장음표시 사용
401쪽
. obca. aes obsecr. Rest, obest. t O. 368 HIs Tovi ARUM GALLIAE est Catholico Principi verti in crimen , quod in Sectario aetagnum ducitis immortali laude li Objicitis, actum vobiscum injuriose cum Rupellar coo- ventus per se licitus, rescripto condemnatus est , perduelleoque habiti quicunque huc convenerant; non ita temere condemnandos conventus omnes quos indicitis : Henrico Magno placuisse olim ut interdum haberentur ex variis caussa rum figuris. Luid ab Henrici temporibus exemplum trahitis in hanc atatem mutatione Regis mutata est indoles ves odistis filium qui colueratis impensius patrem. Vix rebud Bumanis exemptus Henricus, cum de libera Republica delibernistis instituenda in statu regio. Adhuc patri cor insanguine palpitabat cum de bella insilium infantem movendo cogitassis. Nec certe mirum ea cogitatione disrahi ab officio Sectam , cui hereditarium est vagientes in cunis Principes suos opprimerevi, aut dolo. Testis Iacobus magna Britannia Rex, quem E
cessores vestri quos iiD Puritanos spectat) in cunis suffocore
conati sunt. Ipso autore utar, qui rogatu6, an Puritanus esset,
restondit in Apologia sua , odisse se Puritanos , a quibus p
rum abfuisse memorat, quin vagiens in cunis perderetur ergo
odissis Reges, non quia Catholici sunt, sed quia Reges ; odi is dominia Principum, libidine dominandi. Facetum est quod odio vestro eximitis Regem,quod bello in ipsum abstinere vos dicitis, quod precibus humiliter deprecamini ipsus iram. Optime certe negatis, motum a vobis hellum contra Regem , quia non admittitis Regem. Ecquid,
amabo , istud est quod contra Consilium ejus vulgatis libelras ct satyras 3 quid furor iste qui in miniseros regni superbe δε-
tonat quid aliud , quam catulum quod sunt) coram leona plectera λ Leonem ista Gallicum petunt qui mansuetus in hane diem, nune furere incipit. Vna causa est Regi is miniseris r gni , neque subditorum est curiosius inquirere , quos , aut ex quibus caussis Rex Consilii sui participes faciat. Movebit ν sum etiam Stoicis laus importuna quam vobis ipsis Uruitis que ad nauseam ex caeca obedientia qua supra regiam potestatem, negatis in terris ullam esse , unde in Catholicos ampla dicendi seges, specie contrariae opinionis, qua summo Pontifici jus in Reges concedunt. Non es h us locidissertatio quasionis de qua non convenit inter omnes Catholicos,neque hac vobis credulitas est, quicquid sonent Manifestvestri
402쪽
mesri hac verba ; Notum esse volumus post Deum, Regem venerari nos & colere, & ita sentire de regibus, nullam in orbe potestatem esse supra regiam. Supra Regem sunt tacita apud vos lege, s nodi provinciales, collaquia , circuli , Comitia Secta generalia r supra Regem privata cuique res , quibus
augendis quoquo modo incumbitis. Indicitur Secta convenitis pro libidine seditiosi hominis , cui apud vos autoritas erit, prohibet Rex quo Iure valet : quid facio opus , viri regum observantissimi r Ite, inquit lex tacita sub qua vivitis , ita
per calcatum Regem , quo caussa vocat. Convenere oratores,
habentur Comitia, Rex solvi mandat; si nulla potestas supra regiam est, quid moras neclitis Z Sacro sigillo obsignata es regia charta quam legitis, Iubet secessum , ct adhuc una statis 3
Nee stare salis, nisi ct arma opponitis eidem Regi, quem unum a vobis agnosci profitemini. Commodati titulo possidetis urbes in Gallia , concessas vobis a Regibim Gallis in certum tempuι , cessit diei ; petit Rex sibi restitui commodatum , negant possessores , litem movent; triste litigii genus quod per arma iransigitur s Bellum Regi denunciat Seicta , Gadiam per provincias distribuit prafectis septem, quibus concedit Iura belia
omnia qualia Regi debentur, tributa indicit, leges promulgatbelio ct pace valituras. Hac est illa fides Regibus debita,c tu promptuarium est Calvini Secta: Des quam coelo aquant Sectarii, quam columnam Gallici satus, regiique fulcrum Hadematis vocant. Adhuc infida gens credulitatem Iaetabis, quare Regibus supra Cathonos usque adeo divine tam mentiris, ut omnia Regi pubdita nihil supra agnostas Probatur plenius caeca obedieutia. quam profiteris , ex sacramento nuper Ruperi prasito a delegatis tuis, in hanc summam: Iuramus observaturos nos, executionique mandaturos quidquid Rupellana Comitia statuerint, S si opus est, bona, libertates, Sc vitam confirmandis eorum decretis impenseros, secreta concilii
