Dissertatio physiologica inauguralis de fame et siti

11쪽

desiderio capiendi alimenta solida st . Optime autem Sequente modo definiri potest : Fames est interna et Sui generis Sensatio, qua ad aSSumtio nem alimentorum solidorum impellimur et cogimur, quaeque conjuncta est Cum SenSu pluS minuSVe Va lido inanitionis, dum a tempore aliquo vacuus fuit Stomachus, et quae alimentorum Solidorum ingeStione Sedatur.

Veteres Famem in animalem ac naturalem distri huebant. Animalem Famem appellabant molestam illam Sensationem, quam in epigastrio percipimus, ubi aliquamdiu a cibo abstinuimus; naturalem vero vocabant debilitatis sensum, qui in toto corpore percipitur, cum Dutritio minor Sit, quam jacturae postulant. Nonnulla phaenomena pathologica propositae Famis divisioni favere videntur. Morton perhibet, infantem cito contabuisse, licet immanem cibi copiam devoraret. Mors non tarda adventavit. Sectio cadaveris ductum thorachicum disruptum ostendit. Cabrol hominem novit maxime oracem, qui prae marasmo perierit. Intestinorum

long1tudo longe minor visa est, etc. 9 13). Quae quidem probant, posse sub Ventriculi repletionem

Famen adeSSe, quam naturalem VOCunt.

Es ectum haud negamus, utpote frequente Ob-SerVatione Compertum. At non idcirco Famen in animalem ac naturalem distingui oportere putamuS. Certe nomina incongrua sunt. In Fame Semper animus assicitur: ergo omnis Fames ani

12쪽

malis habenda. Morbosa Vero phaenomena, quae Supra memoraVimus, id tantummodo ppobari vi dentur, Famen non a SoliuS xentriculi conditione , Sed e totius corporis statu manare l .

Initio, dum Famen sentimus, illam appetentiam

esse dicimus. Atque Si huiC appetentiae non Satisfacimia S, tunc Sensim paula timque augetur ista te Dior ad cibum capiendum SenSatio, eamque phae nomena plus minuS molesta Comitari solent. Ρhae nomena illa sunt vel loealia ad ventriculum rese renda ; Vel generalia, nempe in relatione cum toto

Ρhaenomena localia sunt 10. Coarctatio et contractio ventriculi 2 . I i Dica musculosa tantum ut CauSa ipSius Contractio Di S eSt Consideranda ; SerOSa partim ventriculum derelinquit; muCOSa eSt rugosa. Porro, Ventri Culi capacitas diminuitur, et ipsius parieteS magis Sunt densae; forma et Situs Stomaehi parum mutantur, et huc de causa duodenum Versus VentriCuliam paululum attrahitur, ipsiusque folliculi mucosi et pupillae nervo8ae pluS prominent. 20. Saliva aere mixta, mucus solliculorum et parva bilis hepaticae quantitas, quae in Cavitate Ventriculi reperiuntur. D Limas non amplectitur hanc Sententiam. Contrarium in Canibus, in qui

ci) Elem, pliysiol. Laur. Martini, pag. 171. AUguSt.-TAUT. , I 82I. 2) Magendie nunquam hanc coarctationem et Contractionem, nisi post si vel 5 abstinentiae diem, se observasse asserit. MageΠ- die, proc. elemeut. de PhyS., tOM. 2. P. 26.

13쪽

biis Fames justo diutius protracta fuit, se vidisse

dixit. Experimenta a professore Magendie hac de re facta quoque cum illis Dumasti et Hunieri con veniunt l). Attamen illariam opinionum diversi tutem a gradu et duratione Famis, dum ventriculieXamen institutum fuit, pendere, verisimile mihi

esse videtur.3'. Quod bilis cystica non fluit in duodenum, sed quod, quo longius Fames protrahitur, eo plus

ista bilis Digrescit, et eo abundantior in vesicula colligitur. 4'. Mutatio sanguinis in cireulatione, SeCundum quosdam physiologos. Alii nimirum, inter quos Dumas et Chaussier, mutationem in Circulatione locum habere putant, alii Vero, quorum Prin Ceps Bichatus, id negant. Prioris sententiae patroni dicunt, Stomachum ope vel flexilitatiS VaSOrum, et Compressionis DerVorum, minorem Sanguini Squantitatem accipere; contra vero hepar, lienem et epiploon majorem portionem reCipere. Raliones, quibus id probari posse putant, sunt: quod hepar minus sit sustentum in ventriculi vacuitate, ideoque sanguis facilius in illud viscus intrare queat; quod lien eadem ratione majorem Sangui Dis quantitatem recipiat; epiploon ventriculo pCuo magiS extendatur, et itaqiae, gauden S Vasis minuS flexuosis, sanguis in illa parte liberior fluat. Huic Contrarium opinionem amplexus est Bichatus. Hic enim amrmat, hepar et lienem aequabiliter in sto machi vacuitate sustenta eSSe; epiploon quoque

i Vid. Magendie, precis elementatre de physiolog., t. 2. P. 28.

