장음표시 사용
2쪽
C. C. A. On dubito, illustris Pinelle quin magnam voluptatem ceperis lectione Diarij Nautici, superiore Aprili a me tibi missi, ciuo Batavorum Navigatio ad Iavam maiorem describitur, eaque prima
quam versus Orientem tentare ausi sunt, non site multorum ad
miratione, & plurimorum invidia aegre ferentium, illam Navigationem ab ses etiam esse susceptam & fatis feliciter peractam, rivos perditos cuperent. Ipsi tamen, non contenti, sic is Navigationis notitiam percepisse, quae hactenus trita de familiaris mirilis Lusitanis, aliam porro adgressi sunt, qua per Septentrionem in Orientela pervenire possent, penetrato oeygata freto quod Nassovicum in Illust morum Nassoviorum honorem appellarunt) Novam rambiam a L. ista separante, & superatis glaciali mari, Proemontorio Tabin , ipsaque adeo magna Tartaria. Et licet tribus continuis annis navigationes diveris fuerint institutae magno sortique animo, voti tamen compotes fieri nequiverunt, ob multas variasque dissicultates quae illis obortae sunt. Eas porro Navigationes vernaculo huius Provinciae sermone conseripsit; qui postremis duabus interfuit,atoue hoc anno publici iuris secit.Exemplar nactus, eius lectione mirifice sum delectatus,ob magna rerum,quae eo libro continentur,varietatem: cumque non dubitem,quin aequalem voluptatem
sit tibi allatura,si sermone, quem intelligas, scriptus esset, pro ea quae internos est amicitia, inque tuam gratiam,succcsivis horis Latinum iacere volui, existimans plerisque etiam alijs non ingratum hunc laborem futurum, qui Belgicae linguae sunt ignari. Nam licet valde cel ebrata sit a Veteribus Argonautarum navigatio: si ta
men cum ista conseratur,ludus censebitur. Quis enim ante Hollandos, peris .mensium spatium ab omni hominum consortio segregatus, rerum om
nium inopia pressus, rigidissimo coelo intensissimum gelu pertulit, sub Poliarctici 6.graduum altitudine in vasta solitudine aedes fabricavit, in quas sic reciperet, ut ab aeris inclementia se tueretur in illis ipsis identidem at tissima nive sepultus, ac totis fere decem mensibus inclusus3 Quis navem dens sit ma glacie constricta deserere coactus, per quadringeta paene milliana stapha non tecta sese tam saevo mari committere ausus fuit, subinde in glaciei iis, menta adeo vasta&la incidens, ut in illa totam supellectilem exponere, deinde super illa scapham moliri, postremo, per aliquot centenos passus pertrahere non semel oportuerit, donec ijs superatis denuo in apertam aq uam &glacie minime adstrictam perveniri possetὶ Taceo seroces, truculentosmin n
3쪽
iis magnitudinis ursos, atque beluas mαrinas, cum luibus sepenumero suit dimicandum. Omnes tamen has aerumna laboresci admirandas dissicultaties sorti magnoque animo superarunt, non sine benigna Divini nil nis protoctione & favore, ut ex huius Diari, lectione cuilibet manifestum erit. Vt vero hic Auctor describendum Ascepit,quid singuIis paene diebus eis
acciderit, necessario pleraquc fuerunt illi repetenda, Ventorum nimirum mutationes' caeli regiones ad qua converteda vehu tape etiam nauticis vocabulis utendum ipsi fuit, ad ea quae volebat melius LX primenda: quae trinen omnibus nota non sunt, praesiertim illis qui NaVagationibus non sunt assueti, aut cum Nautis raro sunt verseti. Fam ob causam dissicile fuit puro sermoneL tino omnia exprimere,2d quasi ad verbum fuerunt reddenda, imo pleraquectiam circumlocutione explicanda. Boni igitur consulas rudem atque impoliti hanc mearn versonem, fidam tamen, plurimum te rogo, atque a Deo opt. max. diu incolumem servari te
opto, Lugduni apud Batavos nonis Iuli M. D. XCVIII. i
4쪽
, Ua M o Moo v M vix quidquam excogitati aut inveniri potest, quod publicae utilia . tali magis conferat praesertim in his regionibus) quana ars navigatoria; quoniam qui
potetes mari sunt, ad se pertrahi equeunt omnia usui nece flaria, tum terrae fructius adiVitam sustentandam. Nana ista ratione ab extremo orbe Omnia sibi necessaria adve- v si aurii here possunt,& contra eo euchere ea quibus abundant, quae Omnia per Navigationis' apis alui. t commoditatem nulla dissicaltate exequi ii t. Vt porro Navium apparatus in dies in di in i paulatim augescit non modo cum admiratione corum qui navigationem & appara . estam hiu
memoria factam, cu ea quae nunc sit, conserunt) sic etiam :ingulis diebus novae navigationes instituuntur, quae non prima, secunda, aut tertia vice, sed potica duntaxat adoptatum finem perducuntur: & tum denui U navigationum earum fructus percipiuntur. Neminem igitur laedere oportet laboris A difficultatum quae nitie hi impenduntur, tam et si non primo Vigatione, sed altera duntaxat, vel etiam icitia, aut etiam tardiore dentia consequatur desiditatum finem. Nam quis labor utilior & laudabilior censendus est, eo qui ad communem utilita em impenditur: licet insipientibus, cavillatoribus & calumniatoribus initio inanis conatus appareat, rit.