nec scripto , nec verbo revelaturos. N u hic opus artessio-gifica elicienda ex praemissis conclusioni. Ergo Sectariis pro Rege Comitia sunt, quibus fidem in obsequium astringunt nulla exceptione. Annum eo vocabulo , Q V I C in V I D , parricidia , regni excidium, Regis, Principumque conjurata ruina continebuntur , si videbitur ita Comittis uid istides, Sediarii , quod , ubi um fuerit, tibertatem , bona. Ore vitam confirmandis Comitiorum decretis impensuros A a vos
403쪽
vos dicitis Vbinam illud, o P v s , nisi cum Rex in possessionem urbium suarum redire voluerit 3 cum pastoribus πισ-stris negaverit. quam prassare solitus pensionem Z cum militia ct toga ossicia non distribuerit vestris, pro libidine assecrantium Z Vltima pars saeramenti arcano transigitur nunqu-m revelando: sic inso Et obsequium se fides Regi debita eo s- creto continentur, vel perduellio : si obsequium edi, fides, qu rosecreta sunt qua agnita gratiam omnium promerebuntur λ Si perduestio , ergo perduelles e sis ; ergo falsa penitus propos cohac vestra : Notum esse volumus post Deum Regem nos venerari & colere &c. At opitulati olim patres vestri Henricis tertio Se quarto a Catholica factione oppressis 3 Rem paucis expedio. Nihil est quod Henricis aliatam a se opem superbiens esserat Seci . qua eo facto sibi suduit magis, quam Regibus. Henrico tertio
proo erant tum, quia prole orbum pravidebant, in Henricum I V. coronam transaturum tum etiam quod Sa -- riam arcem ad Ligerim munitissimam concedebat Secta in pignus data fidei r quis miretur his conditionibus opitulatos Henrico I V. militabant, vindicabantque injura regni alumnum sevum, a quo magna Se ta prasidiaforesperabant ex Calvini o , quo tum in sectus erat. Cesset ergo importuna
corvorum crocitatis , cessent Iacta toties in Regem conviciis,
quibus ingratitudinis postulatur, dum se in libertatem asserit contra subditos,jura regni omnia usurpantes. Luin potius forant se ingratos viri perditissimi, qu menrico patri vitam, idam seu, quotidie sanguinem immolant; conscientia libertatem debentes filium impensus coluisse debuerant. Tria pracipue oficiuntur Regis restituta in Benearnio iura . Catholicis, Lectora erepta, negata duobus e Secta in Par lamento Lutetiano sedes : his pleraque promisicue astruuntur, temerati manes, exusta templa, rapti in monasteria infantes, negatae ministris pensiones, &c. aeuod ad Benearnium ait nec , meminisse debent Sedrarii , Regem inter o, Benearnenses, de restituendis Romana Ecclesia bonis, qua ipsorum ρa res usurpaverant, primam fuisse controversiam , conventumque restitui oportere; ad lectum caput de conscientia libertata constituenda in Benearnio, quali frumitur in Gallia Calvi
404쪽
i se brum ab omni Avo fuisse decimas, obventusque sacros; i6ai. zi constat de usurpatione ante annos quinquaginta a Sectariis inchoata ; at continuata illis in lianc diem possessio Esto, egone transatum in possessores dominium de id qtiaso non ex lege, qua maia fidei possessoribus praescriptionem negat: non ex patientia dominorum , quippe constat sedius de υιν- η patione questos Episcopos Tenearnenses. Ergo interrupta pra-i seriptione consequens est, ut fateantur Scitarii, Iure restitu- ibi Episcopos cum omni caussa. Quam fuisset iniquum, Seci riu rogantibus, penitus arceri Catholicam a Bene armo fi dem , quo tempore ipsi, credulitatis sua liberum exercitrum habebant in Gasiia i Vsque adeone miseerum est esse Catho- ,1 Iicum Θ sub ea Rex Chrisiani mus religione vivit, pa-i rietur opprimi t qua libertas Calvinsis in Gallia . eadem negabitur Catholicis in Benearnio Tuum esto Iudicium qui . haec leges. ν Lectoram paucis expedio quam procurabat Fontaraliis, jure hereditario ; quippe patri successerat per Henricι I V. munificentiam arcis possessori : ex Ca insas Eliu Catholi- cus querelis ansam praebet, quas repetit ad nauseam Secta. Respondetur, Fontaratio patri permi m ab Henrico I V. ar- RZθ. cem, non ut Calvinisa, sed ut belutori acerrimo , magisque mirtutis pramium fuisse, quam praesidium Secta. Eam urbem Villas donon esse ex iis quas matrimonii, quas securitatis, quas fidei ob- M MMe, iasides vocant, quarum possessionem sibi Secta arrogat jure pro prio , 6se privatam possessionem : quo patet, motos hinc que d' iurisus esse futiles. Nec certe ita queruntur Catholici, si quan- δε Catholicarum urbium praefecti, fiunt Calvinissa. Marchio Le Ma*tiis . Senevieram postquam a fide Catholica ad Calvinum diυὸν de Seneνι
