Praxeos medicae vniversae praecepta. Auctore Iosepho Frank ... Partis primae tertiae ... Partis primae ... voluminis primi sectio prima continens conspectum historiae et literaturae medicinae practicae, introductionem ad studium clinicum et doctrinam

261쪽

DE FEBRIBUS

gulares di. viduntuT

num, Proventus pediculorum, dolorum capitis, ventriculi. abdominiν, artuum, a phoniae, anginae, hydrophobiae, respirandi difficultatis . tussis, Vomitus, fluxus dysenterici, Cholerae, haemorrha-giae narium, pulmonum, uteri, Peripneumoniae, scorbuti, peticularum, urticariae. Febris intemmittens Perniciosa comatosa, sternutatoria, vertiginosa, paralytica, convulsiva, yhthirisiaca . -- halica, cardia icia, colica, arthritica, aμhonica , angiussa. hydr Phobica , asthmatica, catam Mosa, emetica, dyseraterica, cholerica, mistaxica, pneumonorrhagica, metrorrhagica, Peri neumonica, scorbutica, Melechizans, urticata.)ἰ 3 nunc PMToxysmus , Consuetis febrium intermittentium symis Ptomatibus orbatus sub sorma gravissimi alterius morbi apparet, V. c. a POplexiae, epilepsiae, maniae, fatuitatis, amauroseos, tetani, Febris intermittens Perniciosa GPsylectica, miamtica, maniaca, fatua, amaurotica, tetanica . Hoc ultimum febrium intermittentium perniciosarum genus ad febres intermittentes larbatas pertinere, cetera ad manifestas, vix Opus est animadvertere.

s. XXV.

Febres intermittentes regulares et irregulares.

1. Paroxysmi et libera intervall febrium imiermittentium tum manifestarum, tum larvatarum, tum benignarum, tum perniciosarum, nunc cum ordine, nunc sine eo sibi invicem succedunt. Dividun- isti bys o le

262쪽

viduntur hac de caussa febres intermittentes in regulares et irregulares sive anomalas 2. Febres intermittentes regulares dividuntur Feb. In f. in simρlices et eomyositas* . Ad simplieis, spe 'gV ' φεCtant: ab quotidianae quae omni nychthemero semel curriculum εuum absolvunt.b tertianae; quae alternis diebus paroxySmum, die vero intermedio apyrexiam exhibent. Q quartanae; quae quarta quaque die paroxysmum, duo vero nychthemera apyrectica osserunt.

d quintanae; quae omni quinto die paroxysmo

instruuntur, concessis tribu3 diebus apyrexiae. Eadem ratione sextanas , smtimanae 'I

263쪽

210 DE FEBRIBUS

oetanae β), nonanae si definiuntur, ne de se hxibus intermittentibus dicamus, quae, ut narrant, habuerunt ParOxyεm Os redeuntes dis decιmoVJ, deeim

ΜυLLER Opp. T. II. P. I. colleg. PTaet. Prax. spec. Lib. I. Seci. 15. C. 2. omni die Veneris Vespere , PAULINI Eph. Nat. Cur. Dec. II. A. 5. Append. obs.

61. die veneris mane, sicque ultra duos menses , BALito Nius 'Epidem. et ephem. Lib. II. Constitui. Vern Iis et aestiva. 1576. f. 4. - HAGENDORN Cent. II. Obs. 57. - RATO Ux tabus nosOIogiq. GFuis D pr

mierjuin 175 . jusquou janyter 1762. - S. SCHULetsi Eph. Nat. Cur. Dec. I. A. 4 et 5. Obs. 7. quinque . paroxysmi omni octaVo die, iisdem symptomatibus, eademque hora, excepto ultimo paroxysmo qui anticipaverat - HAE N divisio febrium. 4. divisio quatuor paroxysmi ERLHoo ob s. de febrib. p. 269. - ΤIS soae aris au peule C. 18. l. 25. omni die dominico . .

6 Hi ProcRATEs epid. L. Ι. Seol. 3. Text. 2. ZACUTUS LUsITAN Us prax. med. Lib. III. Obs. 34. duos annos durans in Viro quinquagenario - WERLHo xv I. c. sex Paroxysmi in puella duodecim annorum scrophulosa . ZAcuetus LUsi TAN Us l. e. per duos annos in Viro sexaginta annorum - GILBERT comp. de febr. Lib. I.

264쪽

INTERMITTENTIBUS. 24

decimo quinto 'b, post mensem 'b, tertium mensem δυ, annum yy et triennium M. Ad labres inistermittentes compositas pertinent:

a) quotidianae duylices; quae duobus paroxys-mis intermedia apyrexi a nychthemeri spatio stipantur ἔλ).

