De balneis Sancti Cassiani tractatus tres in partes distribuitus. Victorio Mannio Senensi ... auctore. Ad serenissimam principem Christinam a Lotharingia magnam Aetruriae ducem

발행: 1617년

분량: 90페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

innatiua iuuicabit necessariuria pro conlectulone salutis. Eliptae. urea ante incressum balneorum obseruandum, ut alui eat reinenta in primis emittantur, totumque corpus expurgetur . alioquin quemadmodum in exercitatione assumpta ante expulitonem excrementorum an vesica, & inferioribus intestinis contentorum imminet pericuIum,ne quid ex his in ambitum corpo iis rapiatur raptu uidelicet ea loris vi,qui per exercitatione accenditur, ut narrat Gal. a. de san. tuen. cap. a. ita in balneatione idem periculuimminet, cum balneum ex Gal. a. de sympl. cauc cap. s. sit ex bis quae excrementa quieta calefaciendo, attenuando, & in spiritu iii vertendo ad motum excitent, unde postea dictum periculum excitari potest, & accidentia ab eo dependentia a Gal. locis citatisanarrata; dc precipue s.desan. ruen.& ν .der . vict. dicente.Sciu xis in uniuersu de Balneoru vitibus in particularibus curadis af fectibus,quod si no euacuato prius corpore adhibeantur, membris affectis fluxione pariant, quare corpus ab excremElis quilibet ex--Orare coetur,priusqua in balneis tui ergatur,& sic etia obtemperabitur praecepto Hipp.co 3.de vict. roe. inmorb. auis. yy . Q is natura no eocedatur exonerari posse corpus ab excrementis, fiat arte,uel suppositorio,vel Ic 1 stere alternis saltEdiebus. ne diu excrementa etia in corpore deruta,uel putrescant, ut notat Gal.3. denat .facult.cap. Ia .uel sursu tecurrant: uel alia excitent accidEtia.

Erit insuper latis utile ante ingressu aliquatisper, de com E d ambulare: quia uires hocpacto expergefactae corpus disponulas suffereda facilius inramoda balneo ru, expultrix ficultas excit tur ad profligatione noxioru humoru in quacuq; parte corqoris. Coi uacantur, ει quod praecipuὸ attedi dcbet,cx genuini caloris existatio e fingulae corporis partes praeparatur ad suscipienda utilitate ex iis de balneis. salubre igit it cuilibet erit ante infusione aliquatisper se exercere qtu vero aliquo impedimeto detenti hoc efficere no possunt, loeo exerciti j frictionibus utantur,cu ex ipsae ita satis comodE cosequi unus, put'; possit quod propositu est

Ae exercitio. lniplo aute ingre iIubora ast examinanda. spacita sim pori s , quo permanere quis debet in balneo; ordo seruadus in ingressu, permansione,&egressu;& ultimo reginaeuietus. Quod spectat ad primu, cubis ingrediatur in die in baliacu hora malu ainan Odcbet esse aute solis ortu: quia tuc teporis aer frig dus existens ex sui natura, corporu tra spirationu prohiboea deq; cona

82쪽

propter praecedentem constipationem non sit sine aliqua virtutu alteratione. Praulea partes existen res supra aquam, ab ambit te fiigido semper existente ante selis otium maxime offendi se sunt. proptcrea a balneatione abstinedum ante solis orium. Nee etiam conuenit hoc seri in ipso solis ortu ob aeris impuritatem: sol enim otiens attrahit, quod est subtilissimum,& necessario uaporibus aerem inebriat, unde impurum reddi fatendu est,existente autem selin puro aere eorpora etiam impura redduntur , propterea tunc temporis a balneatione sunt abstinenda: quia se in pura a balneis excitata in febrem , vel aliud accidens incurrere possent; condecens igitur hora erit in mane una hora post solis urtum, quo tempore aer benignior erit, de eorpora a superfluitatibus expurgata. Post prandium autem hora erit satis distans ab assurriptione cibi,& potus: maxime enim ea uendum est ex pr cepto Hipp. de Ga l. 3. deroe. vi 2. in morb. acui. rex. F. De qui nuper comme dei unt, vel biberunt, balneentur, cum his caput impleatur, qui biberunt, de qui cibum sumpserunt, non caput mmo, sed corpus totum alimoniam ad se prius, quam concocta fierint, trahent, cui sententiae se subscribit etiam Aule. lib.primose n. a. doctr. a cap. I s. dicens. Ingredientes in balneum illico post saturitatem in oppilationem incurrere, propteraequedasiomacho, de ab hepate nutrimentum ad membria trahitur non coctum. Idcirco post prandium cum expectari debeat concoctio, hora balneandi latis distans ab ipso esse debet: quia concoctio sieri non potest minori jacio sex, vel septem horarum, de tunc ad balneum a st accedendum. spaeium pernianendi in balneo deter minari non potest, de propier complixi cnis varietatem, nec noninam propter diuersam morbi qualitatem,qui enim robusti sunt, di in medio vitet statu, facillime horam tollerant, sines vera ad lesentes, de qui virtute sunt imbeccilli, terminum hors attingere non valent; praeterea qui balneare intendunt extremitates tantsi possunt diutius permanere in balneo, quant qui corpus totum, vel eiusdem potiore ni partem aquis subij cere coGuntur pro dcte anatio ne tamen dici potest, quod spacium permanendi in ba Ineo his, qui ext rcmitates egent balneare, potest amaram usque ad duas horas; his verb, qui corpus totum, vel potiorem eius partcm infundere debent, si uiri ute sint satis valita, a signari potest hora integra s vero debiles sint, nullum aliud a signari debet spacium, nisi virtutis tollerantia,ut eui tetitur nocumenta proue meri a