rerat,quam ante regebat Capilloniam arcem retinuit, nemine ' .,
conquerente. Addita a Rege insupplementum , gratia Sectata ' riis obfrepentibus. qua dubium omne sublatums quod emerserat; concessa Ilainvictio Seritario homini procuratio Le tora: Suid ultra quaeritur At non adscripti Partamento Lutetiano duo c Secta : ne Object. gatur Ministris & praesidiario militi stipendiariae annonae, quales de publico praestari solitae Qua lege , amaba, sanci- RO.
rum in Gallia, ut Pariamevis Sectarii inserantura ipsis Par-I mentorum exordiis, una in Gallia religio erat, Secta ignora
405쪽
I 62I. Postquam adoleverat Calvini error . petiti a Sectariis judices nons 'ecti; hinc Camera quam Edicti vocant, ubi Asuis aequali cum Catholicis numero Iudicantur : annum satis exedra Diapertita,ut necessum sit profanari conventus sacros Se Zaria Imbe Iniqua certe petitio,cui factum satis a Rege optimo per officia novi insituri duo destinata Sectariis. Certe nulla lege cautum est, pastores se militem Secta ali de publico : Regia liberalitati debitum in hanc diem id quodcunque pensionum, queis si modum imposιit Rex, ideone rem Poenit et exhausZiper largitiones immensas ararat, quia parsimonia sibi legem
dixerit,convenietur velut ex debito ξ Ergo rems, quia Iactare
suum desinet Argute dictum l Nemo ignorat abhinc sexaginta annis,non aliis Galliam bellis desolari, quam quibus Sectariorum rebellio causam dedit. Occubuere centena Gai rum millia bellis intestinis , qua omnis a Sedia clades est : regisne impensis alentur quorum contra Regem studia fuere semper , nec esse desinunt ita in cavis feras nutrias mox devorandus. Portentum est ab ex 'bstantia populi qui populum opprimunt; portentum ex vectigalibus, praediis,aut arario annonam praesari perdueitibus , qui nomen regium populis e hibent pro simulacro. aut tirua. Additum percussos atrociter & caesos, qui genu flexionem
negaverant circumlato per metropolim urbem idolo. Apige diritum execrabile i Ergo idolum est Augustissimum Catholica fidei pignuου , quod ante mille is sexcentos annos adorabat Ecclesia, is adorat adhuc latria cultu Ergo Chrsus idolumes Θ idolum vobis apud quos pro nihilo ducitur ; nobis Deus qui in carne sua memoriam sui reliquit in seipsio. Non agam hic pathetice, ut vos agitis passim in Manifesto vestro ; hic res ipsa, hic loquitur il Dem, quem vos pro idolo accipitis. Ce te qui alias politici estis, in politiam peccastis maxime ; LEYaliscumque sit de re sacrosancta apud vos credulita , aut procumbere debuisti in conspeictu. aut hinc cessere. Ad prase Ariam Regis adorantus obversatur adorationi Religio subditi
loco absit at, aut exhibeat actu externo cultum, qui. si volet. disiserat ab interno ; neque enim adorat quicunque flectit genu ; ct regibus debitus es externus se cultus, quem si applicuissent Sectarii Ludovico post kcram Eucharisiam eunti, probe illuserant relo Catholicorum : quandoque svientis es,
cludere per aquιvoca : plane absurdam es, e Genii actum Relia
406쪽
LIBER SEPTIMus. 373 Religionissua Regi, opponere subditos contrarium acrum , quo i 6, 1. falpe credulitatis arguatur politica hac doctrina, O apientis. At negata mortuis terra, effossi cadavera, infantes ab ul- obi mnis maternis ad monasteria rapti a monachis Hic,calumnia' A mior, hic Me lassum pedem. Negata tuis terra. nempe apud Turones, ubi Martini effossum cadaver ξ At deἴuisi meminisse, rudi alapa percussum puerum Catoolicum, ictuque fera pctar exanimatum concitasse in uicionem cum matre seminas erus urbis ct vulgus, quod implacabile est, abi semel exarsit. M mineris statim nuncio accepto venisse Regem quo vocabat seditio ; expiatum re scelus ; crematos seditionis autores, magnificaque ultione parentatum ab ipso Rege, vili ax ima. Luid quereris pueros tuos Monasteria ingressos, qui idem de liber- Obse Z. rate consectentia oppressa piaculum facis ξ Post annos decem R J- quinque adolesientibus in Monasteria ingressus permittitur
