장음표시 사용
21쪽
abundare facile patiar; minio ne quid detrali tur existimationi Viri Ceseberrinii, quae ab his minime pendF aliisque insenti eius monime . is eruditissimis dudum satis est confirmia. Perinuiciis sane accessi ad alterum genua mearum in func libellum curarum; praeterquam
Haim quod eciem ambitionis habὼ me ali nissimae, auctoris defuncti, famamque amplissi
mam consecutiaucubrationibus aliam inciuere velle iaciem , . nun viam certe se mihi probaura praepostera eorum sedulitas, mi inopere alieno
ingeni'si, volente, nolente auctore, diruunt aedi-
μοι tan quadrata rotundis. Quandoqui- .dem tantu aliter non poterat constare ordinis ratio, sata que ex luisione totius tractationis
quibusdam capitibus eraemissa patebat , auctorem ipsum, si limam ahibere vltimam ipsi licuisset, multa ad normam ab initio sibi praescriptam exacturim sitis mon dubitaui hic etiam manum. operi admouere, singulaque, non quidem ad meum palatum digerere, sed ad methodi potius
ab auctore delineatae leges exigere. Prae ceteris autem' in oculos incurrebat Bibliotheca Philo phorum Veterum, Historicis Latinis, variaeque Historiae Scriptoribus, non masnas ob rationes, loco sane quam alieno, interiem: quae cum etiam Graecos tantum, eosque non Philosophos modo, sed Mathematicos quoque, Philologos.
Litteratores aliosque exhiberet, non potui non Vnumquemque adsilam reuocare cullem; praesertim cum in Mathematicis semper huc prouincaret auctor, incongruumque mihi videretur
22쪽
ctorem ex classe scriptori alicui propria alio sum ablegare, ubi minus recte, & eXtra ordinem, . de eo fuerat diutium. Capite II. probare non pintui, Grammaticos Latinos praemitti Graecis, interque Latinos,veteres atque recentiores non sa- , tis ab inuicem distingui. Rhetoribus Graecis Capite III. statim adiunxi Rhetores Latinos, recen tioresque, eademque ratione versatus sum deinde in Oratoribus &Epistolarum scriptoribus. Capiti VI. Scriptores Historiae uniuersilis medii
aeui,suorumque temporum historicos quosdam,
ab auctore variis in locis huius libelli laudat inserui: in historia ciuili, Iudaica Graecis praemisi, Historicos Graecos atque Latinos auctor, respectu habito ad linguam, qua scripserant, ab se inuicem distinxit; hos ego, ratione argumenti, quod tractant, Capite IX, X, & XI. in Script ires Graecos, Romanos & ByZantinos digessi, ut hac quoque in t arte seruaretur debita cum reliquis capitibus de Historicis conuenientia. In' Historia Europaea tegnorum hodierho uri se-'cutus sum ductum auctoris, qui non alium prisposuisse vUetur sibi ordinem, quam ut via breuissima, per modum iter facientium, orbem uniuersum peragraret. Ad hanc igitur normam, tum historiam partium Germaniae, tum reliquo, riam regnorum scriptores disposui: quamquam 'pauca hic in ordine iam constituto fuerunt mutanda. In scriptoribus autem cuiusque regiu 'dedi operam, Ut coniungerentur, quantum Πeri poterat, qui idem sere argumentum pertractarunt; id quod non ubique ab auctore sue-
23쪽
pRAEFATIO.rat obseruatum. Historiam Asiaticam, Afric nam, Americanam, rectius Europaeae subiungi credidi, quam praemitti, quod semper a notioribus ad ignotiora sit progrediendum. Historiam ciuilem sequitur literaria; hanc Vitarum scriptores excipiunt, omnes historiae partes illustrantes; quibus demum expositis Historia Varia omne illud corpus historiarum,variis ex omni historiarum genere decerptis particulis, absoluit. Cum autem tria haec postreina, quae attigi, capita nihil scriptorum veterum huc pertinentium commemorarent, commode licuit dese-