quando eius finis utilem exitum habet 3 Si enim praeclari illi Naucleri Columbus, Coriesius, & Magellantis, ' atque alii plerique qui procul dissitas regiones & regna detexerunt, prinia, secunda,aut tertia pruscctione, ill si quae illis incommode cellit, institutum deseruistent, sui laboris fructium nullum post fuissent consequuti. cent. Alexander magnus, post quam a Graecia minorem & maiorem Asiam occupasset,&in extrenia India fui magnas dissicultates.incidisnt, quodam loco dicit: Nisi tentassemus quae aliis videbantur impossibilia. in . . .: EI
Ciliciae limitibus adhuς haereremus, cu nunc omnes has amplas regiones occupaverimus. Nihil enim sua tui ius non est
inventum . cad perfectionem perductum est, nihil simul inceptum dc absolutum. In hanc seni enitam Ci 'ceto ptixesarsi dicit, Deus uni viro non concessit Omnia, ut posteris relinqueret 'r i in quos . rcereiit. Propterea in medio cursit confidendum non est, quamdiu aliquid superest quod ad rem faciat,aut spς rari po- uiis. ea test: nam maiores thesauri inventu dissiciliores sunt. Sed, ne Iongius a proposito discedamus, quantum ud quotidiatiam procurationem urilis Na igationis, quae non sine magnis impensis, dissicultatibus ei laboribus ciui. absoluta fuit supputatione facta, post quam longos & dissiciles labores, & diuturnas cotinuationes, Navi otio in Orientalem de Occidentalem indiam Americana, Brasiliam, & plures alias Provincias, per frenuo Mapella nicum, &australe mare. superando sema at re iterun aequat rem,atque alias praeterea inauditas rcgiones & insula demum lit peracta. Consideremus Album mare, in quo nunc adeo frequens est navigatio ad septenistrionalem Moscoviae pariem, cui a quanta solicitudine N periculo tuerit illud initio aperium . Q deam L Dduuis navigationem nunc adeo vulgarum Ecfacilem cffecit Z nonne eadem & perinde longa navigatio est, qui fuit
ante quam probe cognita Sc peracta essetZ cst sane, sed rectus curius qui ante investigandus suit per obliquas i2 EI navigationes nauis earuna Provincia in aliam. & nunc directὶ institui potest, istam navigationem ex dissicili
Hae pauca ad Lectatis brevem institutioncm praesari libuir, quia tres Navigationes ad Septentrionem de scribere constitui, quae nunc tribus continuis annis susceptae sunt ultra Norvvcgiam & Mos viam, versus regna casib.,ν & si 'um quarum duabus postremis intersali tametsi non habuerint eam critum quem i, ui; . speraveramus Primum, ad demonstrandum nostri indiligentum Ssedulum taliorem in conquiredo recto ardui eis lcursu, quem assequi nequivimus, ut sperabam i &Optabamus,&sorii rati etiam consequii: i suidermis per Obliquas navigationes, si rectum tramitem tenere potuissemus, quem & glacies, & temporis angustia,& gra ves tempestates impedierunt. Devide, ad obturandum os illis, qui nostrum conatum inutilem & i. si igi- N. Λ r,1lsertim cite aiunt, in posterum tamen utilitatem fortasse allaturum. Nam minime ridendus est is qui illud arctici vici. tentat quod inipossibile videtur: sed is qui ob socordiam nihil tentare vult,quia scri non posse videtur.Com- , perimus quidem maximum impedimentum obiectum esse nostrae navigationi, abundante glaci quam circa Schylico i uina a clevationem 7 3 . 4. 3 .76. habuimus, non autem adeo magnum,in ipso mari inter utramque terram: unde apparet, non Poli Archici vicinitatem, sed glaciei in Tartaricum mare iussuentas & rciluentis inii , Icirca Ninais Zeri uim maximum frigus nobis intulisse. Cum igitur Polli vicinitas maximo frigore nos Eon stam, i affecerit, si institutum cursum prosequi licuisset, ad aquilonem sol te aliquem transitum reperitu potuissemus, Fia uiseri.