14쪽

solito non magis extensum esse , propterea quod parietes abdominales in proportione contractionis ventriculi sese contrahant, ideoque neC Vasa epi

ploi minore gaudeant sexilitate, nec ipsa vasa sanguifera ventriculi majorem flexilitatem habeant,

utpote colligata membranae SerOSM, quae, SOCundum Bichatum, a contractione ventriculi aliena sit. Porro contendit, has flexilitates in celeritatem cir culationis sanguinis nullam Vim CXCI Cere, neque nervos stomachi magis comprimi, Siquidem inter tunicas ipsius visceris collocati sint, et illae tunicae, secundum ejus opinionem, se distendant. Et denique prae se fert, Ventriculi ContraCtionem nunquam tam magnam CSSO, ut aetio Dei VOSa impediatur. Caeterum Vero magnum hunc et immortalem physiologiam experimenta in animalibus vixis insti tuisse , et rem ita Se Se habere omnino xidisse, nemini ignotum CSSe Opinor. Praeterea non modo monuit Magendie, Ventri culum, vigente Fame, minorem Sanguini S quantitatem accipere , Verum etiam annotavit, hoc Phaenomenon reliquis Organis abdominalibus hac in parte non contrarium, immo omnibuS Organis in abdomine contentis, durante illa Fume, Commune eSSe. Denique etiam negat, illam muSC

lorum abdominalium contractionem si . Quidquid vero ejus sit, rem ipsam in medio re

linquo, tantum adduxi SSe eam Sati S ESSE Puto. Inter Symptomata generalia autem merito referrimerentur omnia ea, quae in functionibus vitae Sen- siserae et organicae ObServantur: qualia Sunt, Cir-

1 id. Magendie opus citat, Pag. 27.

15쪽

ciulationis et respirationis 1 etardatio; Caloris et Secretionis imminutio; motus dissicultas ; Sensuum hebetudo; minor mentis facultatum Vigor, et multarum aliarum functionum debilitatio. Contra ea vero sit absorptio, tam externa quam interna, multo major, quoniam organismus per illam niti tur asserre materiam rerum, quas alioquin alimCΠ-tatio apportare Solet. Porro debilitas, quae Vulgaris Comes Fami S est, primum quidem tantummodo tamquam debilitas sympathica considerari debet, siquidem introductione alimentorum in Ventri Cu lum rursus eVaneSCit; deinde Vero, quum quis diutius Fame laborare coactus fuerit, absoluta

sive radiculis sit l)

Omnes ferme auctores, qui de Fame ejusque efficacia ac Sequelis egerunt, item de absoluta alimentorum Solidorum abstinentia mentionem se cerunt. Ad exemplum igitur horum irorum, ego quoque nonnulla, de illo argumento dicam. Nemo dubitat, ut opinor, quin iSte StatuS quo quis ab omnibus alimentis se distitutum videat, adeo tristis sit, ut Vix tristiorem singere queamuS. MO-lestissimus enim iste Sensus, qui ex absoluta inopia nutrimentorum Oritur, nonnullos in animi deli quium, alios in furorem, quin etiam matreS ipSaSin istam ferocitatem impulit, ut prolem Suam dentibus lacerasse , atque, ut ita dicam, Vi Seera Sua devorasse legantur 2). Praeterea non desunt

16쪽

exempla , e quibus appdreat , qu0d amicus amicum aggreSSUS Sit, et dira Fame cruciati violentas sibi ipsi manus intulerint st).

Si praeterea historiam in consilium vocamus,eXempla adesse legimus, quibus docemur, homi Des quam plurimos vel longioribus obsidionibus, vel infelicissimis maritimis itineribus in miserri

mam conditionem detrusos fuisse, ac laudem Fame enectos mi Serrime perii Sse. Sic Verbi causa notum est, in obsidione Samariae non tantum m altos homines quotidie periisse, Verum etiam matres, dirissima Fame cruciatas, in istum furoris gradum incidisse, ut contra legeS naturae, Contra rationem ac religionis Praecepta Suos ipsae infantes trucida Verint, eorumque adhuc Palpitantia viscera devora

rint. Simile quid etiam in obsidione Hierosolymo rum locum habuisse legimus. Cui denique ignota sunt omnia ista nefanda ac miserabilia, quae Lugduni Batavorum acciderunt, quum ea urbS ab Hispanis obsideretur Classis dux Anson in itinere, quod cirCUm ter ram fecit, plurima exempla istius horrendi status vidit. Ait enim: D Eu onzor; ονρr zich asDonbo ominores aikndo, BC aardo , op hEt zorg vGd si , alles , wat hem DUonsonde Moud fon

17쪽

OPat, moesten νον duren'' l). In lioc statu dolor in ventriculo eSi vehemenS, atque aliquando ad mortem durat. Etiam Sensus Famis interdum ad mortem usque PerseVerat ;licet subinde ante mortem tollatur. Porro debili tas omnium functionum, si absorptionem excipias, absoluta sit. Tum quoque ventriculus non modo succi defectu siccus sit; sed etiam ipsius parietes, uti Dumas, Magendie et Hiinter ObSerVaVerunt, aliquando corroduntur. Iste autem humorum eventriculo discessus estici potest, quemadmodum Adelon recte adnotavit, non Solum uCtione ab sorptionis, Sed etiam quia ventriculi succi chymi scantur et alimentorum in modum elaborantur.