dum hunc ex trassitione de Historicis Graecis& Latinis, sicuti caput, quod sequitur, de variis Philologorum operibus, ex Bibliotheca veterum Philosophorum, quodammodo supplere. Scriptores Mathematicos ubi perceniet auctor noster, risum de Scientiis Mathematicis, quem &ipse non semel laudat, pressius fere sequitur: quod cum mature animaduerterem, insigni sane emolumento mihi in restituenda veriori lecti . ne fuit liber hic Vossianus, utpote quo indica quamplurima misere corrupta, discerpta & in alienum locum reiecta, omissa etiam, sanare &supplere mihi licuit. Capiti XL, quod est descriptoribus Philosephicis in genere, praemisi
Veteres ex memorata superius Bibliotheca πι- rerum Philosophorum, qui ad alias classes com mode referri non poterant. Totam autem
hanc scientiarum & artium. simulque huius lihelli dispositionem, quam Noster ex Vossianis de Nitura & constitutione Artium libris hausit,
24쪽
ut statim cuilibet cynstaret connexionis ratio, in Tabulas redegi, huic Praefationi subiunctas. Non satis tamen erat ordinem emendasse, nisi expeditior etiam redderetur te floribus libri h ius euolutio. Tituli enim argumentorum sim gulorum in praecedentibus editionibus plerumque erant omissi, aut si addebantur, adeo inepta concinnati, ex medio saepe contextu decerpti, typisque modo maioribus, modo minoribus e pressi comparebant, ut ad confundendos potius, ouam iuuandos lectores additi esse viderentur. Totus libellus non aliis, quam paragraphorum numeris diuidebatur: qua in re editor titulos ab auistore in libello memoriali constitutos fuerat secutus, non habita emum ratione, quae idem deinde in usum auditorum fuse, occasione istorum titulorum, disseruerat. Hinc factum est. VtPragraphi immane quantum mole inter sadifferrent, alterque unica fete lineola absoluer tur,alter ultra 38 paginas impleret.Cum etiam nopaginarum quidem numeri in prioribus editi nibus essent adiecti, nulla fere ratione ab eruclitis perspicue satis potuit ali ri; aliis interim Magraphos, aliis literas ad oram paginarum addi
solitas, aliis paginas sua manu adscriptas notantubus: quod quantum incommodi secum ferat. quiuis facile perspicie: Prior enim ratio allegandi requirit, Vt aliquando ultra m. paginas perlegas ante, quam id, quod indicatur, inumbre liceat; altera illa paucissimis est familiaris, adeoque apud lectores plerosque nullum habet usum; postrema his premitur difficultatibus
25쪽
P RM F AT Io. quod 'alii numerorum seriem post Epistolam praefixam demum incipianc alii eadem Epist
iam quoque istam, alii titulum etiam libri comprehendant; ut ita nnius eiusdemque paginae triplex, pro diuersa ratione numerandi, possit esse numerus. His omnibus mederi noua hac editione cupiens, non riginis modo numeros
addi curaui, sed totum etiam libellum in XLVIII. Capita, singulaque capita in suos Paragraphos
Pro ratione argumenti distinxi; titulos perspicuos, tum in limine singulorum Capitum, tum ad oram cuiusuis paginae adieci, seruato ubique eodem typorum genere; Nomina auctorum maioribus literis ut exprimerentur effeci, appO- stis etiam in margine,veterum praecipue, de quibus prolixius aliquando agitur, nominibus. Hactenus de opera, quam iis adhibui, quae in prioribus continebantur editionibus. Nunc de nouis, quae hanc. quam habes prae manibus . - augent, accessionibus. Et quidem plura de- .disse auctorem, aut saltem dare voluisse, quam adhuc mulgatum legebatur, ex variis ipsius
j libelli huius locis colligere licuit. De Macro-hio enim uberius se diAurum alibi recepit, cum
de Homero sermo esset, cuius tamen denuo
mentionem fieri non video:ad Caput de Philosophis prouocat ubi de Plutarcho inter Oratores . Graecos loquitur: ad tractationem de Theol gis lectores ablegat, Adagiorum opus Erasmi Commendans:de scriptoribus etiam Iuris Publici dicere eum voluisse ex eo loco patet, ubi Voluminum Goldasti inter Scriptores rerum Ger