quem cutium , N. Gmbia tenete non potuimus, quia istic in glaciem incidimus, & qualis esset constituti
5쪽
circa Novam Zembiam scire nequivimus, donec periculum fecissemus, at que cum iam nos experii effemus, nostrum cursum mutare non licuit: nihilominus incertum est quid nobis contingere potuisset, si ad Arctare- Iiolem cursum direxissemps, quia nemo adhuc istam navigationem tentavit. Verum quidem est,in ca regione quae Polum So. gradibus elevatum habet quam Groentandiam esse arbitramurὶ frondes & gramen crescere, quia bus animalia gramini vora ut rangi seri, cervae, dc similia vescuntur, contra autem in Nova Zembia nec frondes, nec gramen crescit, in ciua etiam nulla animalia praeter carni vota reperiuntur, qualia Vrs vulpes, tametsi NM Ambia 1 Polo versus Austrum .f. aut o. gradibus magis tendat quam regio alia supra dicta. Praeterea notum est ad australe & boreale latus aequatoris' Solem utrinque, inter ambos Tropicos 23. graduum elevatione cum semisse, perinde calidum esse atque sub aequatore. Quid igitur mirum si circa Polum arcticum uti inque aequalibus gradibus non minor esset frigoris rigor quam sub ipso Poloὶ Istud non propono tanquam cerium,quia frigoris in utroque latere Poli artici non est factum experiment Lm, quemadmodum caloris in australi & boreali pane aequatoris. Hoc duntaxat inferre volo, quod cum nos propositum & directum cursum ad Arctapetiolem non tenuimus, non sit propterea judicandum, frigus navigationem nostram istac impeditulum: non enim mare, nee Poli vicinitas, sedglacies circa continentem reperia impedimentum nobis attulit, ut dictum est. Nam illico atque a continente in mare pervenimus, tametsi Polo viciniores secti,statim calorem denuo sensimus. Λtque ob istam sub iram mutationeis extinctus est noster Nauclerus Milhelmus Barnardi f. qui non obstante molestissimo dc in tolcrabili frigore quod perpessiis erat, animum tam e no despondebat, scd aliquotiescum multis nostrum pignore decetiare voluit, se institutum iter Dei auxilivi absoluiuium, cum cursum a Promontorio boreali versus Arcta peliorem dirigeret. Sed his omisssiis, ad desicriptionem pra dictarum trium Navigationum nos accingemus, quae auctolita: edc promotione Potentium ordinum generalium harum constaederaturum Provinciarum, de illum Principis Mauri iij, Principis Auraici, tamquam Praefecti maris, & celebris Emporij Amsset amensis suscepta& perducta est usque ad ea loca quae enarrabuntur: ex qua Lector in suam utilitatem haurire poterit, quae vel amplectenda vel sugienda existimabit. Primum igitur Anno M. D. xc I. quatuor naves instructae, binae Amsterodami, una in Zelandia, atque una Enchusae, ad aperiendam commodam navigationem ad Regna & Diarum post Borealem Norrue-giam, Moscoviam, & Tatiariam, quarum binis Amster dimentibus praesectus lait Wilelmus Bonardi f. Nauclerus praestans, celebris dc valde exercita i , di Amster amo ipso Pentecostes die versus Texeliam vela secit. v. Iunii ex Texcla vela secerunt, dc prospero cursu Κilduinum in Mol via xx Dr. eiusdem mensis pervene runt: cum autem ea navigatio sit alis nota, de ea plura dicere supersedebimus. xxix. Iunij hora quarta pomeridiana velificarum ea Κilduino, dc initio cursum direxerunt ad Arctapetiorem
per xm. aut ni II. milliaria flante circio, atque obscuro coelo.
Deinde vesa convenerunt versus Caeciam xxx. Iuni j. usque ad Solis situm in Euro ad vir. milliaria, Aparctionante duobus maioribus velis sine appendicibus expansis istic iacta bolide ad centum Orgyias altitudinem maris
Eodem die navigerum usq; ad meridiem versus Messo clam ad quinque milliaria,fiante Aparctia cum duobus maioribus velis demptis appendicibus ibidem jacta bolide ad centurii Orgyias, fundum non repererunt. Conii nuat a navigatione illo ipso die a meridie usque ad vesperam, versius Subsolanum&Mes aeciam donee Sol esset in Arcto Zephyro ad ii. milliaria; jacta bolide invenerunt prosunditatem Izo. o Fiarum undo lutosio palustri.
I v L I V S I s s 4. 1 Iulii navigatione facta ad quatuor milliaria, versus quartam partem Subsolani & Mes ictam, jacta bolide
summoniane. undum invenerunt sexaginta O gyiarum arenialis palustribus constantem. Hora proxime subsequente, jacta bolide, iundus inVentus Sa. orgyiammarenae albae nigro permixtae aliqua-ium palustris. Deinde navigatione per tria adhuc milliaria verim MesoCoeciam, fundus inventus o. orniarum
ciner accie arenae nigro permi 'κ
Dei iide navigatione ad duo milliana versus Orientem sive Subsolanum facta, repererunt iundum xxxvm. orisiniarum arenae rubentis nigro permixtae Sole in Meseuro existente, Borea flante. inde navigatione instituta versus Hypereurum ec Vulturnum ad tria milliaria usque ad meridiem cum Solis altitudo suit o. graduum & dodrantis,i bolide iacta, sandus reperius 39. orgyiarum constans ex arenaeis cineiaces coloris punctis nigris distincti & concharum fiagmentis. Deinde continuato cursiu ad Notapeliotem per bina milliatia, cum converterunt ad Septentrionem sante Cae-e dc vela secerunt a tertia pomeridiana, donec Sol in Circio esset versus Arctapetitem per 5. milliaria, flante Notapet line cum ingente frigore, iactaque bolide sendus repertus 6 o. orgyiarum constans athnulis cineraceis p Iustribus Zc aliquantulum nigricantibus cum magnis cavis conchiliis. Fodem adhuc vespere navigatum usque ad primu quadrantem Caeciae dc Hypercaeciam per quinque milliaria.