ex Consitutionibus , quas quingentis ante Sectam tuam annis admisit Ecclesia. Ea atate aut liber esse debet cuique delectus, aut toPenda penitus conscientia libertas. Raptum vocas, mutanda in melius vita voluntatem enixam 8 aeua patimur ratione Catholici filios nosros cucullo indui in vitam regularem, eadem, tu Calvinisa, idem patere, aut libertatem tolla, quam prassicas Z Lua cum ita sint expergiscimini Principes, quorum hoc bello caussa agitur, e Gurgite gentes, non il egitimo Principum imperio assueta ; , si vos movet calamitas
passi indigna populi; voto ct suffragio favete , dum asseret se .
Ludovicus injura regni, qua rebelles Sectarii flagitiose usurpant. Res Ecclesia orthodoxa agitur res Chrisianissimi Regis, nunquam obsecra nomina eis aliquando obumbrantur. Ergo tu Deus immortalis, in cujm manu fortuna Regis es , protege alumnum tuum , vindica ab oppressone Ecclesiam qua tibi sponsa est: ita pristino decori restituetur Gallia, ita reflorebit . Sancti Euangelii semen ; ita prava co uratorum machinationes in ipsorum caput resilient; seu c.quod satius Gallia, quod orbi Christiano optabilitis) ita tandem aliquando insideorthodo a patientur se instrui , R in obsequiti in fidei, ait Apostoluu , captivabunt intellectum , qui hodie uno Aelia gionis praetextu bellum Regi movent, O, Deo. Haec summa Examinis, in quo ingens momentum est, apnoscendis Sectariorum rebus , quae eius temporis historiam faciunt serme integram.
407쪽
374 His ToRIARvM GALLI.m Regi, postquam consultaverat diu, trahi bellum in moras, an fortunam experiri praestaret,ientare aleam placuit. Ante tamen quam Lutetia in longinquam expeditionem absisteret, ratus pacanda dissidia quae ingruere a tergo poterant per sui absentiam , Favasio Sectariorum in aula legato autor est,
ut Suessioni, Niverno , & Mayenio principibus seripto illudat hi tum taedio pravae administrationis aula procul, ostendebant se fautores novis rebus sub spe vocandae in partes suas Sectae quae nutabat scribit ex compacto ad principes Favalius in hanc summam. Comitia Rupeliana mox solutum iri; factum satis iis qua petebantur : prima quaque die Rupessam rediturum se confirmanda paci. Nemo id ante hanc diem scripsit, pauci agnovere , cujus mihi autor Dux Rohanaeus: ita illusum Principibus nimium credulis: sine si causisaiplis una cupi Sectariis fuisset, ingens Regi periculum ex bello, cujus incerti exitus erant. Magnum bello gerendo momentum est cx Principibus viris, maxime ab iis, quibus e sanguine Regio ortus est,qualis Suessio; agnitumque belli quo Secta periit tristes fuisse exitus, quia principe Regio caruerat quo regeretur. Detuli Principes in aulam redeunt, Regique conciliantur : sic Favalius,de Rege optime meruit, de Secta sua pessime: nec pigebit in transitu dicere, omnem in Sectarios calamitatem studio iei privatae , ab ipiis Sectariis derivatam. Dum Regi Salinuriam iter est, Gergobiae expeditionem GςU breviter expedio. Comes a sancto Paulo Aurelianensis
Princeps &prorex in ea provincia ) postquam dolo Gerg
ti misis, biam frustra tentaverat, delectu habito palam experitur. d'Ortians. Gergobia arx est in agro Aurelianensi sita cui praeerat suilli i . nomine Bobierus; is dato commeatu vocatur a Comite; redditae dein abs Rege litterae queis loco cedere jubebatur ;negat absiturum se, nisi ex Ducis Suillit,cullus vicarium agebat, mandato. Regis litteras , quas parvi sigilli vocant, pro privato scripto habendas; eoque nihil his se moveri r publicum edictum vulgatum nuper a Rege cujus siumma est , ut in obsequio perstantibus Sectariis salva maneant quacunque iis
publice, quacunque privatim possidentur: sub ea lege in hanc diem Suidium Ῥixisse es, duraturum. Ad haec Comes : Obsequi se imperio Regis , huc castra impigre movere jussum ; c, nisiprasidii miles obsequetur actutum , in promptu esse arma