83쪽

sia ex lone;ori mora, quam deceat, ab Avie. enarrata In tertia tractatu libelli dicti de remouendis nocumentis, quae accidunt in regimine sanitatis, de sic terminus auignabitur mediae horae in priricipio, qui postea augebitur, prout vires sutarre vidibuntur.

ordo autem seruandus in ingressu, permansione,&egressu tan- ei momenti est, ut Hipp. 3. de roe. vici in morb. acat. tex. ηέ. dixerit, quod si exacta cura inter lauandum non adhibeatur, non mediocre proueniet a lauacro malum in quibus ve id consu stat ordo iste, ex eodem Hipp loco citato colligi potest, dum examinat regimen victus in rebus non naturalibus, nee non in cibo, & potu obseruationem euim in primis proponit in aere, quod intelligi debet non tantum in balneo, sed praecipuE in eius ingressu, ut colligitur ex illis uerbis ad balneum via sit breuis P quasi dicat , nedum quis expoliatus ad balneum se confert, a frigiditate ambentis offendatur unde liquido constat, quantum quis et rei,dum lon se a balneo spoliatur: quia hoc pacto in accessu. & recessu refrigerandi periculum imminet; ex quo si seri potest quilibet si

deat spoliari in ipso balneo,ne offendatur ab ambiente in via,Obseruationem pretiero proponit in motu, & quiete dicens. Ingressum facilem debere esse, de egressum similiter, quod autem per lite verba intelligi possint motus, & quies, colligitur ex eo,quod dicit Paulus Aegineta lib. primo cap. r. asserens in aquam sine tumultu.& lente descendi debere, cuius opinionis est etiam A Uus dicens lib. de remed. cap . I 77. balneorum aquas sensim, Ee leniter ingredi oportere: quia hoc pacto laxo corpori occurrentes interius penetrant, qui vero tumulmose, & turbulente in siliunt, horum corpora densantur, de in horressunt, neque aquarum qualitatem suscipiunt. Neque hoc solum serua natim in instessu, sed dum etiam quis permanet in balneo quiete enim stan dum esse in balneo praecipit idem H ipp. quia, ut docet etiam Gal.

corpus in balneo dum mollius, & laxius reddi debet, cum mouetur, mul culi tenduntur, tensi verb minus tum molliuntur, tum relaxantur idemque affirmat Auic. lib. primo sen. a. doctr. a. eap. 1'. dicens in balneis qui voluerit balneari, oportet ut in eis balneetur quiete, suauiter, ordinatim. de non subito; quare in in

gressu leni ter, & gradatim procedatur primδ subi j ciendo corpus

usque ad os ventriculi, mox usque ad pectus, ultimo usque ad ceruicem, & non totum corpus illico, quo modo ingrestus,oc perma- sio erant faciles, nec grauabitur natura subitis mutationibus, balnei-