Minde illo ipso G malo usque ad secundam Iuli j mine per quinque miniaria, reperius fundus circiter os . orssariam palustris nigri lusi. D.
6쪽
Deinde navigatum ab aurora ad meridiem usque servato cursit versus Caeciam per tria aut quatitor milliaria. Nola eliore impetuose fiante, adeo ut dolonem eximere Oporteret,&cum unico Velo dempto orthiace fluctitate nebuloso aere ad vesperam usque per tria aut quatuor milliaria, servato cursu ad subsolanum,&Hypereurum: delim de conversis vento in NotoZephyrum, circiter quintam pomeruianam jacta est bolis ad Ieto. Orgyias, nec reperius landus. . Sub vesperam aeris facta est serenitas,& navigatum secundo vento Caecia tribus horis sere per quinque milliaria, tum denuo aer tectus nebulis, ut progredi non auderem,& convertione facta ad venium, lis jacta ad irs.omyias landusque repertus nigri luit. Id factum die Dominico mane tertia Iulii, in Sol in Arctapeliote esset. 3. Iuli I. Inde navigarunt versus Caciam per octo milliaria,donec Sol esset in Notapetiole,& jacta bolide ad i o. ornias fundus repertus lutosus niger, tum sumpla Solis altitudine, inventa est 73. graduum & 6. minutorum atque illico jacta bolide ad I 3 o. orgyias, repertum nigrum lutum. Postea adhuc navigatione facta versus Caeciam per sex aut septem milliaria, donec Sol esset in Arctoaephiro. Dominico die qui incidit in s. iiiiij fuit valde serenus aer. dc ventus Notozephyrus, Willelmiu 2ymiarius. verum
meridianum inquisivit hae ratione. NOTA.
. Iulii. Solis altitudinem radio astronomico dimensius est, cum esset in Notapetiole, ubi eum exaltatum invenit et s. gradibus cum semisse, & praetergressus erat Meiarginem cum candem altitudinem 28.cum semisse supra Horizo-temadhuc obtineret, ut dissercntia duntaxat esset quinque rhomborum cum semisse, qui divisi, remanent adhue duo rhombi & tres quadrantes rhombi, sicut pyxis nautica immutata esset binis rhombis cum tribus rhombi qua diantibus, ut eodem die apparuit, cum Sol in summa sua exaltatione esset medio situ interAustro.asticum,& Hyperlybonotum: nam Sol antequam occumberet pervenciat ad Hyperii notum,&compererat 73.giaduum altitudinem dc 6 minutorum. Denuo navigarum versus Meso clam per quatuor milliaria usque ad dicm quartum Iuli, niane, tum jacta bolide ad ras.orgyias, reperius indus lutosus: Noctem sequentem Cccii inminebulae, & qaurora Subsolanus flavit. Deinde navigarunt versus Hypereuronorum donec Sol in Oriente esset, & jacta bolide ad Ios .innia ,nigrum lutum repertum. Tum sie ad Septentrionem convertentes, navigarunt versius Boream, dc Neseboream per sex milliaria, donec Sol Austro-Asricum attigisset , tum conspecta odia QMistia sex aut sepicni milliaribus ab eis dii sita versus Mescurum fistic landus lutosius niger repertus Iob .Οrgyia m. Deinde converse cursu ad Austrum navigarunt versus Mesobbonorum per sex milliaria usque ad Solem existe . tem in Cauro,ubi profunditas 63.omyiarum,terra lutos a ut praecedens,ventusab Nota peliote. Postea converso cursu ad Orientem, navigarunt versiis Hypereurum per siexntilliar M. Tum IVE -- - ardis. No.