M tertianae duplices; quae quidem quotidio

Paroxysmo uno ino tructae sunt, εed ita, ut

paro ε) Nic. FLORENT1NUS Tract. II. Sum m. 4. Dist. 5. Cap. s. - RHAs Es v. FOResTUM Lib. III. Obs. 43. Seliol. P. 170. - BALLO IUa l. c. i. 34. - NIGRO SOL I. e. decem accessus in femina . - WERLHOFF I. e. p. 270.s RrEDON Lin. med. a. VI. Decembr. obs. 25. in puella necdum menstruata , PAULINI Epli. Nat. Curi Dec. II. a. 5. Append. ob . 64. exemplum proprii patris , WERLHoεν I. c. - Aeeessus febriles dete minata ante novilunium dia pluries redire vidi, in infantibus Vermibus ob notatis, quin tamen morbus ad febres intermittentes Pertinuerit. 1d BALLONIUS I. c. f. 14. et constituti aestiv. a. 1578. P. 164.11 C. PLINI Us secundus Lib. I. cap. 51. et VALER. ΜAx1Mus L. I. cap. ultimo. de Poeta Antipater Si Do- Io, qui omni anno die natalitio febre laborabat AΜAT. LUSITAN. Cent. VII. curat. 75. Schol. die natalitio . - I. LANZOTI Eph. Nat. Cur. Dee. III. a. l. obg. 21. - BALLONI Us l. co HAEN I. c. 12 BonLitus obf. med. Phys. Cent. II. obs. 100.

13ὶ Bis quotidianam duplicem observavir viderunt et SAMUEL VooEL Nandbuch p. 37ὶ, LAUTERus Histoxia medica hiennalia morbor. Turat. p. 7 , BUR ERIus i. c. f. 136. , I. P. FRANAE l. c. p. 43 etc. Frank Pro. I. I. v. Q

265쪽

24 IDE FEBRIBUS

paroxysmi alternis diebus sibi similes sint, Tela te scilicet vel ad tempus, quo invadunt, vel ad vim, qua saeviunt, vel ad apparitionem cujusdam sympto maUS, uni tantum Pa- Toxysmo alternis . diebus Proprii, vel relate ad singula simul τμ). Q tertianas trolices; quae prima et tertia die

duos parOXysmos, secunda et quarta, unum tantum exhibent s.

M tertianae quadruplices; quas quotidie duos

parOxysmos inter Se alternis diebus responis dentes, prae se ferunt si). Q quartanae du lices; quae Prima et secunda, quarta et quinta die paroXysmis, tertia autem die apyrexia stipantur, tali modo, ut primus Paroxysmus quarto, secundus quinto respondeat δ'). D quartanae erinlices; quae quotidianae fere instar, singulis diebus accessiones habent, tali autem ratione, ut Primus ParOXysmus

foreta x5 GALEN. de crisibus. Lib. II. c. s. - PANAR OL 1 Penteo. I. Obs. 34. - SCHENR Lib. U. obs. 12. FOREST. 1. o. Obs. 5.

6 TULPros in observat. med. Lib. I v. o. P. 46. 1 in Vulgaris haec febris intermittemis forma a FORE 3TO Lib. V. obs. 910. et in Ephem. Nat. CuT. Dec. I. a. s. 10. ohs. 40. describitur.

266쪽

respondeat quarto, secundus Vero quinto, tex-

. A typo febrium intermittentium duylici, ille, qui duylleatus yn dicitur, Probo distinguendus. Est enim g febris tertiana duylieata ea, quae ParOXys. mos duos, alternis diebus, diem vero a febre liberum intermedium offert D. Ita r

EJ quartana d liciata; quae omni quarto tantum die duos paroxysmos Prae se fert; etio quartana triylicata ἰ quae Prima die tres exhibet accessus, totidem εeptima, decima: diebus intermediis a sebre liber est aeger. Paro-xysmi vero ej dem diei inter se non sunt

similes, sed sibi quarta quavia die eodem

ordine respondenti '

Et exempla eomylicationis febris intermitten-

18 GALEN Us de praenotione c. 2. - ZACUTUS LUSI TANUs Prax. med. Lib. I v. hist. 35. - PANAR OLI Us Pentec. II. Obs. 25. - BARTHOLINUs hist. anati Tara. Cent. I. laist. 95. FOREεTUs I. c. Oh3. 11. SCHENRI. c. Obs. 11.19 Etiamsi GALENus febrium intermittentium typos accuratissime distinxerit. haec tamen, de qua agitur. distinetio illum latuit. Debetur ea SADVAGEs Io No-aolog. method. T. II. P. I. Cla18. 2. ord. 3. . GERM. Neues duplex , perdo est duplicata) Heber. 20 RIVERros Cent. IV. Obs. 16. AMATus LUsITAN Us

Cent. I. P. 6.

267쪽

DE FEBRIBUS

tis quintarias cum tertiana duylici I et quotia dianae cum seytimana δ' describuntur.