84쪽

racilis ei sedcbet ex eodem Hipp. qui talis erit, si contrarius semuetur ordo in exitu ei, qui propositiis suit in ingressu, scilicet loquae pars fuit vitiuaa in ingrestu, sit primam exitu, & lineo pinno cxiccetur, mox gradatim totum corpus ita praeparetur, dc vl-- εtimo optime coopertum commode aci lectum deseratur calidunus seri ut facilius expurgetur, quod balneum a centro ascire uaserentiam concitauit,&euocauit; non fiat igitur subitus exitus a balneo, 6 sine praeparatione ut iuvamentum absqued trimento a lauacro reportetur. Dum autem quis in lecto mot ur post balneum, an liceat dormire, & prouocandus sit sudor, est ut iam examinandum, ut ordo in omnibus diligentissime seruo tur. Gal. com. 3. de via. roe. in morb. acu t. si decurat non semper laborantem ad balneum duci euacuandi corpus gratia, sed interdum ut humectetur, de madescat, quod immoderatius exaruit, ex quo colligitur non semper prouocandum esse sudorem, sed in iis tantum morbis, qui non egent humectatione, dc hoc nediim in lecto, sed etiam in balneo est attendendum, ut ex loco cutato Gal. colligitur. Somnum autem ex Andrea Baccio lib. 7. cap. 1 F. concedi posse colligitur post balneum; propterea quia si semites a balneo. Accausa, & signum est percommodum spera utilitatis, de ediverso non possc a balneo dormire, nec caula,nes signum est commodum, cu nihil sit, quod aeque concoquat ea qui concoqui possunt, & malos succos per habitum digerat, quar' somnus; prς sertim a balneo, ut etiam attestatur . de satyiuen. videtur fine dubio concedi posse somnum poli balnea sed breuis esse debet, ne eaput offendat. R e st at v lii mo agatur de ci bo, & potu, de quibus hare tria per 'quiti debent,bora in primis, qua corpora sunt cibanda; deindiquatit. ascibi. de potus, ultimo quantitas: in hora enim maximos vidi committi errores, dum:prope ingressium, in ipso etiam balbneo, vel statim post egressunt non nulli tentarum vel cibo. Vel . tu corrota nutrire,quod non conuenit v llo modo. Quod sit e ror propEingressum corpora cibare, ex supradictis liquido constat, & ii periculum imminet in cibatione corporum ante balneum, multo magis imminebit, si cibentur in balneo, cum in ipseunt porositates iam a petriae, dc meatus rorefacti, unde facilior sit tran ut is alimoniae non coctae ad corpus tutum,cx quo nec in baunco licci cibare corpora, sin post balneum; non tamen consest ita

a balnem

85쪽

a balneo sorbenduin est, uel bibendum ex eodem Hipp. quia priterquam Pod cibum, uel potum suimere protii ius replet caput, interdum etiam sic deuoratum superfluitare facit, ut testatur

Gal. in expositione dicti ab Hipp. sedata igitur, qu ς ex balneo est

turbatione comm edere, uel bibere conuenit, quod fiet spacio uni 'us horae, uel ultra, quo tempore exiens a balneo quiescat in lecto. donec caliditas fomentata ad benignitatem reducatur, de proprio calore corpus Duatur, & tune temporis cibus sumendus est.

de pociis eiusdem qualitatis, de qua facta est mentio in potu. Potest tamen aliquid indulgeri his, qui balneantur praeter cibos eli-- Xos, ut conseruetur in eis gustus, εc appetitus, qui facillime in Iauacro deperditur, de licet eius vice sitis in tralescat, nibilominus a potu praeter cibum maxime abstinendum est, praesertim aqviel Digidi, de in balneo, de post balneum: qui ac ut monet fulcbst

perueniens haec ad stomachiam propter aperitionem porositatiina ει meatuum, lubito attrahitur ad hepar, decor, unde instigidantur ambo infrigidatione vehementi,aut debilitatur caliditas naturalis, de debilitantur, omnia viscera, de fieri potest dispositio ad hydropi sim. Et hec etiam Aerius sermone 13. a. lib. cap. 83. retrobat dicens frigidam aquam potam a balneo morsus dolore';nducere, de subiungens idem essicia uino meraco, aut passo tactis te damnet eos, qui exeuntes a balneo utuntur pane insus in huiusmodi vino, & ex tali infuso ne non parua oriri incommoda compertum est. Sunt igitur corpora cibanda, postquam a balneo ruieuerint, una, mel duabus horis, perfectaque cibi qualitate; de satietate abstinendum est, praesertim in prandio propter lauacrum vesperi reiterandum; coena vero uberior concedi potestrae propter distantiam latiacri matutini, nec non etiam quia in m.

no nocturno fit persecta concoctio nutrimenti essumpti, de sie in prandio sunt pauciori cibo corpora cibanda, quana in coena quordinem qui teruauerint, succedet eis, quod docit Hipp. loe citato scilicet, quod omnia ex lauacro commoda ait equetur,quibus indigent, quod si in re unica, uel pluribus peccatum inciderittantum abest ut prosit, quod potius noceat. Nec sola ratio: est fit ciendum in via lauacri proprij, sed per aliquot dies post lauieta quemadmodam est etiam faciendum in usu potus propter uicitiatis debilitatem relictam a fatigatione aquς aisumpte, de lauacri seruetur igtur ordo in omnibu s, ne balneis tribuatur, quod ineu-riae usi adseribendum, ut alias dictumiait.

86쪽

auidstrua sirensit in D rem. Car. Xlt tr. 1 Ria eum sint sollicidinusitata in Thermis Sancti Cassiani.

ut supra notat um est, ne fiat confusio in his tradendis,quae seruari debent in quolibet eorum, prius determinidum est,quod

sermo fiet de principali stillicidio capiti deseruiente; mox idem.

luo utimur in corroboratione ventriculii ultimo de stillicidio ancti Georgij. ordo seruandus in primo stillicidio in aliquibus conueniens cum regulis infusioni deseruientibus, examinabnus rantum in his, quae particulariter ad ipsum spectant, deerunt,mmo quid faciencium sit, antequam eaput stillicidio subiiciatur;

di deinde quid faciendum in ipso stillicidio, tertio, & vltin o qu ai sit faetendam post stillicidium. Quod spectat ad prirnum, anima, dumendum est, quod prius corpus totum, & prςcipue capu praeparandum est uniuersali praeparatione.de particulari, ut di iest in examine lauacit; sed facienda est distinctio qualitatis affe-i ctus: si enim affectus est per essentiam in capite, tunc post uniuet salem prςparationem particularis sit usus aquet taxi per sex,uel octo dies. Si uero assenus est in capite per accidens, α Per c sensu, tunc praemissa univcrsili praeparatione corrigenda est Pisfouens affectum cum aqua scuncellae, si ab hepate nitubus suu tur, velemnaqua balnei magni, s uentriculus si causa indispo- . stionis, de ultimo accedendum est adpotuniaquς Bux, per duos

dies ante stillicidium pro eiusdem dispositione. od spectat ad secundum, in his tribus coasi stit, primo tu ordine subij cundi sit l. licidio; deinde in hora; ultimo in spacio temporis istillicidi j. hiiei stillicidio nullus debet, quin prius commissura coronali x etissime a pilis abradatur; praeterea magnae aquae quantitati ilico subiiciendum non est, sed primis tribus diebus incipi dcbet cumlinuciori quantitate,de postea accedendum est gradatim ad mar' om ducciam, de in quantitate etiam respiciendum est ad diu fratem complexionis;minor enim quantitas requiritur in adolescentibus, quam in adultis. Hora autem , qua quis ad dii iam accedere debet, sit dua bus horis ad minus post solis ortum qin scauondum est ab aeris intemperiesin infusione, mulio magis seri debet in duccia, cum agatur de parte ex natura propria aeris offcnsioni subiecta, l&-magis dum curatur stillicidio , quod ipsius poros aperiens aeris fisgiditatim facilius penetiare iacit;

87쪽

deeinram de mane; in sero autem incini potast stillicidium ho- ῆra vigesima usque ad vigesimam seeundam. Spatium temporis. vel eonfidaretur quotidianum, uel diem, quotidianum spacian est hora tantum secundu comunε usum, attamen si puer sit, Molescens, non debet commorari sub stillicidio. sicut commorantur. qui aetatesunt eonsistenti. Si consideratur Uacium dierum, anti casu respiciendum est ad affectum etenim si sit ais tua per .aecidetis, tunc requirit minus temporis spacium, quam s iitperassentiam, de ita in primo casu suincerepotest spacium qumd aim dierum, in secundo autem ad mensem escendendum est, αιnterdum ad quadraginta dies. Post diurnum mulaidium debee 'Prius caput calidis pannis diligentissimeexuecari, postea commissura eo natis liniti aqua ardenti, de puluere capitali insper-- im desuper rosaceum pansum ponendo,lineumque pileoliun prinaecis desensione. In fine vero totius stillieiij denuo acceMndum per duos dies ad potum apuae suxi, ut purgetur, si quid ir- ixesolutum aduceia sit relictu, de caput ita cooperium praes e ieurpo decem, uel quindecim dies. In regimine rerum non na- νturalium, cibique,ti potus, seruet ordo infusionis, & haec diis

nisse lassiciat de his, quae particulariter requiruntur in admini-a aratione dueciae capitis. Instillicidio balnei magui duo sussicie dicere, de spatio temporis, oc de eo, quod fieri dedet post ducciam, dein reliquis seruandum est, quod dictum est supra. spaci-aem temporis est hora tantum pro qualibet vice, de dierum spa-eium est octo, vel decem dierum, quod spacium sussicit in quAdiis graui in dispositione, quamuis in casu praealligati Dominas Hermanni de Staphis terminus fuerit viginti dierum, quod stactum fuit respectu grauissimi affectus, de debilitatis artificialis. ducciae. Peracto deindequotidiano stillicidio panniscalidiale ventriculus exuccandus est, ac postea. inungi debet aliquo Iinimento ipsum roborante, quale est oleum de nuce mulcata, de trienta, mastice; similibusque oleis per se, vel simul mixtis pro i intentione ituperaniis. Pro stillicidio tandem Sancti Geornii

ver tres, uel quatuor dies, deinde iubi jci stillicidio dicto, in quo quis permanere potest hora cudimidia usq;ad duas horas, ulcusq; i amsi exitum aduecta expurgandum est, apertumque .seruari de-

88쪽

bς cum spongia, vel saginali tutunda, in reliquis conuens

Quid*uodum tap. XV. i. M usu balnei luti haec duo examinanda principa iter oecur , a runt, prim)quomodo linimentum hoc adminitiari debe- . deinde qm hora. Quicumque igitur uti voluerum hyipi i ,

a. imaduertere debet, quod praemissa consideratione. qua 'riai ctus, , Ac pr paratiociibus solitis, pars affecta balneo M 4riae dispone id est per sex, vel o dies, & pros quendivi, deinde idem balneum inane,&Jero ut moris est illae si α hor competdiiti admis stlat det, linimentum pi paratum ex b imoarii da et in an adnunta at Οὐς, qaψε lutum hoc a tori extra hui'pximo ibet, de ita exiccati mi posteaIς0, ii, hi, & vhinx x MM dictae Matia: re et ii forniam iiiiiii anu, dc psςparatum. Iesim pitte u subtiliter distendi. vi possit breui temporis Daci .exie a iis,le, dc in spicio duarum horarain reitcrari sex, vi semptem vicibus. quando autem emplast catio dista est om 'ino exic-ica a aqua dast. balaei parsi ilatata lauecur,& pa''qsin o ex e , tiui toties reiterando, quaties Πsecratar linimen; a. Hora ras , dem linimenti esse drbet, quando sol magis viget, non enim i via linimenti respicitur concoris i in insusione,cqm nouerearatur in hoe de accidentibus in ea propositis hora igitur erit a deci

ma septima. uel octaua usq;ad vigesima,& solum pars affecta sol est exponenda , caputq; praecipue a sole desindendu , di in pasi

affecta animaduertenda est, ne quid soli exponatur luto no cooeerilsi,uel pannis: quia a solis seruolt maxumεlςd e tur;peracta aurito ultima linitione diurna redeundu euii tam ad baliacum San Mariae, ibiq; permanendu una ia, dcanii liquus ruandus es' ME ordo infusonis. Non rei arquadu h luto dicere, φ:Qd administrarieria potestiuisit x ita propriu iocu,&vici ahqus uncta M'riae reduei potest in sotiva linimenti cu vi no albo, vel lixivio dulci,&lauari parsitIutarac si eode uino, α lixiuio; sed nsnadmi istratur esi eo beneficio,quod eostri in loco proprio. Vnde coci dentisi i it pro epilogo totius operis,quod qui desiderat maiorem fructii e x his Thermis acquirere, ad eas accedure coetur, & scrvareae hacterius dicta sunt: quia implorato prius Diuino auxilio, ei paraeq;Virginis,per ordinata hanc.adininistrati inererPau id istedentitue, recuperandet salutis, qu fructum Pem cocinati

89쪽

Errat cor guo

experint ilia' expencntia fur xy Bernaodiri Bemaraim pertina ' reddere discideret discederet M licitiam o hic etiam Hea minora area nune accessitu recessit et istem rc isne me σου deuiua e d inde laduinare adiuuare

vera vena

et O lapide Iapidi a

antiquibus antiquitus pretentio praeteritis crisi dis unu, hel duos dies. ν uel ductas potueri potui quando pare quodparum 'Minque quamaa femininis em ribasunt enim alba soleuandi stuendum ad orbitur

noctuq; facto; Dctis

a dum puos pus O tantum O tutum

somis Ioa et ad ex

accedens

donec

33 Wasibus casibus

il cum dirutum iam dirutum nisi

nisi ia

r ' co ductionem coniunctimem i defluentd L. bat qa fusa figida alique aha praedicta prsita ludi cationi labri cariora Α7 quia imo quinimo pοὐ antpossideant duiqui redduit Nidiis ' neque

dicata

quam 31pbarmeteorum pDrmacisi contrauum contactum

90쪽

6o eam earum

con transeas non

SEARCH

MENU NAVIGATION