dimensius est Solem quaria Iulij sub vesperam astronomico sito radio, cum eius esset infima declinatio, videlicet inter Boream & Mesocaecia cuius elex alio erat supra Hori Zonte sex gradibus & triente ejuS declinatio erat ar glad.& s s minutorum,ex quibus deducta eleVa io, remanent I6.gradus 3 3. minuta seu scrupuli, quae subducta e 91.1emanent 73 .gradus minuta 2 s. id factum est circiter quinque aut sex milliaria IN a Zemuti ortu, converso cursu ad Orientem & navigantes versus Hypereurum & vulturnum per quinque milliaria, per. venerunt ad oblongum cuneum cui dedcrunt nomen Langenti, atque in ipso cuneo vcrsius Urientem erat magnus Sinus,in quem ingressi cum cymba continentem petierunt. sed nulla hominum vestigia observata. Tribus aut quatuor milliaribus 1 Lamenta Versus Caeciam erat humilis angulus sive cuneus, dc uno miliari auotientem ejus cunei, magnus Sinus; atque ad Orientem ejus Sinus scopulus paulum supra aquam emines, ad occidentem vero ejiisdem Sinus acuminatus collis ad commodc dignoscendum.Ante Sinum profunditas erat zo.or. Diatum, J fundus nihil nisi parvi nigri lapilli magnitudinepi sotu. A Langori usque ad Promontorium humile, appellatum Capo baxo, versus Caciam, sunt quatuor mill uria. A W, Maeo usque ad Occidentalem angula Sinus dicti Lο- νυ versus Hypercaeciam, sunt quinq; milliaria. in. ter quae bini anfractus. Lomistaν amplus est sinus, ad cujus occidentale latus egregius est portus sex, septem, octoorgyias profundus arena nigra istic cum liburnica excensitonem secerunt, & posuerunt in signaculum veterem malum, quem istic repeterunt. Hunc Sinum Lambiast appellaruat 1 genere quodam avium L mis nuncupatam, quarum istic magnam frequentiam invenerunt. Orientale cornu Sinus Lombstar, humile est & ignobile,cui vicina est parva Insula in mare proten erat praeterea ad Orientem ejus humilis cornu,latus & amplus infractus. Sinus vero iste L Uos 7 . graduum cum iriente M.titudinem habet. A Gmbs V ad cornu Insillae cui Admiralitatis nomen dederunt, vela secerunt versius Me boream per sex aut septem milliaria. A dmiralitatis porro insiuia inelegans est ad Orientale latus,sed procul plana, longoque spatio fugienda. Praeterea valde inaequalis est uno enim iactu inveniebatur profunditas ro. Orgyiarum,statim altero dua- taxat 5. dc subito deinde i o u.ra. & aestus ingentem strepitum edebat in pulvinis. Ab Orientali latere Admiralitatis Insulae ad Promontorium nigrum navigarunt Caciam versus circiter quinque aut sex milliana. Vno millian exua nomontorium nigrum fundus erat lutosus quemadmodum in Pamphio
7쪽
nd o. orgyla;. Recta ad Orientem Ptomontorij nigri sunt bini acuminati montes in sinu,qui sacile dignosci
6. Iulii. v i. tuli j sole in Aparchia existente pervenerunt juxta Promontorium nigrum claro & nitido citio situm auteest s. graduum altitudine & ao.minutis. A Promontorio nigro usque ad Willelmi Insulam navigarunt per septem aut octo milliana versus Caeciam ubi repercrunt par ana Insillam circiter dimidio milliari inter utrumque. . iurii. vii. Iulii disceatiunt a mittitisti Insula, & mite in Ismagno sitio astrolabio sima latus est Solis altitudi nem, quam comperit e ste sit pra Hori Zontem in HyperlibOnOIO S 3 .graduum 3. minutorum cius declinatio erat Nota. 22. graduum v. inulorum,quae conjuncta cum S s. gradibus & S. minuti S, simul conficiunt 7 s. gradus 1 .minuta. Ha c erat vera altitudo Poli ejus Insulae . In eadem Insula repererunt multa ligna fluitantia S frequentes Rosmaros ines is heria nautis appellatos, beluas in mali commoranter magnosque dentes habentes, quoruuitis est Eboris loco. Istic etiam bona Narium statio Iz.aut I3 .Orgyiarum, ta ab omni Vento, praeterquam ab Africo atqtie Favonio:ibi etiam repercrunt fragmentum navis Russicae. 8. Iulii. v Ii I. Iulii habuerunt ventum Caeciam de caelum nebulosum. 9. iviii. I x alii navigarunt in V propugnaculum dictum,sub iniurimi Insula in navium stationem, ubi repererunt ursum album: quo conspecto, statim nautae in suam scapham sese receperunt,atque globo traiecerunt: nihilo minus ursius admirabiles vires demonstravit quae sere omnium animalium Vires superant,quales neque de Leo ne neque de alia quavis feroce sera unquam auditae sunt: nam licet globo traiectus,assiargens tamen & in aquam desiliens enatabat,ipsi autem nautae scapham remis agentes eu persequuti sunt,& laqueo in collum eius iniecto ipsium trahentes ad navem, remigant in redibant: quia cum similem ursium nunquam conspexissent,arbitrabam tur se eum vivum in iovem pertracturos,&deinde in HOllandia pro monitio demonstraturos: sed ille suas vites
