Historiarum Galliæ ab excessu Henrici 4. Libri 18. Quibus rerum per Gallos totâ Europâ gestarum accurata narratio continetur. Autore Gabr. Bartholomæo Gramondo ..

11쪽

odia merui, qui procul gratia, procul & odio

scripsi. Nullius magis intcreit, quam L V D OV I c I parentis tui integram servari historiographo libertatem, quo sit plenior fides : vix Creditura posteritas tot miraculis quorum ipsoautor , si pro vili mancipio audierit scriptor. AEtate qua vivimus res Gallicae Europae historiam faciunt, quam Orbi daturus aeternam, Latine scripsi ; neque enim mutationi obnoxia ista lingua, quales nationum vernaculae passim omnes : Gallorum arma ultra Pyrcnaeos &Alpes triumphant, lingua ignoratur , nulli biperegrina est antiqua Roma : sic Historia nostra circumferetur qua oritur sol, & cpia occidit , sic Memoria parentis tui perennis erit, qualis debuit esse vita. Accessit operis dinitas, materies ampla, quam si omitterem, reus eram decessori tuo, reus tibi R E X, quem in partem famae ingentis vocavit pater: vobis debui omni jure quod exsolvo historiae votum: frustra ille aeternitati nominis sui studuisses: frustratu ex tanta origine applauderes fortunae tuae, nisi essent quorum ope transiret ad

posteros nomen vestrum et aequantur morte

homines, ipsa virtus oblivioni obnoxia est, si silentio premitur ; sanc si defuissent decora ingenia memorandis Caesaribus, & silerentur Caesares. Historiae suae autor est Lu DOvIC Vs, ego interpres sum : ille tibi hanc tabulam

12쪽

oVit, ego appendo ; acceptam habe, fili di-nissime , paternae hereditatis partem Opti-aam , quam posthumo beneficio largitur tibi

3se Parens ; prima omnium hereditas est, pariae virtutis exemplum in filios : utere exem-lo, aemulare virtutes in hac tabula propositas

ibi, sic pius, sic justus, sic eris invictus : sic te

λater non tam ex se viventem, quam ex seriumphantem aspiciet ; sic renascetur ex Fi-io idem , quem Gallis abstulit recens calamias, Ludovicus. Perge per miracula Rex, cu-us ortus post desperatam matris foecundita-em, pro miraculo audiit. Tu interim alma

later Regina, destinatione conjugis tui &zommuni Gallorum voto electa filii Regis &Regni Regens; Vos Regni Columina admo- a spei publicae, sustinete Regem : non est, nihi credite, pondus leve, etsi infans est: totan hoc capite Europa versatur: Hoc agite, dc quando uno compromisimus Calculo in vestram fidem Galli omnes, accipite concordibus animis arbitrium fortunae nostrae : Dum operabitur salutem Galliae iste virorum Principum sub Regina conventus, cresce LVDo- ICE, justa aliquando aetate memorare parentis tui verba novissima ; Nunquam sic loquutus est homo: recole attentius patientiam in dolore , infractam in extremis constantiam:

sc pravidit casus,sic in ultimo discrimine pro-

vidit

13쪽

vidit casibus, ut agi rem alterius diceres dum ipse moritur. Traxit in agone mortis mensem Omnino integrum : Statutum es omnibus hominibus semel mori : huic, alternis vicibus illusit natura, quo saepius moreretur desperationem& spem vitae in singula momenta distribuens :finiit tandem impavidus & Deo plenus : Ecce quomodo moritur justus : cxemplum tibi, LYDO VICE , quo discas incorrupte vivere, &post exactum felicis vitae seculum sancte mori.

Haec summa est voti quod tibi, R E X, quod Reginae Matri, quod Principibus, quod nuncupo Galliae universae.

MAIESTATI TUAE,

IIumillimus se obsequentissimus serpus ubditus,

14쪽

LECTORI AMICO

S.Cribenti mihi res nostrorum temporum

Gallicas, eoque nomine Europam, movit scrupulum, quod designavi autores rerum ex Duis mage , quam ex nomenclatura Gentis unde illis ortus. Hinc futurum timui, ut phsim Dudorum possessio ab una Gente in aliam transiit, ne ignorentur longiore temporis tractu viri quos ex Feudo quemque suo vocari, quia siub eo nomine praecipue agniti, dum soruere: Sic quem GonZagam , quem Aurelianensem dixissem hab baratione Gentis; Nivernum & Longavillieum dixit secto Dura, ct sic de reliquis. Nec vacua discultate quaestio, quid facto potius, ex Gente, an ex Dudo designari quemque. Tibi facturum me satis existi-1nari brevi Indice qui Dudo auraet Gentile vocabulum: Sic manebit memoria utri ue ; nec decedet heroibus praemium virtutis, aternitas. Si quae omisi nomina restituam, postquam bona fide monuerint me, quorum interest.. Tu interim aeqvit bonique consule, ct fruere Historia nostra, quam anni omnino x X. componunt: qua sequuntur tradam in tempore, si vita ct otium Iuppetent. Vale.

Α Cullonius. Henricus de Lorraine, Dux d'Eguillon, vi-ἀ λ de infra, Moenius filius. Albaterranus. Franciscus d'Esparueet de Lussan Marchiod'Aubeterre, Franciae Marescallus. Alesius. Ludovicus de Valois, Comes d'Alais. Aligrim. Stephanus Aligre, Franciae Cancellarius. Alincurtius. Carolus de Neusville,dominus d'Alincouri. Alumus: vide Hallui'us.

15쪽

Amansus. Ioannes Amanze. Ambram Senior. Ludovicus de Volsins, Baro d'Ambres. Ambraus ex sorore nepos. Hector de Gelas & de Volsins Marchio de Leberon Se d'Ambres.

Ametus. Petrus de Caumoni, dominus d'Amet,Forcari filius. Ancram. Concinus Concini, Marchio d'Ancre, Franciae Marescallus. Andesiim. Carolus de Coligny , Marchio d'Audetot. Annonam. Carolus de Levi, Marchio d'Annonay , hodie Dux de Ventadour. tincιιrtim. Dominicus d'Estainpes , dominus d'Aplin- couri, R de Valentay. Aquabonius. Rostagnus d 'Eurre,dominus d'Aigueboniae. Arausionensis. Henricus Fridericus de Nassau , Princeps d 'Orange Arnaldus. Arnaui, Mestre de camp de Champa igne. Arnorsius. Iacobuς Arnoux, Iese ita. Au onus. Ludovicus d 'Arpajon de Tolose , Marchio de

Arvernia Comes, vide Engot mensis. Aubaissius. Dachis, Barod'Aubais. Aumontius. Antonius dominus d 'Aumoni, Franciae Mares calluS. Aunousius. Timoleon de Satirct Iean, dominus d 'Aunous. Aurelianensis Dux. Henrici quarti filius secundogenitus, is Dese dortians. Aurelianensis alter. Gasto Franciscus , Dux d'Orleans, terriogenitus Henrici quarti filius , qui prius Andegavensis

Dux fuerat. Auriacus Comes. Stephanus de Bonne,Comes d'Auriac. Avennιus. vide Noaditis. o A etius. Bagni, Italu ς.

de Guidi Comes, Marchio de

Ratunius. Damianus de Monluc, dominus de Balagny. Barberinus. Franciscus S. R. E. Cardinalis Barberinus, Vrbani VIII. ex fratre nepos.

16쪽

ῖανadatus. Franeiscus de Barradat. Iarba nus. Franciscus de la Roche-choliata de Faudoiias, Baco de BarbaZan. Rarraias. Ioannes Iaubertus de Barrau, Comes de Blaignac. Basso etrus. Franciscus dominus de Bassonapierre, franciae Marescallus. Bavariae Dux. Maximilianus. Delebatus. Petrias Hurauit de l'Hospital,dominus de Belebat. Deltam. Martinus du Bellay, Marchio de Toliarcey, Princeps d'Yvetot.

Aeliangrevissim. Ioachimus de Bellengreville, dominuρ de Nevis ille. Belgetar lim. Rogerius de S. Laryde Belle gae, Dux de

Bellegarde. Belleporius. Pomponius de Belicvre , Franciae Cancellarius. Bel mercator. Vincentius fouhier, dominus de Beaumarchai S.

Bellomontitis Hartius. Christophorus de Harlay, Comes de Beati mont, libellorum supplicum magister. Aerii erus. .de L eques, dominus de Beriissiere. Aerullus. Petrus Berulle, Congregationis presbyterorum Oratorii Iesu Christi generalis minister , ac tandem CardinaliS. Bethlemetaboras. Gabriel Bellinus, Transsylvaniae Princeps. Bethunta. Margarita de Bethune, Maximiliani Sullii ducis filia, Henrici ducis Rohanaei uxor. Bethunius. Philippus de Bethune , Baro de Selles& Charoti. Bevronus. Iacobus de Harcourt, Marchio de Beuvron. Bignomus. Hieronymus Bignon, fisci advocatus in Parisiensi

Partamento.

Biscarrasius. de Rotondi, dominus de Biscarraς. Blainvisius. Ioannes de Varinieres, dominus de Blainu ille. Alaniaciti. Ioannes de Votitias, Baro de Blaignac. Boessa pardalianus. A rnaldus d'Estodeca,dominus de Boesse. Aodsi ius. Ioannes de Tu mery, dominus de Boissete. Tonelius. Renatus de Thou, dominus de Bonoeil. Bonivetus. Erricus Marcus de Goufier, Marchio de Bonivet. Tonetius. Thonias de Bongi; Epist. Biterrensis. Torbonius Cardinalis. Carolus.

17쪽

Eordelius. Henricus Vicecomes de Bourdeilles , Marchio

Brandeburgensis Marchio. Georgius Guillelmus S. R. I. Princeps Elector. Erante s. Leod Alberi, dominus de Brantes , deinde Dux de Luxembourg-Pynei. Ermus. Vrbanus de Maille , Marchio de Breetε, Franciae Mares callus. Trionus. Franciscus Christophorus de Leuy de Ventadodr, Comes de Brion. . Brissaeus pater. Carolus de Cosse, Comes de Brissac, Frai ciae Marescallus. Brissacusfilius. Franciscus de Cosse, Dux de Brissac. Erulardus, vide Siliarius. hingamus. Georgius de Villers, Dux, Marchio, & Comes de Buhingliam in Anglia. Tuuionus. Claudius Bullion, ex Libellorum supplicum Magistro, summus aerarii praesectus. Tullonius pater. Henricus de Ia Tour, Sedani Princeps, Dux de Bouillon, Franciae Marescallus. Iunius filius. Fridericus Mauritius de la Tour, Dux de Bouillon. LuquIus. Bonaventura de Longuevat, Comes de Buquoyin Belgio. Burgaus. Carolus Austriacus, Marchio de Burgaw. Turgius Estinasus. du Bourg-PEspinasse. zus delphinus. Vrbanus de Lavat, dominus de Boisilaufin, Franciae Marescallus. T. Iametus. d'Estourmel, dominus de Bug

Iam et.

Tussius-Ambasius. Henricus de Ciermoni d'Amboisse, baro de Bulli, Marchio de Renet. Lutevillius. Franciscus de Mont-morancy , dominu dc Bouteville, Comes de Luxe.

Cadenetus, vide Chalnam.

18쪽

Busaeus. Frans Ois de Rotondi,dominus de Caburae.

Gali bonaeus. d'Eure,dominus de Chaudebonne caminarius. Ioannes Gaubertiis de Caminiae, in Tolosano Partamento Praeses alter a primo.

naptius. Carolus de Blanchesori, de Crequi, dominus de

Candalius. Henricus de Foix, de la Valette, Comes ac postea Dux de Candale. Canta lupus. Apchon de Chantelube. Capellius. Sebastianus de Rosinadec,Comes de Chapelles. Caprinus. Claudius de Lorraine, primum Princeps de Iain- ville, deinde Dux de Chevreuse. Carlusius. Carolus de Levis , Comes de Charius. Carmanius. Adrianus de Monluc, Comes de Carmain, Pri ceps de Chabanois. Cassaniacus. Iacobus de Lordat, dominus de Castagnac. casian:eraus filius. Carolus de Vivonne , Baro de la Chastat

Casiel jacus. de Castelba jac Baro. Castello-Daristus. dii Chasteller-Bariot. Caselaavius Forcam. Henricus de Caumoni, dominus de

