Memoria Joannis van Voorst ...

11쪽

4 quam aliis quoque Academicis Theologiae doctoribus obtigerunt. Haud ita multa ingenii et doctrinae monumenta posteritati reliquit, quin omnium votis ac desideriis Ionge expetantur plura. Tum vero, ut plerique hujus ordinis homines. vitam degit placidam, tranquillam, neque crebris fortunae vicissitudinibus turbatam. sed rivi leniter fluentis instar satis aequabilem. Et hunc jam locum Vir ipse, cum, Septuagesimo et altero aetatis anno, beneficia Dei in se collata oratione celebrabat, tam ab omni parte occupaVit, ut , wamvis multus esset in rebus suis prosperis commemorandiS , ne paucas tamen illas, quae adversae fuissent, silentio praeteriret. Ego vero haec omnia mecum in animo con sideraveram , priusquam scriptio mihi tentanda

videbatur, qua vO ORATII memoriam renova

rem. Sed religio mihi erat, dissicultatibus objectis cedere. Nam cum sUBINGARIUS, colle ga meus aestumatissimus, rebus humanis morte ereptus erat, Omnium vO ORATII discipulorum me primum habebam, qui hoc ossicio obstringerer. Nimirum ante seculi jam praecedentis exitum, ejus non solum in scho la versari mihi contigit, ut ad rerum divinarum cognitionem insermarer, sed in amicitiami etiam Diuitiam by Corale

12쪽

etiam et familiaritatem recipi. Ab hoc vero us -' que tempore, dicere non POSSum , quot quantisque beneficiis me Vir ille sibi devinxerit.

Sed praeter alia, quae mecum communia habuerunt sodales, privatim ei debeo. quod nemo negaverit, omni beneficio majus esse et superius. Octo sunt anni, cum VoORsTI Us ad aetatem pervenit, Academiae doctoribus, ut ducendi provinciam deponant, lege constitutam :ejus vero in me propensio tanta fuit, ut me unum sibi successorem Ilateret. . In vo Ons Trifigitur locum suffectus, ut id egi assidue, ne venerandum Senem voluntatis suae unquam poeniteret; ita post obitum ejus summopere cavendum esse duxi, ne grati animi testificandi omcasionem negligere viderer. Quod autem ipse pietati dandum esse censebam, multorum qu que voces curae meae demandabatit. Itaque su secivi quantum poteram impendi temporis, non

ad monumentum v o O n s T I O aere Perennius Conis

dendum, sed ad brevem elaborandam scriptionem, qua et apud aequales meos ejusdemque potissimum disciplinae alumnos memoriam Viri optimi conservarem, Et civibus Academicis, Theologiae studiosis, exemplum ostenderem , quod diligenter sibi ad imitationem proponerent. Delphis Batavorum natus est IOANNES FAN

13쪽

vo oris T die septimo decimo mensis Martii -- ni millesimi septingentesimi quinquagesimi seoptimi. Literarum ibi ac disciplinarum initia dedicit. Positis pueritiae rudimentis, vicinam

in urbem, Lugdunum se contulit, ubi sex amnos studiorum causa degit. Scholarum Acad micarum decurso spatio, brevi post Hallam, pangum agri Zumhaniensis. Sacroram venit a tistes. Hinc, eodem munere functurus, Vada abiit. Vadis Zierlaeam. Unde anno millesimo septingentesimo. Octogesimo Octavo Prosessor Oris dinarius vocatus Franequeram, Frisiorum Ac demiam illustravit, donec Arenacum ad partes antistitis Sacrorum recipiendas proficisceretur. Anno vere jam sequenti Academia Lugdun

Mataoa eum sibi adscivit. Provinciam docendi capessivit oratione publice habita primo die mensis Junii anni millesimi septingentesimi nonagesimi Doni. Ampliora loca, quam ab initio obeunda

bahebat, postea ei mandata sunt. Cum autem viginti octo annos Theologiam ibi professus erat. otium ei per legem Academicam concessum est; nec tamen scholis vacare desiit, priusquam ingra-VeScens eum retinebat aetas. Nono vigesimo Julii an Di millesimi octingentesimi trigesimi tertii naturae CESsit, senectutem et Omnia adeptus, quae nobis hominibus in votis esse εolent. Cessit vero tem-

14쪽

pore tam Opportuno, ut mihi non erepta voOR-ario divinitus vita, sed donata mors esse vim 'deatur

Et haec quidem verbo attigisse satis erit. Iam vero inde luculenter apparet, vitam V O sTII, Cum, scholarum umbra relicta, in lucem hominum venisset, quasi bipartitam suisse, ut alteram partem occuparet Sacrorum administratio , alteram munus Doctoris Academici. In ista autem nisi hene et laudabiliter versatus esset,

asseverare haud vereor, nec variorum locorum incolas, quorum cura et identidem offerretur, suffragiis suis eum probaturos, neque Arena. censes etiam eum ex Frisia vocaturos fuisse, ut sua in urbe rerum divinarum causam susciperet.

Sed temporis , quod his degit in rebus, perbreve spatium est, si cum eo comparatur, quo negotiis Academicis vacavit. Novem et quod superat armos juventutem docuit Franequerae, plus quam triginta Lugduri Batavorum. Utrum. que in locum et magnis venit desideriis expetitus , nec famam minuit praesentia; sed speluin se collocatam explevit, quin etiam superavit. Ggduni vero ita se gessit, ut, quod rarost, ad senectutem usque nominis sui celebritatem tueretur. Quae quomodo facta sint, probe

intelligemus, si a vita, quam et in scholis egit,

15쪽

- 8 et antistitis Sacrorum muneri praesectus, contemplanda inceperimus. Videlicet quod arborum et plantarum natura Drt, ut dine cultore ad laetam fertilitatem ad Iescere nequeant, in genere quoque cernit humano. Quanto secundiores animi sunt, tam to celerius esseruntur et depravantur, nisi inode a pueritia perpetuo adsint, qui bonis eos doctrinis alant et ingeniorum tanquam ramorum luxuriam premant. Qui rara hac solicitate gloriari possunt, ut, Sua Sponte Crracenistes, ad insignem scientiae copiam et ubertatem pervenerint; mirificam tamen rerum , tam faciliorum quam dissiciliorum, quin etiam maxime vulgarium, imperitiam haud raro produnt, ex eo prosectam, quod Praeceptore caruerunt, a quo principiis et rudimentis imbuerentur. Nec, si quis humo, ad quam homines vulgo tamquam catenis alligati sunt, se attollere cupit, praeceptores habere satis est; sed habeat oportet viros, qui et ipsi, quod profiteam tur , penitus imbiberint atque in succum sanguinemque converterint; et facultatem nacti sint cogitata sua perspicuo promtoque sermone cum aliis communicandi. Iam rati vo ORSTIus, a

16쪽

- 9 divinae favore, tales ei juventutis suae duces obli gerunt, ut sibi ne meliores quidem exoptare posset. Gymnasio Delphensi praeerat HOOGE VERNIUS, seriptor illa libri de doctrina Particularum, pro

sui temporis ratione praeclari et omnino unici, neque in hac majori luce, quam nunc GOD ERIDI ER HANNI aliorumque diligentiae debemus, contemnendi. Ad variam autem et egregiam huius viri eruditionem accedebat oris gratia et venustas , qua juvenum animos ad se suamque familiaritatem alliceret et studiorum iis injiceret ardorem. Hic igitur VOORsTIo, ut ingenium in eo animadverterat ad majora petenda natum , non Solum eandem ac discipulo cuique vulgari institutionem adhibuit; sed juvenem , quo Prae aequalibus suis ad humanitatem excoleretur , singulari cura et caritate complexus est. Atque nihil penitius auribus ejus et menti inculcare conatus eSt, quam quod

quotidie in proverbio habebat, labore improbo

vinci omnia. Ille autem, ingenii viribus strenue et assidue exercitandis, tum vero magnis in vario literarum ac doctrinarum genere progressibus faciendis, tali tantoque praeceptore Se dignum praestitit. . Ex Gymnasii cancellis in Academiae spatium egressus, adolescens pectus asseri, tam ad gravia quaevis et mulesta in studiorum

17쪽

curriculo suscipienda corroboratum . quam a versus vitiorum illecebras eonfirmatum: pectus,

inquam, quo destitutos juvenes incautos, cum a Parentum oculis remoti sthique relicti sint, non raro corrumpi perdique experientia tristi rima testatur. Haud pauci enim, ubi maturixitas actatis rudimenta' deponere jubet, vel sua. vel aliorum etiam culpa, in iis haerent, qua sere dedecori est, si puerili in ludo ignorantur. Iam Prosessorum in disciplinam v Miuut , ad intelligenda, quae traduntur , imparati et inepti. Neque industria domestica discera sciunt, quod eos in schola sugit. Itaque stu diorum fastidio capti, inertiae se dedunt, ve Proni in voluptates et libidines seruntur. Ne

quidquam teritur actas, usque dum, doctrinarum gravitatem prorsus aspernati, ad mercatu ram aliave negotia civilia se convertant, ves

eo se in flagitia ingurgitent, ut sibi debilitalem , morbos et ignominiosam tandem consciscant et immaturam mortem. Quotquot autem corum, suturi haud plane immemores, sero resi

piscunt, in trivia plerumque concedunt ad vul. garia quaedam sibi quaerenda, quibus Puerorum

more memoriter ediscendis studiorum compendium faciant. Ita vero minime vo OBSTIUS.

Immo unua tu paucis suit, qui, jure suo ea

18쪽

translatus, Academiam vix intravit, quum alte. ras sibi invenisse videbatur Athenas, quarum amoenitatom voluptatibus omnibus Praeferre Literarum ibi Graecarum et Latinarum doctore

habetat auria KR Iuri et V LCKENARIUM, linguarum Orientalium a OANNEM IACOBUM AGRULTENfluu , Philosophiae DIONYs Iuri

CYNPERss Iu M. Qui viri, suo quisque in ge nere sacile principes et omnino tales, ut nihil in iis desideraretur, juvenem de meliori nomia sibi commendatum ad se suamque familiaritatem ultro et libenter admittebant. Iam horum Virorum providentia et virtute ad omnem bumanitatem formatus, scholas adiit Theologo rum , quibus quantum ad rerum divinarum cognitionem sibi acquirendam debuerit, ipse iuorationibus et scriptis suis multifariam profitetur. Neque ita ille ad ignobile exemplum no nullorum hominum , qui decurso Academiae

vatio, virorum bene de se meritorum neglia gentiam, cujus conscientia conturbantur, importuna eorum laudatione obtegere conantur:

hed ut, fructibus auctus, quoS ex praecepto rum Suorum tam privata quam publica instututione Percepisset, grati , qui sibi inesset,

19쪽

- 12 linimi sententiam candide et liberaliter expro

meret.

At vero quis vooasTro has studiorum d ces ad insignem doctrinae amplitudinem sibi Comparandam profuturos fuisse crediderit, nisi ipse, eos vestigiis diligenter persequens, sestudiis totum dedisset y Quomodo autem hac in

re versatus sit, ut Scire necesse est, si clarita. tem ejus a primis inde initiis et causis repetere volumus; ita, dierum, quos vivimus, rationibus consideratis, quaeStio eSt, ad quam respondeatur, dignissima. Sed quo clarius in oculos imcurrat illustre, quod de eo capiendum esse duiscimus, exemPlum; rectam, quam ille ingressus est, agendi viam cum frequentibus superioris nostraeque inprimis aetatis erroribus Comparemus t Haud pauci igitur juvenes, ingenio wIertes, cum in civium Academicorum ordinem recepti sunt, dici non potest, quanta animi fiducia sallacem se vertant in atramitem. Literarum enim doctrinarumque studia incipiunt, non ab auctoritate Praeceptorum. ut discipulos de. eet, veneranda ; Sed ab institutione eorum ju. dicio suo audacter et arroganter subjicienda. Jam huic arrogantiae cum adhaerere soleat proeli vitas ad reprehendendum ; haud raro sit, ut, quae in Scholis tractentur, grandi supercilio

20쪽

lio despiciant et contemnant. Scholarum autem adeundarum lege , aut magnam Partem, aut prorsus neglecta, domi se librorum in lectio. nem conjiciunt. Sic enim suopte acumine se multo doctiores fore opinantur, quam Ser

vile , scilicet, illud imitatorum genus, quod

ex praeceptoris ore omnem Suam sapientiam petat. Atque hanc superbiam si Novitii spirant , auctores habent Veteranos, quorum tanti pendunt perspicacitatem , ut consilia eorum lubentes et securi sequantur. Hi vero, an paucis, qui melioris notae sunt, exceptis) de eo inter se consentiant, se institutione schola. stica sine magno detrimento carere POSM, equudem haud scio; at plerosque scio eorum, quibus scholarum frequentatio aliquamdiu cordi fuiss videatur, quam primum se lege solutos putent, ab incepto desistere. Nimirum domi, ut aiunt, repetere non Coguntur, quae SeXcenties audita suisque profectibus longe inferiora mul. Dorimi studiorum cursus regundi plena et aurea libertas est. Ergo sine ducibus ipsi, quae in antistite Sacrorum requiri censent, Suo quisque modo obire. Id magis agere, ut universas et vagas rerum notiones concipiant animo, quam ut singula doctrinae capita deinceps accurate perscratentur. Non cum discipulis, quos ma