8쪽
adeo exeruit,ut pro beneficio acciperent se ab eo I iberatos, & elu; pelle contenti fuere.Nam tales clamores edidit di tales vires exeruit ut vix referri queant: itaque eum quiescere aliquantulum relinquentes, & funem quo resinatus erat laxantes, sensim eum traxerunt, ut defatigaretur: d mi Eemims Fer rLf. interdum iuste eum porcutie4halased ursus adnatans ad scapham, pedem in eam inlaci tum n e , paulum quiescere vult, inquat, scd aliud cogitabat ursus nam tanto impetu in scapham incubuit, ut jam dimicho corpore in conscenderet: qua oleo con tarnati faenin .ut in anteriore scaphae partem profugerent,dc sere de saluteis nitent; sta admirabili casu liberati suerunt, quia funis seu laqueus ipsius collo injectus paxillo clavi sive gubernaculi inhaesit,ut ulterius proraedi nequiro,atq; ita retineretur. Est itaq;ita implicatu quida ex nautis anima recipiens ex anteriore scaphar rte rediit,&dimidia larissa ursum protrusit ut in aquam relaberetur, & remigantes versus naum ipsum pone trahebat donec porsus viribus destitueretur, si eum mactantes, cxcoria rut,& pellem Amsterodamu reualeriint. x Iulii a Promiunaculo ursii Insulae misi i vela secerunt, & eodem die mane, ad insulam Cruciferam pcrvenerunt ad quam cram liburnica appulerunt, sed eam sterilem & valde saxosam repererunt ridi inventum exiguum iovortum cum liburnica remigantes ingressi sunt. Haec autem insula circiter milliare longa ab Oriente inoccidentevorrecta:ad Occidente habet saxeam lingula paene 3 . parte mill . longa, ad Orium velo ali T-lam. in eadem insula binae sunt magnae cruces, eaque distat 1 continente sere 2.magnis milliaribus, dc sub Orien-etali angulo eu comoda Naviu statio ad 26.orgvias sando firmo 5: propinquiore littora loco. ad 9. fabulosio fundo. αλ b insula Crucifera usique ad cuneum MFbet ensem rigarunt versus Subsolanum & Mes xciam per 8.cirari et milliaria . Humilis & planus est iste cuneus, quem sugere oportet, quia istic sunt brevia 7.mniarum procul a
μ' A Iti V a dederunt versu, Hypereursi Sc Vulturn m per quinque nullivia,tum e mantes se
terram conspiiare ad Huper clam sibi obiectam eo navigarunt per quinque nulliam Eum lenus Arctas cli- cm inrisemes id eam obsieriandam, putabant enimaliam terram esse ad Septemonale la pariem
9쪽
sta sed exorio tam vehementi vento ab occidente, ut summum velum sive Thorachmi deducere deberent.
etiam mira magis insurgeret ventus omnia Vela statim colligere oportuerit, atque mare adeo concitatum erat, ut
per sedecim horarum spatium sine velis serrentur verius Caeciam per octo aut novem milliaria. xi.Iuli j nogno undarum fluctu eorum navis actuaria fuit depressa, dc amissa,delatique fiunt sine velis, cuisum dirigentes verius Hypereurum per quinque milliaria, & cum Sol paene esset in Nota Itote, conviniis est ventu, in Arctoaephyrum,cepitque tempestas aliquantulum sedari: sed caelum valde nubilosum. Tum deinde sublati, velis navigarunt, donec Sol sub noctem in Hyperborea esset, per quatuor milliaria, ubi profunditas erat G. or-gyiarum lutoso fiundo, atque animadverterunt glaciei fragmenta. x 11.Iulij sese converterunt ad Occidentem, cuisum dirigentes verius Arctoaephyrum, & navigarunt milliare nebulosio aere fiante Arctoaephyro. Deinde navigarunt Verim Africum, ad investigandam navem actuariam petiria aut quatuor milliaria, clum saepe convertentes. Postea converterunt se denuo secundum venti natum & navigarui per quatuor milliaria vetius Notapetiolem, donec Sol esset in Notoaephyro, tum pervenerunt proximε ad Continentem No Z in quae extenditur 1 Mes,aecia ad Hyperlybem. Inde denuo se converterunt, usque ad tertiam pomeridianam per tria milliaria versus Hyperthraciam. Navigarunt praeterea a tertia pomeridiana, donec sol esset in Arctoaephyro, per tria milliaria, curium tenentes verius MesoThraciam. Tu converterunt se ad Orientem, & vela secerunt per quatuor aut quinque milliaria versus Hypercaeciam.