26쪽
manicarum meminit: quid quod plura, quam etiamnum exhibentur in Capite de Astrologis, expectare nos iubet Cardani inter Astronomos mentio 3 Supra dixi de exemplo istoampressis longe locupletiori ; cuius adminiculo mantum longe plurimis in locis huic libello accinerit, deprehendent, qui, si plura non libeat, duo saltem capita priora cum reliquis editionibus conferre non fuerint dedignati. Praecipuum autem idem' codex mihi praestitit vlam circa postrema libelli capita, quae plane in vulgatis antea desiderabanitur; ubi distincte hic Iegabatur ira stitio de Scris
ptoribus Logicis, de Physicis, de . Metaphysici
de Ethicis, de Politicis, de Oeconomicis; itemque de Theologia, de Iurisprudentia deque M dicina: quae omnia nunc primum ex eodem libro MSto prodeunt. Deerat tamen & hic inter Mathematicos Scriptorum Geographiae, Mechanicesque notitia; quam, cum in reliquis etiam Matheseos partibus, ut dixi supra, Vossitim stridie sequi au storem animadueriinem, non dubitaui ex eodem ipse huc transferre, ne hac etiam in parte libello sua deesset integritas. Vt tamen ab au ris verbis mea distingui posse' haec literis, quas vocant, Italicis exprimi ouaui. Patebit inde, in Capite de Geographis non nisi duos postremos ad Baetaerunt tanquam au- Aorem spe re, quos ex cinite V. de Gerer phia historica huc transcripsi; in capite vero de Mechanicis passim meis intermixtas esse annota- 'riones ex Bibliotheca Veterum Philosophorum,
de qua supra dixi, huc pertinemes: quae aucto-
27쪽
iis nostri verba utrobique eodem, quo Cetera omnia , typo exhibentur. Nolim tamen turbari
quenquam, si deprehenderit, a L. Frid. Rem ordo in Theatro Prudentiae Elegantioris, a Romino in Bibl. Vet. & noua, ubi de Thuam & Adaudaeo, &ab aliis sorte etiam citari subinde verba, ex Bibliographia Politica, quae in praesenti libro non leguntur, solent enim multi Bibli thecam Posideam, huic opusculo in prioribus
editionibus subiunctim, cum praesenti libro
eonfundere.. De Excerptis ex reliquis scriptis Boecterianis. quae textui huius libri adiecta lisuntur, uncinu- 'lisque ab eodem distinguuntur, supra quaedam attigi, simulque indicaui, qua occasione id genus laboris in me susceperim. Ut autem omneS,quae modo possent a me indagari, in de ianis, scriptoribus obseruationes conivnserem, varia sunt, quae me permoverunt. Primum enim praeclara multa in iis, quae iam peri eram, reperiri de Scriptoribus, antiquis praecipue, monita, non alibi a me obseruata, deprehendi: vidi de
inde non pauca huius libelli loca iis posse illu
strari, varia etiam ab auctore, in antiquis praesertim, praetermissa commode satis suppleri. H bent enim hoc scripta Boecteriana, ut lucem sibi inuicem scenerentur, R ea, quae aliquando tr duntur concilius, aut vix attinguntur, eadem alibi explicentur clarius & uberius. Solent eadem fere de caussa non inepte, ut arbitror, hodie optare curiosiores, ut loca scriptorum celebrium de uno eodemque argumento diligentius ex variis
28쪽
Variis eorum commentationibus colliganrur atque inter se constuntur, ut, quid diuinis tein-poribus eadem de re senserint, facilius inde pateat: quale quid de Baelianis commemorari tagas missoria Critica Reipublieae Litterariae Trip. a. . Imo etiam cum praesenti libello Βιν Heri Clarissimus in Acrassionibus ad me rum P. I6. diserte suadet coniungendam esseiusdem de Scriptoribus Graecis & Latinis Commentationem, & cum eodem Cel. Mollerus praes ad Tomos posteriores Polyhistoris Mose hofiani g. iI. p. 34. eiusdem de Eloquentia Pollimci dissertationem comparari iubet: qua Vir que nos ita usi sumus, ut nihil eorum omitter mus, quae Vllo modo ad argumentum libri pr sentis spectare. videbantur. Non autem harutantum, sed quicquid omnino scriptorum Ba