408쪽
LIBER SEPTi M v s. 37smillam expugnanda arci. Bobi erus armis arma oppositumum se respondet , vitamque ante positurum, quam, quoquo p textu , promissam Suiluo fidem exuat. Advehuntur Aurelia, tormenta bellica quatuor, militiaeque apparatus quantum satis obsutioni. Arcem Dux Suillius vir providus armis & commeatu muniverat, seditione elonginquo praevisa, unde longa oblidio, S iniqua Regi fore timebatur. Circumjecti soli nobilitas vocata accingit se in
expeditionem : muris tormenta admoventur.
Haec inter Marescallus Vitrius, Marchio Rotelenius,& intri Baro Perianus, dum se quisque recipit domum tuam ab aula, Eotetain incidunt in militem nostrum valla & sostas haud segniter L s' molientem quo citius succederet arci uia utat contilium expeditio ; adjungunt se Comiti San-Paulaeo , faciuntque una obsidium: Rotelenius Bobiero inter intimos, incongreΩsum vocat, habendo amice colloquio: protelante Bobiero arcem ipse ingreditur fiducia amici: multa hic deditioni procurandae; ille Negat arcem resiluturum se , nisi autori suo; siprofertur abs Duce Suillio maniatum, aratum se, tit absissat, alias honeste moriturum. Rotelenius contra inlistere.
Parata in expugnationem mox omnia, admovenda mur1s tormenta , in procinctu esse quingentos ex provincia circumecta nobiles ; tentativum extrema Comitem San-Pauia um coro
pugnando. Sulmo, , sibi prosiceret; si temerario ausu
obstiterit, Suillio penitus perituram arcem, unaque seu dum, qua perduessionis poena levis erit, nec pro delicto ;s ex legemitur capite plecten in Ducem.Id efecturam vim publicam' am opponit, ut non alio indicio perduellis Suillius habeatur. uda Duci opima esse, ingentem supelleictilem , auri cusicopiam uni, quanta Sectariis ferme omnibus ; esse insuper illi ossicia se prafecturas , quorum omnium uno icctu jactura siet: nultam Domino ab arce retenta commodum, fore ingens damnum ab amissa. Bobierus, masse se vita jacturam pati quam honoris , respondet, fidem sancte exsoluturum , quam Suiltio debet, aut positurum inter arma vitam , alias inhonoram. Continuatur obsidio quam ante acrius: quatiuntur muri , ruina fit :rarus in arce miles pro numero oblidentium vigiliis frangitur , frequentioribusque Regiorum irruptionibus impar in
409쪽
376 HIs TorOARvM GALLIABobierus vir audax animos faceret ex praesenti lubsidio. Dilabitur ab arce miles, litterasque Bobieri ad vicina muni cipia Calvini errore insecta perfert, queis submonentur inflare exitium arci se obsess, occi os pars magna prasi rarios milites , qui siupersunt per vulnera invalidos, aut laboris a sta uate fractos , adeo ut non arma, vix membra sustineant: rem in extremum discrimen venisse, nisi dicio citiu3, unio δε- lectu reficitur miles. Vatevillio committitur subsidiaria cohors, ducenti milites lecta manus. Id ubi regiis agnitum ,
vix dici potest quam institere acriter, praevertendo arcis cxpugnatione , subsidio: renovatur verberatio muri, solito acrius, nocte & interdiu fatigatur praelidii miles, donec impar vigiliis S labori . plane deficeret. Postquam in deditionem convenerat inter duces , Vatevillius nocte concubia liberiore somno laxatis excubiis cum praesidio in arcem suggressus, deditionem fieri vetat. Huc sie venisse ingentia pericula emensum , neque ultro; non interjectassatιa temporum legendo militi, sata die venisse prasidium , quantum satis solυendo obsidio; non venturum se nisi vocaretur ; vocatum prasso adust: nihil siua interesse perir Gergobiam, aut salvam haberi, interesse multum ut qua suscepit, feliciter cedant. Bo-bierus opponere datam Principi fidem qua temere frangi ne quit ; qua ante gloria, propulpando hosti impellebatur, eadem in prasens recipiendo , vi. Rem infectam non esse, eoque mentum ut sine dedecore protelari deditio nequeat. Rarescentibus ad primum diluculum umbris, missus a Comite secialis monet paratos esse regios, ut arcem ex pacto recipiant. Bobierus fidem se mox exsoluturum respondet;Vatevillius contra, obstiturum se clamat, unaque recens miles ; parumque aberant a seditione, cum eo ipso quod discordes erant, ad deditionem coguntur.