x iii. Iuli j nocte inciderunt in magnam glaciei quantitatem, quam late ex corbe prospicere potuerunt, uti tum aequor esset acie constratum,propterea convertentes se a glacie ad Occidentem,navigarunt citat et quaru or milliaria curium tenentes verius Africum, donec Sol pervenisset ad Meso ciam, Muriis Zembia continente conspicerent sibi obiectum ad Euronotum. Deinde denuo se convertentes ad Apamiam navigarunt donec Sol esset in vulturno per bina milliaria, atque rursus in plurimam glaciem inciderunt, deinde vela iacientes cursum tenuerunt vetius Hyperly notum per tria milliaria. . x II ii. Iulii denuo se converterunt ad Aparatam, & velificantes cum a. velis, demptis appendicib. vetius Hyperboream &Aquilonem per 3 aut 6. milliaria, usque ad altitudinem 77. graduum cum tertia parte gradus, m sus in glaciem inciderunt adeo latum spatium occupantem, quantum oculorum acies prospicere potuit,iactabolide ad I oo. orgyias nullus repertus fundus, & Caurus vehementer sabat. Inde ad Austrum se convertentes,vela secerunt,Vetius Austro-Africum per 7.aut 3.milliaria,oc denuo apud Continentem pervenerunt qui dignosci potuit ex ε. aut s.praealtis montibus. Tum rursus convertentes se ad Apamiam,vela secerunt usque ad vesperam versus Aparmam per sex milibaria, sed denuo in glaciem inciderunt. Inde iterum convertentes se ad Austrum velificarum versus Mesolybonotum cursum tenentes per sex mila Baria,atque denuo ad glaciem pervenerunt. x v.Iulij rursus ad Austrum se convertentes & eundem cursum quem supra tenentes per sex millima, denuo ad Continentem Novae gembia pervenerunt cum Sol esset in Arctapeliote mane. Inde iterum se convertentes ad Aparctum, velificarum Versus Hyperboream cursum dirigentes per septem milliaria,& denuo in glaciem pervenerunt. Tum xv 1.lviij rursus ad Austrum se convertentes,cum sol circa Favonium esset, navigarunt cursum dirigentesversus Austro- Africum & Hyperi7bonotum per Octo aut novem miliaria. x v ii.autem Iulii ad Aparmam se convertentes vela secerunt Vers Hyperboream per φ. milliaria:deinde ad Occidentem cursum tenentes versus Hyperlybem per . milliaria,&iletum versus Circium, tum se convertit ventus ad Aquilonem, ingensadserens gelu. ne sese convertentes ad Orien tem, vela secerunt usque ad meridiem versiis Subsolanum per tria milliatia, deinde verius Hypereurum, alia tria milliaria. Inde denuo ad Boream se convertentes sub noctem vela secerunt verius Hyperboream per quinque milliaria usque ab is . Iulii mane. Et navigantes versus Hyperthraciam per .milliaria, incidimus in maximam quautatem fragmentorum glaciei, ut inde ad Austrum convertere nos oporteret, iacta bolide cum vicini essemus gla
ciei ad I 3 .orgvias, fundus non repertus.
Tum navigantes circiter per duas horas versus Nolapeliotem, & Vulturnum nebuloso aere pervenerunt ad aequor glaciei quod oculorum acie superare non poterant, nullo quidem vento spirante, sed urgente gelu, at, que secundum glaciem navigantib.sere per duas horas tam densa nebula supervenit,ut quae circa ipsos essent non conspicerent,& ferrentur versus Notoaephyrum per bina milliaria. Eodem die dimensus est miruimus Bonardi f. Solis Altitudinem suo Astrolabio, & comperit polum elevat si esse τ .gracibus di quadrant navigantesque versus Austrum per sex milliaria, continentem conspexerunt sibi objectum ad Austrum.
Tu vcla secerunt usque ad D. mane vecta Afucu per o, aut ' milliaria sante Maozephyro caelo nebuloindeinde
10쪽
deinde versus Noto phyrum & Maesolybem cursum tenentes per septem milliaria. Solis altitudine existente D.
graduum trunus s. scrupulis,deinde navigantes adhuc per duo milliaria versus NotoZephyrum pervenerunt iuxta
continentem Nova remiti circiter Promontorium Nasi is e.
Inde convertentes se denuo ad Septentrionem, re cursum versus septentrionem retinentes per octo milliaria. sante Coro & nebuloso aere, dc adhuc eto. Iuli j,mane cursum tenentes Verius Messi ream per tria aut quatuor ,.. milliaria: circitet autem Solem in oriente existentem iterum se convertentes ad Zephyrum, vela secerunt usque ad noctem cursum tenentes versus Notozephyrum per quinque aut sex milliaria nebuloso caelo; deinde versus Hyperlybonorum per scptem milliaria usque ad a I. Iuli j mane. . .. 