Castellus. Petrus de Castille, rei pecuniariae praesectus. Cassus. - de Favas Vicecomes de Castetς. stillanius. Gaspar de Coligny Comes de Chastillon,Franciae Marescallus. Caseratis. Ludovicus dela Chastre, Baro de la Maisonfori, Franciae Marescallus. castrono nus. Carolus de l'Aubespine, dominus de Preaux, ac deinde Marchio de Chasteauneus Procancellarius. allanus. Haute ri de l'Estrange, Vicecomes de Challane. alabraus. Ioannes de Bruyeres, Baro de Chalabre. Chalesius. Henricus Talerata, Comes de Chalais. Chalnaus. Honoratus d 'Alberi , Marchla de Cadenet primum dictus,deinde Dux de Chaune Franciae Marescallus. Chambaudus Petrus de Golivernet dominus de Chambaui. antalus. Cesse benigne de Rabutin, Baro de Chantal. Chapsus. Iacobus d'Aumoni, Baro de Chappes. Charnassaui. Hercules Baro de Charnasse. char

19쪽

Charroiis. Ludovicus de Bethulae, Comes de Charois. avaniacus. de Cha vagia ac ,dominus d'Hon-dredieu. Cipieratis. Humbertus de Marcilly. dominus de Cipiere. Claromontamo Lutevensis. Aldonias de Castelliau , Comes de Ciermoni de Lodeve. Cloelius Cardinalis. Andreas Clesel, Germanus. lignius. Gaspar de Coligny, Franciae Thalassiarcha sub Carolo IX. Admirat de France. colomio s. de Rabastens,dominus de Colom ieet.

Combaletus. de Roure, dominus de Combalet. Gumartinus. Ludovicus de Feure, dominus de Caumaritia, Procancellarius. Condatis avus. Ludovicus de Bourbon, Princeps de Conde. Condaeus Prιnceps. Henricus II. de Bourbon , Primus hodie

sanguinis Regii Princeps.

Contenantius. Henricus de Bauves, Baro de Conterant. Contius. Franciscus de Bourbon, Princeps de Conty. tam sonus pater. Ioannes de la Valette, dominus de Cornuston. Cortenatis. Gaspar de Courtenay, dominus de Blesiaeau. Cotonus. Petrus Coton, Iesu ita. uvissonus. Ioannes Ludovicus de Louvet, de Nogaret, Baro de Couvisson. . Cousse uius. de Sarret de Fabregues, dominus de Coussero ues.

Crequius. Carolus de Blanchesert de Crequy , Princeps de Poix, tandem Dux Des sigilieres. Crussolius. Franciscus Comes de Crussol.

Conrtenvaucius. Ioannes de Souvre, Marchio de Courten-

Curtensis Cousierantius. de Mauleon , Vicecomes de Coserans, de la Couri. vritis. Franciscus Annibal d'Estrge, Marchio de Coeu-vres, Franciae Marescallus.

ville, Franciae Thalassiarcha.

20쪽

6planus. Spiritus Alard , dominus d 'Esplan , Marchio de

Grimaut. yroctus. Valentinus duRenter, dominus de Drouet. urbanus. de Gleon, dominus de Durban. Iurbanus alter. Franciscus de Mauleon, dominus de Du

G satur. Antonius Ruχό, Marchio d'Essiat, Franciae Marescallus, atque aerario summo jure praepositus. Eguissius. d'Eguilly. Essentis. Alfruistis d'Et bene, Episcopus Albiensis. Ellebomitis. Carolus I I. de Lorraine. Dux d 'Elbetis. Engolismenses. Carolus de Valois, Dux d'Angoulesine, Comes d'Auvergne, deuerius. Francisicus de Bonne, Dux d'Esdiguieres,Franciae Comestabilis. Esternonius. Ioannes Ludovicus de Nogaret, dela Valete, Duxd'Espemon. Eoartius. des Essaris. Urarus. vide Cuvrius.

Tabreruestas. de Sarret, Baro de Fabre ues. λ liburgius. Ludoviciis Lotharingus, Princeps de Psaltet-

Fargius. Carolus d'Angennes, dominus de Fargis, Comes de Rochepol. vasius. vide Castesius. Feseruierius. Manasses de Pas, Domi uus de Fesquieres. Feria. Dux. Gomeatus Suareet de Figueroa, Dux de Feria. in Hispania. DFervaquius. Guillelmus de Hatitemer , dominus de Fer ques, Franciae Marescallus. Dudi marchis. Hector de Narbonne & de Lomaigne, Marchio de Fleumarcon. Fies