Praxeos medicae vniversae praecepta. Auctore Iosepho Frank ... Partis primae tertiae ... Partis primae ... voluminis primi sectio prima continens conspectum historiae et literaturae medicinae practicae, introductionem ad studium clinicum et doctrinam

11쪽

- VIII PRAEFATIO.

xum praesto est. His igitur Semper Pergratum foret opus, quod conspectum Omnium morborum exhibendo, illius defectui suc

Desiderabam porro opus P nulli syst mali addictum. Quamvis enim, monente BOERHAAVSO, Systema nil aliud sit quamis integra, digesta et ordinata cujusdaIn artis compages, in qua reperitur instructio

Omnium eorum, quae neceSSaria Sunt, ut

illa ars cognoscatur, ideoque Per Se neutiquam criminari possit; tamen experientia inde a temporibus Hippocratis ad hodier-.num usquo diem constanter docuit, Systemata rebus medicis nequaquam accommodata esse. Efficiunt nimirum ut medici, tum ad lectos aegrorum, tum in Sectionibtis pathologicis instituendis, naturam non Videant. qualis revera sit, Sed quatenus laypothesibus, a nullo 'syst emate medico alienis, respondeat. Inde intelligitur, cuceorum obserVationeS Perpetuo SyStema, cui favent, redoIeant, atque ineXhaustae naturae varietatis Ioco, uniformes Commentationes circa unum alterumVo Cardinem systematis exhibeant. Inde quoque intelligitur, cur SyStematum RSSecIae, quum alio rum observationes offendunt, ea dumtaxat eIigant, quas a epto Systemati Oonveniunt, reli-

12쪽

PRAEFATIO. IN reliqua Vero, tamquam falsa, Cum Con

temtu rejiciant. Qualiscunque iam morbi,

quem medici, SyStematum Sectato TES, Cu-Tandum Susceperunt, exitus fuerit, dummodo praeceptis systematis satiSfecerint, meIiora se impetrare haud potuisse existimant. Ita vero boni viri vel illo beneficio, utut tristissimo, Privantur, ut errando discant. Imo, quo pejor eSt curae exituS, eo magis methodum medendi per systema suggestam, nondum satis viriliter adhibitam fuisse putant. Proximam igitur OCCa-Sionem, rem acrius pertractandi, anxie expectant. Crescit igitur malum eundo. Praeterea Systemata rempublicam medicam in partes dividunt, inanes rixas inter Variarum scholarum discipulos excitant, at quo quum aliud Systema aIii succedere Soleat, curandi rationes, instar Ornatus muliercularum, morem diei Sequuntur.

Desiderabam opus rationibus stabiliabus innixum. Aliud enim est, systemati adhaerere quod alumni facile scientiam ipsam habent, quam eo magis ad unguem Se tenere arbitrantur, quo maiori, verbis

systemati propriis blaterandi facultate pollent) ; aliud est rationes stabilire, quae infirmioribus juvenilis ingenii viribus admini

13쪽

PR AEFATIO. quibus opus praxeos medicae Superstruitur, simplices, uniformes et Stabiles sint, opor

tet. Stabiles, inquam, ne quodIibet operis Vulumen alios atque alios exhibeat doctri

nae CardineS.

Desiderabam opus, quod vociali morborum doctrinas breωem Pathologias et therviae generalis ruetitionem Pracimi

ictret. In scientiis enim Excolendis a Spe

cialibus ad generalia adscendendum, in iis vero docendis , a generalibus ad specialia

descendendum est.

Desiderabam opus ordinis naturalis Et Severi. i Ordinis. dico naturalis ; nimirum . morbi, in una eademque corporis humani Parte contingentes Sibique invicem succedentes, aIter POSt alterum, non autem, prout aut inflammationem aut Suppurationem, aut pronuVium aut retentionem ex

hibent, in shparatis libris distincti descri

bantur oportet. OrdiniS item Severi, nempe ut partes doctrinae uniuscujusque morbi non PromiScue, sed in singulis cancellis

stricte Separatis, exponantur. Has Vero doctrinae partes ita comparatas esse Volui.