21.Iulii. Deinde rursus converso cursu ad Septentrione velificarunt 1 siummo niane ad noctem usque versus Hyperam ne per s.milliaria caelo nubilo,&versus Mes Thraciam per tria milliaria,& iterum converso cursu ad Austrum, vela secerunt usque ad ra. Iuli, mane versus Austro Asricum per tria miliaria caelo nebuloso,deinde usque ad n M.tia. ctem versus MesoLy notum per s. milliaria semper nebuloso aere. Tunc tonverso iterum cursu ad Septentrionem navigarunt versius Mesothraciam per illa milliaria, & per bina milliaria versius Hyper Thraciam. m muravit se ventus ad Ar Zephyrum mane a 3 . Iuli j,dc jacta uolide ad 4s. n. Iulii. Orgyias fundum invenerunt lutosium. Deinde vela fecimus per bina milliaria versus Aquilonem & Hyperboream,atque alia bina milliaria versus Arctapeliotem, habentes profunditatem 46.orgyiarum,&convertentes nos a Zephyrum vela fecimus versus Mes argesten per sex milliaria,fundus lutosus ad 46.Οrgyias. Deinde converso cursu ad Subsiolanu vela facta versius Mesiocaeciam per tria milliaria,& 9.aut Io.milliaria versus Subsolanu, d Hypereuru,dc rursus s.aut 6. milliaria versus easdem Gli stationes,& s. aut 6. milliaria versus Hyper- . eummusque ad noctem et . Iuli j. deinde per quatuor milliaria versus Meseum flante vento Caecia. Tum converis rursum cursu ad Septentrionem, vela facientes ad a s iusque Iulij mane verius Aminiam &HyperThraciam per quatuor milliaria, ad I 3O.Orgyias landum habuerat lutosum.Vlterius versus Septentrionem tedentes ad I .or ias fundu habueruliconspexeruntque glaciem vetius Arctapeliote, & progressi per bina ad huc milliaria versus HyperThraciam, coverterut se denuo versus Aulitude versus glaciem, & vela facientes per milliare veclus Notapeliote, deinde ad Septetrione versus Aparctim per sex milliaria, inciderunt in glaciei staf-m eta adeo sicquetia, ut ijs cingerentur,nec e corbe mali, glaciei fine conspicere possent, & iamc nitentes adversus glacie eam stuperare nequiverunt, propterea sub vesperam cursum csiverterunt denuo ad Austrsi, & secunda glaciem velificarunt versius Mesolybonorum per quinque milliaria,&alia tria milliaria versus Euronotum. x x v. Iuli j sub nocte cum Di proximus esset occasui inter Aquilone & Meso ream, sumpta est cius altitudo, ii. tilii: quae fuit supraHorisonte sex gradibus& dodrante, eius declinatio erat I9. graduu dc 3o.minutoru,ex quibus subducti sex cu dodrante restant I3 .gradus minuta 3 .qui detracti de uo.manent 77.minus 3 .minulis, sive strupulis. x x v i. Iuli j vela fecerunt mane donec Sol esset in NotoZephyro per sex mil liaria verius Euroninum,& per sex is tulit: adhuc milliaria cutium tenentes versus Notapetiorem, pervenerunt que circiter milliare a Continente N--ε bia, tum converso cursu a continente, velificarunt per quinque milliaria versus Hyperthraciam flante vento 1 Subsolano: sed sub noctem denuo cursu coverso ad Austrum, navigantes versus Euro tum per septem millia. Ita proxime ad Continentem delati sunt. Tu convertetes se rursus ad Septentrione Vela secerunt per 2.aut 3. milliaria vers Aquilone,& inde ad Austisscursu dirigetes versusEuro tu pet 2.aut 3 milliaria,denuo ad cottinete venerui apud Promotori u cosolationis. Tunc converso cursu a continente ad Arctapeliote circiter mill .delati sunt in pulvinos ad prosunditate quai uot Orgyiatu inter scopulos&continente,ubi Irofunditas Io.Orniarum fundus exigui lapilli nigri: & aliquamdiu vela facientes versus Arct ephyrum,donec denuo profunditate haberent 43 . Orgyiarum fundo solido & firmo. xxv I I.Iulij inde vela facientes vellus Arctapetiole Vulturno flante per quatuor milliari converterunt se vet- i . t ullusus Austrum, ubi invenerunt ad N.ornus argillosum sundum,& navigantes versius Austium & Meleutonotum Per quatuor milliaria,delati sunt ad anfractum magnum. Sesiquimilliarii inde erat pulvinus I 8. orniarum; atis silloso arenoseque sundo. Inter pulvinum & continentem erat profunditas 5o.dc IO. Orgyiarum & plaga protendebatur versus Orientem & occidentem secundum vulgarem pyxidem. Sub noctem convertentes cursum ad Septentrione, vela secerunt versus Aquilone per tria milliaria; Ia nubilosum interdiu, circa noctem serenum, ut millemus Scrordis. Sol is at titudinem metiens astronomico suo radio, cum inveniret Hevatum supra Horisontem 1 .gradibus o.minutis. Declinatio erat 19.graduum a s .minutorum, in quibus deducta elevatio 3 .grad. o.minut. restabant 13 .gradus as .minuta,qui numerus devinus de m. li ab titudo reperta 76.graduum 3I .minutorum, seu scrupulorum. Vela au te facientes versus Aquilone per 3.mili. usque ad as.Iulii,& eonvertentes rursum versus Austrii velaqi facientes per 6.mili. vessus Euro tum compererunt se adhuc abesse 1 continente tribus aut quatuor milliaribus. xxviri. Iuli j altitudo Solis per Astrolabium investigata, reperta est 37.graduum&6.minutorum supra Hori. sentem. Eius declinatio erat Is graduum 18. minutora, quae congesta iaciunt 6.gradusa .minuta .lilud contigit
circiter quatuor milliaria a Noma Zembla, quae prorsus nive contecta conspiciebatur scieno caelo,susislano state. 18 ruis: