparet, quum omnia aliter occurentia gangraenae signa fere desiderentur, cum livor, tum putredo, mumificatio aut dissolutio cohaesionis organicae, ac tantum mollities adsit, ita ut facile sub tactu tunicae rumpanitur. Caussae mihi pariter dentitio et indo profectus erethismus lubi alimentarii, quam alimentorum solidorum detrimentum esse videtur. Haec actio aucta sane inflammationi favere potest, quae infanti proprium genium occupans, mirabilem morbi . naturam sistit. Nonne haec forsan inde
explicari possit, quod vasa organi, adhuc teneri, violentia inflammationis paralytica, materiam Plasticam sibi traditam haud ad solidum effingere valeant, sed eam jam fere dissolutam in locis affectis offundant, unde mollities peculiaris oritur' Col. Sundella in libro i) nuper odito acutissimam de hac
re sententiam profert. Morbum ab anomala actione systematis nervosi, quod dominum organicae re productionis Putat, productum esse, atque inflammationem partium adjacentium tantum sequelam vitii cohaesionis eSSO CenSet.
Adminicula tubi intestinorum raro paullo post partum morbis id iopathicis corripiuntur: saepius ob sympathiam patiuntur, v. c. hepar in rhachitide. g. 17. Nunc illi organismi infantilis regioni oculos adverto, qua saepissime morbi et dispositionis morbosae observantur, scilicet reproductioni. Scrophulosis, rhachitis, tabes, hydrops et imminent. De
22쪽
Cel. Mal fit existimat animales processus in scro phulosi vegetabilibus praestare, i. e. corpus ab anima, assimilationem ab egestione vinci, et sic vice versa in rhachitide. Licet haec opinio acuta sit, tamen Dil explicare, aeque ac sententia, Scrosulas me
sera icas ab aliis longe distare et quasi medium inter scrophulosin et rhachil id citi obtinere, nimium arbitraria esse videtur. Magis placet, quae Cel. Sundetin i) exponit, in scrophulosi systema lymphaticum et glandulosum relative praevalere, idcirco quoque ejus contenti, albuminis, nimiam copiam adesse. Omnibus notum est, illud systema imprimis et a principio a tali morbo correptum esse album inis autem nimiam copiam adesse ob procli vitalem in pseudoproductiones et inflammationes
chronicas, Cum scrophulosi junctas, propter caseo- sum album in i simillimum pus ulcerum scrophul SΟ-rum, Propter nimiam secretionem muci hoc morbo ubicunque provocatum, materiae etiam album iniaffitiis negari nequit. Facile quoque intellectu est, hoc systema princeps ejuSque contentiam Beque, ac alia in posterioris vitae periodis v. c. venae et hydro - carbonicum) in infantibus morbose praevalere Posse; itaque frequentia scrophulosis. Crebro igitur assectiones organorum glandulis et albumine
Scalentium occurrunt, quales sunt muci excretio frequentissima nimia quo, blenn Orrhoea intestinorum,
rarius genitalium in puellis, sputorum frequentia in
affectionibus catarrhosis organorum respirationis. Natura hac excretione glandularum nimium albu-men, amovet et quodammodo eam pro posterioris aetatis profluviis, praesertim cruentis substituit. - Saepe sequitur atrophia meseraica, quae
multa primarum viarium pituita, induralis in sarctisque glandulis mesentericis scrophiala meserat ca) nutritionem omnino inhibet, infantemque miserrime consumit. - Tabescentiae similis, quamquam valde singularis exsistit rhachitis, de qua etiam variae Proseruntur opiniones. Hoc quidem mihi apertum
23쪽
videtur, adesse anomaliam re productionis, quapropter unum tantum vicissitudinis materiae solidae munus Perficitur, nempe quae adsunt, quidem resorbentur, sed nova pro eis nec advehuntur nec effinguntur. Quamvis non negem, illorum partem a venis amΟ-
veri, atque inde hepalis magnitudinem oriri i), attamen major copia systemati lymphatico tradi videtur, quod nutritio omnino impedita, complicatio
frequentissima cum scrophialis, integritasque Orga Dorum, quae pauca vasa lymphatica habent; e. g. cerebri affirmant. Ossium resorbilo magis ab inlima vegetationis corruptione proficisci, quam ipsa morbus princeps esSe videtur, quamquam graves aegritudines, curvaturae, mala articulorum, columnae vertebralis et inde orientes paralyses sequuntur. Hydropum, quorum jam supra mentionem injeci, una saltem species interdum obvenit, ana Sarca inflammatoria post scarlatinam, aut morbillos. Quae etiam a nimia vegetatione et actione periphericaeXorta, insaniis Daturae omnino responδet; itaque
haud hydra εogis, sed vegetationem impedientibus
Haud minus frequentia atque naturae infantium respondentia apparent exanthe mala. Quum pleraque, omnia acuta, a conta Si is et mi asmatibus originem ducant, quae Suscipiendi facultas una infectione tolli solet, luce clarius est, cutem Sensibilem infantum, quae tanta energia resorbet et assimilat, contagio suscipiendo maxime opportunam esse. Cui accedit, ut plurima horum contagiorum organa respirationis, valde sensibilia, afficiunt, itaque sibi facilius aditum acquirant. Proprius adhuc caussae proclivitatis insantium in haec exanthemata
24쪽
Dis per miasmata, quasi fermenta producta esse
existimat. Nam omnium illorum exanthematum eruptioni affectiones systematis nervosi magis minusve frequentes praecedunt, multaque Signa, qualia sunt va
tus, dysphoria, cephalalgia et c. praegredi solent.
Tum substantia ipsa nervo a magna ex parte albu-minosa est, quae prae omnibub aliis substantiis mixtionis mulationes subit et sortilissimum solum mi as-malibus offert. Deinde quoque symptomata Sra vissima ab interrupto aut suppresso exanthematum decursu oriuntur, qualia sunt convulsiones, deliria, sopor, inflammationes ne urO- paralyticae, quae hanc opinionem confirmant. Haec autem alteratio Sanatur critica rea Clione naturae, qua illa substantia, inter metamorphos in secreta ac propria quodammodo
vita praedita, arteriis aut venis traditur et ab illis ad peripheriam corporis vel superficiem internam intestinorum delata, ibi suam vitam quasi exanthema transigit. Quum autem album en frequentissimum sit infantibus, tales morbi etiam saepissime
obversantur. Sin autem eorum quoque sententiae adsentimus, qui caussam proximam exanthematum inflammationem cutis vario gradu es lusam Putant, aut qui eorum germina congenita censent, tamen eorum frequentia ex nimia cutis vegelatione facile
explicari potest. Quae quum ita sint, dispositio
infantium in exanthemala acuta, licet caussa Proxima saltem incerta sit, uti experientia docetur, ita quoque theoria demonstrari potest Exanthemata chronica in infantibus occurrentia, crusta lactea, herpes, linea, plerumque Scro phialosam originem ducunt, Una Psora eXcepta, quae non morbus infantilis est, sed tantum contagio sa-cile inseritur. Illa vero aliqua ex parte Pro Secre tionibus substituta esse videntur, quum praesertim
in individuis satis validis, humidis phlegmaticis ob-
Serventur, nec ipsa secretione careant purisormi,
itaque albumen superfluum amoverilo. Cui opinioni etiam non alienum osse videtur, illa saepissime in capite, quo congestiones imprimis tendunt, obse
25쪽
- 23 vari optimeque remediis sanari, quae in lubum alimentarium et systema lymphaticum agunt, itaque
humores evacuant eorumque nimiam aut deprava
tam assimilationem inhibent, atque stagnationes resolvant. De frequentia ejusmodi pseudo- productionum in cute Dori mirari possumus, quum haec ob magnam a clivitatem atque uberem muci Secretionem in conditione sana huic morbo maxime commoda sit. Accedit, quod ea, quae in solido vivo formando excernenda sunt, per Cutem mBgnaeX Parte amoveantur, ita quo si systemalis illi formando servientis morbus exsistat, facile materies
noxiae ad cutem deferri possint, ubi propriam vitam degunt. Quod etiam conjunc io illoram exanthematum cum scrophulosi, affectione, qua TeProductio corrumpitur, vel maxime confirmat. Etiam alterum reproductionis colatorium, Systema Uropoeticum, qUamquam rarius morbo afficitur et quidem gravissimo, lithiasi, qua infantes
inter primam dentitionem et pubertatem afficiuntur. Nam ob iritimam alterationem totius reproductionis, Praesertim a scrophulosi maligna aut saepius a rhachilide productam parcius et pejus ingesta assimilantur, atque Solidum vivum formalur, quod adeo resorbetur; quapropter excernenda aut resorbia illa ad hoc colatorium tanta copia et taliquali late deseruntur, ut non omnia amoveri possint,
itaque in ipsius cavo remanentia concrementa Constituani.
Omnia mala jam supra tractata paene frequentia superantur ab assectionibus organorum respira tionis morbis catari hosis, angina membranacea, tussi convulsiva et asthmale Millari, quae mire quam naturam insantium, productivitatem et sensibilitatem Occupant. Tussin catari halem in dies quidem observare solemus in insantibus, cui incitabilitas organi, sympathiaque membranae mucosae Ciam Culcnnutrierabiles occasiones praebent. Nihilominus plerumque leviorem decursum tenet, rariusquc naturam inflammatoriam ostendit, qua membrana
26쪽
bronciliarum corripitur. Quibus proxima, a similibus caussis producta, forsan interdum ex illis orta videtur angina membracia rea. Nusquam productivitas nimirum rapida celerior et perniciosior ap- Paret, quam in hac viarum aeriferarum inflammatione, etsi aeque haec decursus velocitas ex irritabilitate nimia copiaque vasorum in his organis ac perniciositas ex angustia fistulae illius et majore respirationis necessitate infantium sat bene explicatur. Etiam pulmonum inflammatio interdun. an infantibus occurrit, licet decursu ab adultis quodammodo recedat, itaque facile non salis cognita
habeatur. Bronchitis exanthemata acuta concomitari solet, morbillos, rubeolas et rarius scarlatinam. Haud rarior, sed minus aperta, quoad naturam tussis convulsiva apparet. Quae maximam eXBnthematum similitudinem sistit, quum toties epide- mice observetur, verosimillime contagium producat, porro quum semper determinata, quamquam haud pariter a se distantia stadia habeat, quae Omnia medicamina nec finire, nec iis cavere POSSunt. Accedit utilitas remediorum, quae cutem irritant atque in ea exanthema produCunt, e. S. Ung. tart. stibiali, medicaminumque, quae nervos Concutiunt, et alio quoque tempore eorum affectiones cohibent aut mitigant. v. c. emiticum. Natura SPASmOdica extra quodque dubium posita et periodicae exa-bertiones affectionem nervosam et quidem sedes morbi ipsius, vomituritio aut vomitus semper eum concomitans assectionem nervi vagi designant. Quorum omnium maxime incognitum alciustrarissimum est asthma Millari, quod existere acleo a multis negatur. Idcirco de hoc nil dicere queo, quam sorsari periodicam ejus naturam atque Peri Culum, quod infert, a rapide accumulata atque pari velocitate exhausta incitabilitate pulmonum, qua spasmus eorum tonicus producitur, explicari pos e.
Cerebri nervorumque affectiones nec levissimae nec rarissimae sunt, sed febris hydrocephali-
27쪽
ca, hydrops ventriculorum cerebri chronicus, convulsiones, eclam psia saepius, quam OptamUS Occur
Ηydrocephalus acutus, inflammatio, quae exsudatione sequente nierficit multum varieque a natura et evolutione infantium pendet. Cerebrum post partum omnia fere organa magnitudine Superat, atque sat celeriter increscit, quoniam totum exalbumine in hoc organismo praevalente formatur. Caput multis injuriis mechanicis in partu exponitur, quas reactio et congestio sequatur, oportet. Cerebrum haud vasorum lymphaticorum copia praeditum a morbis reproductionis, paene unicis universalibus infantium raro corripitur, adeo incremento celeri prae aliis organis excellit. Tum Pe sectione organorum sensus culturaque animi innumerabiliter excitatur, a congestionibus quacunque occasione, praesertim inter deri titionem validissimis exortis petitur, ab omni dolori in violentas et anomalas reactiones cietur. Quid aliud sequi potest, nisi morbus frequens, qui naturam totius Organismi et praecipue organi assecti, nimiam vegetationem perfectionemque induit. Quis alius exitus sequi potest, nisi exsudatio in organo, quod concrementis plasticis et pseudo- productionibus nullum locum praebet. Hydrops ventriculorum cerebri chronicus saepius morbus con Henitus, ita quo a vitiis primae formationis cerebri ipsius aut a vitiis durae matris exortus esse videtur. Sed crebro postea quoque seu acuti hydrocephali exitus seu ab imminuta resorptione lymphatica aut venosa productuS BP paret. Qua ex caussa ab horum systematum affectionibus in scrophulosi et rhachitido originem ducit, quae hac sola ratione cerebro, ab iis alias intacto,
Hydrocephalus externus a refrigeratione, nimio solis aestu et exarathemalibus suppressis produci Posse, omni rio non mirandum est, quum congestiones toties caput petant, ut facile exsudatio oriatur.
Quod tandem assectiones proprie sic dictas ne
28쪽
vosas allinet, rarissime, fere nunquam dicerem, idio pallii cae, sed frequentes sympathicae occurrunt. Convulsiones a multis stimulis proVocantur, qui in adultorum nervos vix quadam ratione agunt. EjuS- modi sunt spasmi, qui, praesertim apud infantes in imos ante dentilionem, ab organorum digestionis laesionibus proficiscuntur. Nimirum nocet lac nutricis, si haec animi pathematibus correpta commotaque est, Unde violentissimae convulsiones. Parem effectum habent, pyrosis aut cruditates intestinorum. Posthac quoque infans, quamvis obtusus nec illorum effectui adeo apertus, tamen Saepe convulsionibus concutitur, propter organismi erethismum inter dentitionem aut post hanc Ob Varias irritationes. In adultioribus infantibus talis affectus etiam a vermibus manat. Quae omnia e nimium acuta sensibilitate et nisu, systemati nervoso ob evolutiones periodicas imposito, facile explicantur. Eclam psi a quoque nil aliud est, quam istae Convulsione, , sed fortiores et diuturniores, febreque stipatae, quae plerumque a tubo alimentario aut dentitione exorta infaustum exitum secuIn trahunt. Saepius quoque ab inflammatione substantiae ipsius nervosae pendere Videntur. ia
bos quaedam de eorum cura remediorumque efficacitate in corpore insantium breviter adjicere. De quibus eadem experientia docet, quae morborum eorumque genii generalis prospectus concludere sinit. Homedia resolventia et evacuantia, refrigerentia nimiumque plastici talem minuerilia maxime conveniunt, quippe quae nimiam productivitatem et sensibilitatem, qua illi morbi notantur, optime
sanent, atque secretiones nimias aut perversas, Crebro observandas, facillime cohibeant; ilaque salos, Mercurius dulcis, emolica, et vel maxime frigu5, quod quamcunque plasticitatem et vegetationem in
hibet, itaque plurimis trifantum inflammationibus
curandis omnino necessarium est.
29쪽
Remedia tonica, uti ipsi morbi a debilitato
alonica exorti rarissime existunt, in universum Superflua et noxia sunt. Verumtamen scrofulosis
species exsistit, in qua uti in rhachitide roborantia haud omnino repudiari possunt, sed etiam
cautissima manu administranὰa sunt. In univer sum melius nutrimenta atque remedia externa,
quae roborant, per infrictiones aut balnea, quorum Utilitalem jam supra exposui, applicata seruntur. Sola debilitatis species saepius in infantibus Obve
niens est virium exhaustio celerrime aut abiens aut perdens, quae violentas irritationes externas aut Disus nimios organismi in evolvendis et perficiendis systematibus sequitur. Cui autem remedia tonica parum medentur, sed analeptica, recrearitia OPUS sunt, quae velociter et sat efficaciter aguntaci vim vitalem ipsam sustentandam. Quapropter Saepius moschus, Optimum remedium analepticum, infantes servare potest. Majus adhuc damnum Omnia remedia narcotica infanti tenero inferunt.
Quae vehementissime in nervos asunt, eosque aut omnes ante narcosin stimulant aut unam quidem regionem excitantes ceteros sopiunt et adultis adeo,
si major eorum dosis et diutius adhibetur, vel in commoda vel detrimentum afferunt. Quemadmodum itaque infans integritatem suam vindicare potest, qui nondum nimiis aut immodicis irritationibus obtusus atque acutissima nervorum vi praeditus omnia externa tam facile suscipit. Qua ex causa etiam a minima dosi narcoticorum saepe
incredibiles effectus et irreparabile damnum nasci
videmUS. Praeterea quoque nervina excitantia et graveolentia ob easdem caussas vitanda Sunt, quum eΟ-Tum usu quoque nervorum facullas exhauriatur aut- omni ne dissona reddatur. Assectiones nervosae ut
plurimum sImpathicae in infantibus sunt, itaque
remediis, primo vitio medentibus, curentur, OPOrtet, atque refrigeranti et evacuanti methodo cedere solent. Etiam magis id iopathicae assectiones ab inflammatione aut eruthisitio nervorum natae tali
30쪽
cura aut remedio concutiente, e. g. emetico facilius sanantur.
Haec sunt, quae de hac re proferenda habeo, quaeque eruditorum judicio trado, sperans fore, ut L. B. plus studium et annos, quam operis pretium spectantes indulgentia utantur.