Dynitiones non nisi ex apparentibus morborum notis desumtas, nullas hypotheses, quae ad perversam medendi methodum

14쪽

PRAEFAae IoXI dum viam sternere possent, continentes et diagnoseos elementa prae Se ferentES. Literaturam amplam chronologice dis-POSitam, et passim sententiis principum medicorum ornatam. Ita enim alumni do-Ctrinae ambitum mature cognoScere, Rntiquioribus auctoribus tributum grati animi Persolvere, et εeso a jactantia reformat Oxum, quippe qui Scientias ante se ViX e StitiSso contendant, muniro addiscunt. Praeterea tirones in literatura, quae in Opem re elementari exposita est, in dissertationibus inauguralibus aliisque primitiis elabo-xandis filum habebunt. Postremo tiro per Sententias a magistro cum industria excer-Ptas, Sensim sensimquo difficilem illam discit artem cognoscendi, quae Ioca in Ibbris maximi momenti sint.b tomatosegiam, in qua phaenom

ria et decursus morborum sino fuco atque sine ulla interpretatione, sed tantummodo, ut natura ea exhibet, clare et PIene deScri

Anatomiam Pathologicam, quae ob- Semationes, quot quot exstant, tum VitiOTum Structurae, unicuique corporis humani parti propriorum, tum Phaenomenorum Post singulos morbos in cadaveribus Teper

15쪽

κII PRAEFATIO. Aetiologiam, in qua positiones rerum, quae morborum evolutioni favent, nudae enumerarentur, rejectis Omnibus dis- . quisitionibus circa illarum modum agendi; attamen opinionibus aliorum de caussis proximis morborum, historice enarratis. Diagnosin, quae eX analogia symptomatum, atque eta Comparatione eorundem tam cum phaenomenis sub simili xv um positione in cadaveribus quondam repertis, quam cum notionibus ab aetiologia suppeditatis, constructa esset; idque duce Sana ratione, per inductionem, omnibus subti- Iioribus nosologorum divisionibus omissis. Prognostra, quae interpretationes quidem singulorum symptomatum, quod Spectat aegritudinis eVentum, non negIigeret, ast easdem diagnoseos imperio submitteret.

μυhylaxin, quae recapitulationi ex Hygieine et quod ad morbos populares attinet introductioni ad Politiam medicam,

inserviret. Therapiam tandem, ab una experientia desumtam, mediumque tenentem inter methodum nimis activam et complicatam, nimisque segnem et Simplicem, et quae

indicationibus o diagnosi pulIulantibus, quousque fieri licet, Superstrueretur, for

16쪽

muIarum medicinalium cohortem excluderet, et potius diffidentiam pharmacorum praecipue veneficorum, nOVOrum et pro specificis decantatorum inculcaret, atque regimini diaetetico eminentem locum concederet

Desiderabam opus, quod in limitibus

inter morbos, qui longo usu morequct Γ cepto ad Praxeos medicact ambitum res

runtur, Eosquc, qui ad Praxin chirurgia Cam Propius vectant, de tendis, Potius medicinae consenta transiliret, quam coanctaret. Id enim praecipue curandum puto, ne in ramis unius ejusdemque scientiae excolendis, illorum Cum trunco nexus unquam negligatur. . Desiderabam opus, quod non absconderet, sed imo Patefaceret, quascunques in artes nostra adhuc imperfecta sunt. Ita enim tirones ad difficultates, quae eos in

medicina exercenda manent, mature praeparantur. Praeterea lacunis scientiae a magistro candide indicatis, in discipulis, singulari ingenio praeditis, desiderium excitatur, eaSdem explendi. Postremo desiderabam vus, quod, quotiescunques medicinae nexus Cum scientiis moralibus Politicisus Obmeniret, sem

17쪽

Per minerationem Religionis ordinisque civillis stabiliti inculcarct. Iam vero opus, omnibus his dotibus instructum quin minime clarorum de th rapia speciali scriptorum meritum derogem), invenire haud potueram. Hinc erat, ut ipsemet tale DPus conscribere statue

ΜuIta quidem me ab hoc conamine absterrere debuissent. Nam praeter ingenii mei tenuitatem, huic consilio tum bella, literarum commercio mihique in remotiori Europae parte scribenti quammarium ad- VerSa, tum multiplices, quibus ob dupIi-Cem cathedram, ob praesidium seminarii medici institutorumque philanthropicorum, et ob praxin privatam distinebar, occupationes obstabant. Altera vero ex parte non deerant a gumenta Conatum Sustinentia, mihique animum addentia. Primum praesto erat conscientia diligentiae et perseverationiS. Porro opus hoc Circa annum aetatis quadragesimum SuScipiens aeque alienum me

videbam tum ab animi iuvenilis levitate et temeritate, tum a decrepitae senectutis imbecillitate et haesitatione. Tandem in arte docendi a iuventute VersatuS, PTObeque

18쪽

PRAEFATIO. XV

memor et difficultatum, quas tirones in praxi medica addiscenda experiri, et errΟ-rum, quorum facillime participes fieri solent, in spe eram, me dotibus ad tradenda , praecepta medico in practica necessariis de

stitutum omnino non ESSE.

Totum hoc opus quatuor in Partes diis visi, quarum binas studiis curriculo unius anni absolvendis, , binasque reliquas illis alterius dicavi. Praxi enim medicae in

Caesarea literarum universitate ViInensi

docendae, duo anni scholastici, quivis de

plectebatur. Eorum alterum a. MDCCCXI. typis ,uIgata,m proIegomena et doctrinam de febribus, alterum a. ΜDCCCXV. editum tuam de morbis cutis continebat. HOVa, quae nunc prodit, denuo elaborata ectitione ab aliena Taurini per typos repetita Probe distinguenda pars ista operis prima in tria volumina Partita eSt, iquovis voIumine rursus in duas sectiones subdiviso. Voluminis primi asclio Prima exhibet . Conspectum historiae et literaturae medicinae practicae, introductionem ad studium Clinicum et doctrinam febrium intermittentium; sectio altera de febribus

19쪽

AVI PRAEFATIO. continuis, de morbis cutis in genere, deque peticuIis, miliaribus, buvis, urticaria, erysipelate, furunculo, anthrace et carbum culo in specie tractabit. Voluminis secundi sectio Prima doctrinam pestis et ephemerae sudatoriae Anglicae; sectio alestra illam typhi et febris flavae largietur. Voluminis tertii sectio Prima scarIatinae, morbillorum, rubeOIae, Variolarum, Vari- cellae, variolae mitigatae, Eosteris et e anthematis mercurialis expositionem suppeditabit; sectio auctra de morbis cutis chronicis tractatum offeret. Μaiorem huic operis parti extensionem conciliandam esse censui, ut ea, iuxta conditionem hodiernam doctrinae febrium et morborum cutis, scopo praefixo melius responderet atque Sequentibus voluminibus, iam pridem majori studio elaboratis, aptius quadraret. Praeterea subdivisionibus in sesctiones usus sum, ne Singula volumina mole excedant aut nimii pretii

Tandem ut possessores primae editionis nullum, quod eVitari potuisset, detrimentum capiant, operis Partem SECundam, etiamsi rursus typis divulgandam, plane intactam relinquere et duntaxat Supple- . e mento

20쪽

PRAEFATIO. XVII mento locupletare statui. Literatores non

omnino inexorabiles medico, horas ad componendos libros furari coacto, atque quum se ad scribendum accingeret, iamiam defatigato, multisque curis obruto, Condonabunt, si rebus magis quam verbis intentus, politiorem stylum quandoque neglexerit.

. NOtum est, operis illam partem duobus voluminibus, totidem in sectiones subdivisis, constare; Ῥoluminis Primi sesctiones

Prima a. MDCCCXVIII. in lucem edita

doctrinam generalem de morbis partium ad Systema nemorum pertinentium et specia- Iem de illis cerebri continente; Sectiones

sescunda ca. ΜDCCCXXI. typis mandato

de morbis columnae Vertebralis, Singulo-xum nerVorum, RiitSque, ex Variis Systematis nervosi partibus ortum habentibus, nec non de morbis oculorum, aurium et narium pertractante. Nec latet, Partis Secundae moliaminis sc-

cundi sesctionem primam a. MDCCCXXIII. Promulgatam) tradere doctrinam de morbis Iaryngis, tracheae et corporis thyreoidei,

thecae thoracicae, pleurae, mediaStini, thymi et pulmonum, SECtZOnemquct SECura

dam a. MDCCCXXIV. subsequutam) de