Probabile quoquo, uti idem ille magnus physio

logus animadvertit , illorum Omnium esseCtum pelidere' a quadam phlegmasia in ipso viscere Oborta, quae eXOritur ex magno isto dolore in ipSO ventriculo sedem suam aliquando habente 2)

18쪽

Febris oritur, quam typhi putridi Symtomata comitantur l); corporis extenuatio valde sit sensi

bilis; abit omnis adeps; status oboritur Scorbuti cus; partes Solido-molles relaXantur; Sequuntur11aemorrhagiae narium, Ventriculi, intestinorum; dentes Vacillant; corporis naturalis Color in pallorem mutatur; pulsus eSt parvuS et ConContratus; halitus oris, perspiratio cutis, lotium et

quaeVi S CXCretae materiae gravem Spargunt Odorem; tumescunt gingivae et fauces; os eXCoriatur; in quietudo eSt Summa, oscitatio perpetua Sine ullo Somno, OmneSque Secretiones diminuuntur, Sa livae Secretione eXcepta, quae per certum temporis spatium major CSt. Tandem cerebrum asscitur; nascuntur SenSuum hallucinationes, deliriu et convulSIODOS, moΓSque ipsa ocius SeriuSVe SCenam tragicam Claudit, modo cum tormentis rabiei, modo in marasmo et miti desipientia. Attamen haeo omnia magis ad absti nentiam, quam ad ipSam esuriet SenSationem re

Quod nunc ad epocham, quando illa mors venire solet, attinet, ipsam pro multis circumstantiis dis crepare debere, unicuique eSt Dotiam : Hempe , pro anni tempore, Climate, temperamento, idio Syn CraSia, aetate, SeXII, itae genere, et C. Corpora juvenilia et robusta promptius illa morte assiciuntur. Professor Richei and optime hoc de

19쪽

scripsit his verbis : D On mouri do faim au- taut plus pron tenetent, qu'on est plus jeune et

Mors tardius in foeminis, quam in viri S, Obser Vatur. Hoc sit, quia systema lymphaticum in ipsis

est majus, et itaque abSorptio magis Vigere potest. Motus vitales quoque plerumque Sunt minoreS , et Corpora in uni Versum plus adipe sunt praedita. Num jure merito Statuere licet, obesa corpora Famem diutius tolerare POSSO, quam ma cilenta. Etenim plurima exempla de animalibus obeSi S referuntur, quae diu Sine ollo cibo vixisse reperta fuerunt. Sic Stat pertius vati der Wiel ea

Misora illa historia comitis Ugolini, a te Dante descripta, tan

tum tau quam idea, quam de hoc statu poeta habuit, est consideranda, quoniam claves carceri8 horum infortunatorum, ut Mor-gnagni Π0bis narravit, projectae fuerunt in flumen Arnum, ut nemo certe istud crudele 8pectaculum videret. Cum verisimili tu dine tamen illam historiam poeta descripsit, et cum dictis His-ΡOCratiS COHVenit, quae sunt Sequentia: n Senes facile jejunium D ferunt; Secundo, aetate corasistentes; minime adoleScenteS; Om-D a1ium minime pueri; ex his autem, qui inter ipsos sunt alacrioreS. Uipp. apb. 1 b, secl. edit. Lugd.-BataV., 1765.

20쪽

Dem valde obesum cubiculo casu quodam inclusum suisse nobis narrarunt, et illum ibi mansisso ad trigesimum primum diem, reVertente tunc de naum hero. Aperta ergo ianua, blandiente cauda hero suo obviam ivit, debiliS admodum et maci lentus, Si quidem per tantum temporis nihil omnino nisi forsan murem unum alterum e captum) CO- mederat, nihilque biberat. Ille etiam auctor exemplum allegat gallinae obesse, quae per 80 dies continuos jejunium tole raverit si . Quot exsistunt animalium Species, quae per totum hyemen absque alimentis vitam in antris transigunt, et per totum illud tempus ob dormiscere solent Quum in antra sua intrant valde sunt obesar in illis locis vero propriis Suis Sub stantiis, et, quod Verisimile efit, adipe Sua Vivunt, donec tempore Vernali macilenta facta CaVernas suas derelinquant. In aestate melius inedia toleratur, quam in hyeme, melius in regionibus calidis, quam in frigidis, etc. Caeterum vero tenendum est, vitae finem vel accelerari, vel disserri iisdem illis rebus, quibus Fames Vel augetur, Vel minuitur, vel post aliquam intermisSionem redit.

Hallerus et Stalpertius van der Wiel multa exempla protractae ubStinentiae colligerivit. Si auctoribus , qui de illis materiis mentionem fecerunt, Credere POSSUmus, homines eAstiterunt, qui per