Fabra, itit. 3. Febres intermittentes irregulares nullami Vogv φ eonstantem rationem inter ParOXYSmorum et BPy-

maliae. rexiarum decursum exhibent. Porro in ipsis febribus intermittentibus regularibus, anomaliae 3 3 , memoratu dignae, Obveniunt. Spectat huc in . Nersio stadiorum μ). Sic illud frigoris aliquando desideratur, ParOXysmo immediate cum calore ingruente. Quandoque frigus Post calorem, nullo comparente sudore apparet y . Interdum sudor scenam aperit, subsequente frigore si . Alias si doris, ut conspeximus, loco, di arrhoea praesto est. Et stadium caloris in apyrexiam transivisse vidimus, qua verSus finem Vergente. ε udor, frigori novi paroxysmi alligatus, prodiit. Ad ano. malias quodammodo pertinent etiam febrium intermittentium Paroxysmi, qui unam dumtaxat eomoris humani partem aggrediuntur, videlicet

268쪽

et imum ventrem 3δJ.

g. XXVI.

1. Quum occasionem cadavera hominum se- obtere,-bribus intermittentibus directe demortuorum se xλψμφ'

candi haud simus nacti, eo majori studio aliorum huc spectantes ObServationes collegimus. Docent istae: cadaverum suyesciam interdum flavedinem prae se ferre δ); - ence halum aliquando Conspicuam Seri aut sinceri aut cruenti copiam includere, praesentibus simul notis inflamma-27 P. Bano Ius in Abhandiungon der Schwedischen AEa me. 16. U. 4. Vierlebahr. Faciei latus sub somno muro recenter dealbato Tespondens . 28 CNOFFEL Eph. Nat. Cur. Dec. I. a. 3. Ob3. 205. Brachium dextrum vixi hora septima matutina frigore corripiebatur. Rigebant simul et tremebant Partis affectae digiti. Trium horarum spatio elapso, calor ejusdem membri Succedebat. - Μ. IACOBAEUS acta IIasniens. Vol. I. Obs. 119 Casus fere similis. . - PH. DES ALLEURS reναε nibdicati, mi 1824 Tremor evstupor brachii dextri omni 3. aut x die . '29) I. V. G. ScHLEOEL's materialien f d. M. d. A. m. u. pr. mul. 4. SammL P. 79-83. 2. GPisias Heber. 30 SWIETEN comment. ad apti. 757. - Medicat e rva T. L P. 295. 31 Auxano N in Iourn. de medecim pratique par m. A. Roux. T. 24. P. 60. 1 Pucci UOTTI I. c. p. 148. II cadaνere . . . mOStra in tulta Ia averscie eSterna una tinta oubi Ierica .

269쪽

DE FEBRIBUS

flammatoriis meningum' ; cerebrum eSSe modo immuno cetiamsi sub morbi praevii decursu caput vald opere assectum sueritv , modo colla-P6um, molle, cum sero multo in ventriculis I teralibus η, modo compactum una cum cerebelli medulla, punctis rubris notatum, meningibus inter 8e morbose ad cretis earumque Vasis Sanguiferis dilatatis D, modo varicibus notatumq);

colum-2ὶ II Nox et in Pamietnihomo towarvaima Ie aruiego LP Ohiogo. T. L Magister gγmnasii Vilnensis a. 1811. gravi febre intermittente laboravit, cui lethalis mania successit. Secto cadavere, hydrocephalus acutus, so-eia inflammatione chronica meningum, comparuere . Pucci NOTTI I. c. p. 34. 148. similes observationes post febrem intermittentem cephalalgicam et Ietharabcam . 3 SENA . op. c. Lib. I. cap. 23. is Caput insons Tep Titur, licet nonnunquam gravissimis torqueatur dolo ribua ); CAsi Min. MED Icus OP. c. 2. N. 3. p. g. I 02. Seoto eranio hominis. apoplexia periodica trocidati, cerebrum sanissimum invenit οῦ PUCCIN orae ri. c. Post febr. intermitta perniciosam lethargi eam vix morbosi quid in encephalo detegere potuerat . 4 Pucci Norri L c. p. Praevia febr. inter. cumem proathotono . 5 PDcci Noraei I. c. Post tibi. intermitt. Pernio. tela. nicam . 6 LANcia Ius de noxiis paludum Miluviis Lib. II. cap. 6. F. 1. De epidemia Romana a. 1695. disserens Post febres intermittentes perniciosa a eomatosas et apoplecticas, inquit, is cerebrum frequenti a Maricibus et Plerumque sanguineo sero intra corticis sulcos effuso

270쪽

INTERMITTENTIBUS. 247eolumnam vertebralem quandoque easdem prorsus a C en cephalum notas morbosas Patefacere, idque nonnunquam majori in gradu ); Aulmones et

cor saepe sanguine aggravari' ; - Pericardium

Pluries

minimi punii εanguigni, quanto neu interna cinerea, ' .8 I ARVAus de motu cordis c. 16. is In tertianae febris principio morbifica cauosa cor petens, circa cor et