Castro potitus Comes, audito sectariam provinciae nobilitatem convenisse in sylva , cui a nigro empori in nomen , haud procul Gergobia: huc signa conseri , interclusisque sylvae profundioris meatibus velut cum seris experitur: victoris misericordiae permissa vita , &supellex omnis , quo , vitatum ab igne periculum quod imminebat. Nec multo
post deditione accipitur Raynaldi castellum haud immunitum, defunctae Aratiliorum principis ea Gasiparis Colignit filia ) illustre in Aurelianensi provincia seudum. Haec
410쪽
LIBER SEPTIMUS. 377 Haec inter i Rege mittitur in Angliam extra ordinem le- . 162 igatus, a quo Iacobus seederatus Princeps cerib agnosceret rebellionem eo bello peti, non Sectam : nostra intererat nepeti Sectam crederet, cujus ipse errore tenebatur in multis. Nec diu cum missus in Galliam Baro Haius extraordi- LAE Ha . naria legatione renovat foedus reges inter, quo Iacobus nedum abdicat Sectae caussam , sed & offert Ludovico subsidia in bellum; unde Sectariis Galliae ruina , Regi & Catholicis
incrementum ingens, & insperatum. Iacobo multis nominibus debitrix Gallia, optimo Regi, eo maxime quod se
fautorem rerum nostrarum passim ostendit. Non desuere tunc qui minuerent gratiam, ex metu , quo se autorem retinauerat Catbolicis Angliae in res novas, si Galliae Sectariis opi inserendae dii traheretur : Aiebant distentum subsidio
extra Angliam mittendo, minus valiturum contra Cath
Iicos Anglia qui minabantur , pravoque rebellionis in Reges exempla , movendam in Anglia Dictionem, interventu os Oz-s Ludovicifortiorem futuram. Optimum quidem Iacobo consilium sibi, O, Ludovico Regi.
Per ea tempora Condaeum ire Rex jubet in Sacro. Caesarienses, accipiendae in deditionem urbi, aut vi expugnandae. Sacro-Caesarea urbs est olim inter Sectae praecipuas, Au- Sancore
relianensibus S Biturigibus interpolita, Caesaris sacrificio illustris locus, unde illi nomen. Vrbi accedit seudum antiquum , Comitatus titulo insigne, hodie Condaei possessio exempto. Timebatur ab ea arce praelidium re Seciariis, ad Ligerim & Sequanam, Catholicis exitiosum, postquam Rex adversius Pictones , & Aquitanos movisset castra. Vrbem in- sederat Vatevillius subsidio quadringentorum militum post Gergobiae deditionem invecto; oppidani diversis studiis, ut .
quisque pro Rege, aut contra, agebantur: militis fidem Vatevillius sacramento firmaverat. Condaeus in proximam obsidionem procuratis armis & milite, tormenta bellica &apparatum omnem in procinctu habens , non urbe proculcas ira metatur, terrendis . pro more militiae, oppidanis ex de latione agri & ruina. Dein in urbem missus qui Consules S praecipuos oppidi moneret, rem Principi esse cum illis momenti maximi, de qua non niti palam conserre velit. Ac- Cedunt Consisses, Praecipuique una municipes. Non ante sagacior Princeps, non ante in omnes casus expeditior.