eleri inspicere mihi licuit, evolui,& si quid descriptoribus memoratum inueni, huc retuli. Quo vel uno gratiam me apud lectores beneu los initurum confido, si cogitauerint, tanta iri clerum quondam in hoe genere institutionis in terariae dexteritate inam esse, ut unum hunc suo
tempore, si a Conringis disce is, idoneum ii Ddicauerit Cel. Mor us pol ist.Lis. LI.c. x r. qui Historiae Literariae ius aliquod opus ex
strueret: si etiam cognouerintcertatim vir ς leberrimos iudicia eius tum nominatim repetiis. se, atque commendasse, tum suppressis eius nomine exscripsisse. Sane inagiti nostrum facit ubique fere sequitur summus taensium Polyh stor I. A. Bosius indisi . de Prudentia
29쪽
tia ciuisi eomparanda ; iudicia eius quavis data occasione sua faciunt V.CI.a . uerus, Th. Cre- renius, D. Christ. Neu, aliique in scriptis suis; imo etiam in Polyhistore suo non s mel verbis eiusdem sententiam saam confirmata miserus vero libello praesenti tantum non omnia debet, ut credibile sit Iudicia de eruditis. quae dedit, vix nos habituros, nisi Raeclerus ipsi exemelu m praetuisset, viamque monstrasset, quasoret incedendum: adeo iudiciis libelli nostri, utitur diligenter, adeo errores eiusdem sequiatur incaute, adeo sepe nihil praeter Bibliogr Phum, quem vocat, Anonymum sapit, maius Gubio procul operae facturus pretium, si, qyiae nunc adiecta conspiciuntur , Baetaeri ex aliis etiam scriptis de auriribus monita, cognita ha- huisset. Non autem angustos adeo industriae huic meae, Eonstitui fines, ut non aliis de scriptoribus Bo Eeriana adiicerem, quam qui libello hoc mem rantur: gratum enim &hoc lectoribus fore spe- raui, si de iisquoque adderem quaedam, quos, eπantiquis praecipue, hoc id opusculo sorte prae terierat Noster, adeoque supplerem aliunde, quod huic opellae vel in primis deesse videbatur.
His tamen ut plurimum me continui terminis, ut ea tantum excerperem, quae ad iudicium de
uniuerse aliquo libro ferendo spectarent; prae termissis interim, quae unice de sententia. inter alias in libro proposita, agerent. Neque etiam ea placuit repetere loca, ubi auctorum de argumentis quibusdam nomina solummodo recitam
30쪽
tur: nisi quod nonnulla,in capitibus maxime de Scriptoribus Politieis,& Ethicis, huius commatis, loco speciminis attuli. Quoties autem braeterea memorantur in additionibus his libri quidam, nulla de iisdem Crisi addita, eo id quidem sine factum esse scias, ut praelectionibus, quas instituere in hunc libellum est animus, plura de iis scriptoribus commentandi praeberetur mihi occasio. Praetermisi etiam data spera, sicubi forte locus aliquis prorsus eadem exhiberet, quae iam in praecedentibus continebantur omnia seque perspicue Quamquam in huiusmodi collectione nulla id effici cautione queat, ut non su inde repetantur quaedam iam antea dim; nisi a verbis auctoris omnino discedere, iisque saephis alia substituere velis; quod ab instituto nostro erat alienum. Accidere etiam mihi potuit, ut aliquando reliquis inserta relinquerem, quae, . cum ea verbis postmodum ex alio libro adiectis enarrarentur uberius, inducere fuerat sitius, &indum esse sorte optabo, quamprimum ea Oti se adie sta esse deprehendero. Quis enim tam perspicax in his est minutiis, ut nihil unquam eum fugisse, nihil oculorum eius aciem sesellisto compertum sit8 Maior mihi cura fuit ne quid ammitterem, aut ab exscriptoribus, aut a typographis deprauatum: quorum si nie non pauca ex nis etiam locis eiecisse asseram, nihil sorte a veritate dixerim alienum. Ceterum non mirabitur Lector, de plurimis . scriptoribus nihil, de multis vero, antiquis praecipue, admodum multa ex aliis scriptis ecterianis